|
2000
|
|
|
19 Jainkosa Fortunak
|
berak
bakarrik desegin eta hondatzen ditu ehun jakintsuren prebisioneak.
|
|
2001
|
|
|
Bai, jarraitu du Tasiok, hona iritsi arte bidea nahiko txarra da, jaitsieran eta bihurgune dexenterekin, baina zati hau... besoak zabaldu ditu inguruan dituen soro eta zelai ordekak biltzeko bezala, ez dakit, beste autorik ez zegoen toki honetan, eta
|
berak
bakarrik bazterra jotzea... niri arraroa iruditzen zait. Beste zerbait esatera doa, baina isildu egin da.
|
|
|
Radhak 24 urte zituen Krishnaswamirekin uztartu zenean Lucknow n. Zinez uztartu ere, gurdiaren pisua
|
berak
bakarrik eramaten baitzuen.
|
|
|
‘Futbolean, Goiori jugadak
|
berak
bakarrik egitea gustatzen zaio, posizio hobean dagoen lagunari baloia pasatu beharrean... ’
|
|
2003
|
|
|
Etxetik giltzak hartu eta Monikaren bila abiatu nintzen, sumatzen hasia bainengoen
|
berak
bakarrik eman ziezadakeela epailearen eskuetatik libratzeko laguntza. Aski nuen txirrina jo eta, baldin etxean bazegoen, gertatuaren berri ematea, idazlea bere emazteak nola hil zuen agertu eta ni zein ataka gaiztoan sartu ninduen adieraztea.
|
|
2004
|
|
|
Ez bide gara ohartu, ohartu behar genukeen zorroztasunez, izari horietako batean zein bestean dauden kontraesanetan, eskola publikoan dauden interes kontrajarriak ez direlako txantxetakoak. Egin dezagun kontu, izan ere, izari publiko hori Estatuari berari darion eskumena dela, horretarako eskua
|
berak
bakarrik daukalako. Onik onenean, publikotasun eratorria izango luke autonomia politikoaren barrutian gai hori kudeatzen duen eskualde aginteak.
|
|
|
ez zuen haien beharrik, bera baitzen bere buruaren adiskiderik hoberena. Bestalde, Parsifal
|
berak
bakarrik harrapatzearen meritua eta loria ere ez zitzaion axola handirik. Ezta SDk emanen zion ordain eskuzabala ere.
|
|
|
Gero hamaika aldiz nola ikusi izan duen arratsaldeko argia itsasorantz alde egiten eta joaten. Gure artean
|
berak
bakarrik jakin duen moduan, berriz ere hitzen doinu eta erritmoarekin espazio uhinak daki zabaltzen, paisaiak, mendiak, haizeak arboletan. Aitaz gomutatzen da, haren solasaren ederraz, edozein gaitan berritasuna sortzeko zuen graziaz.
|
|
2005
|
|
|
–Eta zergatik ez dion hire senartxo horri esaten bederatzi hilabetetan eraman huela haurra heure barruan, eta orain berak zaindu lukeela,
|
berak
bakarrik, beste bederatzi hilabetetan gutxienez, gau eta egun?
|
|
|
Zergatik? Xoxak
|
berak
bakarrik ekartzen dituelako! Hortik aurrera, zer?
|
|
|
Zergatik ez zidan hasieratik deus esan? Zergatik eraman nahi zuen
|
berak
bakarrik zama guztia. Nazkatuta nengoen porlanezko bere keinu haietaz; zein uste zuen zela, Shangaiko dama?
|
|
2006
|
|
|
Espainia berria eraikitzea – hemen inor ez da nazionalista espainola); mundu berria eraikiz, euskalduna bera ere berri berria sortuko da. " Y así acabará de surgir de su larga prehistoria [euskaldunak,
|
berak
bakarrik, historiarik ez du; historian sartzeko, inoren historian barrena sartu behar dizu] el vasco universal289, el ultra vasco si queréis, que aquí, sobre todo, se elabora. Porque Bilbao es hoy en España, a la vez que el foco del despertar económico, el de los más generosos ideales de redención social, el núcleo más sólido de las doctrinas más humanitarias y universalizadoras [sozialismoa]" 290.
|
|
|
Naturak (arrazak, biologiak) ezin du berak historiarik egin. Izpirituak ere, ordea, ez du bere" bestea" gabe deus obratzen ahal, historiarik egin ahal,
|
berak
bakarrik, izpiritu huts: honetarako izpirituak naturarekin bat eginik behar du jokatu, h. d., behar du arrazaren arabera jardun, hortxe eta horren bidez baitago naturan txertatua, hots, bera natural eta historiko bilakatua, hala baldinkizun geografiko eta materialen arabera jokatu ahal izateko eran.
|
|
|
Gainera, Moulin Arotza zela jakinda, ez zitzaion axola izanen hiltzea. Geppertek lapurren arrastoari jarraitu nahiko zion isilpean, margolanak
|
berak
bakarrik aurkitzeko itxaropenez. Baina, zure deia jaso arte, ezin izan zuen taldeko beste inor aurkitu.
|
|
|
Gure Maddalen bizi izandako XV. mendeko lehenengo erdian gauzak ez ziren oso bestela. Orduan, gaur bezalatsu, ortodoxiatik aldentzeko ausardia zuenak bere larrutik ordaindu behar izaten zuen, eta, askotan, ez
|
berak
bakarrik, baita oinordekoek ere. Jazarpenak mendeetan iraun zezakeen, eta Maddalenen kasuan halaxe jarraitu zuen.
|
|
2007
|
|
|
Elkar eraginak ez dago ukatzerik. Baina bakoitzak bere bizitza
|
berak
bakarrik bizi du eta bere baitatik bakarrik. Zirkunstantziek, haren jokoak hau ala hori eragiteko baldintzetan jartzen dute norbanakoa (hizkuntza bakoitza); baina jokoa jokatu, berak egin behar du.
