|
2000
|
|
|
Kontuan eduki gabe, adibidez, herri euskaldunetan badirela euskararik ez dakitenak eta baita Tafallan zein Tudelan euskaldunak ere, euskara gaztelera baino hobeto menderatzen dutenak. Hala denean, gizon bakoitzak zuzenean,
|
berarekin
darama edonora bere foru pertsonala, erkidego edo komunitate baten barnean ezinezkoa baita bestela jokatzea giza eskubideak hautsi gabe. Espainiako Konstituzioaren Título preliminar delakoaren 1, 2 eta 3 artikuluen aurrean ere ez da zuzena.
|
|
|
Eta, azkenik, badakizue: egunen batean elkarrenganik bereiztea erabakiko bazenute eta, beraz, Joanikotek bere dorretxerat joaitea erabakiko balu,
|
berarekin
eramanen lituzke dorretxeari dagozkion morroi neskameak, baita abereak ere, testamentean sinatuaren arabera, zeren eta etxe bakoitzak baitu bere enborra, eta enbor horretan sartzen dira lurrak eta aziendak —eta, haiek erran ondoren, aitari eta osaba Joanikoti so egiten ziela, akabatu zuen—: Arratsaldean zuekin hitz egin nahi nuke bakarka, zeren ez bainuke nahi biharko egunean zuen artean liskarrik sor ledin, ene testamenta dela kausa.
|
|
|
Eta irri egin zidan, eta irri hura bertze eguzki bat bezala zabaldu zen, eta eguzki hark
|
berarekin
eraman zituen hodeiak eta erreka lainoak, tristurak arestian bilduak, eta Elbiraren begietako ur uherrak berriro egin ziren ur zilar, ur garden.
|
|
|
Baina estatu hartan Pedro ez zen gogara sentitzen... Eta ikusten zuen, bertzalde, ezen gure amak ez zuela, pinturaz eta pinturaren munduaz denaz bezainbatean, aitak zuen zaletasuna, eta, hala, egun batean, inguruko jauntxoen bertze hamaika eskaintza onartzen zituela, Ubarnetik alde egin zuen, ama eta lehengusina
|
berarekin
zeramatzala, harik eta azkenean Iruñan fintkatu zen arte.
|
|
|
Togas ez zen nire itzuleraren esperoan gelditu. Zenbat karaktere idatzi behar nuen adierazteko oharra ene mahai gainean utzirik, ni agertu baino lehen alde egin zuen, Ana
|
berarekin
zeramala. Azken xehetasun hori Itxierako erredaktoreak jakinarazi zidan, nik galdetu gabe; arrunt ohiz kanpoko gauza, Juanillo Moxolo morroi ezkibel eta hitz gutikoa baitzen.
|
|
|
Tramankuluaren motorrak ez zuen erabat ito hilotzaren asotsa ugaldea uztean, guztiz kontrako norabidean harri handi batek ur gaina urratzean aterako zuen gisakoa. Ugalde erdia
|
berarekin
balerama bezala, bere hegaldiari ekin zion, ura alde guztietatik txirrian isuriz, argazki kameren kli kla etenen artean. Mutur batean, ibaiko lohiaz zikinduriko adats barbana begiztatu nuen, eta bertzean galtza urdin argietan estalitako bi zango.
|
|
|
Nire andrea —edo" dena delakoa", amak erran bezala— ez zen konplimenduetan korapilatu. Bat batean larunbata eta igandea kanpoan egiteko plana sortu zitzaiola, eta ez zuela posible Unai
|
berarekin
eramatea. Horren garbi.
|
|
|
Denak ari ziren etxeratzen nonbait, eta gero eta uharteago sumatzen nuen neure burua. Edozein unetan, komuneko aldetik, gizon ilunen bat irten, eta
|
berarekin
eramango ninduen. Edo sugeren bat.
|
|
|
Ez dut harrezkero kutxa hura ikusi. Aita hil zen, eta
|
berarekin
eraman zituen nonbait gure bihotzetan geldi zitezkeen oroimen guztiak.
|
|
|
Inoiz ulertuko ez dudan zerbait esan zenidan: Erantzuna
|
berarekin
zeraman galdera, Ekaitz aurreko karriketan izaten den usaina.
|
|
|
Nahi bazuen bizkar zorroa han uzteko esan nion arren, neuk zainduko nuela, nahiago izan zuen
|
berarekin
eraman. Harri eta zur geratu nintzen, ezin erreakzionatuta, hiru gizonak Erniora igotzen ikusten nituen bitartean.
|
|
2001
|
|
|
Egun, esate baterako, oso gutxi dira pantaila handietan estreinatzen diren dokumentalak. ...gainera, musikarekin lotuta agertzen zaizkigu, hala nola, New Orleanseko jazza jotzen duen Woody Allenen taldeak Europan zehar eginiko bira jasotzen zuen Barbara Koppleren" Wild Man Blues", latin jazzean nabarmendu diren musikarien interpretazio batzuk jasotzen dituen Fernando Truebaren" Calle 54", Wim Wendersen" Buena Vista Social Club" aski ezaguna eta Neil Youngek
|
berarekin
daraman" Crazy Horse" izeneko rock taldeari buruzko" Year of the Horse" filma. Maila konprometituago batean bi baino ez ditugu aurkitu:
|
|
|
IMANOLek eskutik hartu eta
|
berarekin
eramaten du. TOMAS telefonoz hitz egiten ikusten dugu.
