|
2001
|
|
|
Eta beren baieztapena zalantzan jar zezakeen norbait izan zitekeelakoan edo, esandakoari honakoa gehitzen zioten: " Bere ustetan hau da,
|
bere
buruaz beste egindako pertsona horren iritziz ez baitu egin ori bere kaltetan. Ark ere zerbait ona nahi du beretzat eta horregatik il du bere burua".
|
|
|
95 milioi pezetako (3,8 milioi libera) aurrekontua izan duen film honen une gehienak Gipuzkoa eta Bizkaian izan dira grabatuak. " Jaizkibel" ek pertsona bat
|
bere
buruaz beste egitera eraman dezaketen arrazoiei buruz hausnarketa egiten du.
|
|
|
Anarkista bat atxilotu du Italiako poliziak, Milango Nekazari Bankuan eta hiriko tren geltoki nagusian lehergailu bana jarri izanaren susmopean. Polizia etxean hainbat ordu izan ostean, anarkistak
|
bere
buruaz beste egiten du seigarren solairutik jauzi eginez. Poliziaren arabera, ezustean gertatutako heriotza da.
|
|
|
Lanak 1921ean Estatu Batuetan izandako gertakaria du oinarri. Etorkin italiar bat atxilotua izan zen anarkista izateagatik eta
|
bere
buruaz beste egin «omen» zuen. Fo italiarraren obrak, ordea, 1970ean kokatzen du gertakizuna.
|
|
2002
|
|
|
Hori izugarria da. Azkenean,
|
bere
buruaz beste egin zuen.
|
|
2003
|
|
|
Inkomunikatuta zegoela,
|
bere
buruaz beste egiten saiatu zela zabaldu zen. Hitz egin duzu horretaz Pellorekin?
|
|
2004
|
|
|
24an jakin zen Pello Zubiria Gregorio Marañon erietxean zegoela, ZIUn,
|
bere
buruaz beste egiten saiatu omen zelako. 27an espetxera eraman zuten.
|
|
|
Neure buruari galdetzen diot: ez ote du bazterketarekin zerikusirik
|
bere
buruaz beste egin izanak?
|
|
|
Txalo jotzaile erronkariak garaipenetan, suntsitzaile harrapariak porrotetan. Eta kirolari zigortuak, bakardadean pot
|
bere
buruaz beste egiteko kapaz. Eta segi dezala espektakuloak gorputzak lehertu arte.
|
|
|
Izena bilakatu zitzaigun iraun esan nahi duen hitza bat batean. Aurtengo neguko gau batez ezin zuela gehiago eta
|
bere
buruaz beste egin omen zuen Endurancek. Omen diot, ondoan edo inguruan baitzuen hainbeste aldiz kolpeka anima ateratzen saiatu zena.
|
|
|
Euskal Herrian gertatutako beste birmoldaketa batzuek zenbaitek
|
bere
buruaz beste egitea eragin zuten. Orain dela 24 urte, greba orokorra eginez lan eskubideak defenditzen ari ziren beste bost langile akabatu zituen Gasteizen Fraga Iribarne eta Martin Villak zuzentzen zuten poliziak:
|
|
|
Jota bota du bere burua harresitik gazteak, bere bizi oinazetuari bukaerarik eman ezinik edo. Ingurua tortura gune, ez dio nonbait beste irtenbiderik aurkitu jasan ezineko egoerari eta
|
bere
buruaz beste egitea erabaki du. Horretara emanak beti du non, nola eta noiz gauzatu erabakitakoa.
|
|
2005
|
|
|
Bere lanak margotzen ere hasi zen Elmyr de Hory, nolabaiteko arrakastaz gainera. 1976an, 70 urte zeuzkala, eta Frantziako Justizia beraren estradizioa eskatzen ari zela,
|
bere
buruaz beste egin zuen.
|
|
|
Antzeko zerbait idatzi nuen duela hamaika urte. Argazkia famatu egin zen, eta handik gutxira, argazkilariak bere kotxeko ihes tutuan beste tutu bat jarri, kotxean sartu, leihatilak itxi eta
|
bere
buruaz beste egin zuen, 33 urte zituela bere errutik ihesi.
