2000
|
|
Oso interesgarriak dira, hor ikusten delako alde batetik zein asmo, zein gogo eta metodo erabiltzen zituen bere gaztaroan. Diru gutxiago zeukan, baina hala ere hor sartzen zuen
|
bere
diru hori. Liburu ertzetan bere nota asko daude eta papertxo asko ere bai bere iritzi eta pentsaerekin.
|
|
Bestalde, zenbait kasutan, euskaldun elebiduna kontzientzia politiko argia duenpertsona denez (berdin ezkerrekoa zein eskuinekoa), sarritan sentitzen du zor moralenbat bere alderdiko prentsarekin:
|
bere
diruaz eraiki zen dena delako egunkaria, berediruaz elikatzen da egunero egunero dena delako egunkaria eta bere alderdiak besteinon ez bezain ondo, argi eta gozo, argitaratzen du dena delako bere egunkarian berariinteresatzen zaion informazio politikoaren zati handia eta garrantzitsua. Eta horrela, erdaraz bizi den prentsaren aldeko apostua egiten du euskaldun askok.
|
|
Egunkari honen helburua Estatuko prentsa digitalaren irakurleentzat erreferentzia bat — El Pas edo El Mundo izan daitezkeen moduan— izatea da. Jakina, paperezko ediziorik ez badauka,
|
bere
diru sarrera bakarra Interneten jartzen den publizitatearen bitartez heltzen da. Aditu batzuek honetaz plazaratu duten galdera zera da:
|
|
zeregin fijo bat gabe, morroi lanak edo behintzat, ez hain lan inpreszindibleak eginez; beharbada berak mutil haiek bezala bukatuko zuen; bazitekeen hura izatea bere sinoa; eta, hala bazen, isilik onartuko zuen. Handia zen
|
bere
diru beharra; handia, baita, bere bakardadea. Eta hala ere, bere lanak hain azpikoa izan behar bazuen, bere zereginak horren ezereza, asmatuko zuen, asmatuko zuenez, ihesbide bat:
|
2001
|
|
Krisi honek modu ezberdin batez jo du sektoreko eragileengan. Berme handiko harategiek beren salmentak areagotu dituzten bitartean beste batzuek
|
bere
diru sarrerak gutxituak ikusi dituzte modu narbarmen batez. Bigarren hauek, Pasaiako badia edo Nerbioiaren ezkerraldea bezalako eskualde ekonomikoki deprimituetan kokatuak daude.
|
|
Nazioarteko ordainketen, urrezko arauak? herrialde bakoitzari
|
bere
diruan ordaintzea ahalbidetzen dio, baita ordaindua izatea ere. Permutazio hori arrazoi bategatik gauzatzen da, alegia, herrialde bakoitzak beste herrialdetik ondasun erreal ez monetarioen kopuru baliokidea erosten duelako.
|
|
Kasu horretan,, urrezko arauaren? lehen puntua H herrialdeari ere aplikatuko litzaioke, zeinak,
|
bere
diruan, I herrialdeak jaulkitako bonu ez monetario berriak (B) ordainduko bailituzke, bere merkataritza inportazioen soberakina ordaintzearren. Iparrarekin konparatuz, merkataritza erosle netoa den Hegoa erosle finantzario netoa ere izanen litzateke maila berean.
|
|
Erakuts dezagun berriz jarduerek egin zuketen bidea, baldin eta herrialde bakoitza bere kideari
|
bere
diru propioaren neurriren bat simetrikoki edo trukeen baliokidetzaren barruan behartzera permititua izanen balitz.
|
|
Bere merkataritza esportazio netoengatik H herrialdea ordaindua deneko aldiunean, I herrialdea zordundua da
|
bere
diruaren kopuru konkretu baten bidez: x IM. Hala ere, H k bat batean ordainketa hori gordailu baliokide bilakatzen du I-ko bankuetan.
|
|
lehen puntuaren ondorio zuzena: herrialde bakoitzak bere inportazioak
|
bere
diruan ordaintzen ditu. –Arauaren?
|
|
bigarren puntuak esanahi unibokoa dauka: kide bakoitzak atzerrian eraturiko gordailuak
|
bere
diruan, aberriratzen, ditu.
|
|
I herrialdeak lehendabizi bere merkataritza ondasunen inportazioak
|
bere
diruan ordaintzen ditu (31 irudia).
|
|
H herrialdeak ere
|
bere
diruan ordaintzen ditu I diruko bere banku gordailuen erosketak.
|
|
lehen puntua bete egin da; baina, orduan, bigarrena ere betetzen da, zeren herrialde bakoitzak azkenik bere kideak eskuraturiko banku gordailuak, aberriratzen? baititu,
|
bere
diruan.
