|
2008
|
|
|
Kanguruak, printzipioz, umeak hartu
|
behar
dituen zaintzari dagokionez, amak emaniko aginduak (zer jan behar duen, zenbat ordu lo egin, errutinak, etab.) jasoko ditu.
|
|
2009
|
|
|
Noski, familiaren ezaugarriak aldatzen dira, baina haurrak jarraitzen du ahula izaten. Bularrik ez diote emango, baina haurrak jaso
|
behar
duen zaintzak oso garrantzizko izaten jarraituko du. Adopzioan hartzen den haurra normalean ez da jaioberria izaten, baina beste nonbaitetik dator (umezurtz etxe batetik, kultura desberdin batetik...), horrek dakartzan ondorio guztiekin, eta egokitu egin behar du kultura berrira eta iritsi den familiara.
|
|
|
Eta maskota txandako kide bihurtzen denean, hainbat gauza aurreikustea eskatzen du. Zeharbide batean animaliek
|
behar
dituzten zaintza espezifikoez, behar duten ekipajeaz eta eraman behar den dokumentazioaz gain – kontu horiek guztiak CONSUMER eroski ren Maskoten Gidan xehetasunez aztertzen dira, beste urrats bat egin behar da aldez aurretik, saihestezina eta funtsezkoa: albaitariarengana jo behar da, azterketa bat egin diezaion eta bidaiaren helmuga zein izango den esan diezaion; izan ere, aukeratu den aurreneko tratamendu espezifikoaren arabera.
|
|
|
Gaur egun Katalunian espezie honetako 220 gelditzen dira, eta horietatik 150 abeletxean daude. Baina azkenaldian, animaliok
|
behar
dituzten zaintzak ordaintzea gero eta zailagoa egiten zaie. Gassoren arabera, animalia bakoitzak egunero bi edo hiru kilo garagar jaten ditu eta osasuntsu egoteko behar dituzten txertoak, botikak eta hango langileak ordaintzea oso garestia da.
|
|
|
Bai, baina gurasoek batez ere egin
|
behar
dute zaintza arduratsu bat. Tresnak ezagutu behar dituzte, eta seme alabak tresna horiek arduraz erabil ditzatela zaindu.
|
|
2011
|
|
|
Arduragabekeria gertatzen da adingabearen oinarrizko premiak, bai fisikoak, bai psikikoak eta sozialak?, zaintza eta babesa, eta haurrak
|
behar
dituen zaintzak asetzen ez badira, dela aldi batean, dela etengabe.
|
|
|
Teknika hau pazientea (edozein arrazoi dela medio) ohetik altxatu ezin denean erabiltzen da. Pazientea garbitu eta
|
behar
dituen zaintza lanak egin ondoren egin behar zaio ohea.
|
|
|
Buelta hau hainbat zailtasunengatik baldintzatua egon da. Alde batetik Josuk
|
behar
duen zaintza bereziagatik eta bestalde, familiarentzat hainbeste gastu ekonomikoa suposatzen duten hesi arkitektonikoak.
|
|
2012
|
|
|
Haien lana zaintzak eta hezkuntza ematea izango da, bai osasunari dagokionez, bai gizarteari eta familiari dagokienez. Hezkuntza hori erabiltzaileari eta familiari ematen zaie, eta, hala, pazienteak bere inguruan hartuko ditu
|
behar
dituen zaintza guztiak.
|
|
|
1.Haurrak errespetu berezi baten xede izango dira eta apaltasunari atentatu den edozein formaren kontra babestuko dira.Euren adinagatik edo beste edozein arrazoirengatik
|
behar
dituzten zaintzak eta laguntza emango dizkiete gatazkan dauden alderdiek.
