2001
|
|
Aldi berean euskararen normalizazioaren alde neurri eraginkorrak hartzeko garaian, batzuek egoera gatazkatsu eta tamalgarri hori aitzakiatzat hartzen dute prozesu horretan ezer gutxi egiteko. Euskalgintzak
|
bere
diskurtso autonomo propio bat sortu eta plazaratu behar du. Gizarteakorain arte euskarari eta euskal kulturari erakutsi zion aldekotasun eta atxikimendua baliarazi behar ditu ideologia eta ikuspegi politiko desberdinetako pertsonek nahi eta erabiltzen dutela aldarrikatuz.
|
2003
|
|
Gizarteak soziolinguistikaz duen ezjakintasuna da euskalgintzako aditu eta euskaltzale xumeen diskurtsoen arteko arrakalaren zioa. Batetik, euskalgintzako aditua kezkati agertzen da,
|
bere
diskurtsoak gizartean topatzen dituen zailtasunak ikusita. Bestetik, euskara ematen ari den aurrerapausoak nahikoak direla sinistuta, borondate oneko euskaltzaleak ez du gure hizkuntzaren larrialdia ezagutzen.
|
|
Euskararen diskurtsoak berritu ahal izateko, gizarteak soziolinguistikaz blaitu behar du,
|
bere
diskurtsoak euskalgintzaren planteamenduekin bat egin dezan. Bestela, oinarri sozialaren faltan, euskalgintzaren lana alferrikakoa izango da.°
|
2005
|
|
Zientzia fikzioak gizarteaz —erreala edo irudizkoa— eta gizabanakoez hitz egiten du. Eta hermetikoa bada, orduan mitoak sartzen ditu
|
bere
diskurtsoan. Galdera giltza hemen honako hau izan daiteke:
|
2006
|
|
1991ko sezesioari buruzko bere liburua mugarri izan da autodeterminazioari buruzko hausnarketa teorikoan (Buchanan 1991). Jasotako kritiken ondorioz,
|
bere
diskurtsoa moldatuz joan baldin bada ere, lau baldintza nagusi aurreikusten ditu sezesiorako eskubidea legitimoa izan dadin (zuzenagoa da" hiru baldintza+ beste aukera bat" esatea, aukera hori akordioz egindako sezesioa baita): a) Giza Eskubideen urraketa sistematikoa (Buchanan 1991:
|
|
Berriz ere zatitzea eta menperatzea da helburua. Ildo horretan Unidad Alavesa alderdiaren historiak laburbiltzen du azken episodioa, baina ez dezagun ahantz alderdi hori formalki deseginda badago ere,
|
bere
diskurtsoaren zati handi batek bizirik dirauela han hemenka. Topikoak nabarrismoarenaren berberak dira:
|
2007
|
|
Ez ziren iritzi hori zuten bakarrak: 1953an Federiko Krutwigek gogor kritikatu zuen Eliza Katolikoa euskararen alde lan gutxi egiteagatik, eta, erbesteratu ondoren, erradikalizatu egin zuen
|
bere
diskurtsoa, maoismora hurbilduz. 1963an plazaratu zuen Vasconia liburuak (gehiegikeriaz beteta) izandako oihartzunak garbi azaltzen digu garaiko giroaren ahultasuna.
|
|
Bereziki barneko ‘separatismoak’ egurtzerakoan. Ez luke hori guztia ahaztu behar Artetak
|
bere
diskurtsoaren sendotasun demokratikoa azpimarratzen saiatzen denean.
|
2009
|
|
Hala eta guztiz ere, euskal nazionalismoak ez dio historiari bakarrik begiratzen
|
bere
diskurtso nazionala lantzeko. Zabalagoa da bere eztabaidagaien esparrua.
|
2011
|
|
" hitz egiten den hiriak existitzeko behar duen oro du, baina bere lekuan existitzen den hiria gutxiago existitzen da". Horrenbeste esan da Aglaurari buruz, ezen gertatzen diren gauza berriak izendatzeko hitzak bukatu zaizkigun, eta hiria
|
bere
diskurtsoaren edertasunetik bizi da.
|
2012
|
|
Euskalgintzak adi egon behar du hizkuntzari buruz gizartean zabaltzen den diskurtsoa ezagutzeko, diskurtso hori nondik datorren ikusteko eta ikuspuntu etiko eta leial batetik datorren ikusteko. Azken ikerketen emaitzen argitan, autore batzuek diote euskalgintzak
|
bere
diskurtsoa aldatu behar duela. Iñaki Martinez de Lunak, adibidez, iritzi publikoaren osaerari buruzko artikulu bat argitaratu zuen(" Framing:
|
2013
|
|
Dirua asmatuz ez da kapitalismoa akitzen —egia esan, kapitalaren sorgin gurpila (irabazkinak inbertsioa irabazkinak inbertitzeko zer edo zer topatu behar) ez elikatzeko egin daitekeen bakarra lanik ez egitea da, hau da, dirurik ez irabaztea—, baina bai tokian tokiko konfiantza eraikitzen; dirua, azken finean, bere desbideratze finantzarioa baino lehen, horixe besterik ez baita, konfiantza. " Diruaren jarioak lokalki kontrolatzea ideia xarmanta da, gure destinoaren jabe gara", dio Donapaleuko dendari batek; eta horra hor berriro ere utopismoaren bekatua,
|
bere
diskurtsoa deseraiki daiteke, ziur zer edo zer txarto ateratzen dela proiektu horretan, baina arrazoi du, ideia xarmanta da gure destinoaren jabe izan gaitezkeela, eta merezi du, gure ahuldadeek bidean zenbait hondamendi ekarriko digutela jakitun, erronkari eustea, konfiantza eraiki eta harrokeria deuseztatzea.