|
|
2006
|
|
|
Saltzaileen aldetik, etxearen jabea dago, ordura arte bere habia izandako lekua uzteko batere gogorik ez duen emakumea, beti Afrika aldean dabilkion senar antropologoarekin duen harremana hausteko gogoak azaltzen; eta etxe hori lehenbailehen eskuz aldatzea lortuz gero izango dituen irabaziekin Greziara oporretan joatea besterik nahiko ez lukeen saltzailea. Balizko erosleen aldetik, berriz, bere seme eskizofrenikoari baretasuna eskainiko dion txoko baten bila ari den ama, bere buruari etengabe galdetzen diona gaixotasun horrekin jaiotako semearen susmo txarrak uxatzeko beraien bizitzatik aldendu zen senarrak noiz izango ote duen haiengana itzultzerik; eta pertsonaia nagusia, Asier, egun horretan bertan
|
bere
buruaz beste egiteko asmoa duen gazte bestenaz erabat isila. Eskizofrenikoa den arren, ondotxo daki aitak beragatik utzi zuela etxea, eta hauxe esan nahiko lioke amari:
|
|
|
Besteak beste, hauexek dira gaiak: ...amatzan «arerioen» belarrien arteko elkarrizketa; lehergailuen eztandaren ondorioz «paradisura» joandako umeek elkarrekin erabakitzen duten jarrera; zurien kontrako erasorako prestatzen ari den Amerikako jatorrizko biztanlearen hausnarketa; espetxean urteak daramatzan euskal presoak hiztegiarekin egiten dituen ariketak; eguzkiak urregorriz tindatzen duen lurraldearen askatasuna eskuratu nahiz,
|
bere
buruaz beste egiten duen neskatxari lagun min batek eskaintzen dion oroimena; 36ko gerraren ondoren presoentzako hilkutxak garraiatzen dituzten haurren norabidea; eta kontzentrazio zelai batera daramaten amaren biziminak.
|
|
|
Suitzan beste edonon bezain delitu da, baina hango legediak zirrikitu bat uzten die mundu hau utzi nahi duten gaixo askori. Izan ere, zenbait kasutan ez da zigortzen beste norbaiti
|
bere
buruaz beste egiten laguntzea. Hain zuzen ere, hala egiten duenak frogatu egin behar du bere ekintzak ez diola etekin bat eman.
|
|
|
Duintasunez Hiltzeko Eskubidearen Aldeko Elkarteko Koldo Etxaberen ustez, «aspalditik egiten da eutanasia aktiboaren eta pasiboaren arteko bereizketa hori. Norbaiti
|
bere
buruaz beste egiten laguntzea izango litzateke beste aldaera bat, baina guretzat kontu teknikoak besterik ez dira horiek. Dena da gauza bera:
|
|
|
Suizidio saioak ere hartu behar dira kontuan adin horretako depresioa diagnostikatzeko. Horrexegatik da garrantzi handikoa gaitza ahalik eta azkarren identifikatzea eta profesional sanitarioengana joatea, gai honen inguruko azterketek adierazten duten bezala
|
bere
buruaz beste egiten duten adoleszenteen %65 inoiz ez baitute harremanik izan zerbitzu psikiatrikoekin. Eta zer nolako tresnak dauzka eskuan gaur egun profesionalak?
|
|
2007
|
|
|
Eta Marina Tsvietaievak, 1941ean berriro Errusiara itzuli ondoren
|
bere
buruaz beste egin behar izan zuenak, bestelako lurralde bat bilatuko bazuen, bere jaioterrian ere atzerritar izatera itzuli baitzen; eta Marina Tsvietaievak alde guztietan atzerritar izan zenak galdetzen zinan: " Zergatik maite ditut honenbeste atzerritar guztiak, bereizketa gabe?". Eta aurreraxeago erantzuten din:
|
|
|
Miguel Castells nuen abokatu eta berak lagundu zidan kartzelari itzuri egiten. Castellsek Madrilen zituen abokatu lagunen bitartez konpondu genuen nire kontrako auzipidetzea,
|
bere
buruaz beste egin zuen abokatu batek lagundu zidan bereziki. Gero jakin genuenez FRAPekoa zen.
