|
2001
|
|
|
Pertsonek
|
berak
bezain aspalditik erabiltzen dituzte elikagaiak. Baliabide horien artean, haragia, arraina, barazkiak eta horien ondoriozko produktuak izan dira elikagai iturri nagusiak.
|
|
2002
|
|
|
Urte batzuetan gehiago, beste batzuetan gutxiago, baina batez beste 120 pertsonak galtzen dute bizia urtero Euskal Herrian, laneko istripuetan. Nik, lerro hauek idatzi ditudan honek, zehatz mehatz aztertu dut Hego Euskal Herrian azken 25 urte hauetan lan istripuetan hildakoen zerrenda beltz egunerokoa eta urterokoa, eta ondo asko frogatu dut lan istripuak
|
berak
bezain erreala dela hamar urteko batez besteko hori. Azkeneko 25 urteak hartuz gero, berriz, are handiagoa da erdiko kopuru hori.
|
|
2003
|
|
|
Telebistan Kerguelen komisario ohiaren elkarrizketa laburra behatu zuten: igeltsuz kargatua eta hodi uhargiz biribilkatua zen gaixoa bere ospitaleko gelan, eta behingoz hiru ekintzaileek urrikiz begiratu zioten, historia honetan nonbait
|
berak
bezain arrotza eta bakartua zelako. Pariseko hamahirugarren arrondizamenduko Poterne Des Peupliers aldeko komisaria baten buru izendatua izan zen.
|
|
2005
|
|
|
\ Horiek ez dituk erosi behar, hamaika, hamabi edo hamahiru urteko neskatilek egiten ditiztek, huskeria baten truke. Familia handietako gazteak, neskatxak batez ere, arroza ekoiztetik bizi ezinik, hiri inguruetara joaten dituk etxekoentzat sos batzuk irabaztera, eta eskrupulu gabeko enpresaburuek esklaboen lan baldintzetan edukitzen ditiztek, eta haiek eginak esklabistak
|
berak
bezain eskrupulu gutxikoak diren multinazionalei saltzen zizkietek; eta hik, kontsumitzaile gisa, nekazari esklabotuen lepotik bizi direnen kate hori mantentzen duk salgai horiek erostean.
|
|
|
etxera bere buruaren jabe itzultzeko bilatzen zuena topatu barik, gogoz kontra utzi behar izan duena topatu du, eta itzuleran seguruenik orain topatu nahi ez duena topatuko du. Agian Ametsek ere
|
berak
bezain ahaztuta izan du Ainara. Baina orain gogoratu bide du, maitale berriarengandik aldendu orduko.
|
|
2008
|
|
|
–Zuk jar ezazu borondatea, eta Jainkoak egingo dizu gainerakoa, ez daukazu gaztelania ongi ikasteko beste biderik? ziur bainago egunen batean santa Teresak
|
berak
bezain ongi egingo duzula, bide horri eusten badiozu?. Lekutan santa Teresa!
|
|
|
Europako onena da azken bi sasoietan, 2007 urtea arte Luis Scola argentinarrarekin partekatu baitzuen izendapen hori. Andersenen soldata hiru milioi eurokoa da urteko, baina dirutza horren truke saskipeko mugimendu bikainak egiten ditu, eta Europan ez dago lau eta bost metrotik
|
berak
bezain eraginkor jaurtitzen duen beste jokalaririk.
|
|
|
" Ez etsi, neska adoretsua zara eta ziur nago aurrera egingo duzula" 1; edo esaten zion: " Zuk jar ezazu borondatea, eta Jainkoak egingo dizu gainerakoa, ez daukazu gaztelania ongi ikasteko beste biderik... ziur bainago egunen batean santa Teresak
|
berak
bezain ongi egingo duzula, bide horri eusten badiozu". Lekutan santa Teresa!
|
|
2009
|
|
|
" Jendeak antzerkira joaten denean, bere arazoak ahaztu nahi ditu". Halako esaldiak udal kultur programatzaile garrantzitsu baten ahotan,
|
berak
bezain beste garrantzia dauka, ez da esaldi soila. Esan nahi du bera arduratuko dela jendeari arazoak ahaztarazten.