|
|
Hori guztia argi egon litzateke, baldin eta, transakzioko kide bakoitzak banku gordailuen kanpo fluxu/ barne fluxu baliokide bat
|
bere
diru propioan egotearen baldintzapean,, urrezko araua, beteko balitz:
|
|
efektiboki hausten duen kasu bakarra. H herrialdeak ez du lortzen I diruko gordailurik, zeina berak geroago
|
bere
diruan herrialdearen krediturako eraturiko gordailu baten kontra truka dezakeen; izan ere, H herrialdeak ez du trukatzen H diruko gordailu bat I diruko gordailu baten kontra: eragiketaren hasieratik, H herrialdeak bere merkataritza soberakina I diruko gordailu baten kontra trukatzen du; I diruko gordailu horrek ez du inoiz jokatzen bitartekarizko ondasun baten zereginik, zeren I herrialdeak ez baitu inoiz lortzen H diruko gordailurik, truke medio?
|
|
H herrialdeak soilik kanpo dirutan eskuratzen ditu gordailuak(, arauaren? lehen puntuaren haustura) eta, ondorioz, azkenik I herrialdea soilik da ordaindua
|
bere
diruan (bigarren puntuaren haustura).
|
|
Bistakoa da Hegoa ez dela bortxatu behar izan bere merkataritza soberakinaren bidez berak irabazten dituen monetak erosteko eta ordaintzeko,
|
bere
diru propioaren kanpo balioren kalterako. Alta, izatez, Hegoak bere kanpo zorraren zerbitzuaren zama bikoitza jasaten du; hots, Hegoaren kanpo hartzekodunei transferitutako monetak birritan ordaintzen ditu Hegoak:
|
|
Horrela, bere kanpo hartzekodunei
|
bere
diruan zerbitzatzea aukeratzen duen edozein zorpeko herrialdek eragiketa kontraproduktibo bat gauzatzen du. H herrialdearen kasuan bistakoa da ezen, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzearren 2 HM ko etxeko aurrezkia emanez, autoporrotaren politika bat gauzatzen duela, zeren, horrela eginez, bere kanpo zorrak lehengo mailan irauten baitu:
|
|
Bigarren zirkuitu horrek, urrezko arauaren? lehen puntuaren aplikazioa egiaztatzen du, zeren herrialde bakoitzak bere inportazioak
|
bere
diruan ordaintzen baititu. Hegoak Iparrak jaulkitako bonuak (B) ordaintzen ditu (lehen zirkuitua) bere etxeko diruan; Iparrak Hegoaren merkataritza esportazio netoak ordaintzen ditu bere diru nazionalean (bigarren zirkuitua).
|
|
lehen puntuaren aplikazioa egiaztatzen du, zeren herrialde bakoitzak bere inportazioak bere diruan ordaintzen baititu. Hegoak Iparrak jaulkitako bonuak (B) ordaintzen ditu (lehen zirkuitua) bere etxeko diruan; Iparrak Hegoaren merkataritza esportazio netoak ordaintzen ditu
|
bere
diru nazionalean (bigarren zirkuitua). Beraz, I diruko x unitateko zirkuituak (lerro jarraituak) ondasun errealen elkarren arteko transferra ahalbidetzen du (lerro etenak):
|
|
Azkenik, herrialde bakoitzari Hegoari eta Iparrari bere esportazioengatik Hegoari dagokionez, merkataritza ondasunak, eta Iparrari dagokionez, finantza bonu ez monetarioak
|
bere
diru propioan ordaintzen zaio. Orain eratu behar dena ondokoa da, alegia, Hegoaren kanpo zorraren zerbitzu korrontea.
|
|
Herrialde bakoitzaren merkataritza orekaren mugaren barnean, H k H diruan ordaintzen ditu bere inportazioak, eta I k I diruan; beraz, banku gordailuen truke bat ikusten dugu alde batean 8 HM eta bestean 8 IM berdintzen dituena, truke tasa oraingoz H diruko 1 unitate I diruko 1 unitaterako izanik (zeren H herrialdearen kanpo zorraren zerbitzuaren eragina beraren diruaren kanpo balioan hartu behar baita kontuan, oraingoz). Herrialde bakoitzari bere esportazioengatik
|
bere
diruan ordaintzen zaionez, truke merkatuak 8 HM koek egindako 8 IM rako eskaria erregistratzen du eta, alderantziz, 8 IM koek egindako 8 HM rako eskaria. Kontrako bi eskari horiek, truke merkatuan gauzatzen diren kontrako zeinuko bi eragiketa baliokide definitzen dituzte, eta horiek hasierako truke tasa H diruko 1 unitate I diruko 1 unitaterako berregiaztatzen dute.
|
|
Orain maila normatiboan gaude: Hegoarentzat eskandaluzkoa da egoera; izan ere, dagoeneko I diruan ordaindu ondoren, berriz ere
|
bere
diruan ordaintzera beharturik baitago. Alta, horixe da, izatez, gertatzen dena.
|
|
bat dela eta ez herrialde esportatzailearentzako kreditu hutsa. Herrialde batek
|
bere
diru sorreren batzuk atzerritar unitatetan gastatzeari uko egiten badio ere, gastatu egiten ditu eskuratu bezain laster, zeren ordainketa gisa hartzen dituen gordailu berberak atzerritar bankuetan berehala eskuratzen baititu.
