2003
|
|
Bi planteamenduak errespetatzen ditugu, elkarren ondoan joan daitezen nahi dugu, ez dugu bata bestearen ondoren ikusten. Prozesuak
|
berak
une bakoitzean hartzen duen lehentasunaren arabera eta Euskal Herriko eragile guztion ekarpenen arabera markatuko du gaien lehentasuna.
|
2004
|
|
Horietan landu ahal izanen dira kanpoko faktoreekiko erresistentzia txikiena duten aleak, hala nola, aire, ke edo giroko hautsa. Aldi berean, ontzi
|
berak
une bakoitzean behar den hezetasuna ematen die.
|
2005
|
|
Autoa geratu bezain laster, zutitu eta tokian bertan gelditzen zen erne, belarriak eta buztana tente. Autotik jaisten nintzen eta, bere ondotik igarotzean, eskuarekin laztan bat egiten nion buru gainean;
|
berak
une batez burua jiratu eta, eskua miazkatzen ahalegindu arren, berehala itzultzen zen lehengo posiziora, erne autotik beste norbait jaitsiko ote zen. Handik minutu batzuetara, etxe barnetik haren urratsak aditzen nituen, etxean baimenduta zituen tokietatik ibiltzen, norbaiten bila balebil bezala.
|
2008
|
|
Eta Regina, hala ere, hala eta guztiz ere?, bizitza bera ere aldatuko ziòn bere bizitzako abenturaren aurrean zegoen,
|
berak
une hartan ez jakin arren!
|
|
Eta Regina, hala ere –hala eta guztiz ere–, bizitza bera ere aldatuko ziòn bere bizitzako abenturaren aurrean zegoen,
|
berak
une hartan ez jakin arren!
|
2009
|
|
Domingo mementoan ohartu zen ezen anai arrebak izututa zeudela: aski zuen haien galdetzeko edo hitz egiteko moduari erreparatzea, ezusteko aurkikuntzaren ekaizpean naufrago batzuk iduri; baldintza haietan, jakina, anai arreben gainetik sentitzen zen Domingo, baina, sentimendu hura atsegina zen arren, ez zen, agian,
|
berak
une hartan gehien irrikatzen zuena, bai baitziren anai arreben gainetik egoteko beste era batzuk ere:
|
|
komunistak eta anarkistak, haien artean Domingo, Domingo batez ere; ez zen hura Teofilo Mariak Domingo oroitzen zuen lehen aldia, seguru ezetz, aitak Domingo arbuiatu, etxean sartzeko debekua ezarri eta haren izenik ere ez aipatzea erabaki zuenetik, inoiz baino presenteago izaten baitzuen Teofilo Mariak anaia. Damasori halaxe aitortu zion behintzat behin baino gehiagotan?, buruan itzal bat iltzatu baliote bezala; esan nahi baita Domingoren traizioak bere onetik ateratzen zuela Teofilo Maria, anaia madarikatua egoeraren erantzule egiterainoko jarreran, behin komunistak eta anarkistak zaku berean sartuz gero logika osoz ondoriozta baitzezakeen ezen Domingok ere bahiketan parte hartu zuela, parte hartu ez zuen arren, uholdeari lotzen zaion ur tanta oro, nola erditik hala bazterretik, uholdearen erantzule den legez; bazegoen, bestalde, ñabardura berri bat, ohiko egoerari eranstekoa eta ohikoa guztiz ezohiko bihurtzen zuena, gerra piztu berria ez baitzen txantxetako kontua, are gutxiago Teofilo Mariak irudikatzen zuen moduan: lubaki bat, eta lubakiaren bi aldeetara Domingo eta bera, aurrez aurre, elkar hiltzeko prest; nola izan zitekeen, baina, anaiak anaia hiltzea?; eta zergatik ez?; Teofilo Mariak ez baitzuen anaia anaiatzat ordurako, hain izan zen eskerga eta berealdikoa honen traizioa, Teofilo Mariak
|
berak
une hartan are traizioagotzat hartu zuena, ausaz, muturreko baldintzek, beheko solairutik zetorrèn oihu bat ere entzun zuen orduan, onik egingo ez ziona: ¡ Abajo España y arriba Rusia!?