|
|
2008
|
|
|
Bankuan zutenek dena galdu zuten gauetik goizera eta etxean gordeta zuten askok familiarren baten bahiketa sufritu zuten, ondoren askatzeko dirua eskatzen baitzieten. 36 milioi biztanletik gora zituen herrialdean, 20 milioi lagun pobrezian hondoratu ziren; batek baino gehiagok
|
bere
buruaz beste egin zuen.
|
|
|
Gertakari hori da kontakizun osoaren ardatza: behin eta berriro puntu horretara itzuliko da narratzailea, aita istripuz hil ote zen ala
|
bere
buruaz beste egin zuen jakin nahian.
|
|
|
Behin irratian entzun genuen Getxoko amildegi batean neska batek
|
bere
buruaz beste egin zuela, eta bera gogoan genuela idatzi genuen abestia.
|
|
|
Izan ere, haurrak edo emakumeak behin eta berriro bortxatzen dituenari, edo emazteari 30 labankada sartu eta gero
|
bere
buruaz beste egiten duenari, edo... gutxi axola zaio 10 urte espetxean egon ordez 20 egotea. Horrek ez du atzera botako, ez duelako horrelako kalkulurik egiten piztia izutuak eta inguratuak are gutxiago bere buruaren izu ikaraz itsuturik dagoenak.
|
|
|
Ezta kultura ere. Arteen industriek, mundu osoak bezala, dar dar egin zuten Wall Streetek 29an
|
bere
buruaz beste egin zuenean. Nork kontatu eta kantatu behar zituen AEBen pena berriak?
|
|
2009
|
|
|
Hamaika dira arrazoiak, eta ezberdinak. Presoak
|
bere
buruaz beste egitea trauma da, guztiontzat. Okerrena, funtzionarioentzat, sortzen den zalapartagatik besterik ez bada ere.
|
|
|
Bada zenbakien bitartez mundua azaldu eta ulertu dezakeen jendea, baina bada hormonen bitartez mundua azaldu eta ulertzen duenik ere: emakume bat senarrarekin haserretzen dela, hormonak jauzika izango ditu; senarrak emakumea akabatzen duela, testosterona gehiegi; nerabe batek
|
bere
buruaz beste egiten duela, aldaketa hormonala betean egongo zen. Tira, nik ez dut gauza gehiegirik ulertzen afera honi buruz, eta egia baino zalantza gehiago ditut.
|
|
|
Hark kontatu zidan nola urtetan mutil aritu ondoren erretreta etxean nahi zutela sartu, ez zelako gehiago lanik. Handik egun batzuetara jakin nuen
|
bere
buruaz beste egin zuela. Horrek markatu ninduen.
|
|
|
Maitale ohiak alde egin zuenean, Larra ispilu aurrean paratu zen, pistola hartu, kanoia lokian ipini eta tiro egin zuen. 27 urtez
|
bere
buruaz beste egin eta mito bilakatu zen, XX. mendeko rock izarra bailitzan.
|
|
|
Aitzakia da Xinjiang edo Turkestan ekialdean ez dagoela lanik eta kanpoan aukera gehiago izango dituztela. Ondorioa, bostek
|
bere
buruaz beste egin zuten iaz, jakinik ez dutela etxera itzultzerik izango.
|
|
|
Alicia Santolayaren bideo erreportajean (Zergatirik gabeko suizidioak) Alba Payas Gironako psikoterapeuta ageri da. Harengana
|
bere
buruaz beste egin duten gaztetxoen gurasoak doaz. Gurasoek ez dakite semeek (beti mutilak ageri dira) zergatik hartu duten halako erabaki latza, ume normalak ziren, bere buruaz beste egiteko arrazoi agerikorik ez zuten.
|
|
|
Harengana bere buruaz beste egin duten gaztetxoen gurasoak doaz. Gurasoek ez dakite semeek (beti mutilak ageri dira) zergatik hartu duten halako erabaki latza, ume normalak ziren,
|
bere
buruaz beste egiteko arrazoi agerikorik ez zuten.