|
|
Baina ez da horrela. Logikaren arabera, A herrialdeak dolarreko
|
bere
diru sarrerak soilik bilakatzen ditu G herrialdeak emitituriko aktibo finantzario baliokide.
|
|
Hemengo kritikoa eskas xamarra duzu. Eta" amets fabrika" horietara joatea
|
bere
diruz irabazi behar du, ez baita noranahiko sarrera duten kritiko garai horietakoa. Baina, noizean behin bada ere, zer edo zer ikusten du eta atsegin izaten zaio lagun artean ikusi duenaz mintzatzea.
|
|
M arc Legasserengana etorriz —honek ordaintzen zuen Aintzina
|
bere
diruz, aldizkaria ez baitzen gauza bere burua ordaintzeko—, ironia ukitu batez, azkenaldian Buletin Erlijiosoa erregionalismo kontuan ongi asea zegoela zioen. Hiru adibide jartzen zituen.
|
|
Kasu honetan, soinekoak ez ziren gainera Estatu Batuetako presidente maitatuenaren emazteak egindakoak; berarentzat beste hainbatek eginak bakarrik. Baina Metropolitanoak
|
bere
diru sarrerak nola igo diren ikusi du erakusketari esker, artearen kontzeptua baino gehiago, herrialde hartako mitomania erabiliz jendearen sentsazioen katalizadore gisa. Edo, gertuago, Donostian bertan Cristobal Balenciagaren soinekoei ere eskaini zaie erakusketa Kursaalean.
|
2002
|
|
Egunen batean, esaterako, Kongresuko langile guztiak bertan egotea nahi bazenu, ez lirateke inolaz ere sartuko, ezta bata bestearen gainera igota ere, eta Kongresuko bobedak altuak dira, gero!». Urte askoan estatuak
|
bere
diru sarrerak baino kopuru handiagoak xahutu ditu horrela. Diferentzia hori kanpotik ordaindu diote urtetan.
|
|
Hainbeste gustatzen zaizkio, bizitza pasako lukeela haiek entzuten, bere gurasoengatik ez balitz. Izan ere, haiek gorroto dute musika «zaratatsu» hori, edo horrela ematen du behintzat, Iron Maiden en azken diskoa oparitu beharrean, Alaitz eta Maiderrena ekartzen baitiote, eta neskatoak
|
bere
dirutik Blind Guardian en alkandora eder bat erosten duenean, alkandora hori janzten ez baitiote uzten.
|
|
Iturriak, ikastetxea, Nautika eskola, Lazunarri. Arek
|
bere
diruz egindako lanak. Elizkarietarako, Juan Maria Altuna organistak meza berezia idatzi zuan eta orduantxe estreiñatu zuten Parisko 1855 Agerketan saritua izan zan Cavaillé Coll organu ederra."
|
|
Bere ezaugarri nagusia euskaraz emititzea da, inguru erdaldun batean euskal irla izateko asmoz. Horrek finantzazio publikoa ahalbidetzen du, eta, beraz,
|
bere
diru iturririk nagusia Donostiako Euskal Patronatuak urtero ematen dion diru-laguntza izaten da. Horrez gain, irrati askeen ohiko diru sarrerak izaten ditu:
|
|
nik, bazkaltzendeten bitartian. Baserritar bat izan nayan Alpi zekenak orlaxen ziyon, bilduzun
|
bere
diru guziya Idus etan, Kalendetan ostera berriz jartzeko zeken bidian.
|
|
“Gogobetetze maila oso handia da. Jendeak dio
|
bere
dirurik gastatuena dela”, laburbiltzen du Durán de la Colinak.
|
|
Bronto, joder –eskatu zion Imanolek, konbentzitu nahian. Zirraraz gain, Alexek eramandako
|
bere
dirua ere gogoan baitzuen. Non demontre zebilen hura?
|
2003
|
|
Bestalde, eta burtsako testuinguruaren eraginez neurri batean, bizi aseguruak epe luzera aurrezteko benetako alternatiba dira, batez ere arriskuaren beldur direnentzat, denbora luzean eroso aurrezteko bidea ematen baitute. Hau da, nork
|
bere
diru baliabideen arabera inbertitzen du, eta, nahi izatera, beste arrisku batzuen kontrako aseguruekin konbinatuz gainera (baliaezintasuna, alarguntza...). Dena dela, epe luzea da bizi aseguruaren" berezko lurra"; balio erantsia, berriz, hainbat urtetan edo hamarkadetan interesak izateko garantia
|
|
Eskuzabala ere bazen Jorge eta norbaitek proiektu interesgarri bat aurkezten zion guztietan bere laguntza eskaintzen omen zuen, proiektua
|
bere
diruz lagunduz edo, dirurik ez zenean, bere harreman eta eraginak baliatuz.
