|
2007
|
|
|
Datuok eskuan, ez dago duda tantarik, perpaus osoa erabilita badago aurkezpen testuinguruan batez ere, zein kokalekutan erabili
|
behar
genukeen perpaus konpletiboa: aditz nagusiaren atzean.
|
|
2015
|
|
|
Demagun, ikusi dudanean aditza aurkitzendugula testuan. Aldiberekotasuna adierazten duen denbora perpaus bat denez, dagokion sinplifikaziokoerregelan adierazten zaigu menderagailua eta kasu marka ezabatu behar ditugula aditz laguntzailetikdudanean eta ordu+ inesibo kasu marka (orduan adberbiboa) gehitu
|
behar
dugula perpaus nagusian. (e) n menderagailua eta (e) an kasu markak ezabatuta,* dud forma da geratzen dena. Forma hori ez dazuzena, dut izan litzateke.
|
|
2021
|
|
|
42.19.2b Ere DMa ageri zaigun bakoitzean suposizio bat egin
|
behar
du perpaus horren erreferentzia munduaz. Gure kasu hauetan badakigu norbait joan dela afaltzera edo norbait ez dela agertu.
|
|
|
23.2.2.1a Aukeratzen duten laguntzaile motaren arabera bereizten ditugu aditzak hiztegian da, du, zaio eta dio motako aditzak. Zehatzagoa litzateke esatea aditzek ezartzen dutela, esanahiaren arabera, zenbat parte hartzailek eta zer motatakoak agertu
|
behar
duten perpausean. Eta parte hartzaile horien araberakoa dela laguntzailea (ikus § 23.1b).
|
|
|
31.5.2.2a Perpaus erlatibo jokatuetan, adizki jokatuak nahitaez beti azken tokian agertu
|
behar
du perpaus erlatiboaren barnean (perpaus generikoetan izan ezik, ez baitute segidan izenik). Perpaus erlatibo jokatugabeetan ere berdin gertatzen da, buru den izena atzean denean.
|
|
|
Adibide hauek erakusten dutenez, trukagarriak gerta daitezke zenbaitetan kausazko eta ondoriozko perpausak, baina aldeak ere izan daitezke haien artean. Ondoriozkoek, esan bezala, intentsitateko ezaugarri bat
|
behar
dute perpaus nagusian, ondorioa ekarri duena; intentsitate hori seinalatzen duen morfema gabe ez dago ondoriozko egiturarik(* ondo mintzatu da, non txundituta utzi baititu denak); kausazkoetan ez da beharrezkoa intentsitatearen aipamen hori (ondo mintzatu denez, txundituta utzi ditu denak).
|
|
|
Zeregin hori bete ahal izateko, denbora mugatua adierazten duena izan
|
behar
du perpausak, jakina. Hala, egoera iraunkor eta etengabea adierazten duten predikatuek ez dute balio denbora erreferentzia emateko.
|
|
|
(Calvariotaco Estacioac). Idazleek, eta itzultzaileek bereziki, gogoan izan
|
behar
dituzte perpaus erlatiboen pilatzean gertatzen diren zailtasun horiek, bestelako hizkuntzetan, erlatiboak eskuinetik txertatzen dituztenetan bereziki, ez baitira modu berean antolatzen eta irakurtzen aditzaren ondotik datozenean.
|
|
|
23.1c Aditza predikazioaren gunean dagoela esan dugu, baina aditz kategoriako hitzak ezin ditugu bere horretan erabili perpausean. Izenak ISen buru izan arren mota bateko edo besteko determinatzailea eskatzen duten bezala, aditz kategoriako hitzek ere kategoria funtzionalen laguntza
|
behar
dute perpausa osatzeko. Ezin dugu esan, adibidez:
|
|
|
* Peruk mahaspasak jan;* Niri asko gusta gozokiak... ASak zerbait
|
behar
du perpausa osatutzat eman ahal izateko. Inflexioa deituko diogu osagai honi, edo laguntzailea.
|