|
2015
|
|
Euskalgintzak ‘soilik’ euskaraz bizi nahi dugunon hizkuntza eskubideen defentsan oinarritzen baldin badu
|
bere
diskurtsoa, hau da, konfrontaziorako ardatz ‘errealean’, zaila egingo zaio aipatu dudan unibertsalizazioa gauzatzea. Ardatz horrek euskaraz bizi nahi ez dutenak beraien posturan indartu baino ez ditu egiten.
|
|
Erabat interesgarria suertatu zen, idazketan murgiltzen denean bere intentzioa zein den azaldu ondoren gertatu zena. Izan ere, Urbizuk
|
bere
diskurtsoaren muina hitz batek izendatu ezin dezakeen eremuan finkatu zuen, eta letra musikarekin diluitzen denean, elkarketak sortzen duen" C horretaz" mintzatu zen. Behin nahi poetikoa agertuta, eta poesia literatura baldin bada, zer dago horretaz horren atzean?
|
2017
|
|
Oro har, nabarmena da demokrazia kontzeptuari mendebaldean eman zaion garrantzia eta, neurri berberean, gero eta txikiagoa da ideia eta praktika iraultzaileari ematen zaiona. Euskal nazionalismoak ere demokrazia kontzeptuan sakondu du azken urteotan, eta ezinbesteko ardatza bihurtu da
|
bere
diskurtsoan.
|
|
XXI. mendean areagotu egin da diskurtsoaren aldaketa. Euskal nazionalismoak ere demokrazia kontzeptuan sakondu du azkeneko urteotan, eta ezinbesteko ardatza da
|
bere
diskurtsoan zela 1947an, eta aurretik zuen kristau osagaiari demokraziarena gaineratu ziola bertan. Zenbait arazo zela-eta (PPren presioa gehienbat), 2000n utzi egin zuen taldea; baina bere diskurtsoak balio horiek aldezten jarraitu du, eta, gaur egun," alderdi demokratiko, anitz, parte hartzailea, ez konfesionala eta humanista" gisa aurkezten du bere burua (haien webgunetik jasoa, ikus www. eaj pnv.eus/nortzuk garen).
|
|
Euskal nazionalismoak ere demokrazia kontzeptuan sakondu du azkeneko urteotan, eta ezinbesteko ardatza da bere diskurtsoan zela 1947an, eta aurretik zuen kristau osagaiari demokraziarena gaineratu ziola bertan. Zenbait arazo zela-eta (PPren presioa gehienbat), 2000n utzi egin zuen taldea; baina
|
bere
diskurtsoak balio horiek aldezten jarraitu du, eta, gaur egun," alderdi demokratiko, anitz, parte hartzailea, ez konfesionala eta humanista" gisa aurkezten du bere burua (haien webgunetik jasoa, ikus www. eaj pnv.eus/nortzuk garen).
|
|
Ezker Abertzalearen bideari bagagozkio, esan genezake malkartsuagoa izan dela nolabait. 50eko hamarkadan eta 60koaren lehen urteetan, Ekinek aurretik egin bezala, ETAk" euskal demokraziaz" 2 hitz egiten zuen eta,
|
bere
diskurtsoa garatu ahala," egiazko demokrazia" 3 aldarrikatu zuen, beti ere demokrazia liberalaren ildoari uko eginez. Proiektu sozialistari begiratu zion eta, bide hori egiteko, biolentzia iraultzaileaz teorizatu eta praktikan jarri zuen.
|
|
• Ezker Abertzaleari dagokionez, esan genezake
|
bere
diskurtsoaren erdigunean modu argi eta erabatekoan demokrazia kontzeptua jartzeko prozesua eroso eta lasai egiten ari zela itxuraz, azken urteotako bere kontrako erasoak nolabait gainditu eta mugimenduaren barruko hainbat zalantza eta tirabira konpontzen ari zela ulertuta. Baina demokrazia kontzeptuak era eta alde guztietako inplikazioak ditu, eta, maila horretan, hainbat zailtasuni aurre egin behar izan dio Ezker Abertzaleak, gogoko ez duen demokrazia liberala baita egungo eszenatokia eta, gaur gaurkoz, joko zelai horretan jokatzea erabaki baitu.
|
2020
|
|
Filosofian, ordea, Gizona abere hutsa da liburua ezizenez kaleratu zuenean, Lorenzen eragina agertzen da, hogei urte pasa ondoren kaleratutako Gizaberearen bakeak eta gerrak izenekoan berresten dena; finean, biolentziari buruzko
|
bere
diskurtsoan oro har, eta emantzipazioaren aldeko bortxa azaltzerakoan (ez bortizkeria ezta indarkeria ere deituz...), funtsezkoa suertatu zitzaion aurrerantzean.
|
|
Besteak beste, Sokratesek inspirazio poetikoa defendatu eta txalotuko du, hain justu, Ion-en gogor salatzen duena! Iruzkingileek argitu duten eran, ez dugu pentsatu behar Sokrates eta Platonkontraesankorra denik eta Ion-en sutsuki kritikatutakoa orain goresten duenik, baizik eta Sokratesek solas lagunaren posizionamenduaren arabera
|
bere
diskurtsoa moldatzen duela, besteak beste, aurrean duen pertsona zirikatu eta xaxatzeko. Dialogoetan zehar, Sokratesen asmoetako bat da aurrean duen pertsonak bere sinesmen eta balioez gogoeta egin dezan, ez nahitaez horiek alde batera uzteko, baizik eta ongi funtsaturik edo justifikaturik dauden jakite aldera.
|