|
|
Kolonoek azkar ustiatu zituzten irletako lehengaiak, zura batik bat, eta 90eko hamarkadaren hasierara egoera oso desegokian iritsi ziren Salomon Uharteak: hein handi batean uharteetako basoak suntsituta, kopra eta beste lehengaien prezioek hondoa jota, nekazariak sosik gabe aurkitu ziren eta estatua bera
|
bere
diru iturriak agortuta. " 1997 bukaeran, gobernuak 400 milioi dolarretako zorra zeukan, urteko aurrekontuaren bi halako.
|
|
Donostia, 1984 taratuko duen euskarako ikas metodoa lantzeari. La Gran Enciclopedia Vasca k argitaratu zion, baina
|
bere
diruz eta koadroekin ordaindu behar izan zuela inprimatze kostua.
|
|
Liburua
|
bere
diruz eta ekimenez argitaratu zuen, egile argitaratzaile legez, agian beste bide hoberik aurkitu ez zuelako, esan nahi baita, orduko erakunde edo argitaletxeek erraztasunik eskaini ez ziotelako.
|
|
Pentsio plana izenpetzen duenak zerga politika mesedegarriaren onurak jaso bai, baina du
|
bere
dirua berreskuratu erretiroa hartzeko unea iritsi arte, salbuespen berezi berezietan izan ezik.
|
|
Jendeari
|
bere
diru nahia kritikatuz gero
|
2004
|
|
Eta horrelakoetan ohi bezala, nahi eta ezin duena etsipenaren putzutxoan murgiltzen da: ezagutzen dut
|
bere
diru kontuengatik ezin, ohi bezala, lagunekin ez dakit nongo apartamentuetara joan, eta gezurra esan diena aparte kanpinera doala zuritzeko.
|
|
Vocento taldeak lehengo urtean hirukoiztu egin zituen
|
bere
diru sarrera garbiak, eta 183,6 milioi euro lortu zituen (64,8 milioi euro lortu zituen 2002an). Grupo Vocentoren negozio kopuruak %3, 6 egin zuen gora 2003an eta 647,8 milioi euro lortu zituen »2002an, berriz, 625 milioi euro».
|
|
gabe, trailer bat erosten duen kamioilari autonomoak
|
bere
diru sarreretatik kostuak eta horren portzentaje bat (%10 inguru) desgrabatu ahal izango ditu soilik trailerraren amortizazio gisa.
|
|
Aurrekontua beharrezko gauzetarako dirua eskuragarri izateko modu bat da, eta ez da beharrezkoa ez den dirurik ordainduko. Jende guztiak ez du behar
|
bere
diru jarduera antolatzeko, baina oso tresna erabilgarria da gastu handiak egiterik ez dutenentzat edo aurrezteko joerarik ez dutenentzat. Aurrekontu bat egiteko, lehenik eta behin jakin behar dugu zertan gastatzen dugun gure dirua.
|
|
Beste egunen batean akaso, pentsatu zuen Del Vallek. Agenteak
|
bere
diru zorro italiarra atera eta, une luze batez, reichmark pilatxoaren ertzak aztertu zituen. Mandatu mutila tente jartzen zela sentitu zuen.
|
2005
|
|
Eta birus horrek beherako oso larriak eta deshidratazioak eragiten ditu, urtero milioi erdi haur baino gehiagoren heriotza ekarriz urtetik beherako umeak gehienbat eta herrialde ez garatuetan batik bat. Gauzak ondo joanez gero, 2006 urtean hasiko litzateke txerto hori sistematikoki haurrei jartzen, baldin eta txertoa garatzen ari den laborategiak ez baditu
|
bere
dirua eta ahaleginak beste ikerketa ildo batera bideratzen.
|
|
10,25). Aberatsak uste du
|
bere
dirua aski zaiola zoriona ardiesteko. Diruarekin denak eros ditzake eta gure gizarteak zer ez dezake sal!
|
|
Baina hau beti bere herrian egon Tolosa aldean. Azkenean Parlamentuak
|
bere
dirua bahitzea erabaki zuen... eta apezpikua jin orduan! Gero, frangotan eskapatu zen Tolosa bere herri maitera.
|
|
Kutxazain automatikoek garrantzi handia hartu dute, zeren eta, haiei esker, dirua atera eta saldoak eta mugimenduak kontsultatu daitezke eguneko edozein ordutan eta urte osoan zordunketa edo kreditu txartel baten bidez. Hala ere, dena ez da abantaila, finantza erakundeek komisioak kobratzen baitituzte. Nahiz eta naturalena bankuek edo kutxek ez luketela pertsona bati kobratu behar
|
bere
dirua izateagatik, errealitatea oso bestelakoa da. Egia da ez dutela komisiorik eskatzen beren sareko kutxazainetan dirua lortzeko, beste erakunde batzuetakoetan egiten badute.