|
|
–Mesedez, Txaro, ez niri adarrik jo?!?; Txarok, baina, adarra jo zion, betean jo ere: iritzi hartakoa behar zuen Adak, segundo hura oroimenaren lurretatik desehortzi eta jira batera eta jira bestera zebilen bitartean, lo egin ezinik; esan nahi baita orduantxe ulertu zuela Adak, ausaz, adiskide minaren jokoa, Adak
|
berak
une hartan azpijokotzat behar zuena, orduantxe ulertu zuen bezala zergatik hasi zen Txaro hiru mutilekin, hirurak hiru hilabete gabe uzteko, Txaro sasi arrazoiz estaltzen ahalegindu bazen ere benetako arrazoia: –Zergatik uste duzu, bada, utzi nituela hiru mutil haiek?
|
|
Domingo mementoan ohartu zen ezen anai arrebak izututa zeudela: aski zuen haien galdetzeko edo hitz egiteko moduari erreparatzea, ezusteko aurkikuntzaren ekaizpean naufrago batzuk iduri; baldintza haietan, jakina, anai arreben gainetik sentitzen zen Domingo, baina, sentimendu hura atsegina zen arren, ez zen, agian,
|
berak
une hartan gehien irrikatzen zuena... bai baitziren anai arreben gainetik egoteko beste era batzuk ere: haiek irabaztea eta haiek bere alde jartzea zen, esate baterako, era haietako bat, eta ez txarrena; hura izan zitekeen abagunea, gainera, aspaldi ez bezala isilik baitzituen anai arrebak –baita Teofilo Maria eta Damaso ere, noiznahi kontra egiten ziotenak, orain mespretxu eta orain burla–, berari gutxieneko begirune batekin entzuteko prest; izan ere, bazirudien ezen anai arrebek lur bat behar zutela non lehorreratu, eta bera –Domingo– lur hura eskaintzeko moduan egon zitekeen une hartan, gero gerokoak:
|
|
" Mesedez, Txaro, ez niri adarrik jo...!"; Txarok, baina, adarra jo zion, betean jo ere: iritzi hartakoa behar zuen Adak, segundo hura oroimenaren lurretatik desehortzi eta jira batera eta jira bestera zebilen bitartean, lo egin ezinik; esan nahi baita orduantxe ulertu zuela Adak, ausaz, adiskide minaren jokoa, Adak
|
berak
une hartan azpijokotzat behar zuena, orduantxe ulertu zuen bezala zergatik hasi zen Txaro hiru mutilekin, hirurak hiru hilabete gabe uzteko, Txaro sasi arrazoiz estaltzen ahalegindu bazen ere benetako arrazoia: " Zergatik uste duzu, bada, utzi nituela hiru mutil haiek?