|
|
|
Grezian, izpiritu gaztea bere buruaren ezagutzara (nortasun banakoarena) heldu da, nahiz modu ideal abstraktuan soilik oraindik. Volksgeist grekoak
|
berak
bakarrik izpiritu unibertsalaren periodo bat osoa betetzen du. (Erromak, hiruko eskeman Grezia osatzen du, laukoan periodo bat aparte da:
|
|
|
Dena dela, biologiatik historiara etorriz, antolaketa soziala eta kultura, iparraldetik Mediterraneoraino, arraza horailak asmatu eta zabaldua da eta
|
berak
bakarrik, hala irakasten du K. Penka k. Antzinako heleniarrak ere, kulturaz bezainbat arrazaz, iparraldetik heldutako ariarrak izan dira (Sokrates-en salbuespenarekin:
|
|
|
Harro nengoen Elisaz. Abokatu famatu baten idazkari izateko merituak egin zituen,
|
berak
bakarrik, inoren bultzadarik gabe.
|
|
|
Uretara erori eta, igeri egiten ez bainekien, itotzen ari nintzenez, Elisak berak jauzi egin zuen ni salbatzera. Baina
|
berak
bakarrik ezin, oso kankailu eta sardina zaharra baino flakoagoa banaiz ere, eta turista bik lagundu behar izan zioten ni ateratzeko langintzan. Turistak frantsesak ziren, antza, eta eskerrak eman nizkien.
|
|
|
Ateraino lagundu genien. Kandida gonbidatuen gelako ohean sartu genuen;
|
berak
bakarrik ezin zuen. Elisa, festa baino lehen, kirioak airean ibili zen, eta, festaren ondoren, kirioak hesteetan.
|
|
|
Eta mila eta batgarren aldiz eztabaidatu zuten gaia: ...andak zioen hitzok ez zirela Munchek margolanari buruz gerora idatziak; alderantziz, artistak hitzekin margotu zuela zioen, zubi hartan zegoela idatzi zituela hitzok, eta ondoren letra bakoitzari kolore bat eman ziola, eta horixe zela Oihua, poema bat, odolezkoa eta suzkoa, Osloko ilunabarrak bezalakoa, eta beraiek ere ikusi zutela Oihua Osloko zubi hartan, Munchek ikusi zuen leku berberean, baina
|
berak
bakarrik entzun ahal izan zuela, Davidek aurrera jarraitu zuelako Munchen lagunen bide beretik. Horixe gertatzen da zurekin esan zion Amandak Davidi, Munchen lagunen atzetik joaten zarela beti, gauza inportanteak ikusi gabe.
|
|
2008
|
|
|
Baina aita kalonjea zalantzak hartua zegoen, antza, begien eta eskuen etengabeko mugimenduek halako zerbait aditzera ematen zuten behinik behin?, eta luzaz egon zen pentsatzen? hogei segundo, hogeita hamar, berrogei; esan nahi baita aita kalonjeak jokoan ikusten zituela, beharbada, bere ospea eta izen ona, baita bere buru estimua ere, arazo hura berak eta
|
berak
bakarrik konpontzera zeramana; badirudi, bestalde, arrisku bat ere ikusi zuela afera hartan guztian, zabaldu ere, zabaldu zituen itxuragabeki begiak, halako batean, beldur ezkutu batek bat batean hartu balu bezala?: zer izango zen, izan ere, bere ospeaz eta izen onaz, baldin eta Natalia hiltzen bazen, exorzitatzen zuen bitartean?, zeren, markesa andereak eta doña Normak esan zutenez, Nataliak gaixo gaixo igaro baitzuen gaua, hilzorian ere bai, eta zeren hura ez baitzen exorzismo batek hilen bat eragiten zuèn lehenengo kasua izango, gauzak okerreko bidetik egitekotan.
|
|
|
Nataliak irain egiten zion arren, errukiz begiratzen zion Natividadek, samurtasunez ia, ahizparen lur hura ikusten baitzuen, lur jotako lurra?,
|
berak
bakarrik. Natividadek, gora zezakeena, ausaz, Kristok Kalbario mendian zeruraino goratu zuen bezala, pairamen osoz eta baldintzarik gabeko maitasunez.
|
|
|
Baina markesa andereak zerbait behar zuen, gonbidatuta zeudèn emakumeen artean, lodi lodiak, haietako bizpahiru?
|
berak
bakarrik eragiten baitzion haize-emaileari, etengabe eragiten ere, amorruz, erraiak erretzen zizkiòn suari, porrotari, aurre egin nahian edo.
|
|
|
Nola, baina, hura beti lanpetuta bazegoen, baserrian? Baina zer, panorama haren aurrean, baldin eta
|
berak
bakarrik. Reginak, egoerari aurre egiten bazion, ausart eta adoretsu, makulurik erabili gabe?
|
|
|
–Aitak heriotzako orduan emandako mezua ematera natorkin, eta, barrutik hats hartzen zuela, gehitu zuen?: . Esan etxeko uso zuriari nire alde errezatzeko, purgatoriotik
|
berak
bakarrik libra nazaken-eta?.
|
|
|
–Esan etxeko uso zuriari nire alde errezatzeko, purgatoriotik
|
berak
bakarrik libra nazaken-eta, esan zion aitak.
|
|
|
Une hartako min latz eta harriduran, ezin esan neure borondatez izan zenik, eta ziur nago ez nuela kontzienteki apuntatu?, nire bi pistolek tiro egin eta erori egin zitzaizkidan eskuetatik. Ez ziren
|
berak
bakarrik erori; garrasi ito batez, kontramaisuari libratu egin zitzaizkion eskuak abenketatik, eta uretan murgildu zen buruz behera.