|
2006
|
|
Honek txartela onartu bazuen ere, horrela jokatu zuen bere eskubideak zein ziren ez zekielako; horrek ez du esan nahi, Epaitegiaren iritziz, erostunak
|
bere
dirua jasotzeari uko egiten diola, legez eskubide hori ezin utzizkoa baita.
|
|
Maizterrak, zenbait alderditan, legearen babesa du, epaiketaren egunera arte ordain baitezake zorra. Baserritarrak ordainketa hori onartzeari uko egiten badio ere, errentariak berak
|
bere
diru kopuruak epaitegi berean kitatu ahal izango ditu, jarritako demanda indarrik gabe geratuko da eta etxebizitzaren alokairua berrabiaraziko du. Hala ere, maizterraren eskubide horren kontrapuntu garrantzitsua da legezkotasun hori behin bakarrik baliatu ahal izatea; beraz, etorkizunean alokairuzko errenta ez ordaintzea berriro gertatuko balitz, jabeak prozesu judiziala bukaeraraino eraman ahal izango du.
|
|
Jean Laffitte zahartu honen aldeko historiagileen esanez, gure Manexek pertsonalki ezagutu zituen Marx eta Engels, Bruselara egindako bidaia batean; baita
|
bere
dirutik ordainduta haien idazlan baten argitalpena egin ere Estatu Batuetan. Are gehiago, Abraham Lincolni eskuz esku eman omen zion bikote iraultzazaleak idatziriko Manifestu Komunista, gero esklabotza deuseztatzearen defendatzaile ospetsua izango zen presidentea Illinoisko senataria besterik ez zenean...
|
|
Eliza eta komentuak halaber. Harakinen karrikan, gizon bat ito beharrean ari ziren soldaduak, lepoa uhalez inguratu eta tiraka,
|
bere
diruen altxatokia erran ziezaien. Dohakabeak ezagun itxura zuen niretako.
|
2007
|
|
Azken 30 urteotan merkataritzaren garrantzia handitu da Britainia Handiko ekonomian, eta gaur
|
bere
diru sarreren erdia dago komertzioari lotuta. Gainera, ekologiaren ikuspegitik zaborrez betetako merkataritza da, efikaziarik ezaren poderioz.
|
|
Negozio adar honetan dagoen lehia bizia dela medio, erakundeak dira bezeroa kontserbatzeko eta baldintza interesgarriak eskaintzeko interes handiena dutenak,
|
bere
dirua hartu eta beste batera joan ez dadin.
|
|
Mesedez eta faborez. Gainera, erantsiko zuen segituan, laster hilko zuen emakume nazkagarri hura, arseniko apur batekin, adibidez, eta berriro aske izango zen, eta parrandan aterako ginen, eta
|
bere
diru guztia nirekin konpartituko zuen, berriro lan egiteko beharraz libratuz. Bere krimenaren konplizea izateko prest nengoen, berak hala eskatzen bazidan.
|
|
Hala ere, horrek ez du esan nahi nazioarteko ordainketak bide logikohutsean deskargatuak direla. Goian aipaturiko lehen kasuak egiaztatzen du hori.Izan ere, bere merkataritza inportazio netoak ordaintzearren, giltza moneta duenherrialdeak
|
bere
dirua bikoiztasun prozesu batera behartzen du, zeinak nazioartekokapital espekulatibo baten sormenera baitarama. Rueff (1980) izan zen euromoneten (hobe xeno moneten) analisia egin zuen lehen ekonomialaria, xenomonetak truke tasako fluktuazio erratikoak adierazteko giltza direlarik.
|
|
Behin batez, asko munduan diren bezala, bazen andre bat anitz aberatsa. Egun batez eritasun handi batek [hartu zuen] eta galdatu zuen hura hiltzen zenean,
|
bere
diru guztiak e (ra) mateko be (ra) rekin. (49 or.)
|
|
Hirugarren eta laugarren testuetan betetzen da Altuberen legea, aditz aitzinean baitaude galdegaiak. Laugarren testuan hirugarren perpausean lehenengo lekuan dago aditza, eta gibelean galdegaia, perpaus konpletiboa(
|
bere
diru guztiak e (ra) mateko be (ra) rekin). Mendeko perpaus horretan, ondo erreparatuz gero, ez daude atzen kokalekuan aditza eta menderagailua (e (ra) mateko), gaur egun itsuitsuan egin ohi denez.
|
|
Teknologia berriek bidea irekitzen digute informazioa eskuratzeko, baina gardentasuna ez dago inguruabar horren mende soilik, herritarren konpromisoa bilatzen duen trukea baizik. Adibidez, udal batek tokiko GKE baten proiektu bat babesten badu eta erantzukizun hori bere gain hartzen badu herritarren aurrean, beharrezkoa da erakundeak berak kontu publikoak ematea, herriko bizilagunei erakusteko zer egiten duen
|
bere
diruarekin. Gainera, funts horiek nola erabiltzen diren eta hiriaren gizarte ongizateari egiten dioten onura eta ekarpena erakutsi ditu.
