|
2007
|
|
|
Bera dela subjektu eta egintzaile, eta librea dela. Praxian, hizkuntzaren ikerketak hura (hizkuntza bakoitza)
|
bere
buruaren egile antzo kontsideratu behar duela, ez natur produktu bezala; h. d., hizkuntza ez dela ikusi behar, ardi bakoitza ardi espeziearen birproduktu bat den moduan, hizkuntza bakoitza hizkuntza generoaren, edo indogermanikoa espeziearen kasu bat, aurretiko eredu bat bariazioekin manifestatu baino egiten ez duena bere modutxora. Hizkuntza bat ez da ezein beste ereduren birprodukzioa, bere propioarena baino.
|
|
|
Bestalde, Fichte-ren nia oso pertsonala ere bada, gizaki bakoitza da (eta, gehiago, filosofiatik kanpora batik bat hala ulertu da): nor bere buruaren erantzulea, berak egiten du bere burua, eta bere burua eginez bere bere mundua egiten dizu, horixe da eta horretantxe datza giza askatasuna292 Gizon eta emakume bakoitza munduaren sortzaile bat da,
|
bere
buruaren egile izaki. Fichte-k bakoitzaren nia predikatu egiten du, exijitu egiten du.
|
|
|
Bera dela subjektu eta egintzaile, eta librea dela. Praxian, hizkuntzaren ikerketak hura (hizkuntza bakoitza)
|
bere
buruaren egiletzat jo behar duela, ez natur produktutzat; hau da, hizkuntza ez dela ikusi behar, ardi bakoitza ardia espeziearen birproduktu bat den moduan, hizkuntza bakoitza hizkuntza generoaren, edo indogermanikoa espeziearen kasu bat, aurretiko eredu bat bariazioekin manifestatu baino egiten ez duena bere modutxora. Hizkuntza bat ez da ezein beste ereduren birprodukzioa, bere propioarena baino (filosofia eskolastikoan aingeruak bezala:
|
|
2009
|
|
|
Eta ulertzen da: gizakia ezin da izan gizakia, hots, ezin da
|
bere
buruaren egilea libre izan, nolakoa izan behar duen Jainkoak diktatzen badio. Kristautasuna, Eliza, etab., gizakia eta gizartearen estekadurak baino ez dira hortaz(, je ne connais qu, une Église:
|
|
|
Garrantzitsuena, dena den, eta Rortyk eta Nietzschek ez dute askotan erraten (Nietzschek batik bat) baina erraten dutenean punttu horrek duen garrantzia bertze edozeren gainetik jartzen dute, atal honen hasieran aipatutako ideia litzateke: Platonekin gizakia" interesgarriagoa" izaten hasten da, Platonen ondoren gizakia
|
bere
buruaren egile izaten hasiko delako. Nietzschek, Rortyren irudikoz, Laburpena:
|
|
|
Hau da, gizakia bere burua egiten hasten da eta hori da bere espezifikotasuna:
|
bere
buruaren egile bihurtzea, edo, Pico della Mirandolak dioen eran: " el hombre se convierte en ‘escultor y plasmador’ de s mismo, en artfice de su propia figura". 37 Platonen hagitz antzekoa.
|
|
|
Eta kausa horren kokalekua argia da: gizakia bera (hasieratik bertatik ikusi dugu nola Platonengandik hasita gizakia den
|
bere
buruaren egile, bere fabulen egile, bere kontzeptuen kateamenduaren sortzaile, osotasunaren ordenaren artista). Eta beraz, kontzeptu eta ideien jatorria munduan bertan, naturan bertan (beste modu batean errateko, gizakiaren animaltasunean bertan) kokatzen da.
|