|
|
|
Dagoeneko sexua ez da niretzat ur lasterrez, asalduraz eta jauzi zorabiagarriz betetako txirrista bat, ur korronte epel eta lasaigarri bat baizik. Askotan ni bazterrean utzi eta
|
berak
bakarrik jarraitzen dio bideari. Ikuskizun bat da, dagoen lekuan dagoela (askotan terrazan egiten dugu, zakurraren begiradak eta imintzioek gogaitzen banaute ere), behin eta berriz urruntzen eta gailurrera nola iristen den ikustea.
|
|
|
Potolo samarra da eta ez du ez bizarrik ez biboterik eta ile zuria du. Igogailuko morroia baporeko bandako musikaria da baita ere, eta
|
berak
bakarrik beste guztiak batera baino musika tresna gehiago jotzen ditu. Jotzen du danborra, zutik dauden platertxoak, eskuko platertxoak, burdintxoak, taulak eta kriskitinak.
|
|
|
Baina markesa andereak zerbait behar zuen, gonbidatuta zeudèn emakumeen artean –lodi lodiak, haietako bizpahiru–
|
berak
bakarrik eragiten baitzion haize-emaileari, etengabe eragiten ere, amorruz, erraiak erretzen zizkiòn suari –porrotari– aurre egin nahian edo. Eta Regina berriro joan zitzaion:
|
|
|
Nataliak irain egiten zion arren, errukiz begiratzen zion Natividadek, samurtasunez ia, ahizparen lur hura ikusten baitzuen –lur jotako lurra–,
|
berak
bakarrik –Natividadek– gora zezakeena, ausaz, Kristok Kalbario mendian zeruraino goratu zuen bezala, pairamen osoz eta baldintzarik gabeko maitasunez.
|
|
|
Gero –markesa andereak bere jarduna bukatu bezain laster–, muturra okertu zuen, keinua berehalako batean desegin bazuen ere. Baina aita kalonjea zalantzak hartua zegoen, antza –begien eta eskuen etengabeko mugimenduek halako zerbait aditzera ematen zuten behinik behin–, eta luzaz egon zen pentsatzen... hogei segundo, hogeita hamar, berrogei; esan nahi baita aita kalonjeak jokoan ikusten zituela, beharbada, bere ospea eta izen ona, baita bere buru estimua ere, arazo hura berak eta
|
berak
bakarrik konpontzera zeramana; badirudi, bestalde, arrisku bat ere ikusi zuela afera hartan guztian –zabaldu ere, zabaldu zituen itxuragabeki begiak, halako batean, beldur ezkutu batek bat batean hartu balu bezala–: zer izango zen, izan ere, bere ospeaz eta izen onaz, baldin eta Natalia hiltzen bazen, exorzitatzen zuen bitartean?, zeren, markesa andereak eta doña Normak esan zutenez, Nataliak gaixo gaixo igaro baitzuen gaua, hilzorian ere bai, eta zeren hura ez baitzen exorzismo batek hilen bat eragiten zuèn lehenengo kasua izango, gauzak okerreko bidetik egitekotan.
|
|
|
Nola, baina, hura beti lanpetuta bazegoen, baserrian? Baina zer, panorama haren aurrean, baldin eta
|
berak
bakarrik –Reginak– egoerari aurre egiten bazion, ausart eta adoretsu, makulurik erabili gabe. Regina ezin gera baitzitekeen bigarren planoan, bere bizitzaren protagonista izan nahi bazuen...
|
|
|
–Esan etxeko uso zuriari nire alde errezatzeko, purgatoriotik
|
berak
bakarrik libra nazaken-eta –esan zion aitak.
|
|
|
–Aitak heriotzako orduan emandako mezua ematera natorkin –eta, barrutik hats hartzen zuela, gehitu zuen–: " Esan etxeko uso zuriari nire alde errezatzeko, purgatoriotik
|
berak
bakarrik libra nazaken-eta".
|
|
2009
|
|
|
Hilezkortasuna, ordea, Jainkoen pribilegioa da, ez gizakiena. Orduan bidaia luze bat arriskuz betea Herioren Uren haraindira abiatu du Utnapishtim Urrunarengana, hori Uholdean denak ito eta
|
berak
bakarrik biziraun zuena baita (mitologia hebrearreko Noe), horregatik Jainkoek hilezkortasunagaz saritua. Utnapishtimek proba bat jarri dio:
|
|
|
2 Fenomeno batzuen aurrean sortzen zaigu sentsazioa, pintura bat, poesia edo kontzertu bat; edo jai bat, solasaldi bat lagunartean, maitearen agerketa ustekabekoa?,
|
berak
bakarrik osotasun, zentzuz betea, biltzen duela:
|
|
|
Bidaide zuen Ainhoarekin haserretu zen Nora eta euripean atera zen kalera, burua argitzearren. Pizza zatia bazkaldu zuen,
|
berak
bakarrik, San Markos plazatik hurbil.