|
|
|
Itsasoaren haserreak ez du barkamenik ematen. Baina mingain hezeak bezala, inguruko hauts eta zikinkeriak ere
|
berarekin
eramaten ditu.
|
|
|
eguzkiak
|
berarekin
eramana
|
|
|
– Hitzordu haren azken arrazoia ez dinagu sekula jakingo, Louisek
|
berarekin
eraman baitzuen. Agian dena kontatu nahi zionan Jokini... zera, berak egindakoa, badakin, barrena lasaitu, zama arindu...
|
|
2002
|
|
|
Hemen mezu espiritualetan babesten da, jendeak horien gosea duelako eta horrelakoak behar dituelako; baina
|
berarekin
daramatzadan hogeita hamalau urteetan zehar, besteen bizi baldintzak hobetzeko zer egin dezakeen pentsatu du etengabe, egunero egunero.
|
|
|
Agintari gorenak aurrean direla, Dianaren tenpluan ipintzen ditu, bere ondasunak haien uste onari fidatzen dizkion itxura eginez. Haiek engainaturik,
|
berarekin
zeramatzan brontzezko irudiak, guztiak bere aberastasunekin bete eta etxeko ataurrean botata uzten ditu. Gortiniarrek, bitartean, arreta handiz zaintzen dute tenplua, gehienbat Hanibal beragandik, ez ditzan beraiek jakin gabe jaso eta berarekin eraman.
|
|
|
Haiek engainaturik, berarekin zeramatzan brontzezko irudiak, guztiak bere aberastasunekin bete eta etxeko ataurrean botata uzten ditu. Gortiniarrek, bitartean, arreta handiz zaintzen dute tenplua, gehienbat Hanibal beragandik, ez ditzan beraiek jakin gabe jaso eta
|
berarekin
eraman.
|
|
|
Nirekin mintzatzen zenaren aitak hartu zuen. Aita, ordea, gaixotu egin zen eta semeak kotxean hartu eta
|
berarekin
eraman nahi izan zuen. Bitan, ordea, ihes egin zion.
|
|
|
Baina berak baietz, egia handi bat esan nahi zidala, zalantzarik izan ez nezan. Ez zuela sekretu hura
|
berarekin
eraman nahi. Hasperen eta isiluneen artean esan zidan:
|
|
|
Askoz ere hiztun gehiago dagoelako erdaraz, jakina. Baina euskaraz hasi zen hura erdarara joan zaigu emeki emeki, eta erreka gurutzatze horretan baliabideak ere
|
berarekin
eramateko arriskua dago. Agian, pentsa dezake batek, euskaraz egiten dena baino gauza egokiagorik ezin da egin.
|
|
2003
|
|
|
Haragia, albaitariak ikuskatu eta gai deklaratu ondoren, herriko harategi batean ere merkaturatzen da zuzenean. Giza kontsumorako egokia dela deklaratutako haragia
|
berarekin
eraman behar duen albaitaritzako ikuskapen markaren bidez identifika daiteke, tintaz, sutan edo elikagaiekin kontaktuan jartzeko gai den materialaren etiketa, plaka edo martxamoaren bidez. Marka hori aldaezina eta berrerabilgarria da, eta albaitari ofizialaren ardurapean jarriko da. Autokontrolaren eta ikuskapen ofizialaren artean Azken kontsumitzailearen esku jarritako zezenketa haragiaren higiene eta osasun baldintzek kontrol bikoitza dute:
|
|
|
Postal guztiz arruntak dira, mende hasieran Marseillan Sulim Anaien inprimategian egiten zirenak eta" munduko bazter miresgarriak" irudietan agertzen dituztenak. Touchagueseko bizargin aprendizak biziki maite zituen nonbait irudi horiek eta
|
berarekin
eramaten zituen bidaietan. Postalak guztiz arruntak izanik eta zigiluak falta bazaizkie ere, bildumak egiten dituztenek eramanik edo, idatzirik dituzten mezuak ez dira nolanahikoak eta jakin mina pizten dute, atzerriko izen urrunak agertzen direlako edo oso egoera gogorretan idatziak daudelako.
|
|
2004
|
|
|
Ez da nahikoa norbaitekin adiskidantza mantendu nahi izatea, bi pertsonek nahi izan behar dute eta adiskidetasunaren esanahiaren eta
|
berarekin
daraman parte hartzearen kontzeptu bertsua izan behar dute.
|
|
|
Etxea nahiko handia izan zela ematen zuen, baina lau hormetako bat erortzean
|
berarekin
eraman zuen etxearen zati bat. Sukaldea osorik zegoen, komuna eta gela bat ere bai.
|
|
|
Mutikoa beti bere harztxoarengana joaten zen negar egitera. Beti
|
berarekin
eramaten zuen edonora joaten zela ere, eta negar malkotan zegoelarik honela mintzatzen zitzaion:
|
|
|
Amona Sinforosak
|
berarekin
eramaten ninduen mezatara, umetan. Elizan, ezker aldeko banku batean kokatzen ginen, beti leku berean, laugarrenean aurretik hasita.
