|
2001
|
|
|
Beranduago, Atxagak
|
berak
adierazi duenez," atzeraka" hasi da. Poesia tradizionalagoa, edo ulergarriagoa egin nahian.
|
|
2002
|
|
|
Gure egungo panoramako idazlerik sarituenetakoa da, eta, besteren artean, berak ekarri ditu Hego Amerikako aireak euskal nobelagintza modernora. Irigoienek
|
berak
adierazi bezala (ik. Hegats 4, 1991), Hego Amerikara egin zituen bidaiei esker ezagutu zuen zenbait autoreren obra eta hurbildu zen haietara, J. M. Arguedas, Scorza, Sábato, García Márquez, Vargas Llosa, Icaza, M. Otero Silva eta Benedettiren obretara, baina, batez ere, Pedro Páramo eta El llano en llamas idatzi zituen Juan Rulfo autore miretsiaren testuetara.
|
|
|
Haien alboan, zenbait emakumezko pertsonaiaren garrantzia azpimarratu genuke, hala nola amona Roxalirena, euskal mundu ez arrazional eta mitikoaren iraunarazle denarena. Irigoienek
|
berak
adierazi izan du bere eleberrian landa giroko nobela, karlistaldietan zentratutako nobela historikoa eta euskal kulturaz zenbait antropologok egindako interpretazioak batu nahi izan dituela. Poliedroaren hostoak hartan kontatutakoaren haritik, lan honek beste hark baino hobeto nobelatzen du Euskal Herriko mundu mitikoa.
|
|
|
Aipagarriak dira, orobat, zenbait motibo literario, herio dantzarena, esate baterako, XIV. eta XV. mendeko izkribuetan oso arruntak... edo Fiammetaren aipamena, Boccaccioren obra ezagunera igortzen gaituena eta liburuko zehaztapen intertestual bakarra. Lertxundik
|
berak
adierazi izan du behin eta birritan Otto Petteren idazketan nolako garrantzia izan duen Decameroneren sintaxiaren eta ahozko tradizioaren teknika narratiboen azterketak. Bukatzeko, aipagarria da Otto izenak euskal irakurlearentzat duen balio semantikoa, bere esanahi eta sonoritateak" osaba" eta" otso" hitzekin jolasten baitute, biak egokiak bere buruarengandik ezin ihes egin dezakeen pertsonaia honen errealitatea definitzeko.
|
|
2005
|
|
|
Liburuaren izenburuak
|
berak
adierazten digu zer eta nolakoa den esku artean dugun liburu honen mamia: Ipuin antzeko alegi mingotsak.
|
|
2009
|
|
|
Aho korapiloei dagokienez, izenak
|
berak
adierazten duenez, ahozkatzeko orduan korapilatzen diren esaldiak dira. Berbak ondo ahoskatzen ikasteko, mihia bizkortzeko ariketa ederrak dira.
|
|
2013
|
|
|
Gatza egiteko, gaztaiak palangana baten ipinten dira gatzuragaz. Arrautza bat botaten jako bertara, eta
|
berak
adierazten dau bota beharreko gatz kopurua. Gero, hilabetean ixten dabez sikatzen ohol gainean, gaztaioholetan; aldiro aldiro bueltea emon behar izaten jake.
|
|
2015
|
|
|
Auziak gorabeherak izan ditu denbora horretan guztian zehar. Fosterrek
|
berak
adierazten duenez, ez da gauza bera autonomiaren defentsa testuinguru batean edo beste batean. Adolf Loos eta Karl Kraussi baliagarria izan zitzaien autonomia 1900 Estiloa edo Arte Noveauri aurre egiteko, eta Fosterrek berak, haien ildoan, (semi) autonomia aldarrikatzen du posmodernitate kontserbadorearen aurrean.
|
|
|
Gogoan har ditzagun, urrutiegi joan gabe, Panpina Ustelako eskela famatuak, zentsura motibo izan zirenak. Izagirrek
|
berak
adierazitakoa da, bestetik, sotana usainari itzuri egiten ahaleginduz hasi zirela idazten. Honekin batera, ordea, esan behar da zenbait erlijio adierazpenekiko irekiak ere izan zirela.
|
|
2017
|
|
|
Daniel Zabalegiren fusilaketara eraman zuten gertakariak jasotzeaz bat, Hamaika pauso izenburuko nobelan Iñaki Abaituak konpromisoaren esperien201 Iñakiren beldurra ez da ahulezia psikologiko pertsonala, belaunaldi oso baten esperientzia politikoa markatu zuen ezaugarria baizik, Saizarbitoriak
|
berak
adierazi bezala: " Nire belaunaldiak beldur handia pairatu behar izan du, beldur izateak, gainera, lotsarazi egiten zaituenean, beldurra duineztasuna baita.
|
|
2019
|
|
|
Epaiketa horren harira, Dalila Dopazo (Lugo), Nekane San Miguel (Bilbao) eta Angels Vivas (Bartzelona) magistratu andreek epaia ezagutzean ezagutzera eman zuten biktimari zuzenduriko gutun ireki bat33, non argi adierazten zuten epaileen testuaren eta epaiaren arteko desadostasuna aurkitzen zutela. Izan ere, beren ustez, epaileek sinetsi dute biktimaren errelatoa, koherentea eta duina dela diote autoan eta
|
berak
adierazitako gertaerak frogatutzat eman dituzte; gisa berean diote biktimaren adierazpenean garbi jasota dagoela ez zuela kontsentimenturik eman. Horregatik, bat egiten dute manifestarien aldarrikapenarekin, ez delako koherentea errelato hori frogatutzat eman ondoren ebaztea abusua izan zela, baina ez bortxaketa.
|
|
|
Martzelinaren ahotsak eskaintzen duen gertaeren perspektiba da eleberriko egiazko balorea, kazetariaren galderei erantzunez behingoz aurkitu baitu emakume horrek bere ahots propioa. Lertxundik
|
berak
adierazi zuen moduan (1989: 102), Martzelinak euskal emakume guztiak ordezkatzen ditu nolabait, izan ere, inguratzen duten giro zakarrak eta indarkeriak erasan arren, Martzelinak bere bizitzari zentzua ematea lortzen du, senarrak bere gainean ezarririko menderatzeak ez du desegiten bere barne indarra, ez eta gizarteak bere izen ona eztabaidan jarri duen arren. Cillerok dioen moduan, Ondorioz, eleberriaren irakurleak kazetariaren bitartez ezagutzen duen errealitatean Martzelinari eskainiko dio benetako protagonismoa, eta etxe barruko indarkeriaren nahiz moral publikoaren zamaren pean bizi den emakume horren egoera bilakatuko da egiazko ardatza.
|
|
2023
|
|
|
Izenak
|
berak
adierazten dauen moduan, eleiza ingurua da Elexalde auzoa. San Tomas eleizea gaintxo baten dagoala, paraje zoragarria da herria ikusteko maldan behera, galtzadea doan lekutik.
|