|
|
|
Regina Aldasorok ongi ezagutzen zuen Nazario Orbe: ...nagusi zen aldetik, hitz zorrotzak eta zehatzak erabiltzen zituela bere mendekoen aurrean, azken hitza eta azken puntua bere; baina Reginak bazekien, halaber, senarraren zalantzen berri, hainbat egoeratan; bazekien, bai, senarraren burdinazko itxuraren barruan lurrezko oinak zituèn gizon bat ezkutatzen zela, esaldiak bukatu gabe uzten zituena edo eten puntu batzuk zabaltzen zituena, auskalo nora;
|
berak
bakarrik zekien hura. Regina Aldasorok?, eta berak bakarrik lasai zezakeen une hartan senarra, honi hustuketarako aukera emanez:
|
|
|
Regina Aldasorok ongi ezagutzen zuen Nazario Orbe: ...biltzen zituela bere mendekoen aurrean, azken hitza eta azken puntua bere; baina Reginak bazekien, halaber, senarraren zalantzen berri, hainbat egoeratan; bazekien, bai, senarraren burdinazko itxuraren barruan lurrezko oinak zituèn gizon bat ezkutatzen zela, esaldiak bukatu gabe uzten zituena edo eten puntu batzuk zabaltzen zituena, auskalo nora; berak bakarrik zekien hura. Regina Aldasorok?, eta
|
berak
bakarrik lasai zezakeen une hartan senarra, honi hustuketarako aukera emanez:
|
|
|
Amak ere. Reginak? egiteko haiek guztiak muga bat bezala hartu zituen?
|
berak
bakarrik zekien zenbat sufritu zuen afera harekin!?, bere bizitza birkonpontzeko eta bere egunerokotasunari aire berri bat emateko garaiz baitzebilen, ausaz, senarrak inoiz esan eta Reginari buruan iltzatuta geratu zitzaiòn esaldiaren gainetik: –Beldur naiz haurra betiko biziko ez ote den, bihar bertan hiltzen bada ere??; izan ere, bere gorputzaren lotsa izan zen azken aldi hartan, eta iritsi zen unea, iritsi zen aldia, iraganaz ahazteko eta iraganeko lotsa lurperatu izanaz lotsa ez izateko?
|
|
|
Eta Gabino hurrengo urtean herrira joan zen, anai arrebetatik
|
berak
bakarrik nahi baitzuen, bera bakarrik joan zen, aitaren bedeinkapen guztiekin, jakina?, baita uztail ezin hobea pasatu amonarenean ere. Baina amona Ursula ohi baino nekatuago eta konkortuago aurkitu zuen Gabinok, bere egonaldiaren azken hiruzpalau egunetan batik bat, halako eran, non halaxe esan baitzion handik alde egin beharreko egunaren bezperan:
|
|
|
luze baino luzeagoa egin zitzaion, bihotzaren taupadak gero eta azkarragoak nabaritzen zituen bitartean, tentsioz betetako egoeran; halako batean, gainera, abioiaren zaratak bakartua sentitu zen: hain bakar sentitu zen, non amari beso batetik heltzeko tentazioa etorri baitzitzaion. Maria Bibiana zegoen beste besoari helduta?, baina ez, berak gainditu behar baitzuen froga,
|
berak
bakarrik, mutil ausart batek bezala; jarraian, abioiak lasterrari ekin zion, gero eta lasterrago, baita Adaren bihotza ere?, hegan egin zuen arte, noiz eta mirari baten aurrean balego bezala sentitu baitzen; gogoa ere etorri zitzaion, ausaz, oihuka hasteko, miraria, miraria!?, baina hitz egiteko gai ere ez zenak nekez egin zezakeen oihu, hain zegoen sorginduta eta mementoaren xarmak harrapatuta!;... iufi eta iufi, miraria eta miraria!
|
|
|
–Oraindik asko emozionatzen da. Oraindik dena gora igotzen zaio,
|
berak
bakarrik jasan behar izan duelako dena? . Esaldi hori baino ez.
|
|
|
Eta Gabino hurrengo urtean herrira joan zen –anai arrebetatik
|
berak
bakarrik nahi baitzuen, bera bakarrik joan zen, aitaren bedeinkapen guztiekin, jakina–, baita uztail ezin hobea pasatu amonarenean ere... Baina amona Ursula ohi baino nekatuago eta konkortuago aurkitu zuen Gabinok, bere egonaldiaren azken hiruzpalau egunetan batik bat, halako eran, non halaxe esan baitzion handik alde egin beharreko egunaren bezperan:
|
|
|
inguruan zarata eta zalaparta izugarria zegoen, eta berak ere, hots burrunbatsuetatik babesteko, hatzak belarrira eraman zituen, baina ohartu zenean ezen Domingok ez zituela eraman, berak ere kendu egin zituen; aitak, izan ere, abioiak eta mutilen kontua zirela esan zion, baina berak –Adak– mutilak adinakoa zela erakutsiko zion aitari, bai horixe, ongi erakusten ari zitzaion orduko, albora begiratu eta Damasoren aurpegia ikusi baitzuen, izuak hartuta, begiak erdi itxita!; Domingok esan zionez, abioiak, hegan egin aurretik, lasterka egin behar zuen, eta etorkizun hurbilari begira jarri zen, abioiak noiz lasterka egingo; pazientzia ez zen, baina, Adaren bertutea, eta minutu hura –pilotuak abioia martxan jarri zuenetik abioia lasterka jarri artekoa– luze baino luzeagoa egin zitzaion, bihotzaren taupadak gero eta azkarragoak nabaritzen zituen bitartean, tentsioz betetako egoeran; halako batean, gainera, abioiaren zaratak bakartua sentitu zen: hain bakar sentitu zen, non amari beso batetik heltzeko tentazioa etorri baitzitzaion –Maria Bibiana zegoen beste besoari helduta–, baina ez, berak gainditu behar baitzuen froga,
|
berak
bakarrik, mutil ausart batek bezala; jarraian, abioiak lasterrari ekin zion, gero eta lasterrago –baita Adaren bihotza ere–, hegan egin zuen arte, noiz eta mirari baten aurrean balego bezala sentitu baitzen; gogoa ere etorri zitzaion, ausaz, oihuka hasteko –miraria, miraria! –, baina hitz egiteko gai ere ez zenak nekez egin zezakeen oihu, hain zegoen sorginduta eta mementoaren... iufi eta iufi, miraria eta miraria!