|
|
|
Hantxe joan zen gaixoa intzirika. Berarekin eraman zituen belarri eta begiak,
|
berarekin
eraman zuen ahoa, baina ahoko hortzik ez zuen eraman. Den denak atera nizkion kolpearekin.
|
|
|
|
berarekin
eraman ez dezan gure lurra
|
|
2005
|
|
|
Bikotekideak abandonatzen badu, seme alabak bahitu edo
|
berarekin
eramateko mehatxua egiten du.
|
|
|
Alde egiteko ordua dela ta, atzerantz egiten hasi da. Baina kumea
|
berarekin
darama.
|
|
|
Batez ere, hori ez zen berriro Naroarentzat toki segurua izango. Taxistari ordaindu eta, zelatariek ikusi ez dituztelako itxaropenez, nora joan ez dakiela, hiripekora jo du, Naroari eskutik helduz
|
berarekin
eramateko, bizkor. Aterkia motxilan bilatzerik ez dute, baina ez dira euriaren beldur.
|
|
|
Sofan etzanda nengoela, zerbait behar nuen ezertan ez pentsatzeko eta musika jartzea pentsatu nuen. Baina altxatu baino lehen oroitu nuen urdanga lesbianak disko guztiak
|
berarekin
eramanak zituela bere ihesean. Telebista piztu eta bost bat minutu zapping egiten jardun ostean, tele-zaborra zegoen kate batean gelditu zen ahaztuta, oraindik rona gelditzen zitzaidala oroitu nuenean.
|
|
|
Dirua gutxitan aurkitzen zuten. Jendeak
|
berarekin
eramaten du azalera atxikirik, dirua da hemen jendearen bigarren azala, Abdul, esana zion aspaldi bere buruari.
|
|
2006
|
|
|
Bere anaia Fruelarekin zenbait espedizio antolatuz hainbat hiri hartu zituen militarki, adibidez, Lugo, Tuy, Oporto, Anegia(?), Braga metropolitanoa, Viseo, Chaves, Ledesma, Salamanca, Numancia (gaur egun Zamora deitzen dutena), Avila, Astorga, Leon, Simancas, Saldaña, Amaya, Segovia, Osma, Sepulveda, Arganza, Clunia, Mave, Oca, Miranda, Revenga, Carbonera, Hablaos, Cenicero eta Alesanco, bere gaztelu, herri eta herriskekin. Aldi berean, ezpataz hil zituen arabe guztiak, baina kristauak
|
berarekin
eraman zituen aberrira. Orduantxe populatu ziren Asturias, Primorias, Liebana, Trasmiera, Sopuerta, Karrantza, Bardulia (orain Gaztela esaten diotena) eta Galiziako itsasaldea; zeren eta Araba, Bizkaia,
|
|
|
. Tren enpresek zerbitzua behar bezala emateari buruz eta instalazioetan eta ibilgailuetan erakusten diren karteletan adierazitakoari buruz ezartzen dituzten oharrak bete dituzte. Gainera, bidaiariak
|
berarekin
eraman du txartela zerbitzua ematen den bitartean. . Trenbideen azpiegiturei dagokienez, organo eskudunek babes zibilaren eta segurtasunaren arloan ezartzen dituzten neurriak errespetatu dituzte.
|
|
|
Erroman esamesak handiegiak egiten hasi zirenean, Francesco Cenci hiriburutik iparraldera zituen lurraldeetara erretiratu zen, Abruzzoetako L’Aquila probintziako Petrella gaztelura, eta
|
berarekin
eraman zituen etxeko neskame morroiak eta familiako bi maitale; bi emakume menperatu, izutu eta zorigaiztoko: Francescoren bigarren emaztea, Lucrezia Petroni, zeinarekin ezkondu baitzen 1593 urtean, eta Beatrice, Francescoren alaba propioa.
|
|
|
Ninfaren lotsaizunak mirestu egin zuen Dionisos jainkoa, zaila baitzen ninfen artean hain malezia gutxikorik eta lotsagorritzeko adinako apaltasuna zuenik aurkitzea. Dionisosek opari bat egin nahi izan zion ninfari, eta,
|
berarekin
eraman ohi zuen makilatxo magikoa hartuz, ninfa gatibatzeko hazarazi zuen sastraka ukitu eta loratzeko agindu zion. Laharrondo hura berehala loratu zen, eta lore haiek ninfaren masailen kolorea zuten:
|
|
|
Egun batez, Jainkoaren neskame eta Graeme jauregiko giltzazaina zen Alice xuxenak bere neba bekataria eta iloba gajoa bizi ziren etxea berriz ere heia bihurtuta ikusirik, Jainkoaren koleraz indartu, eta harriak izutzeko modukoko madarikazioa bota zion Satanasen atzaparretan harrapatuta zegoen Alberti. Gero, hitz gehiago esan gabe, hartu zuen Barbara txikia eta
|
berarekin
eraman zuen Graemetarren jauregira.