|
|
|
3.Haurrei
|
behar
dituzten zaintzak eta laguntza emango zaizkie eta, bereziki ondorengoak:
|
|
|
gure etxeetan bizi direnak. Programa hauek garrantzia ematen diote gorotzak biltzea bide publikotik, baina haurrek etxean zakurrak eta katuak modu arduratsuan edukitzeari buruzko mezuak jasotzen dituzte,
|
behar
dituzten zaintzekin batera, hala nola eguneroko ibilaldiak, janari egokia eta osasun laguntza. Hona hemen xehetasunak:
|
|
2013
|
|
|
Albaitaritza azterketak eta neurri batzuk, esate baterako, etxeko kandelaren pultsua hartzen ikastea edo txakurra gehiegi jagotea, lagungarria da kantxaren bihotz arazoak prebenitzeko. Azken batean, txakur guztiek zaindu
|
behar
dituzte zaintzak. Baina horiek lagun ilunaren tamainara eta premietara egokitu behar dute.
|
|
|
Txakur arrak independenteagoak izaten dira eta emeak lagunkoiagoak eta haurtzainagoak izaten dira, baina biek
|
behar
dute zaintza eta laztana
|
|
2014
|
|
|
Zaintza oso garrantzitsua da. Askotan pentsatzen dugu bi muturrek
|
behar
dutela zaintza, haurrek eta adinekoek, baina guztiok behar dugu. Ongizate estatua erortzen ari da.
|
|
2015
|
|
|
Zenbat denborero eskuila? Txakurraren ilajearen luzera da mantuak
|
behar
duen zaintza jakiteko gakoa. Maiztasuna ilaje motaren arabera ere aldatzen da:
|
|
2016
|
|
|
Lan ordutegiak aurka joka dezakete! Gurasoetako baten lan agenda beteta badago, ez da erraza izango zaintza ematea, oso kontuan hartzen baita aitaren edo amaren erabilgarritasuna, haurrei
|
behar
duten zaintza emateko. Kalitatea eman behar zaie, baina baita kantitatea ere, haiekin maitasun, errespetu eta egonkortasun harremana sortu ahal izateko.
|
|
2017
|
|
|
Emaztea aspaldi hil zitzaion eta, alaba ezkondu zenetik, bakarrik bizi zen. Hamar egunez,
|
behar
nituen zaintza sinple guztiak eman zizkidan. Nik bakea nahi nuen sukarrak bere bidea egiten zuen bitartean.
|
|
|
Batzuek diote nahi ez dugulako ez dugula parte hartzen, baina objektiboki badira traba asko bizitza publikoan eta politikoan emakumeen parte hartzerako. Ikusten dut kontzejuetan lanean dauden emakumeek bateragarri egin
|
behar
dituztela zaintza lanak eta kontzejuko ardurak, eta gainera, aisialdirako eskubidea ere izan behar dute. Gizonek ez dute presio hori.
|
|
2018
|
|
|
Finean, greba feministak lanaren beraren ulerkera jarri du zalantzan: mahai gainean jarri du lana ez dela dirua ematen duen hori soilik; pertsona guztiek
|
behar
dutela zaintza, era batera edo bestera; eta hori bera bada aski arrazoi norbere bizitzaz eta gizartearen antolaketaz hausnartzeko.Gainera, deialdiak biderkatze efektu nabarmena izan du. Emakume askok lehenbiziko aldiz baliatu dute aukera elkartzeko, eztabaidatzeko eta elkarrekin ahalduntzeko.
|
|
2019
|
|
|
Askotan, isolamendu hau bizi baldintzei lotua dago: igogailu gabe bizi eta etxean geratu behar izana, emakume pobreak ezin dutenak aisialdiaz disfrutatu, ezin dutenak berogailua piztu… Ezin dutenak
|
behar
duten zaintza zerbitzua kontratatu. Hauetatik asko astelehen askotan hemen salatu dugun egoeran daudenak, pentsio bajuenak dituztenak eta ezin direnak duintasunez bizi.
|
|
2020
|
|
|
" Larrialdietara joan, eta bota egin gintuzten, paperik ez genuela ohartu bezain pronto". Azkenean, lagun baten agiriak erabili zituzten bertze ospitale batean Hammok
|
behar
zuen zaintza jaso zezan. " Zorionez, artatu egin zuten, paperak bereak ez zirela jakin arren".