|
|
|
Frantziako Estatuan, 16 eta 39 urte arteko gizonetatik
|
bere
buruaz beste egiten saiatzen diren hirutik bat homosexuala edo bisexuala da. Espainiako Estatuan esaten da, nerabeek bere buruaz beste egiten dutela buru nahasmenduengatik, arrisku jarrerengatik, edo drogak kontsumitzeagatik, homofobia ez dago zerrendan.
|
|
|
Frantziako Estatuan, 16 eta 39 urte arteko gizonetatik bere buruaz beste egiten saiatzen diren hirutik bat homosexuala edo bisexuala da. Espainiako Estatuan esaten da, nerabeek
|
bere
buruaz beste egiten dutela buru nahasmenduengatik, arrisku jarrerengatik, edo drogak kontsumitzeagatik, homofobia ez dago zerrendan. Bullyingaz hitz egiten denean homofobia ez da aipatu ere egiten eta Alba Payasen ustez lehen kausa da.
|
|
2010
|
|
|
Pyke berak sortutako proiektutik egotzi zuten eta handik gutxira
|
bere
buruaz beste egin zuen. 1943an proiektua garestiegia eta bideraezina zela ondorioztatu zuten ingeles armadako arduradunek eta proiektua bertan behera geratu zen.
|
|
2011
|
|
|
(4) Espainiako Estatistika Institutuaren arabera, 2008an 15 urtetik beherako inork ez zuen
|
bere
buruaz beste egin Hego Euskal Herrian.
|
|
|
PPk ez du Auzitegi Konstituzionala erreformatu nahi izan hauteskundeetan gehiengo osoa irabaziko duelakoan Auzitegian dagokeen joera progresista aldarazteko. Hori egia balitz, Auzitegi Konstituzionalak bere doktrina aldatuko balu bere sinesgarritasun politiko, sozial eta juridikoa goitik behera nahikoa eroria jada,
|
bere
buruaz beste egiten bukatu dezake. Bilduren sententzia diktatu zuen doktrina ez gehiengo batez, betiere aldatu luke.
|
|
2012
|
|
|
AMAIA EGAÑAK
|
bere
buruaz beste egiteak gizartea astindu du. Etxegabeko eskalea pneumoniak jota ospitalean hiltzea ere ez da inoren gustukoa, baina ez du oihartzunik eta, gainera, ohiko herritarrari ez zaio halakorik gertatuko.
|
|
|
Pasa den urtarrilean, Mohammad R. errefuxiatu irandarrak
|
bere
buruaz beste egin zuen Bavariako Wurzburg hirian. Ez zen egoera isolatua izan, azken urteetan ugari izan baitira Alemanian hautu hori egin duten errefuxiatuak, baina gertaerak errefuxiatuen aldeko mugimendua sustraitu zuen Bavarian.
|
|
|
Kirolarekin gorputza indartzen dute ikaragarri, eta prestatuta ditugu beren bizitzan egoera guztiak indarkeriaren bitartez konpontzeko. Gizon bati eskizofrenia diagnostikatzen diotenean, emakumeak hiltzeko joerak ematen dio, baina emakumeek egoera horretan
|
bere
buruaz beste egiten dute, auto lesionatzen dira... gure erokeria erabat desberdina da. Gaurko gizartea oso hipokrita da, indarkeria ikaragarri gustatzen zaio, gerrateetan diru pila bat irabazten du eta emakumea menpean eutsiz diru mordoa aurrezten du sistemak.
|
|
|
Barakaldotik Doneztebera, Bizkaitik Nafarroara, Ezkerraldetik Iparraldera, etxebizitzaren eta langabeziaren arazoa bera da. Joan den astean Manuel Reguerak
|
bere
buruaz beste egin zuen Donezteben, jabeari alokairua ez ordaintzeagatik desalojatua izateko zorian zen egunean. 4.200 euro zor zituen eta langabezian zegoen.