|
|
|
Alemaniako uholde zipriztintsu hura Pariseraino iristear zegoela, etsipenak bultzatuta edo, hainbat denboran karteran eramandako aurkezpen txartel hura etorri zitzaion burura Lászlóri, egun batean Jugoslaviako hotel bateko sarrera gelan gizon dotore batek eman ziona eta beti
|
berarekin
eraman ohi zuena, eta txartela eskuan zuela joan zen Parisko Argentinaren enbaxadara. Han, Argentinara joateko bidaia baimena eskatu zuen Lászlók eta inolako galderarik eta zailtasunik gabe eman zioten, bai berarentzat, eta baita emaztearentzat eta alaba Marianarentzat ere.
|
|
|
Barneko etsaia. Gizonak beti
|
berarekin
eramaten duena. Su eternalerako bidezidorrik zuzenena.
|
|
|
Ez zen gordeka aritzen. Alabaina, inoiz ez ninduen
|
berarekin
eraman. Ezta nik eramateko galdatu ere.
|
|
|
Lau aldiz ezkutatu nuen altzairuaren punta haren bularraldean. Lurrera
|
berarekin
eraman ninduen kasik.
|
|
|
Ez baten alde ez bertzearen kontra gelditu zen. Alderdirik hautatu gabe erretiratu zen bere gaztelura, seme alaba guztiak eta haien familiak
|
berarekin
eramanda.
|
|
|
Ziur dago Stanislawekin egon dela, hitz egin dutela. Eta hartz hori, Tadeuszek beti
|
berarekin
eramaten zuen peluxezko hartz hori, Janutaren oparia zela. Baina Stanislawek ez dio ezer esan.
|
|
|
Koska bera ere bazkaltzera zihoala haiek kaletik ikusi eta, zer bururatuko eta, lau umeak
|
berarekin
eramatea bururatu zaio.
|
|
2007
|
|
|
Ibonek hamasei urte zituen orduan, hamabi nik. Afalondoan, bat batean, abisurik gabe,
|
berarekin
eraman ninduen garajera arrapaladan. Ez zidan zertara gindoazen galdetzeko aukerarik ere eman.
|
|
|
Cortések, badaezpada, atxilotua atzean bakarrik utzi nahi ez, eta
|
berarekin
eraman zuen Hibuerasko espedizioan. Eta 1522ko otsailaren 22an urkatu egin zuen.
|
|
|
Ezustekoaren oroitzapenagatik izango zen, baina hurrengo hiru hilabeteetan Elisak ez zuen behin ere bakarrik utzi gure alaba. Nonbaitera erosketak egitera, tramitezko paper bat betetzera, sendagilearengana edo Titorengana bisita egitera joan behar bazuen,
|
berarekin
eramaten zuen neska txikia, erosi berria genuen kotxe katxarroan, bigarren eskukoa bera. Lehenago futbol jokalari baten semea eraman izan zutelako edo, kotxean zebilenean hanka joko eder eta garbia erakusten zuen gure behor nabarrak, Maradona balitz bezala.
|
|
|
Bidean aurkitu nuen Elisa; hobeto esanda, berak aurkitu ninduen bidean, elkar jo baikenuen izkina zorioneko batean. Sekulako kaskarrekoa hartu bagenuen ere, nik bekokian, hark ere bekokian, elkar besarkatu genuen, presoak berri ona dakarkion postaria besarkatuko lukeen bezala, belar izpiak
|
berarekin
daraman haizea besarkatzen duen bezala, erle horiak lore horia besarkatuko lukeen bezala, ez dakit.
|
|
|
Orain ez du balio damutzeak, badakizu. Duela 10 bat urte, gehien maite zenuenak adarrak jarri izanak, heriotzak, etxeko atea jo gabe, baimenik gabe, ama
|
berarekin
eraman izanak, medikuek, hipokresia osoz, amaren gaixotasunari dagokionez, gezurra esan izanak... ez du arrazoitzen egindakoa. Eta ohartu zara, zuk izan duzula ia guztiaren errua.
|
|
|
Geratzen zen xanpain tanta bat botilan eta, kopa eskaini ziolarik, irakasleari amorru hondar bat atzeman bazitzaion ere behakoan, onetsi egin zion gonbita. Edaria
|
berarekin
zeramala sartu zen berriz ere bainugelan eta, orrazten ari zela, irria harrapatu zion Migelek ispiluan.
|
|
2008
|
|
|
bere esker ona azaldu nahi izan zion ere? eta are gehiago, promes bat ere egin baitzion?. Zin degizut erregina bat bezala tratatuko zaitudala, izeba, nire ametsak betetzen badira???, kosta ahala kosta bete nahi zuena; hantxe, baina, komediak!, Nazariok ezin ulertu baitzuen nola bete zezakeen orduan emandako hitza, izeba
|
berarekin
eraman ezean, herritik hiriburura, Reginarekin batera, jakina, eta izeba Ursula nagi bezala agertzen baitzitzaion Nazario hartaz mintzatzen zitzaion bakoitzean, edo baietz esaten zion ilobari, inongo entusiasmorik gabe, ezetz esango balio bezala:
|
|
|
–Beharbada bai, ihardetsi zion sendagileak?. Nire adiskideak
|
berarekin
eraman behar zintuen, beharbada; baina itsuskeria, itsuskeriarik egon bada, nahi gabekoa izan da. Eta mister Arrow ere ez da zure gustukoa?