|
|
|
Regina Aldasorok ongi ezagutzen zuen Nazario Orbe: ...nagusi zen aldetik, hitz zorrotzak eta zehatzak erabiltzen zituela bere mendekoen aurrean, azken hitza eta azken puntua bere; baina Reginak bazekien, halaber, senarraren zalantzen berri, hainbat egoeratan; bazekien, bai, senarraren burdinazko itxuraren barruan lurrezko oinak zituèn gizon bat ezkutatzen zela, esaldiak bukatu gabe uzten zituena edo eten puntu batzuk zabaltzen zituena, auskalo nora;
|
berak
bakarrik zekien hura –Regina Aldasorok–, eta berak bakarrik lasai zezakeen une hartan senarra, honi hustuketarako aukera emanez:
|
|
|
Regina Aldasorok ongi ezagutzen zuen Nazario Orbe: ...tuela bere mendekoen aurrean, azken hitza eta azken puntua bere; baina Reginak bazekien, halaber, senarraren zalantzen berri, hainbat egoeratan; bazekien, bai, senarraren burdinazko itxuraren barruan lurrezko oinak zituèn gizon bat ezkutatzen zela, esaldiak bukatu gabe uzten zituena edo eten puntu batzuk zabaltzen zituena, auskalo nora; berak bakarrik zekien hura –Regina Aldasorok–, eta
|
berak
bakarrik lasai zezakeen une hartan senarra, honi hustuketarako aukera emanez:
|
|
2010
|
|
|
Hitz egingo genuela esan zidan, bai, amak, baina
|
berak
bakarrik hitz egin zuen afalorduan; eta aitak, jakina; nire urtebetetze eguna zen, baina nire gurutziltzatzearena izan zen batez ere; ereinotzezko koroa behar nuen, baina arantzazkoa ipini zidaten, neure ohorea ez ezik, orbetarren leinua ere hankaz gora jarri nuelako, antza; biek ala biek gurutziltzatu ninduten, gainera, aitak eta amak, gupidagabeki gurutziltzatu ere; nik baietz esaten nien ahoz,... esan zidan kexu, halako batean?, noizbait eman behar zidan bere jokabidearen sakoneko arrazoia:
|
|
|
eta nik ez nuen une hartan errukirik behar, bizipoza baizik; nik ez nuen une hartan birika bat behar? edo bai, birika bat behar nuen, eta horregatik esan zuen Helenak esan zuena,
|
berak
bakarrik baitzekien niri birika bat txertatzeko sekretuaren berri, birikarik ez nuèn tokian: txokolatezko gozoki bat emango zidan, gozokiaren gozo guztia haize bihur zekidan, haize eta hauspo?
|
|
|
Joakin Gorrotxategik azaldu zuen bera, Henrike Knörr eta Joseba Lakarra, urtarrilaren amaieran eta otsailaren hasieran, hainbat astez, 6 sektoreko idazkunak irakurtzen aritu zirela, eta hiruren artean adostu zituztela irakurketak. Ondoren,
|
berak
bakarrik aztertu ahal izan zituela 5 eta 12 sektoreetako idazkun latinoak. Hirurek ekainerako amaitu nahi zuten azterketa.
|
|
|
–Begira,
|
berak
bakarrik ezagutzen duen edabe sekretu honekin lortu du. Xamanez xaman transmititzen da sekretua, esan zion Mariok, sugegorriaren pozoiaren ondoan zegoen mortairu bat erakutsiz.
|
|
|
Buruko minak, digestio aparatuaren gaixotasunak, arimaren eritasunak, bere artritis propioa, are sugegorrien erasoak ere? Naturarekin bat eginez lortzen du hori guztia,
|
berak
bakarrik ezagutzen dituen landareekin eta kantu xamanikoekin, bart zuri kantatu zizunaren antzekoa.
|
|
|
Roman hamahiru urterekin hasi zen aitarekin lanean, hondar eta igeltsu zakuak batetik bestera eramaten; hamasei urterekin, kamioian joaten zen, gidariaren laguntzaile, harrobian hondar tonak erostera. Hemezortzirekin,
|
berak
bakarrik, bere lehen tratua itxi zuen, baserria handitu nahi zuen bezero zahar batekin. Aitak behetik gora erakutsi nahi izan zion ofizioa, bestela jendeak ez omen zion barkatuko eta.
|
|
|
Hitz egingo genuela esan zidan, bai, amak, baina
|
berak
bakarrik hitz egin zuen afalorduan; eta aitak, jakina; nire urtebetetze eguna zen, baina nire gurutziltzatzearena izan zen batez ere; ereinotzezko koroa behar nuen, baina arantzazkoa ipini zidaten, neure ohorea ez ezik, orbetarren leinua ere hankaz gora jarri nuelako, antza; biek ala biek gurutziltzatu ninduten, gainera, aitak eta amak, gupidagabeki gurutziltzatu ere; nik baietz esaten nien ahoz,... " Gu ez gara ezerezetik gailurrera iritsi, umemoko apetatsu batek gailurretik ezerezera berriro eraman gaitzan"; gero, nire egoeraren diagnosia egin zuen:
|
|
|
aski zuen, hartarako, oparien zerrendan hitz bat aldatzea, ni zer baldintzatan nengoen kontuan hartuta: ...i tona bat sendagai, Adari zetazko jantzi bat, eta zuri... zuri birika bat"; Helenaren balizko ateraldi hura, baina, errukiarekin lotuko nuen, edo errukikeriarekin, hobeto esanda, gauzak hala gertatu izan balira... eta nik ez nuen une hartan errukirik behar, bizipoza baizik; nik ez nuen une hartan birika bat behar... edo bai, birika bat behar nuen, eta horregatik esan zuen Helenak esan zuena,
|
berak
bakarrik baitzekien niri birika bat txertatzeko sekretuaren berri, birikarik ez nuèn tokian: txokolatezko gozoki bat emango zidan, gozokiaren gozo guztia haize bihur zekidan, haize eta hauspo...