|
|
Edozein pertsonak aurki dezake poliza bat merkatuan, bere jarduera profesionalean erabiltzen duen gorputz zatia aseguratzeko, eta, beraz,
|
bere
diru sarreren iturri nagusia da. Horrela, irakasle batek bere ahotsa ziurta dezake, ikertzaile batek bere burua, eskultore bat, eskuak… Aseguruaren prezioa interesdunak ezartzen duen kopuruaren araberakoa izango da.
|
|
Dirua bankuan utzi eta aldizka bere kontuen egoera jaso besterik ez du egin behar. Aholkulari batek
|
bere
dirua inbertsio batetik bestera mugituko du. Kontuan hartuko du, hori bai, alderanzgailua arriskutsuagoa edo kontserbadoreagoa den.
|
|
Txartelaren saldo osoa bahi daiteke, 6.000 euro bitarte, nahiz zorraren zenbatekoa kontuan hartuko den. Horrelako enbargoen onuradun nagusia, jakina, hartzekoduna da, hau da, ustezko zordunak zorrak kitatuta dituen pertsona; izan ere, txartelen saldoa bahitzearen aldeko epaia iragartzen bada,
|
bere
diruaren zati bat berreskuratu ahal izango luke. Hala ere, prozedura polemiko eta kaltegarria da finantza erakundeentzat, haiek galduko bailukete, printzipioz, kreditu txartelen diru bahigarria.
|
2008
|
|
Beste herrialde askok, ordea, bakoitzak
|
bere
dirua du, eta bere berezitasun ekonomiko eta politikoak.
|
|
Smollett kapitaina erretiratuta dago orain itsasotik. Grayk,
|
bere
dirua gordetzeaz gain, igo nahiak jota bat batean, bere ofizioa estudiatu zuen, eta osoki hornitutako itsasontzi eder bateko bigarrena eta jabeetako bat da orain; ezkondua gainera, eta familiako aita. Ben Gunni dagokionez, mila libra jaso zituen, hiru astetan galdu edo xahutu zituenak, edo, zehatzago esanda, hemeretzi egunetan, hogeigarrenean eskean baitzen ostera.
|
|
Metalezko hainbat pieza elkartu zituen tutu malguekin, eta igerileku batean egin zituen aprobak. Bere bizia jarri zuen arriskuan,
|
bere
dirua, eta bere denbora.
|
|
Eta abiatu zen bere hitzean, eta ephean pagamenduaren egitera. Baiña enzunik ezen hiltzela diruak behar zituen zapatagina, bihurtu zen a legera rik
|
bere
diruekin etxerat, iduriturik ezen hainbertzez kito zela: eta eduki zituen zenbait denboraz diruak berekin.
|
|
eta eduki zituen zenbait denboraz diruak berekin. Ordea bitartez hartan hain iaten eta erratzen zuen bere baithan barrena bere konzientziak, ezen ezin pairatuz, ioan baitzen
|
bere
diruak harturik, zapataginaren estera eta han egotzi zituen, erraiten zuela, zapataginarekin berarekin mintzo izan bailliz bezala: Ille tibi vivit, redde quod debes (Senec.
|
|
« New Yorken inork ez dizu esango aroztegi batean lurra berdintzen, hormak margotzen edo testuak ordenagailuz garbira pasatzen lan egiten duenik,
|
bere
diru iturri bakarra hori izan arren. Larunbatetan izebaren tabernan diskoak jartzen dituen arotzak, musikaren negozioan?
|
|
Azkuek 15.000 pezetako inbertsioa egin zuen eta ikastetxea Bilboko kanpoaldean ezarri zen, Santutxu auzoko Expositos kalean (gaur egun Sorkunde kalea) 252 Lehen kurtsoa ikasle banaka batzuekin hasi bazen, bigarrenerako, 1904/ 1905ean, jada 80 ikasle inguru zeuden. Hurrengo urteetan ikaslego hori kontsolidatu egin zen, gastuei aurre egiteko moduan (ez ordea Azkuek
|
bere
dirua epe zentzuzkoan berreskuratzeraino) 253.
|
|
etxea erosteko ezarritako sisaren arduraduna izendatzea eskatu baitzuen«? persuadiendose el esponente hallarse mas interesado que otro alguno en que se lleve cuenta escrita de dichos fondos sin que en tiempo alguno se mezclen con otras atenciones por perentorias que fueren»884 Ikusten denez, udal ogasunaren egoera ahularen jakitun, bakoitzak
|
bere
diruak ziurtatzeko ahaleginak eta bi egiten zituen.
|
|
Udalak bere ondasunak galdu zituenetik, kontsumo gaiei ezarritako zergak, arielak? bihurtu ziren
|
bere
diru iturri nagusia. Zeharkako zerga guztiak bezala, ariel horiek gaiak saltzen ziren unean kobratzen ziren, produktuaren prezioaren barruan, eta zati hori udalari ordaintzen zioten errematatzaileek.