|
|
|
Izan ere, Lekeition, marinel giroan jaio eta itsaso zabalari begira zegoen testuinguruan hazteak munduarekiko irekitasun aukera eta jarrera eragin zieziokeen. Hain zuzen, 1876an, Azkue artean hamabi urteko mutikoa zela, bere osaba kapitain batek kabotaiako bidaia batean
|
berarekin
eraman zuen Cartagena, Lisboa eta Liverpool-eraino. Lehen ikasketak egiteko artean, Bilbo, Gasteiz eta Salamanca-ra joateaz gain, aurrerago, artean, bere euskalgintza eta musika prestaketetan Europan bost urtez ibili eta bizi izan zen:
|
|
|
UNAI k
|
berarekin
daramatza bezeroak. MIMI lotsatuta dago.
|
|
|
IKERNE. Ezin gintuen
|
berarekin
eraman.
|
|
|
Bizitzako aukerarik onena izango zelakoan eta azken denbora horretan jasandako sufrimendutik urrundu nahian, Estalingradora trenez bidaiatu zuen, han hasiko baitzen buruan zuen bizitza berria. Hala ere, erabaki horren esanahia nahiko gogorra bilakatu zen bat batean, ezin izango baitzuen bere ume txikia
|
berarekin
eraman. Bere bizitzaren ziurtasun ezetik eta arriskuetatik urrundu nahi zuen semea, denbora batez behintzat, baina bere lagunaren esku uztea ez zen erabaki erraza izan, inondik ere.
|
|
|
Bertatik pasatzen direnak jaietako zapiak haren ondoan uzteko aukera izango dute. Hiriburuko jaietako ikurrak
|
berarekin
eramango ditu zapiak, gero erretzeko. Nahi duenak, era berean, musu pare bat ere eman dizkio.
|
|
|
Horregatik ikusten dira, oraindik ere, baserrietako atarietan eguzki loreak (euskaldunon eguzki partikularra), pertsonai txarrak uxatzeko. Gaueko pertsonai mitologikoa ere hor daukagu, gauean etxetik irteten zirenak
|
berarekin
eramateko.
|
|
|
...prestatu zion, baita nola berak –Nazariok– bere esker ona azaldu nahi izan zion ere... eta are gehiago, promes bat ere egin baitzion –" Zin degizut erregina bat bezala tratatuko zaitudala, izeba, nire ametsak betetzen badira..." –, kosta ahala kosta bete nahi zuena; hantxe, baina, komediak!, Nazariok ezin ulertu baitzuen nola bete zezakeen orduan emandako hitza, izeba
|
berarekin
eraman ezean, herritik hiriburura, Reginarekin batera, jakina, eta izeba Ursula nagi bezala agertzen baitzitzaion Nazario hartaz mintzatzen zitzaion bakoitzean... edo baietz esaten zion ilobari, inongo entusiasmorik gabe, ezetz esango balio bezala: hik hirian nahi nauk, baina nik herrian nahiago...
|
|
|
Mifu hirira heldu baino lehen, Kike Charlottenburgeko estudiora aldatu zenean,
|
berarekin
eraman zuen mahaia. Lehenengo hilabeteetan estudio txiki hartan elkarrekin bizitzen egon ziren.
|
|
|
Lumabeltz gasna heien goaitean zen aspaldixka hartan, eta memento ona jina zela heietarik baten biltzeko ohartu zen. Ederrenetarik bat hautatuz, hegazkada batez mokoaren puntan hartu zuen eta
|
berarekin
eraman oihan alderat. Agurea ohartu zenean iraindu zuen kexu:
|
|
2009
|
|
|
Ahmadineyad boterean dela, Iran gerra zibilerako edo Israelen kontrako gerrarako bidea egiten ari da, edo bi gauzetarako bidea. Honek prestigioa galtzen ari den Jamenei ez ezik, Iraultza islamikoa ere
|
berarekin
eraman dezake. Iruzur elektoralaren kontra protesta egiten duten gazte horiek, aiatolaren erregimenaren kontra ere egin dezakete.
|
|
|
Bizkarrean bere seme alaben izenak (Romeo eta Cruz) daramatza Davidek eta aingeru baten irudia ere badu, semea eta alaba beti
|
berarekin
eramateko.
|
|
|
Morentinek polizia honi aitortu zionez, 2008ko urriaren 11n bere bikotekidea Sesma eta Lodosa bitartean dagoen zelai batera
|
berarekin
eraman zuen eta labankada bat eman zion lepoan. Horren ostean, gorpua zulo sakon batzuetan lurperatu zuen.
|
|
|
Orduan 12 urte zituen. Aitari
|
berarekin
eramateko eskatu zion eta aitak nahi ez.
|
|
|
Glenis oso suminkorra da. Eskuzorroa
|
berarekin
darama eta harekin ukaldi bat eman dio aurpegian. Mutilak, haserretu eta besoetatik helduz:
|
|
|
Joanak aterantz jo zuen. Aurreko eguneko arropa bera jantzita, poltsa ere
|
berarekin
zeraman. Bertan ote zegoen kamera oraindik ere?
|
|
|
Ardo bat hartzeko, afalaurretik, aurpegi ezagunetan agur keinua sumatzen zuen bitartean. Laster, pentsatu nuen ostera, iraila bukatuko zen, udaren azken kondarrak
|
berarekin
eramanez. Apar hura guztia.