|
|
|
Tradizio arabiar islamikoan ere Jainkoa trebea da jendea zigortzen lehortez edo uholdez, inurri plaga, lurrikara, gosetez; bere sinestun armatuen kapitain gisa orobat. Homeroren irakurleak gogoratuko ditu Jainko olinpikoak batzuen ala besteen alde alderdikatuak, gudariak
|
berak
bezain enpeinatuak batailan: ezertarako begiratzeke zeinek duen arrazoia, non dagoen justizia.
|
|
|
Amaiak bazekien elkarrizketa kontrolatzen. Bazekien Noraren enbidoei erantzuten,
|
berak
bezain azkar, berak bezain zorrotz. Praktika zuen lan horietan.
|
|
|
Amaiak bazekien elkarrizketa kontrolatzen. Bazekien Noraren enbidoei erantzuten, berak bezain azkar,
|
berak
bezain zorrotz. Praktika zuen lan horietan.
|
|
2011
|
|
|
Izatez, txertoen aurkako kritikak txertoak
|
berak
bezain aspaldikoak dira. Horren adierazle da 1901 urtean Bostonen izan zen baztanga izurrian gertatutakoa.
|
|
|
Mariaren baserri atean beti izan ohi ziren hiruzpalau txakur. Katean, zaperoa baino ergelagoko bat, handia eta iletsua, eta inguruan, libre, beste hiruzpalau arratoi txakur, aitarik eta arrazarik inoiz ezagutu gabeak, bizkorrak, bihurriak eta
|
berak
bezain petralak eta gaiztoak.
|
|
|
Florentinorekin, emakumezko espioi belgikar txiki batekin (Dédée) eta hegazkinlariekin ibiltzen zen. Florentino bera baino gehiago zela esaten zuen, baina ez zuela mendia
|
berak
bezain ongi ezagutzen. Florentinok tragoxka bat hartzeko eta hotza kentzeko koñaka eta txokolatea ezkutatzen omen zuen mendian, eta batzuetan Dédéeri esaten omen zion" Tira, Pescadilla, etorri hona!", eta neskak besora egiten omen zion salto eta zerbitzariak bandeja bezala eramaten omen zuen, baina gehiegi edan zuela konturatzen bazen" bojjacho" deitzen omen zion.
|
|
2012
|
|
|
Gutxik ezagutzen dute sektore hori
|
berak
bezain ongi, bai ikuspegi tradizionaletik eta bai digitaletik, haren argitaletxeak ere egin du-eta Sarerako jauzia.
|
|
|
Lehenengo begiradatik, autobusetik jaisten ikusi zuenetik igarri omen zuen zerbait gertatu zitzaiola, okerren bat. Oraindik ere hori esango du gertatutakoa kontatzerakoan, hori eta nik ez dudala alaba
|
berak
bezain ondo ezagutzen, ez zuela berak alferrik eraman sabelean bederatzi hilabetez. Zazpi eta erdi izan ziren, baina berak bederatzi esaten du beti.
|
|
|
Nire txanda zen egun batean frogatu nahi izan nion
|
berak
bezain ongi egin nezakeela.
|
|
2013
|
|
|
Pistako erregina izateko prest, eskolako guraso guztien parera atera zen. Ederki zekien dantza, kasik Olivia Newton Johnek
|
berak
bezain ongi, amona Evarekin entseatu zituen hark dantzan jartzen zituen aurpegiak, keinuak, dena, eskolatik aterata arratsaldero haren artile eta botoi dendaren atzealdean?
|
|
|
Omarrek, berriz, ez zuen musika ikasteko asmorik, ez modu akademikoan bederen?, baina zainetan zeraman: ikustekoa zen nola ahopekatzen zuen kantaren bat edo bertze, autobusean zihoanean, errate baterako, edo bakarrik zegoenean?, edo nola errezitatzen zituèn osaba Tayyebek irakatsi zizkiòn otoitzak, osabak
|
berak
bezain ongi errezitatu ere, edo nola bihurtzen zuen edozein objektu plano, zurezko mahai bat edo igeltsuz egindako horma?
|
|
|
Elizabethek ondo pasatzeko itxaropen guztiak galdu zituen. Gau osoan mahai desberdinei kateatuta geratu ziren, eta Elizabethen esperantza bakarra zera zen, Darcy jaunak begiak hain sarri bihurtzea bere alderantz, non
|
berak
bezain trakeski joka zezan.