|
|
|
Sistema publiko integralaren gabeziari aurre egin eta menpekotasuna dutenen zaintza beharrak asetzeko bi bide defizitario erabiltzen dira: familiako emakumeek doan egiten dute lan edo beste emakume batzuk kontratatzen dira baldintza txarretan, baita prestakuntza profesionala
|
behar
duten zaintza bereziak egiteko ere. Gainera, Zentzuz Kontsumitu ren ikerketaren arabera, ohikoa da zainduaren menpekotasuna areagotzen den heinean langileari egiteko eta denbora gehiago eskatzea soldata beraren truke.
|
|
|
Lehen esan dugu zaintzaren kontzeptua dimentsio anitzekoa dela eta zaintza mota ezberdinak daudela. Ez da berdina gaixoek (eta gaixoen artean ere desberdintasuna oso handia da)
|
behar
duten zaintza edo osasuntsu dauden baina dependentzia dutenek behar duten zaintza; edota heldu eta zahar osasuntsuek behar duten zaintza edo umeek behar dutena. Teknologia berriek etxez etxeko zaintza publikoa ahalbidetzen dute gaixotasun eta dependentzia kasuetan.
|
|
|
Lehen esan dugu zaintzaren kontzeptua dimentsio anitzekoa dela eta zaintza mota ezberdinak daudela. Ez da berdina gaixoek (eta gaixoen artean ere desberdintasuna oso handia da) behar duten zaintza edo osasuntsu dauden baina dependentzia dutenek
|
behar
duten zaintza; edota heldu eta zahar osasuntsuek behar duten zaintza edo umeek behar dutena. Teknologia berriek etxez etxeko zaintza publikoa ahalbidetzen dute gaixotasun eta dependentzia kasuetan.
|
|
|
Lehen esan dugu zaintzaren kontzeptua dimentsio anitzekoa dela eta zaintza mota ezberdinak daudela. Ez da berdina gaixoek (eta gaixoen artean ere desberdintasuna oso handia da) behar duten zaintza edo osasuntsu dauden baina dependentzia dutenek behar duten zaintza; edota heldu eta zahar osasuntsuek
|
behar
duten zaintza edo umeek behar dutena. Teknologia berriek etxez etxeko zaintza publikoa ahalbidetzen dute gaixotasun eta dependentzia kasuetan.
|
|
|
Zaintza derrigorrezkoa eta txandakakoa izango da, guztiok zainduko dugu eta erakunde publikoek bizitza osoan zehar
|
behar
dugun zaintza eta tratamendu espezifikoak bermatu dituzte, komunitate ezberdinetan eta kide ororentzat.
|
|
|
Adibidez, Julio Perez Diaz-ek (demografoa) esaten duena da, ugalkortasuna jaitsi denez, honen ondorioetako bat da, emakumeek denbora gutxiago eskaini behar diotela umeak zaintzeari. Baina ni ez nago ados, zeren ume batek XX. mendean EAEn
|
behar
duen zaintza eta 50eko hamarkadan behar zuena desberdina da, komunitateak zer nolako parte hartzea duen zaintza horretan ere desberdina da, hor kokatzen da amatasun intentsiboa, non ez duen gehiegi inporta zenbat dituzun, zeren ardura erabatekoa da.
|
|
|
Batetik, zaintza eta lana uztartzea, ahalik eta malgutasunik handienarekin: lankide askok dituzte beren kargu umeak edo adinekoak, eta, eskoletan eta adinekoen etxeetan izaten ari diren arazoak ikusita, etxean bertan egin
|
behar
dute zaintza lan hori. Bestetik, ikuspegi epidemiologikotik, BERRIAren funtzionamendua bermatzea:
|
|
|
Egoera honetan menpekotasuna duten pertsonen egoera zaintzea ere lehentasuna izan behar da, bai eskolak bertan behera geratu izanagatik, bai inguruan zaintza beharrak dauzkaten pertsonak dauzkagulako. Enpresek posible egin
|
behar
lukete zaintza lanak betetzea, hau gertatuko ez balitz jarri harremanetan sindikatuarekin, hau bideratzen saiatzeko prozedura martxan jartzeko.