|
|
Hala ere, kazetaritza lankidetza horiei dagokien atxikipena aplikatzen zaie (%15ekoa izan ohi da), eta hori garrantzitsua da Zerga Agentziak egin dezakeen itzulketa kalkulatzeko. Nolanahi ere, besteren kontura lan egiten duen profesional batek,
|
bere
diru sarrerak osatzeko, hirugarrenentzako lankidetzak egiten baditu, jakin behar du ez zaiola beti itzuliko aitorpena. Zure PFEZ kalkulatzeko, zure diru sarrera guztiak hartuko dira kontuan, eta zenbatekoaren arabera, Ogasunak zergen ordainketari dagokion portzentajea aplikatuko du.
|
|
Kopuru hori bera bermatzen dute Austriako eta Alemaniako Gordailuen Berme Funtsek. Irlandak, ordea, herrialde horretako sei banku handienetan inbertitutako gordailuen estaldura osoa eskaintzen du duela egun gutxi; Frantzian, 70.000 eurokoa da funtsaren estaldura; Holandan, 38.000 eurokoa; Italian, 103.000 eurokoa; Estatu Batuetan, muga 250.000 dolarrera igotzea aztertzen ari dira, 100.000 dolarretik gora… Kopuru horiekin, beraz, aurreztaile batek
|
bere
dirua badu, adibidez, ING Direct en jakin behar du Holandako Berme Funtsak gutxienez 38.000 euro bermatzen dituela, Espainian baino 18.000 euro gehiago. Espainiako Bankuan, gainera, Europar Batasunetik kanpoko atzerriko kreditu erakundeen sukurtsalak daude erregistratuta, eta horiek ere ez dute gure herrialdean banku fitxarik.
|
|
Legebiltzarrak
|
bere
diru sarrerak blokeatuta dituela eta, zer egingo duten galdetu die EABk hirukoari eta Aralarri
|
|
Brick zutitu egiten da inguruak miatzeko, eta, hori egitean, bere galtzetako aurrealdeko ezker sakelan ageri den konkor batez ohartzen da. Zer izango eta diru zorro bat,
|
bere
diru zorroa, eta barruan badu, hirurogeita hamasei amerikar dolarrez gain, New Yorkeko Estatuak Owen Brick izeneko (eta 1977ko ekainaren 12an jaiotako) bati emandako gida-baimen bat. Horrek berretsi egiten du Brickek dagoeneko badakien gauza bat:
|
|
Autogestioaren kontzeptuaren garapenean egin zen urrats hori. Erakunde bakoitzak bere erantzukizunak ditu, bere kontuak dauzka,
|
bere
diru eskariak, eta bere ardurak ditu gizartearen aurrean eta bazkideen aurrean.
|
|
Testuinguru horretan, banku etikoak funtzio hezitzailea du aurreztaileekin eta kredituaren onuradunekin:
|
bere
dirua non eta zertan erabiltzen den ezagutzeko ardura harrarazten dio aurreztaileari, eta proiektuetan beren autonomia eta enpresa gaitasuna erantzukizunez garatzera bultzatzen ditu kredituaren onuradunak.
|
|
Petrolioaren prezioaren amiltzeak kolokan jarri du Errusiaren hazkunde ekonomikoa eta errubloaren balioa maldan behera jarri. Atzo, bederatzigarren aldiz hilabetea hasi zenetik, Errusiako Bankuak onartu behar izan zuen
|
bere
diruaren debaluazioa.
|
2009
|
|
Goiz haretan, Don Fakundo ikusi eban leihoan
|
bere
diruak kontetan.
|
|
Nork
|
bere
dirua arretaz zaintzeak badu alde onik ere.
|
|
Azken aldiko finantza eskandaluek agerian jarri dute aurreztaile txikiak ez dakiela bankuak
|
bere
diruarekin zer egiten duen. Ohiko bankuengan zuten fedea galdu dute askok zenbait erakundek bezeroen aurrezkiekin egiten dituzten inbertsio ez oso etikoen berri izatean edo beste bankuen aktiboak erosten dituztela jakitean.
|
|
Azken aldiko finantza eskandaluek agerian jarri dute aurreztaile txikiak ez dakiela bankuak
|
bere
diruarekin zer egiten duen. Ohiko bankuengan zuten fedea galdu dute askok zenbait erakundek bezeroen aurrezkiekin egiten dituzten inbertsio ez oso etikoen berri izatean edo beste bankuen aktiboak erosten dituztela jakitean.
|
|
Lagun bati egundoko zauria egin dio psikoanalista donostiar makur batek, Damato jaunak: halako batean, saioak maizago nahi zituela bota zion nire lagunari; honek ezin zuela, garestiegia zitzaiola; Damatok erakusteko
|
bere
diru iturriak, nominak eta abar, kontuak egin eta kenduko zituztela gastuak handik eta hemendik berari gehiago ordaindu ahal izateko; laguna zeharo inbaditua sentitu zen eta tratamendua utzi egin zuen, hasi zuenean baino okerrago.