|
|
2011
|
|
|
nola isilduko zen, baina, bere tripa nahastuen aginduetara jarraitzen bazuen? Hark guztiak, gainera, esplikazio bat behar zuen,
|
berak
bakarrik, osabak, eman zezakeena:
|
|
2012
|
|
|
Ospitalean, abailduta egon arren, une gozoak igarri nizkion nebaren ondoan; azkenik merezi izan zuen osaba Pedro ekartzea, gizona ez zen ospitaletik irten arreba bizirik egon bitartean. Berak ikusi zuen hiltzen, eta
|
berak
bakarrik. Nik Mont Saint Micheli buruz hitz egin nion amamari, eta Fabieni buruz, bere interpretazioaren egarri, eta ulertu zidan, antza, nahiz eta amaieran tarte luzeak ematen zituen erdi lo.
|
|
|
Gizaki bakoitzak du ahalmena bere buruarekin ikusi behar duena ikusteko, konturatu behar duenaz konturatzeko, eta hori ez da transferiblea,
|
berak
bakarrik egin dezakeen lan bat baizik.
|
|
|
«Dena dela», saiatu zen Ernst, «nekez lortuko zuen Kafkak halako jukutria bat aurrera ateratzea
|
berak
bakarrik, batere laguntzarik gabe; norbaitek jakin behar zuen, derrigorrez. Eta onartuko didazu Kafka baserritarraren irudia, sagardi bat zaintzen, zaila dela sinesten...».
|
|
|
Ez esanez, ematen du besteentzat ez dela existitzen. Besteentzat ez existituz,
|
berak
bakarrik dakien jakite irreal bat doa bilakatuz torturatuarentzat berarentzat. Badaki lagunak badauzkala, nahi luke hitz egin eta esan.
|
|
|
Arraioa, horretarako jaioa ematen du. Dena den, aldian behin hiruko taldearen barruan
|
berak
bakarrik talde independentea osatzen du, bere kasa jarduten baitu besteekin koordinatu gabe.
|
|
|
Bi gizon utzi zituzten txalupan, eta, geroago jakin nuenez, lotan geratu ziren brandy gehiegi edateagatik. Hala ere, bietako bat bestea baino lehenago esnatu zen, eta ikusirik txalupa hondarretan sartuegi zegoela
|
berak
bakarrik handik mugitu ahal izateko, han inguruan zebiltzan marinelei dei egin zien, eta haiek, deia entzun orduko, berehala joan ziren txaluparaino. Baina alferrikakoak izan ziren txalupa itsasoratzeko ahalegin guztiak, ontzia oso astuna baitzen, eta hondarra lohitsua eta biguna, ia zingira lurraren tankerakoa.
|
|
|
Lehenbizi gaixoaz mintzatu ziren, gero egiten ari zen eguraldiaz, hotz handiez, gauez landetan zebiltzan otsoez. Rouault andereñoa ez zen hain laket nekazaritza bizigiroan, batez ere orain ia
|
berak
bakarrik baitzuen etxaldea zaintzearen ardura. Salan hozkirri egiten zuenez, jaten ari zen bitartean hotzikaraz zegoen andereñoa, eta horrek bere ezpain mardulak pixka bat nabarmendu egiten zizkion, ohituraz hoxkatu egiten baitzituen isiluneetan.
|
|
|
Kotoizko txanoak debekatu egin zizkion, berorika hitz egin behar ziela erakutsi zion, baso ura plater batean ekarri behar zela, sartu baino lehen atea jo behar zela, eta lisatzen, almidonatzen, etxekoandrea janzten, hartaz bere dontzeila egin nahi izan zuen. Neskame berriak txintik gabe obeditzen zuen, kanpora bota ez zezaten; eta, etxekoandreak giltza arasan laga ohi zuenez, Felicitek, arratsero, azukre hornidura txiki bat hartzen zuen, gero
|
berak
bakarrik jateko, ohean, bere errezoak egin ondoren.
|
|
|
Merkatuak, alegia hogeiren bat zutabek sostengaturiko teilazko teilatu bat,
|
berak
bakarrik hartzen du Yonvilleko plaza handiaren erdia inguru. Udaletxea, Parisko arkitekto baten diseinuen arabera eraikia, tenplu greziar baten moldekoa da, botikariaren etxearen alboan kantoia egiten duela.
|
|
|
Ez zen inola ere lurralde harrokeriaz izan iritsi berriak bere izenari partikula eranstea, baizik eta bere burua hobeki ezagutzera ematearren. La Huchette, eskierki, Yonvilletik hurbileko finka bat zen eta bertako gaztelua erosi berria zuen,
|
berak
bakarrik lantzen zituen bi etxalderekin batera, neke handiegirik hartu gabe horratio. Soltero bizi zen, eta ziotenez bazeukan gutxienik hamabost mila libera errentatan!
|
|
2013
|
|
|
Bere umore txarra ingurukoek ordaindu behar izaten zuten, eta samin eta zoritxar horiek guztiak ahaztearren, izugarri edango zuen; ez vodka, ardoa baizik. Bazkari batean erraz edaten zituen sei botila ardo
|
berak
bakarrik. Eta gauetan egiten zituen parranda eta orgietan ardoa, xanpaina eta Madeirako ardo goxoa edaten zuen, dena nahastuta, eta beti iristen zen etxera zeharo mozkortuta, burua erabat galduta.