|
|
|
Omarrek, berriz, ez zuen musika ikasteko asmorik –ez modu akademikoan bederen–, baina zainetan zeraman: ikustekoa zen nola ahopekatzen zuen kantaren bat edo bertze –autobusean zihoanean, errate baterako, edo bakarrik zegoenean–, edo nola errezitatzen zituèn osaba Tayyebek irakatsi zizkiòn otoitzak, osabak
|
berak
bezain ongi errezitatu ere... edo nola bihurtzen zuen edozein objektu plano –zurezko mahai bat edo igeltsuz egindako horma– perkusio instrumentu, eskuko hatzak –orain bat, orain bertze bat... antzera bortzak– abiada izugarrian astintzen zituela, ezohiko musika tresna haiei ateratako noten konpasean...
|
|
|
Ez zen beti hain baldarra, eta, burdeleko bezeroek ziotenez, Doc Watsonek
|
berak
bezain ondo interpretatzen zituen kanta tradizionalak gitarrarekin; baina Mustang Ranch eko egoera berriak bere onetik ateratzen zuen.
|
|
2014
|
|
|
Munduaren geografiaz
|
berak
bezain axola gutxi eta jakintza urriagoa zuen amak eman zion azkenean argibidea; ez pentsa, horratik, bularra eman zionaren altzoari atxikita bizi diren amazulo horietakoa zenik Txente gurea: bizitzak aurrera egin ahala nahi ezta ere tokatzen den egokiera batean zegoen:
|
|
2015
|
|
|
Emaztearen lagun minarekin hitz egiten ari da, Bertarekin. Baina honek ere
|
berak
bezain harrituta dirudi. Ez du Igoneren berri.
|
|
|
Dena dela, zarata handietan sartu gaitu; eta nik Joseri buruz berorren aitatasunari idatzi niona kontuan ez banu, neure ahalmen guztia jarriko nukeen eragozteko. Dena dela, gauza horiek
|
berak
bezain benetan hartzen ez baditut ere, oso gogor egiten zait eragoztea: zer dakit nik, horrela ez ote dudan eragotziko arima haren on handi bat?
|
|
|
Lastimaren domaia, Antoñana ere hila baitzen ordurako, inork ez baitu
|
berak
bezain maisuki Herrito ko kontakizun hura eginen; bego, kronika periodistiko zorrotza duzu liburuaren bukaeran, eta horrelaxe ere ederki dago.
|
|
|
Ondotik, Mixel Oronos lehendakariak du hitza hartu. Alabainan, nork du
|
berak
bezain hobeki konfederazio horrek deraman ildoa ezagutzen. Hastapenetik barne da, idazkari eta bozeremaile bezala lehenik, eta lehendakari bezala 2006az geroz.
|
|
2016
|
|
|
Elena Poniatowska da Leonoraren biografia idatzi zuen idazlea. Etorkizunean
|
berak
bezain ondo idaztea gustatuko litzaidake.
|
|
|
Ez
|
berak
bezain beste.
|
|
2017
|
|
|
Beharbada barnean min hartu nuen. Zeren haren ondasunak zenbaterainokoak ziren
|
berak
bezain ondo bait nekien eta zioen baino askoz hobeto zebilela ere bai.
|
|
|
Beti hitz egiten diot
|
berak
bezain goxo; izan ere, jubilazio garaia aspaldi igaroa duela aditzera ematen duen aurpegi zimurtuak beti sentiarazten nau etxean, epaitu gabe.
|
|
2019
|
|
|
Gizon hark, gainera, ikusmen eta usaimen ikaragarria baitzuen. Buck
|
berak
bezain ona. Zuhaitzetara igotzen zen, eta batetik bestera salto egiten zuen, bere etxean edo lurrean ibiliko balitz bezala.
|
|
|
etxekoandrearen helburu immediatoak bitarteko soilak dira, ez zinezko xedeak, eta proiektu anonimoak baino ez dituzte islatzen. Ulertzekoa da emakumea saiatzea, lanari gogoz emana bizitzeko, bere singulartasunaz janzten eta balio absolutu batez hornitzen lortutako emaitzak; baditu bere errituak, bere sineskeriak, eta bere erari atxikitzen zaio mahaia atontzeko, saloia txukuntzeko, tarratada bat pasaratzeko, jaki bat prestatzeko orduan; bere burua konbentzitzen du inork ez lukeela
|
berak
bezain ederki prestatuko haragi errekia, ezta metala hala distiraraziko ere; senarrak edo alabak lagundu nahi badiote edo bera gabe moldatzen saiatzen badira, bortizki kentzen die eskuetatik orratza, erratza. –Ez dakizu ezta botoi bat ere josten?.