|
|
2021
|
|
|
Udalak gaude lehen lerroan, pandemiari eta hark pertsonengan dituen ondorioei aurre egiten, eta liderrak izan
|
behar
dugu zaintzari eta haren hornikuntzari buruzko politika publikoak bultzatzeko orduan, erantzunkidetasun publikotik abiatuta, eta arreta emanez gizon eta emakumeen baldintza eta inpaktu desberdinei.
|
|
|
" Zergatik
|
behar
dugu zaintza eredu aldaketa. Gizartea aldatzen da eta eredu' guaiak' zaharkitzen dira.
|
|
|
ikusten ez denak, ur azpiko izotz puskak zein ordaindu gabeko lan demasak eusten dio nola izebergari hala bizitzari. Alabaina, aspaldian zaintza ez dugula askorik zaindu iruditzen zait, ez bakarrik lehentasunetan jarri ez dugulako, baizik eta zaintzaz beraz, ahobizarrik gabe aritu garelako edo
|
behar
dutenen zaintzaz baino balio bezala aldarrikatu dugulako (ahaztu, hau ez dut esan). Eta pandemiaren testuinguruan kultura zaintzeaz ere aritu gara.
|
|
|
Dena den, buruan eta gogoan hurrengo eguneko lana zuen. Ortziralea zen eta larunbat gauean egin
|
behar
zuten zaintza eta bilatze berezia antolatu behar zuten. Diskoteken nagusiekin geldituak ziren eta ekipoa ere prest egonen zen.
|
|
|
Lan gehiago izaten dute, megaproiektu horietako lan gehienak gizonentzat izaten baitira, eta emakumeek arduratu
|
behar
baitute zaintza guztiaz. Emakumeen kontrako bortizkeria handitzen da:
|
|
|
Zaintza derrigorrezko eta txandakakoaren ezarpena: guztiok zainduko dugu, eta erakunde publikoek bizitza osoan zehar
|
behar
ditugun zaintza eta tratamendu espezifikoak bermatu dituzte (adibidez, gurasotasun baimen pareko eta transferiezinekin). Erabakigune oro parekidea izango da.
|
|
2022
|
|
|
Gaututakoan bidali jakue niregana afariarekin eta pitxer handi bat ardo eramateko. Gau luzea pasa
|
behar
dugu zaintzan eta ardo pixka bat eskaini nahi diet nirekin egongo diren zaintzaileei. Badakizu dirua non dagoen.
|
|
|
Goizetan ere, bi talde ateratzen ziren zalditan inguru zabaleko talaietara zaintzaileak egunero aldatzera. Talaia bakoitzean hirukoteek hogeita lau orduz egon
|
behar
zuten zaintzan eta beheko solairuan zaldiak gordeta, han egiten zituzten otorduak eta lo, hurrengo egunera arte. Noizean behin beste zaldun talderen bat ateratzen zen kapitain baten agindupean leku desberdinetan badaezpadako zaintzak egitera.
|
|
|
Altsasuko Udalak azaldu duenez, “paradigma aldaketa horrek berekin dakar zaintzari buruzko ikuspegia aldatzea eta erantzunkidetasun soziala gizarte antolamenduaren funtsezko ardatz izanen duen eredu baterantz jotzea”. Gaineratu duenez, “zaintza beste modu batean ulertzen duten gizarteak garatu behar ditugulako, eta genero analisi feminista bat egin
|
behar
dugulako zaintza lanak erdigunean kokatzeko, esparru publikoan, ikusten den horretan, garrantzitsua eta baloratua den horretan”.
|
|
|
Zein landare da hain apetatsua? Zein landarek
|
behar
ditu zaintzarik arretatsuenez begiraturiko bost urte luze haziak ereiten direnetik loratzen den arte?
|
|
|
Sorbaldak izoztu dizkio, bizkarra, zangoak... Hasieratik ezarri
|
behar
zuten zaintza hilobiaren inguruan. Gehiegi itxaron dute, eta hiltzaileak aurrea hartu die beste behin ere.
|
|
|
Orain, gainera, ume bakarreko familia nuklear txiki hauetan, zergatik izan
|
behar
du zaintzak odolezkoa. Ez du batek dena eman behar.