|
|
Milenarekin geratu naiz. Arroparen bat edo erosi nahi du
|
bere
diruarekin.
|
|
Bankuetan nahiz diskoteketan, ateak dituzte. Batetik nahiz bestetik, sua piztudelako edo, hala dela uste izateagatik soilik, jende guztiak aldi berean atetik irtennahi izango balu (edo
|
bere
dirua eskuratu gura izango balu), luke; istripuaziurra bezain saihestezina litzateke. Jendeak artalde gisa lasterka egiten ez duenheinean, lasaitasuna (aurreikuspenak, konfiantza) mantenduz gero, ez da horrelakorik gertatzen.
|
|
Frantziako legedian egina den sailkapenean Irulegiko Irratia elkarte irrati bat da A kategoriakoa, erran nahi du elkarte batek kudeatzen duela, tokiko irrati bat dela edo lokala, sare bati lotua ez dena, eta komertziala ez dena(
|
bere
diru iturrietan% 20 baino gutiago da publizitatetik etortzen).
|
|
honetan, truke tasa finkoaren sistemaren barne dagoen herrialde txiki batek luke
|
bere
diru politika propiorik ezarri.
|
|
Are gehiago finkatuz gero, zenbait konpainiak barne hartzen dute ospitaleratzea gertatuz gero kalte ordaina jasotzeko aukera, edo langile autonomoak aldi baterako ezintasun osoa izanez gero. Horri esker, titularrari
|
bere
diru sarrerei eutsi ahal izango die bere jarduera profesionala egiteko ezintasuna duen bitartean. Profesional horientzat ere zaila da gidabaimena kentzea, eta, beraz, poliza batzuek aukera ematen dute kontingentzia hori harpidetzeko, baina betiere aukeran.
|
|
Ez du axola sua arduragabekeria baten ondorioz gertatzen den edo piromano batek nahita egindako ekintzaren ondorio den: aseguru etxeek eskura dutena egingo dute, ezbeharra eragin duenak ordain dezan,
|
bere
diruarekin edo ondasunekin. Suaren errudunak Errudunak bilatzea ez da aseguru etxeen kontua bakarrik.
|
|
Kasu horretan, finantza erakundeak arriskua bere gain hartzen du: Ez du
|
bere
dirua berreskuratzen, eta balioa galdu duten etxebizitzak lortzen ditu jabetzan, saltzeko zailak direnak, eta mehatxupean dago azken balioak ez duela zorra estaltzen. Bankuak dirua uzten dion bezeroa hobeto geratzen da.
|
|
Arriskuak kalifikatzeko agentziek, hala nola Standard and Poor´s edo Fitch ek, zenbait erakunderen ratinga murriztu dute azken urtean, haien kapital ratioak okertu egiten direla ikusita. Sektoreari buruzko zalantzak direla eta, eta inongo entitatek porrot egingo duela pentsatu gabe, aurreztailea gero eta gehiago arduratzen da konfiantza emango dion banku edo aurrezki kutxa batean
|
bere
dirua uzteaz. Ikuspuntu horretatik, Espainiako banku handia segurua eta kaudimenduna da.
|
|
Internet bidezko bankuetan, ordea, ez dago erabateko erabilgarritasunik. Erakundeak kontu elkartu bat beste banku batean mantentzera behartzen duenean, kasurik onenetan, erabiltzaileak bi edo hiru eguneko epean izango du
|
bere
dirua, baina inoiz ez kapitala behar duen egun berean. Transferentziak egitean, entitateen arteko aldeak funtsezkoak dira.
|
|
Horrela, bada, hilero 1.700 euro inguru kobratzen dituen arkitekto, autonomo faltsu? bat kontratudun batekin parekatuta (hamalau paga, oporrak, langabezia subsidioa, eta erretirorako pentsioa bermatuta dituena),
|
bere
diru sarrera urtero 792 euroko hamalau diru saridun kontratu batekin parekatu daiteke. Hau da, Espainiako estatuan finkatu den 600 euroko ordainketa minimotik oso gertu.
|
|
Orain hilabete jakin zuten 2009koen berri, eta, lotsagarri, %96 gutxitu zen tokiko hedabide euskaldun eta elebidunentzako diru saila: 9.500 euro 45 hedabideren artean banatzeko (Diario de Navarra ren asteroko gehigarriak
|
bere
diru saila jasotzen du, adibidez).
|
|
Erabat bidegabea iruditzen zaigu udal batek
|
bere
diru egoera konpondu nahi izatea gure kolektiboari emandako diru-laguntza apurrak ezabatuz.
|
|
Zoriontsuak izan gara, batzuk besteak baino gehiago, baina denok dezente, aberats izatea tokatu zaigunean. Bakoitzak nahi duena egiten du
|
bere
diruarekin, eta aldi berean dirua nahi duenak, lehenengo, desio horiek asmatu behar ditu. Eta guztiak doan zirudien.
|