|
|
|
Eta ez zihoan Portugalera negozioak tarteko, ihesi baizik. San Bartolome gaueko sarraskitik juxtu juxtuan libratuta,
|
berarekin
eraman ahal izan zituen ondasun guztiak bildu eta hanka egin zuen odolez blai geratu zen hiritik. Frantzia aldi batean katolikoen oldarraldi bortitzak astinduko zuela zirudien, eta erresuma abegikorragoen bila abiatu zen.
|
|
|
baita oihuka eta bibaka jarraian ere, gora Damaso eta gora orbetarrak!, Sasi eta Mendiren zaunken artean, han atarian, nora iritsi baitziren, zaratak eta zalapartak erakarrita, ama eta izeba Ernestina, Ada eta Maria Bibiana, neskameak eta lorezaina, ziztu batean: ...n menderatzeko gertu, alegia, hurbileko belardiak eta urruneko mendixkak, etxeak eta gizon emakumeak, objektu eta izaki guztiak oinpean, zuhaitzak eta harriak ere belauniko?, alferrik, ordea, Damasok, betaurrekorik gabe, laino artean bezala behar baitzuen, eta irudi lauso batzuk baino ez baitzituen atzematen, argiaren urriak lausoagotuak, ilunabarraren azken hasperenean, bigarrengotasunaren itzala
|
berarekin
eramatera kondenaturik balego bezala, baita lehenengoa izatera deitua izan zenean ere.
|
|
|
Denbora berriekiko egokitzapenak zuritzen zion Nazariori turutatik diskorako jauzia? nahiz eta zuritze hartan bazegoen sakonagoko beste arrazoi bat, Nazariok aitonaren turutarekin zuèn arazoarekin lotua, bestela ez baitago ulertzerik nola, herritik hirira egin zuèn etxe aldatzean, ez zuen
|
berarekin
eraman oroigarri hura: esan nahi baita gizonak kuttuna behar zuela objektu hura, bai, alde batetik, latorrizkoa zen arren eta mailatu txiki bat zuen arren, primeran eutsi zion denboraren joanari?, baina baita ahanzturaren kutxan sartzeko modukoa ere, bestetik, turutots ba
|
|
|
Nurmiren txanda zen, beraz; Nurmi korrikalari ona zen, izen bat ere bazuena, irabaziak baitzituen kroseko lehen mailako hiru proba, baita bigarren mailako beste asko ere, hogeita hamarren bat guztira; Nurmi, gainera, harro zegoen bere balentria haietaz, hiru balentria handi haietaz bereziki: hain harro zegoen, non
|
berarekin
baitzeramatzan hiru kopa handi zilarreztatu, kopa haiek benetako izatea emango baliote bezala: hirurak zaku batean zeramatzan, zakua bizkar zorroari nola edo hala lotuta; kostatu zitzaion, halere, kopak berarekin eramateko helburua lortzea, kapitainak hasieran ezetz esan baitzion?
|
|
|
hain harro zegoen, non berarekin baitzeramatzan hiru kopa handi zilarreztatu, kopa haiek benetako izatea emango baliote bezala: hirurak zaku batean zeramatzan, zakua bizkar zorroari nola edo hala lotuta; kostatu zitzaion, halere, kopak
|
berarekin
eramateko helburua lortzea, kapitainak hasieran ezetz esan baitzion, aukera bat eman zion arte, Nurmik primeran profitatu zuena, gainerako soldaduak baino azkarragoa zela, are azkarragoa, bidea maldatsu egiten zenean?
|
|
|
Zer, bi aldiz?? Hiru ere bai,
|
berarekin
eraman baitzuen Ada, hori okerrena, eta nola ikusi baitzuen aitak ez ziola ezetzik esaten, aldiz, burua ere mugitu baitzuen goitik behera behin edo behin, gehitu zuen?:
|
|
|
Nik zoparen platerari begira esan nien gurasoei, beldurrez eta lotsaz beteta, haurdun nengoela. Zigorra balitz bezala hartu nuen nik Sabinen haurdunaldiarena, eta ez dakit zigor sentimendu horren arrastoa ez ote duen Sabinek
|
berarekin
eraman bizitza osoan. Carmenek, aldiz, Jainkoaren opari bezala hartu zuen.
|
|
|
Orduan, Mikel artean txikia zenean, ez dakit ziur zenbat urte zituen, etorri zen Antonio Zabala, Gardatakoa, Donostiara, Mikelen etxera. Uste dut Urumea frontoian bazegoela oso partidu interesantea, eta ilusio handiarekin etorri zen hura ikustera Mikel txikia
|
berarekin
eramanez. Garai hartan Mikelek oso zaletasun handi bat zeukan.
|
|
|
UNAI. (serio) Nire amak hil tzenean
|
berarekin
eraman zituen erantzun asko eta zer esan zenion jakin behar dut.
|
|
|
Finantza bitartekari nagusiak, finantza enpresak, gurean bederen, banku, aurrezki kutxa eta mailegu kooperatibak dira. Ekonomia errealak alderdi finantzarioa beti
|
berarekin
daraman legez, garrantzi estrategikoa dute. Enpresa ez finantzario baten porrota, gogorra da baina, sarri gertatzen da, zuzenean enpresari etaenplegatuak kaltetuz.