|
|
|
Amak erabakitzen badu berak maternatuko duela, berak eginen duela ume ttikiaren hasierako zaintza nagusia, jakin
|
behar
du zaintza horrek zer suposatzen duen. Bertze pertsona baten arabera egotea da, norberaren beharrak bigarren maila batean jartzea bertzearen mesedetan.
|
|
2023
|
|
|
«Gurean lehen erronka izan da ondo ulertaraztea greba orokor bat dela: denok
|
behar
dugula zaintza, eta arlo horretan ere zerbitzu publikoak defendatu behar ditugula».
|
|
|
«oso arrakastatsua» izan dela esan dute, eta mobilizazioetan izandako «parte hartze izugarria» nabarmendu. Gizarteak deiari erantzun diola azpimarratu dute, atxikimendua oso handia izan dela, eta erakundeei ohartarazi diete mugimendu feminista kontuan hartu
|
behar
dutela zaintza sistemaren auzia eztabaidatzeko.
|
|
|
isilean izan dela luzaroan, ezkutuan, naturalizatuta, familien eta emakumeen esku; baina orain kalera atera dela, eztabaidara eta plaza publikora, ez baita arazo pribatu bat, baizik eta denon ardura. Lurrean idatzirik geldituko da kolektiboki eraiki behar dela zaintzaren kultura, baina erakundeek bermatu
|
behar
dutela zaintzarako eskubidea, zerbitzu publiko duinen bidez, zaintza ezin delako negozio izan. Lurrean idatzirik geldituko da mugimendu feminista badela nor greba orokor bat antolatzeko eta solaskide politiko izateko.
|
|
|
Hala ere, ahal den heinean mobilizazioetan parte hartzeko gogotsu dago. «Kontzientziazioa garrantzitsua da, eta greba feminista orokorra baliatu
|
behar
dugu zaintza sistema aldatzeko», azaldu du.
|
|
|
Ulertu
|
behar
dugu zaintza gizarte osoari eragiten dion gaia dela, herritar guztioi eta instituzioei. Hori ulertzea aldaketa hastea da.
|
|
|
Honek batzordearen lanketa atzeratu du, eta horregatik, aurtengo azaroaren 10a ezberdina izango da. Azken urteotan, eraildako biktimak aitortzeko baliatu izan du Arrasateko Udalak Memoriaren Eguna, baina aurten, halako ekitaldi batek
|
behar
duen zaintza eta denbora bermatzea zaila ikusi dugu eta, beraz, elkarte batek jasoko duelako aitortza".
|
|
|
" Mendekotasuna salbuespen gisa ikusten dugu; ez gara ohartzen denok
|
behar
dugula zaintza"
|
|
|
Hori jaso dugu ekonomia feministatik, baita mugimendu antikapazitistatik ere, lagundu digulako arazo bilakatzen mendekotasunaren ulerkera: salbuespen gisa ikusten dugu, eta ez gara ohartzen gure gorputzak zaurgarriak direla eta denok
|
behar
dugula zaintza, bizitzako aldi batzuetan modu intentsoagoan behar dugun arren. Era berean, egia da zaurgarritasuna ez dela berdin banatzen, eta lotuta dagoela pribilegioekin:
|
|
|
" legegileakez zekien oso ondo zer esan nahi zuen hori (toki autonomia) eta gainera beste espazio autonomiko bat eraikitzen oso lanpetuta zebilen (autonomia erkidegoena hain zuzen ere), askoz dizdiratsua, idazteko oso zaila izateaz gain eta korapilatsua, eztabaida politikoa zela eta". Bitartean eta lege berria onetsi arte iragankortasunez EKren aurreko arauketa aplikatu behar zen eta horretan Estatuak jorratu
|
behar
zituen zaintza ezberdinak oso handiak ziren. Horren aurka ere, autonomia erkidegoek eta toki erakunde ezberdinek lan egin behar izan zuten, autonomiari garrantzia emanez eta zaintza askoren konstituziotasuna kolokan jarriz.
|