|
|
|
4.200 euro zor zituen eta langabezian zegoen. Lehenago Amaia Egaña izan zen
|
bere
buruaz beste egitea erabaki zuena, Barakaldoko etxebizitzatik kanporatzear zirenean. Haien berri ez dakigun arren, beste batzuk ere suizidatu dira langabe eta etorkizun barik aurkitu direnean.
|
|
2013
|
|
|
Nire auzokoak
|
bere
buruaz beste egin du. Alacanten bizi da.
|
|
|
Hala, ez da kasualitatea Euskal Herrian azken hiru asteetan lan istripuetan zortzi langile hil izana, bestalde, langabezian zegoen pertsona batek
|
bere
buruaz beste egin du. Bistan da murrizketen ondorioz gehiago eta segurtasun gutxiagorekin lan egiten dela, jende asko prekarietateak harrapatuta baitago.
|
|
2014
|
|
|
Bizitokia utzi behar izan zuelako depresioak jota
|
bere
buruaz beste egin zuen anderearen kasuak eta familiari emango zaion kalte ordainak jarri gaitu udan Fukushimara begira. Eremu hartatik ebakuatu zituztenen ezin bizia dugu lehen planoan.
|
|
|
Hilabeteek aurrera egin ahala hango berriak eta irudiak urritu egin ziren, tokitako gerrekin gertatu ohi den antzera. Abuztuaren amaieran hango berri zipriztin batek Europako berri emaileen arreta bereganatu zuen, alegia, etxea utzi behar izan zuelako,
|
bere
buruaz beste egin zuen andere baten familiak 358.000 euro inguruko kalte ordaina jaso izanak.
|
|
2015
|
|
|
Gernika Batailoia, 2 Dibisio Blindatuarekin batera, Arros eko bateriako azken bunkerrari oldartu zitzaion. Oldarraldiari apenas aurre egin gabe, eraikineko ofizialak
|
bere
buruaz beste egin eta berehala errenditu ei zen goarnizio osoa.
|
|
|
Miren ez da lehena ezta azkena izango ere, tamalez. Bi urtetik hona Euskal Herrian jadanik hainbat lagunek egin du
|
bere
buruaz beste, etxegabetu egin behar zituztelako, langabezian geratu zirelako edo bi arrazoiengatik batera. Langile baten azkeneko suizidioa ere Nafarroan gertatu zen, Altsasuko Sunsundegui enpresatik kanporatua izan zen pertsona batena, hain zuzen.
|
|
|
Japonia, 1170 Minamoto no Tametomo samuraiak, etsaiz inguratuta eta irtenbiderik ezean,
|
bere
buruaz beste egin zuen sabelean ebakia eginda. Kroniketan harakiri a edo seppuku a aipatzen zen lehen aldia izan zen.
|
|
2016
|
|
|
Jatorri urruna du: lagun min batek
|
bere
buruaz beste egin zuen, biok genituen 27 urte. Durduzaturik geratu nintzen, eta materiala biltzen hasi.
|
|
|
Inork ezin digu ukatu gaur gizarte mailako suntsiketa prozesu batean sartuta gaudela. Ikuspuntu moral batetik, zer ardura eskatuko diozu
|
bere
buruaz beste egiten duen norbaiti. Bere inguruaren auto suntsiketa ispilatzen ari da, ez besterik.
|
|
2017
|
|
|
Badago
|
bere
buruaz beste egiten ez duenik
|
|
|
Ez dira urte asko Van Goghek
|
bere
buruaz beste egin duela. Espresionismoaren urterik oparoenak urrun daude oraindik ordea.
|
|
2018
|
|
|
Irakurraldien tarteetan anai arreben pintzelkada batzuk eman zituzten; antipoesia, komunitate maputxeekin lotura, Violetaren Parisko ibilerak… Landak aipatu zuen azkena; latza dela, latza, Eskerrak bizitza idatzi zuenak
|
bere
buruaz beste egin izana hura idatzi eta gutxira, 1967ko negu urrunean. Kantatu zuen hura ere Garciak, Amets Arzallusen itzulpena haren eta besteen bila ariko ginen gero, armiarmako atarian.