|
|
|
Aingeru Epaltzak (Iruñea, 1960) segida eman dio Mailuaren Odola ri, Erresuma eta fedea trilogiaren bigarren atalean. Izan bainintzen Nafarroako errege n, Henrike Nafarroakoa Parisera abiatzen da, eta
|
berarekin
darama Joanes Maillu, erresumaren zerbitzari leialena. Parisen dagoela, Joanesek gorteko intrigetan katigaturik ikusiko du bere burua, eta ezpatari gogor zenak jauregiko solas eta jolasetan trebatu du, hango azpikeriei eta hemengo zelatei ihes egingo badie.
|
|
|
Denbora berriekiko egokitzapenak zuritzen zion Nazariori turutatik diskorako jauzia... nahiz eta zuritze hartan bazegoen sakonagoko beste arrazoi bat, Nazariok aitonaren turutarekin zuèn arazoarekin lotua, bestela ez baitago ulertzerik nola, herritik hirira egin zuèn etxe aldatzean, ez zuen
|
berarekin
eraman oroigarri hura: esan nahi baita gizonak kuttuna behar zuela objektu hura, bai, alde batetik –latorrizkoa zen arren eta mailatu txiki bat zuen arren, primeran eutsi zion denboraren joanari–, baina baita ahanzturaren kutxan sartzeko modukoa ere, bestetik, turutots ba
|
|
|
Zer, bi aldiz...? Hiru ere bai,
|
berarekin
eraman baitzuen Ada, hori okerrena –eta nola ikusi baitzuen aitak ez ziola ezetzik esaten... aldiz, burua ere mugitu baitzuen goitik behera behin edo behin, gehitu zuen–: Ai, zeinen gustura egingo nukeen duelua Domingoren aurka!
|
|
|
Nurmiren txanda zen, beraz; Nurmi korrikalari ona zen, izen bat ere bazuena, irabaziak baitzituen kroseko lehen mailako hiru proba, baita bigarren mailako beste asko ere, hogeita hamarren bat guztira; Nurmi, gainera, harro zegoen bere balentria haietaz, hiru balentria handi haietaz bereziki: hain harro zegoen, non
|
berarekin
baitzeramatzan hiru kopa handi zilarreztatu, kopa haiek benetako izatea emango baliote bezala: hirurak zaku batean zeramatzan, zakua bizkar zorroari nola edo hala lotuta; kostatu zitzaion, halere, kopak berarekin eramateko helburua lortzea, kapitainak hasieran ezetz esan baitzion... aukera bat eman zion arte, Nurmik primeran profitatu zuena, gainerako soldaduak baino azkarragoa zela –are azkarragoa, bidea maldatsu egiten zenean– erakutsiz, halako eran, non bai baitzirudien ezen zakuak arintzen ziola arimaren zama eta arintzen ziola abiada.
|
|
|
hain harro zegoen, non berarekin baitzeramatzan hiru kopa handi zilarreztatu, kopa haiek benetako izatea emango baliote bezala: hirurak zaku batean zeramatzan, zakua bizkar zorroari nola edo hala lotuta; kostatu zitzaion, halere, kopak
|
berarekin
eramateko helburua lortzea, kapitainak hasieran ezetz esan baitzion... aukera bat eman zion arte, Nurmik primeran profitatu zuena, gainerako soldaduak baino azkarragoa zela –are azkarragoa, bidea maldatsu egiten zenean– erakutsiz, halako eran, non bai baitzirudien ezen zakuak arintzen ziola arimaren zama eta arintzen ziola abiada.
|
|
|
Etxekoak afalaurreko prestakuntzetan ari ziren, lau mutilak kantuka hasi zirenean, vamos al frente, vivos y ligeros/ a la vanguardia, que es puesto de honor... baita oihuka eta bibaka jarraian ere, gora Damaso eta gora orbetarrak!, Sasi eta Mendiren zaunken artean, han atarian, nora iritsi baitziren, zaratak eta zalapartak erakarrita, ama eta izeba Ernestina, Ada eta Maria Bibiana, neskameak eta lorezaina, ziztu batean: ...deratzeko gertu, alegia, hurbileko belardiak eta urruneko mendixkak, etxeak eta gizon emakumeak, objektu eta izaki guztiak oinpean, zuhaitzak eta harriak ere belauniko–, alferrik, ordea, Damasok, betaurrekorik gabe, laino artean bezala behar baitzuen, eta irudi lauso batzuk baino ez baitzituen atzematen, argiaren urriak lausoagotuak, ilunabarraren azken hasperenean, bigarrengotasunaren itzala
|
berarekin
eramatera kondenaturik balego bezala, baita lehenengoa izatera deitua izan zenean ere.
|
|
|
Pozarren zegoen: pagotxa zen Wardesek
|
berarekin
eraman izana. Emakume txiki bat zen, lana ondo egitea gustatzen zitzaiona.
|
|
|
Eta, orain, zerk ematen zion zentzua bizitzari? Heriotzak
|
berarekin
eraman zuen Felix, magiako truku kaskar batean bezala. Baina ez zegoen gauzak atzera itzuliko zituen ilusionistarik.
|
|
|
Brunok besotik heldu zion emakumeari eta
|
berarekin
eraman zuen bazter batera, Claudiorengatik apurtxo bat urrunduz.