|
|
begi aurrean zuenak, ondorioz, azken judizioko eguna oroitaraz ziezaiokeen Teofilo Mariari, orduan ere halatsu etorriko baitzen Jainkoa bera ere –ezpata eskuan, koroa buruan eta argi distiratsua nonahi–, bere epaia emateko asmoz, argiak hartutako dohatsuak betiko argian bizi zitezen, eta ilunak hartuak ilunean bigarren aldiz hil, hil ondoren iluntasun ilunagora piztea bi aldiz hiltzea bezalakoa baitzen... komunista jainkogabe zikin haiek bezala... komunistak eta anarkistak, haien artean Domingo, Domingo batez ere; ez zen hura Teofilo Mariak Domingo oroitzen zuen lehen aldia, seguru ezetz, aitak Domingo arbuiatu, etxean sartzeko debekua ezarri eta haren izenik ere ez aipatzea erabaki zuenetik, inoiz baino presenteago izaten baitzuen Teofilo Mariak anaia –Damasori halaxe aitortu zion behintzat behin baino gehiagotan–, buruan itzal bat iltzatu baliote bezala; esan nahi baita Domingoren traizioak bere onetik ateratzen zuela Teofilo Maria, anaia madarikatua egoeraren erantzule egiterainoko jarreran, behin komunistak eta anarkistak zaku berean sartuz gero logika osoz ondoriozta baitzezakeen ezen Domingok ere bahiketan parte hartu zuela, parte hartu ez zuen arren, uholdeari lotzen zaion ur tanta oro, nola erditik hala bazterretik, uholdearen erantzule den legez; bazegoen, bestalde, ñabardura berri bat, ohiko egoerari eranstekoa eta ohikoa guztiz ezohiko bihurtzen zuena, gerra piztu berria ez baitzen txantxetako kontua, are gutxiago Teofilo Mariak irudikatzen zuen moduan: lubaki bat, eta lubakiaren bi aldeetara Domingo eta bera, aurrez aurre, elkar hiltzeko prest; nola izan zitekeen, baina, anaiak anaia hiltzea?; eta zergatik ez?; Teofilo Mariak ez baitzuen anaia anaiatzat ordurako, hain izan zen eskerga eta berealdikoa honen traizioa, Teofilo Mariak
|
berak
une hartan are traizioagotzat hartu zuena, ausaz, muturreko baldintzek –beheko solairutik zetorrèn oihu bat ere entzun zuen orduan, onik egingo ez ziona: ¡ Abajo España y arriba Rusia! – hartaratuta; ondorioz –oihuaren aurkako erreakzio gisa edo–, begiak amorruz zabaldu eta argiz bete zitzaizkion, gogoa ohiko sinestera itzuli balitzaio bezala, sineste garbi eta zalantzarik gabekora, gerra hartan Jainkoak beren alde behar baitzuen –Jainkoaren aldekoen alde eta Espainia zinez maite zutenen alde–, hain zen begien bistakoa egia hura, egiaztapenik behar ez zuena, silogismorik ere ez, lehenengo premisan agortzen baitzen argudio guztia:
|
2011
|
|
–Bai. Annak ez zuen polizia kezkatu gura; mehatxuarena eta autoarena kontatu izan balio, zaintzaile batzuk jarriko zizkion segituan, eta
|
berak
une hartan askatasuna behar zuen ikerketarekin jarraitzeko.
|
2013
|
|
Itxarotekoa zen, hala ere, aldi horiek luzerako ez izatea. Era berean, Gardiner andereak Bingley andereñoak Gracechurchera eginiko bisitaldiaren xehetasunak eman zizkion Elizabethi, bai eta berritu ere Janek eta
|
berak
une desberdinetan izandako zenbait elkarrizketa, Janek dama harekiko harremanak bihotz bihotzetik eten zituela frogatzen zutenak.
|
|
Bizitza laburra izan zuen, zeren, lehen aterpea eta kaperatxoa eraiki orduko, indioek, beren arteko sendalari eta buruzagiei jarraituz, dena txikitu baitzuten. Piccolok
|
berak
une hartan nonbaitera joana zelako salbatu zuen bizia. Baina tokia ona zen, inguruko lurrak Loretokoak baino askoz hobeak, eta hantxe kokatu zen Ugarte, Piccolo Mexikora bidali ondoren hango auziak kudeatzera.
|
2015
|
|
liluramendua edo estasia. Kontakizuna doktrina eratik autobiografia eta testigantza erara pasatzen da; izan ere,
|
berak
une hartan bizi zuena kontatzen eta deskribatzen du.
|
2016
|
|
–Gugatik ez arduratu, ama, zaindu zaitez zu, esan nion, eta
|
berak
une batez begirada eutsi zidan; serio, gero, aurpegia esku biekin heldu eta musu bat eman zidan bekokian, bilatzen ari zena aurkitu gabe bertatik alde egin baino lehen.
