|
2003
|
|
|
Ikerkuntza arrakastatsuak status quo arekin konpromiso sakona aldarrikatzen duen arren, zientziagintzaren bihotza berrikuntzak izaten jarraitzen du. Zientzialaria, ezarritako arauetatik abiatuta, puzzle ebazle gisa jarduteko trebatuta dago, baina
|
bere
burua naturak berak idatzitako arauak baino ezagutzen ez dituen esploratzaile edo asmatzaile gisa jotzen ere irakasten zaio. Emaitza hauxe da:
|
|
2007
|
|
|
Baina hemen, munduaren aurrean paratzeko gaurkoen eta antzinakoen errotiko diferentziari ohartu behar zaio. Antzinakoak
|
bere
burua naturaren barruan ikusten du, ez naturari buruz buru kontrajarria. Grekoek ez daukate, modernook daukagun subjektu/ objektu oposizioaren eskemarik, eta haientzat subjektua gauzak berak dira, zer diren (barnagoan egiaz zer diren) guri hein batean erakusten digutenak, euren koloreak, usainak erakutsiz.
|
|
2009
|
|
|
Izan ere, soroetako uzta, edo iturriaren jarioa, zuhaitzaren udaberriko hostatzea bezalaxe, gizakiaren lanak dira, Naturaren aktibitateak. Gizaki grekoak
|
bere
burua Naturak egina jakin du (ez jaiotzako momentuan edo bakarrik), Naturaren baitako elementu, Naturaren eskuko, Naturak ekar eramaten duela (garaipenera, tragediara). Natura, patu, ordena kosmikoan txertatua.
|
|
2016
|
|
|
Izan ere, Paleolitotik Neolito garairako igarobideak, harria lantzeko teknologia aldaketaz haratago, gizakiaren historian inoiz izan den aldaketa ideologikorik bortitzena baitakar, gizakiak bere buruaz duen ikuspegia goitik beheraino eta zeharo eraberrituko duena: Gizakia ordurarte Naturaren baitako izaki bat gehiago baino ez zen eta ez garrantzitsuenetariko bat gainera, baina aurrerantzean
|
bere
burua Naturaren baitatik erauzi, eta Natura hori oso osorik bere menpeko jarriko du, Naturaren jabe egingo da gogoetan eta ekintzan.
|
|
2019
|
|
|
Bertatik edaten zuen eta bertatik eraikitzen zuen bere izatea. Kosmos ikuskera honetan murgildurik zegoela, euskal gizakiak, euskaraz egiten zuen gizon emakumeak alegia, ez zuen
|
bere
burua naturako jaun eta jabetzat hartzen, mundua ez baitzen berea. Bera mundukoa zen, munduko eta naturako izaki bat gehiago.
|
|
|
horregatik bizi ziren totemen espirituak giza munduan; nekazariak sufritu egiten zituen inguratzen zuten indar horien apetak. Eskulangileak, berriz, nahieran moldatzen du lanabesa; bere proiektuaren moldea inposatzen dio tresnari, bere eskuz; borondate subirano gisa berresten du
|
bere
burua natura geldoaren aurrean, gailendu egiten baitzaio, hark gogor egiten dion arren; ingudean kolpeka ekiten badio, tresnaren akabera moldatzen du, baina ezerk ezin ditu buruxkak bizkorrago helarazi; eskulangileak erantzulea dela ikasten du fabrikatzen duen gauzaren bitartez: trebe jardutean ederki moldatzen du gauza, eta baldar jardutean, berriz, hausten; zuhur eta artez, hobetu eta hobetu egiten du, harro sentitzeraino:
|
|
2021
|
|
|
Gizona subjektu aktibo eta librea izango da, homo faber edo eskulangilearen parekoa: nahieran moldatzen du lanabesa, bere proiektuaren moldea inposatzen dio tresnari, bere eskuz; borondate subirano gisa berresten du
|
bere
burua natura geldoaren aurrean, gailendu egiten baitzaio[...] eskulangileak erantzulea dela ikasten du[...] arrakasta ez dauka jainko jainkosen faboreen mende, ezpada bere esku; desafioa egiten die kideei, eta bere garaipenez harrotu. (I:
|
|
2023
|
|
|
Zentzu horretan, basatia. Patzikurengan, kultura
|
bere
burua naturan urtu nahian dabil.
|