|
|
|
–Txarki ibiliko gaituk!?. Eta ozen egin zuen barre, kar kar kar,
|
berak
bakarrik berriz ere.
|
|
|
Hiru baten kontrako mendeku tristerik ez, beraz. Auskalo non eta zergatik biluztu zen Larralde, eta auskalo norbaitek egurtu zuen ala
|
berak
bakarrik hautsi zuen lepo ostea.
|
|
|
Hemezortzi urte zituela,
|
berak
bakarrik egin zuen lehenengo eskopeta, has eta buka.
|
|
|
Bai, orduan jaitsi behar zuen, orduantxe, hil edo bizi, orekaldi itxurako hartan!? Albertinarengana, baita hari bihotzeko ateak zabaldu ere, hain zen astuna berak?
|
berak
bakarrik!, bizkargaineratu gura izan zuèn zama, burua galtzera eta erabateko desorekara bideratu, desbideratu?
|
|
|
Omarrek, beraz, mundu islamiarreko kultur balio funtsezkoetan ez ezik, bere Herriaren berrikuntza tekniko arrazionalean ere sinesten zuen. Erran nahi baita Omarrek, bere Herriarekiko musikaren, dantzaren eta hainbat ohituraren mirespenean bizi zenak. Abdel Haqqek, Raissak, Omarrek eta bertze kide batzuek osatzen zutèn tariqatik,
|
berak
bakarrik erabaki zuen ez ezkontzea, Allahri eta hurkoari emanago bizitzeko?, biziki mespretxatzen zuela petrikiloen eta sasi-medikuen jakintza, sasizientziatzat eta superstizioaren eremukotzat zuena, jarrera hura barne mugimendu inkontziente baten ondorioa izan bazitekeen ere, bertzeak tipiagotzea norbere burua handiagotzeko modu eraginkorra den heinean.
|
|
|
–Ez guk bakarrik, nire aitak estela lohitzeko egindako ahalegin guztiak ikusi besterik ez dago. Argi dago inportantzia kendu nahi ziola, faltsua zelako ustea zabaldu,
|
berak
bakarrik deszifratzeko.
|
|
|
Gero, Txinara joan behar izan zuen gizonak, eta han amak ez daki zer gertatu zitzaion, baina atxilo hartu zuen poliziak eta heriotzara kondenatu. Ez zuen inoiz haren berri izan, eta aurrera egin zuen haurdunaldiarekin
|
berak
bakarrik. Ahalegin handi bat eginez, bere mesanotxeko azken tiraderan arakatu eta argazki bat atera zuen amak:
|
|
|
Hemezortzi urte zituela,
|
berak
bakarrik egin zuen lehenengo eskopeta, has eta buka.
|
|
|
Omarrek, beraz, mundu islamiarreko kultur balio funtsezkoetan ez ezik, bere Herriaren berrikuntza tekniko arrazionalean ere sinesten zuen. Erran nahi baita Omarrek, bere Herriarekiko musikaren, dantzaren eta hainbat ohituraren mirespenean bizi zenak –Abdel Haqqek, Raissak, Omarrek eta bertze kide batzuek osatzen zutèn tariqatik,
|
berak
bakarrik erabaki zuen ez ezkontzea, Allahri eta hurkoari emanago bizitzeko–, biziki mespretxatzen zuela petrikiloen eta sasi-medikuen jakintza, sasizientziatzat eta superstizioaren eremukotzat zuena... jarrera hura barne mugimendu inkontziente baten ondorioa izan bazitekeen ere, bertzeak tipiagotzea norbere burua handiagotzeko modu eraginkorra den heinean.
|
|
2014
|
|
|
Martxoaren 6a iritsi den arte,
|
berak
bakarrik daki zenbat buelta eman dizkion buruari, zenbat ordu kendu dizkion loari, zenbat proba egin dituen ametsetan. Baina iritsi da martxoaren 6a, eta egun berezia da Josemari Sagardui. Gatza, rentzat.
|
|
|
1 Pierre Legarto apezak liburu oso bat merezi luke
|
berak
bakarrik. Montoriarrek diotenez, Beihl kontsula etxean bahituta zeukan bitartean, oso komentatua izan zen sermoi bat bota zuen:
|
|
|
Ia ia bidaiari zaildua sentitu zen Txente operazio osoa
|
berak
bakarrik burutu zuenean, inori laguntzarik eskatu beharrik gabe. Coronel Tapioca berria, bertsio zibernetikoan.
|
|
|
Handik ikusten zuen German besoa biluzten. Germanek ez zuen laguntzarik behar,
|
berak
bakarrik egin zuen lan guztia.
|
|
|
arraza alemana (orain baldana), zientzia alemana (orain pedante, dogmatiko, errigorista), jeinu alemana811, hizkuntza alemanaren ederra eta originala bera (lehenago, une langue qui a, grekoaren eta latinaren pareko? ses causes en elle même? 812, eta horregatik
|
berak
bakarrik bideratu ahal zuena filologia konparatuaren eta giza zientzia berrien sorrera). Hizkuntza miragarria orain frantsesa da, hizkuntza liberala eta liberatzailea, lehenago salbaziorik ez zuten arraza madarikatuak beren bekatuzko naturatik erredimituko dituen sakramentua813 Eta intelektual frantsesak dira, behialako aleman handien (Herder, Goethe) egiazko jarraitzaileak egun814..