|
|
|
Zuzendari literarioa isildu egin zen, Raimundo Silvari bere zoritxarraz konturatzeko denbora eman nahi balio bezala, zuzendari orokorrak berak galdekatua izateko abagunea horrela galtzea ere, baina, zuzentzailearen mututasunaren aurrean, bere ahotsari nolabaiteko narritadura itoa adierazten utzi zion lehen aldiz, nahiz eta nolabait baketsua zen tonu batean diluitu zuen, Eskertu egiten dizut, esan zuen, zure erantzukizuna inplizituki onartu izana, egoera penagarria saihestu duzu horrela, penagarria izango zatekeen ukatzen edo egin duzuna zuritzen saiatu izan bazina. ...ek, Baietz uste dut, baino erantzun osoagoaren zain zeudela, baina mintzatzen hasi baino lehen Produkzio buruak hitz egin zuen, Ni oraindik harriturik nago, Silva jauna, urte luzeak direla lan egiten duzu etxe honetan, profesional gaitua zara, nola egin zenezakeen horrelako oker bat, Ez zen oker bat izan, moztu zuen zuzendari literarioak, ez du merezi esku errukior hori Silva jaunarengan luzatzea,
|
berak
bezain ongi dakigu guk nahita egindako zerbait izan zela, ez al da hala, Silva jauna, Eta zerk eramaten zaitu nahita egindako zerbait izan zela esatera, zuzendari jauna, Espero dut ez zarela atzeraka egiten ari hona sartu zarenean zure lehen asmoa izan zenari buruz, Ez naiz atzeraka egiten ari, galdetu egiten dut, besterik ez. Zuzendari literarioaren haserrea nabarmena izan zen, are eta gehiago ondorengo hitzetan jarri zuen ironiazko zamarengatik, Uste dut ez dela beharrezkoa izango esatea galderak egiteko eskubidea eta barkamena exigitzeko eskubidea, egoki ikusten ditugun beste hainbat neurri hartzekoaz aparte, ez dagozkizula zuri, guri baizik, niri batez ere, zuzendari orokorraren ordezkoa naizenez, Arrazoi osoa daukazu, zuzendari jauna, galdera baztertu egiten dut, Ez da beharrezkoa galdera baztertzea, nik erantzun egingo dizut, badakigu nahita egindako zerbait izan zela Ez hori proban idatzi zenuen moduarengatik, letra zamatuekin, nabarmenekin, zure ohiko kaligrafiaz ez bezala, hori solteagoa da, baina irakurterraza.
|
|
2020
|
|
|
Ez dago halako krisi politikorik. Gizarteak
|
berak
bezain irmo gaitzetsi dugu bai Joaquin Casetas jaunaren erailketa bai Leyre Olcoz anderearen bahiketa. Bestelakoa da zuen lokamutsetan ikusi nahi dituzuen mamuak.
|
|
2021
|
|
|
Guretzat erreferenteetako bat Hilario Arbelaitz da, sukaldaritza klasikoa eta patxadatsua. Inork ez ditu zaporeak
|
berak
bezain ondo erabiltzen, ez dago saltsa hoberik... Jarraitzen dugun beste bat, beste muturrean beharbada, Diverxo jatetxeko David Muñoz da.
|
|
|
Inork ez du baratzea berak bezala zaintzen. Inork ez ditu behiak jezten
|
berak
bezain azkar eta gozo. Mutil ona da.
|
|
|
Pasadizo hori, Vitruviok kontatua, plagioa eta eskandaluak lehiaketa literarioak
|
berak
bezain aspaldikoak direlako erakusgarria da —beharbada, horregatik deitzen diete batzuek" fallua" epaimahaien erabakiei— Gainera, Aristofanes Bizantziokoaren istorioak Liburutegi Handiaren hazkuntzaren berri ematen digu: sortu eta handik mende batera, alimaleko oroimen on on batek baizik ezin zuen jakin zer zegoen.