|
|
|
Izarorantz begira nengoela kaio bat pausatu zen nire aurreko petrilean. Busturiako Larrinagatarrenean kriada lanetan ibili nintzenean, paseoan irten eta itsas txoriren bat ikustean, behin baino gehiagotan pentsatu izaten nuen kaio bat edukitzea gustatuko litzaidakeela, lepokotik uhaltxoa lotuta edukiko lukeena; horrela, nahi izango nukeenetan
|
berarekin
eramango nindukeen hegaz. Egun hartan Talako nire aurreko petrilean pausatu zen kaioak ere lepotik loturiko uhaltxoa edukitzea desiratu nuen, berarekin hegaz joateko itsasoaren gainetik.
|
|
|
Baina onarpen horrek, ikuspuntu ezberdinen arteko kontrastea eta adostasuna bilatzea helburu duen jarrera ireki horrek?
|
berarekin
darama nahitaez exijentzia bat ere: bestelako neurri eraginkorrak pentsatu dituenak proposa ditzala hala nahi badu, baina, neurri zehatzak eta epeak eztabaidagarriak badira ere, eztabaidatik salbu gorde dadila beti guztionen helburua, hots, kontsumitzaileen eta erabiltzaileen hizkuntza eskubideak egiazki bermatzea.
|
|
|
Bizirik irauten duten hizkuntza guztiek berezkoa dute adierazpide gisa uniformetasun zurrunekoak ez izatea, hain zuzen ere hizkuntzak, edozein delarik ere hizkuntza hori, bizirik iraungo badu nahitaez hiztun asko behar dituelako eta garaian garaiko hiztunen behar komunikatiboetara egokitzeko gai izan behar duelako. Horrek
|
berarekin
darama hizkuntzaren adierazpide ugaritasuna, beti ere, jakina, hizkuntzaren batasunari eutsiz. Hori horrela baldin bada edozein hizkuntza biziren kasuan, euskarari dagokionez are nabarmenagoa da ugaritasun hori, hain zuzen ere, beste hizkuntza bizi asko ez bezala, idatzizko erabilera apala eta batez ere ahozko erabilera dituen hizkuntza izan delako historia osoan zehar.
|
|
|
Lege huts bat baino askoz gehiago delako: bistan da, Euskararen Legeak inplizituki
|
berarekin
zeramala euskararen aldeko nolabaiteko Hitzarmen Politiko eta Sozial nagusia. Hitzarmen gisa formalizatu gabeko Hitzarmen hori printzipio eraginkor eta aurreratuetan oinarritu zuten.
|
|
|
Euskarazko kale elkarrizketetan, esaldi bakoitza euskaraz hastea dela kontu bat eta euskaraz amaitzea beste bat (baita familia euskaldunekoa izan, marrazki bizidunak euskaraz barneratu, eta ikastolan euskara betean hazitakoen artean ere). Jabetzen hasiak gara hizkuntza irakastea bezain garrantzitsua dela hizkuntzak
|
berarekin
daraman guztia transmititzea, eta beharbada ez dugula horrelakorik behar beste egin. Eta, finean, kontua ez dela besoei eragin eta hegan egiten hastea:
|
|
|
Tximistak kable bat botea izan behar zuen San Juan aldean, enkargatuak
|
berarekin
eraman zuen. Galernak gogor jo zuen gauean, posteak makurturik zeuden, eroritakorik ere bazen, lurrean baino kableetan bailuten euskarria:
|
|
|
Haietan ginen Mamasay eta biok. Prenestinako Forteko squattean bizi zen erizainak
|
berarekin
eraman gintuen, piskola gintezen. Bi asteetan imajina ere ez genezakeen mugimenduaren lekuko izan ginen:
|
|
2010
|
|
|
Abian da poeta berriro ere mundura. Herria
|
berarekin
darama, bazterrera laga ezin dituen munduko plaza guztietan kausitu nahi du herria. Harmoniaren xerka ibili dabil zeharbide desorekatuetan.
|
|
|
Nik, egia esan, ez nuen ezkontzeko asmorik, izeba Ernestinaren ereduari jarraituta; are gehiago: Teofilo Maria zaintzeko asmoa nuen, baita, hura zainduta gero, Fontillesko legenardunen ospitalera erizain joatekoa ere, aspaldiko amets bat betetzeko asmotan, baina Diodoro iritsi zen, eta Diodorok
|
berarekin
eraman ninduen. Ordainean, lauzpabost aldiz eraman nau Diodorok zinera, Molokai ikustera?
|
|
|
Zuok espainiarrok unibertsalak zarete, kosmopolitak; gu, berriz, itxiak, probintzianoak: baita zera ere?!; eta esango banizu guztiz beste aldera direla gauzak?; izan ere, zure gaztelaniaren aldeko hautuak
|
berarekin
darama euskararen aurkakoa; nire euskararen aldeko hautua, aldiz, ez dago gaztelaniaren aurkakoarekin lotua; are gehiago: Donibane Gurutzekoaren Kantu espiritual zoragarria buruz ikasi nuenean konturatu nintzen poema soil horregatik bakarrik merezi duela gaztelera jakitea; zuek espainiarrok, ordea, noiz arraio onartuko duzue Lizardiren obra dastatzeagatik merezi duela, agian bai??
|