|
|
|
2496 Ib., 108 Renan baitan errepikatua aurkitzen den printzipioa da berau. Arrazoimenak,
|
berak
bakarrik, ez arrazoizkotasuna eta ez ongia hedarazi ahal izango luke gehiengoaren gainera, bortxaren laguntzarik gabe. –(...) Car la condition pour réaliser le bien, c, est d? être fort?, ik. OC, I, 53 Logikoki, Renanen etenik gabeko filosofiaren arabera, historian progresoaren hedapena eragiten dutenak agintari handi bortitzak dira:
|
|
|
Handik aurrera, Mikel semea, hamaika urtekoa, beti eraman zuen ehiza lagun, ragatina eskuan, sardea alegia, aitari laguntzeko prest, zeinak ganibeta zeukan arma bakarra. Hamalau urte zituela hil zuen Mikel Strogoffek lehenbiziko hartza,
|
berak
bakarrik, handia, gero?; baina, gainera, piztia larrutu eta gurasoen etxeraino eraman zuen herrestan larru itzela, versta dezente eginez. Mutikoaren kemena ez zen, ez, nolanahikoa.
|
|
|
«Barren barrenean. Beste guztiek adina marfil bidaltzen digu
|
berak
bakarrik...». Idazten hasi zen berriro.
|
|
|
«Nola egin du marfilak bide luze hau?» marruskatu zuen gizonetan zaharrenak, oso erresuminduta, zirudienez. Besteak azaldu zuen kanoa flota batekin etorria zela, berarekin zeukan enplegatu ingeles mestizo baten kargu; Kurtz berbera itzultzen saiatu omen zela, estazioa tenore hartan merkantziaz eta horniduraz gabetua baitzegoen, baina, hirurehun milia ibili ondoren, bat batean bira ematea erabaki, eta halaxe egin omen zuela,
|
berak
bakarrik, piragua txiki batean, lau arraunlari lagun zituela, mestizoari ibaian behera jarraitzen utziz marfilarekin. Bi tipoek liluratuta ziruditen halako gauza bat burutzen inor ahalegindu izanaz.
|
|
|
Ez da, noski, ekintza moduren batekin lotzen ez nuenik. Ez al zidaten esan, bada, bekaizkeria eta miresmen doinu guztietan,
|
berak
bakarrik marfil gehiago bildu, trukatu, iruzurtu edo ebatsi zuela, beste agente guztiek batera baino. Hori ez zen gakoa.
|
|
|
Ez ninduen bere arazoekin arduratu nahi. Gurutze hori
|
berak
bakarrik eramaten zuen.
|
|
2015
|
|
|
Eta Espainiako soziologoez hitz egiten zuenean beti Salustiano del Campo Urbano aipatzen zuen,, del Campo Urbano? errepikatzen zuen, eta barre egiten zuen
|
berak
bakarrik. Hirutan edo entzun nion txiste bera.
|
|
|
–Bidaztia ez da benetako jakintsua,
|
berak
bakarrik ezinen luke miraririk egin. Baina izaki magiko baten laguntza jaso du, eta...
|
|
|
Berak ez; nahi gabeko zerbait esanarazi zioten. Puntu lanetik gora begiratu, hirugarren distirarekin topo egin, eta iruditu zitzaion bere begiek aurrez aurre egiten zutela topo bere begiekin,
|
berak
bakarrik azter zezakeen bere barruko gogo eta bihotzak aztertuz, bizitzatik garbituz gezur hura, edozein gezur. Argia laudatzerakoan bere burua laudatu zuen, harrotasunik gabe, bera irmoa baitzen, aztertu zalea, argi hura bezain ederra.
|
|
|
Aitonaren mezuaren kontua aipatu dio. Lasaitu du esanez amak
|
berak
bakarrik dakiela hori, aita eta anaia kanpoan zirelako aitonaren mezularia etxera ailegatu zenean. Larritu eta arriskuan egon zitekeelakoan, bere bila hastea erabaki zuela gaineratu du amak eta, horretarako, lehenik eta behin, Rakelekin hitz egitea otu zitzaiola, bestela ez zuen jakingo nondik hasi.
|
|
|
Ez alferrik. Izan ere, badu inork deskubritu gabeko sekretu bat,
|
berak
bakarrik dakiena eta kontu handiz gordetzen duena. Aurreko urtean baleazale euskaldun haietako batekin maitemindu zen.
|
|
|
Lehenik eta behin, gertatutakoa amari jakinaraztea erabaki du, ez du modurik ikusten irtenbide bat
|
berak
bakarrik aurkitzeko. Une egokiaren zain geratu da Hura eta, halako batean, iturrira joan da ama, uraren bila.
|
|
|
Kaskagorrik liburu oso bat behar luke
|
berak
bakarrik. Itsasondok xelebre ugari eman izan du, baina bera da, dudarik gabe, berezietan bereziena; ez Itsasondon bakarrik, inguru guztian ere ez diot ezagutzen nik parekorik.
|
|
|
Kandela luze giro hura Melchor Alegriak hitza hartu orduko eten zen, ordea. Berez kazetaria izan arren, edo horregatik beharbada, bera zen antolaketa praktikoaren arduraduna, eta handik aurrera
|
berak
bakarrik hitz egin zien. Bi hitzetan, faxisten hegazkinen erasoak aireratzea tentuz egitera behartzen zituela adierazi zien.
|
|
|
7.600 afrikarrak, 13.700 asiarrak, turkoak gabe. Hauek, beti immigrazio handiena hiri alemanetan, 72.000 dira
|
berak
bakarrik, beren eskola erlijioso, organizazio politiko, salerostegi eta prentsa propioez, presentzia publiko handiarekin. Gerra edo jazarpenetako iheslariak, nola zaharrak hala berriak:
|
|
|
Gauza harrigarria da Jexuxena. Juxtu juxtuan jaten du zopa
|
berak
bakarrik, dardararen dardarak kutxara batera eta bestera mugitzen diolako. Eta hamar minutu beranduago tximista baino bizkorrago mugitzen ditu atzapar horiek berak, ondo neurtutako konpasean, soinuaren botoi bakoitza behar den garaian zapalduz.
|