|
2018
|
|
Hari esker dekozu aukerea gaur egun talotegi hontan jateko eta edateko dagozanak ahoratuteko. Barruko bidaia sintetiko eta faltsu horreei iges eiteko atxurra hartu zauen
|
berak
une baten, eta tira, horreri esker jakin izan zauen beste bide bat bilatuten, bere buruarentzako ez eze, haustura baten bila genbilzan beste batzuentzako be bai. Tira, bizitzan merezi dauan guztia lez, askok alkar aberastuz ein dogun bidea izan da, baia, neurri baten, asko zor dotsagu berari.
|
2019
|
|
Izatekotan, motibazio artistiko batek gidatuko luke bere hautua, hizkuntzaren estetikan oinarrituko litzatekeen motibazio batean, hain zuzen. hori bai onartu baitu, egiten duen hizkuntza hautua artistikoa izan ohi dela. kasu honetan, beraz, lekuan lekuko euskararen egoera soziolinguistikoak ez du eragin zuzenik izango, eta sortzaileak
|
berak
une bakoitzean duen behar artistikoaren arabera egingo du hizkuntza hautua. Lan honen helburu zehatza hori ikertzea ez bada ere, oso interesgarria litzateke motibazio estetikoaren atzean egon litezkeen bestelako motibazio sozial eta pertsonalak aletzea.
|
|
neskak ez zuen adostasunik agertu. . Ez dugu nabaritu salatzaileak egoeraren gaineko kontrola daukanik, ez eta
|
berak
une hartan penetraziorik nahi zuela pentsaraz dezakeen inolako keinu edo jarrerarik ere?. Aldiz, bideoak, argi eta garbi?
|
|
gizonak nahikoa ematen ez dionez, emakumeak guztia hartuko dio, atsegin basa batez. Orduan, gizon zauritua ohartzen da zenbat balio duen
|
berak
une oro mespretxatzen duen harreman horrek: prest dago zernahi hitzemateko, nahiz eta berriz esplotaturik sentituko den hitzemandakoa bete beharra iristen zaionean; xantaia egitea leporatzen dio maitaleari:
|
|
" Donatok ez die kasu handirik egiten emakumeei. Txantxetan aritzen da atzetik joaten zaizkionean, horrekin konformatzen da", erantzun zion
|
berak
une hartan. Gaizki egina, hala iruditzen zitzaion orain.
|
|
—Ez dadila gertatu! hots egin zuen
|
berak
une hartan. Baina bistakoa zen.
|
|
" Eureka!", hots egin zuen erdi broman, kimika ikasle garaietan bezala. Poza ematen zuen Agatha Christieren nobelako hiltzailea nor zen aurkitzeak bukaerarako berrogei orrialde falta zirela, edo lurretik jasotako harri koskor bat bi puska egin eta haren osagaiak kolpe batean identifikatzeak; baina are eta poz handiago sentitzen zuen
|
berak
une hartan. Gertaera hura bizitza errealari zegokion.
|
2022
|
|
1 Mitologiazko bildumak irakurtzean, eta are gehiago lekuan lekuko inkesta egitean, konturatzen gara istorio" berak" bertsio asko izan ditzakeela, eta ez bakarrik berriemaile desberdinek emana denean, baizik eta pertsona
|
berak
une diferenteetan esaten duenean. Gertakari bat kontatzeko bakoitzak bere manera duela esatea pellokeria da; baina kontuan hartzekoa da horrek noraino ahalbidetzen duen mitoen aldagarritasuna.
|
2023
|
|
Eskultura bat sartuko nioke ahoko zuloan Saioari. Niri falta izan zitzaizkidan hitzak dituelako
|
berak
une oro. Inoiz inon inork ezin duelako isilarazi.
|