|
|
|
RP Global enpresako auto bat mehatxu egitera joan zitzaizuen eta biharamunean, 2016ko abuztuaren 22an, Macarena etxeko sabaitik urkatuta, hilda agertu zen. Suizidiotzat jo zuten heriotza, baina Macarena ezagutzen zenutenoi zaila zitzaizuen
|
bere
buruaz beste egin izana sinestea.
|
|
|
Begira, La Negrak berak hala deitzen dio Macarenari energia ikaragarria zeukan. Hainbesteko energia daukan pertsona batek
|
bere
buruaz beste egin dezakeela pentsatzea zaila da. Hil zuten egunean osasun zentrora doan autobusa hartzekoa zen.
|
|
|
Hil nahi duen pertsona batek ez du etorkizunera begirako planik egiten. Bera emakume zoriontsua zen, ez zuen
|
bere
buruaz beste egiteko asmorik.
|
|
2019
|
|
|
Maharastra estatuko datuak are larriagoak dira: 2009 eta 2018 bitarte, 25.000tik gora nekazarik egin zuten
|
bere
buruaz beste, National Crime Records Bureau (NCRB) gobernu agentziaren arabera. " Senarrak 1990ean eskatu zuen aurreneko diru kopurua:
|
|
|
Gainera, ez da suizidioa, erailketa soziala baizik. Gizarteak eraman du mutiko hori
|
bere
buruaz beste egitera. Oso gogorra da.
|
|
2021
|
|
|
Egun Londresko kartzela batean giltzapetuta jarraitzen du, pasa den astean AEBetara estraditatzeko auzian lehen garaipena lortu badu ere. Garaipentzat har badaiteke, ez estraditatzeko arrazoia izan dela
|
bere
buruaz beste egiteko arriskua, epaileak aitortu bezala. AEBek errekurtsoa prest dute.
|
|
|
Basakeria eta poesia elkarrekin gurutzatzen dira. 24 urte zituenean idatzi eta taularatu zen lehena 1995ean, 28 urterekin idatzi eta hurrengo urtean,
|
bere
buruaz beste egin ostean, taularatu zen bigarrena 2000 urtean.
|
|
|
Pinedo: Suizidioa bakarrik gaixotasun mentalekin lotzea ez da zuzena; sufrimenduarekin lotuta dago, baina ez beti gaixotasunarekin, eta gaixotasun mentala duen gehiengoak ez du
|
bere
buruaz beste egiten. Buruko gaitza bada arrisku faktorea, ez da bakarra ordea, eta suizidioaren fokua soilik gaitz mentaletan jartzen badugu, beste arloetan ez dugu arreta jarriko; adibidez, bizimodu duina ezin eraman ahal izatea edota bizimodu prekarioa izatea ere badira arrisku faktore.
|
|
|
Ezagutzen zituen hirietatik, hura zen bizileku nahi zuena: are gehiago, hitzok bildu zituen artikulua idatzi zuenean, 1957an, ez zuen
|
bere
burua beste inon bizitzen irudikatzen. Amesgaiztorik handiena litzateke Erroma abandonatu eta Italia iparraldera itzultzea.
|
|
2022
|
|
|
Iruñean apirilaren 9an pare bat ziento herritar bildu zen" Intsumisioa, gerrei!" eta" Putin ez, NATO ez" aldarrikatzera. Gogoan eduki zuten Unai Salanueva, 1997an espetxera sartu aurretik
|
bere
buruaz beste egin zuen intsumisoa: " NATOn sartzearen eta derrigorrezko soldadutzaren aurka geundenak, berriz ere gerraren aurka atera behar dugu kalera".
|
|
2023
|
|
|
Britainiarrek Magdala hiria sarraskitu eta espoliatu zuten. Teodoro enperadoreak
|
bere
buruaz beste egin zuen, baina britainiarrek Tiruwork Wube enperatriza eta haren seme Alemayehu printzea bahitu eta Britainia Handira eraman zituzten, Abisiniako ondarearen zati handi batekin batera. Enperatriza bidean hil zen.
|