|
|
|
Agian jakin nahi zuen zuri zer iruditu zitzaizun zer sentitu zenuen edo liburuak
|
berak
bezain beste atsegin dituzun.
|
|
2022
|
|
|
Baserriko eta mendiko bizimoduan trebatzen joan zen, beraz, ume umetatik, hala nola txondorrak eskatzen zuenean eta bete behar zenean, egurra egos zedin erre ordez, hurbil zegoen etxolan gaua pasaz, aitonarekin lo eginez bertan. Inguru haietan bizi behar zuela etsita eta, hango berri
|
berak
bezain ongi jakingo zuenik eskolan zein bada, maistra ala. Hark problemak eta… jarriko zizkion, baina bizi eskolak irakatsiak zuen balioa beretzat.
|
|
|
Azenarirekin Juarros eta Okako auzietan idazkari ibiltzen zen, baina baita bere kabuz Naiara, Bureba eta Burgosen bertze lan batzuk egiten. Arabieraz zekien eskribau gutxi izaten zen,
|
berak
bezain ondo inor ez, eta handikiek eta erlijioso kulturadunek askotan deitzen zioten, gehienetan izkribu literarioei buruz kontsultak egiteko. Arlanzonen baskoieraz egiten zuen inguruko jendearekin eta erromantzez bidaiariekin eta bertze batzuekin, baina etxekoekin saiatzen zen arabieraz egiten.
|
|
|
«Ortozik jotzen du beti, eta gorputz osoarekin xurgatzen ditu frekuentziak. Nik sekula ez dut jo dinamikak
|
berak
bezain argi igartzen dituen inorekin. Sinesgaitza da gorputzagaz duen konexio hori».
|
|
|
Gu soka oso luzeko min, indarkeria, poz, sufrikario eta zapalkuntzak gara. Angel Gonzalez poetak bazekien, eta uste dut
|
berak
bezain ondo azaldu duenik ez dudala ezagutu: Nire izena Angel Gonzalez izan dadin (…) beharrezkoa izan zen espazio zabal bat eta denbora luzea/ itsaso eta lur guztietako gizonak/ emakume sabel emankorrak/ eta gorputzak eta gorputzak etenik gabe beste gorputz batean bat eginez...
|
|
|
Ezezka jarraitzea zen errazena, baina konprenitu nuen Garnier andrea zuzen zegoela: Jokintxo kenduta, inork ez ninduen
|
berak
bezain ongi ulertuko. Bertigoa sentitu nuen, zuhaitzetatik ibaira salto egiten genuenean bezala.
|
|
|
Denik eta tonu lasai eta arruntenean hitz egiten zuten gertakari tragikoez, ondorio kalkulaezinez. Hala ere, ez ziren batere ergelak;
|
berak
bezain ondo ulertzen zuten zer esan nahi zuen hark guztiak, baina gazteak ziren, eta horrek dena urreztatu eta antzalda  tzen zuen. 1940ko urtea, odolez eta malkoz blaitua, hogei urte bete zituztenekoa izango zen haien oroimenean.
|
|
2023
|
|
|
Dena zekien. Ia
|
berak
bezain ondo ezagutzen zuen Martin, nahiz eta oso gutxitan egon berarekin. Marga eta biak ekipo bat zirela esan zidan.
|
|
|
Motoz, txalupaz eta helikopteroz –batez ere helikopteroz– korritu ditu Kolonbiak dituen hogeita hamabi departamentuak. Ez dago euskal herritarrik ibai, oihan eta mendikate mataza hau
|
berak
bezain ondo ezagutzen duenik. Besteok pelikuletan ikusi ditugunak ikusi ditu honek bere begiz.
|
|
|
" Baina herrialdean karta
|
berak
bezain antzinakoa omen dena" mus" jokoa da, bakoitzari lau karta ematen dizkioten lau j aurtiketa dituena, eta handia, txikitoa, bikotea eta jokoa dira.
|
|
|
Izorratzen dituena da arratoi bat bezain pobre izanda,
|
berak
bezain aberatsa izatera iritsi naizela, eta beraiek desamortizazioaren garaitik erabili ohi dituzten prozedurak erabiliz esan ohi zuen, orduan.
|