|
2000
|
|
|
Literatura unibertsalaren nondik norakoak azaldu
|
behar
dituen irakasleari erabilgarria suertatuko zaiona, eta era berean ikasle gazteak ulertu eta irakurtzera bultzatuko dituena izan nahi luke baita ere. Horretarako, idazle eta lanen aipamenei disziplinartekotasuna bilatu nahi duten proposamenak erantsi dizkiete (film, musika, margolari eta besteren ereferentziak).
|
|
|
Geografia irakasteko metodo bat ikasi badu, bertsolaritza irakasteko beste bat ikasi du. Ez da bertsolaria izan behar, bertsolaria bera da irakasle txarrena, izan
|
behar
du irakasle on bat. da materiala, baina ez da oso gaitza.
|
|
|
Unibertsitate barrutiko errektoreak izendatu
|
behar
zituen irakasleak, hauen soldata lau mila (hiru mila emakumeen kasuan) errealekoa baino txikiagoa bazen; kopuru hori gainditzen zutenak,. Dirección General de Instrucción pública, zelakoak izendatu behar zituen (182 art.). Bazegoen oposizio sistema pasatu behar ez zuen irakasle mota bat (hiru mila bi mila emakumeak baziren errealera iristen ez zirenak), baina izendapena, edozein eratan, probintziako. Junta, k proposaturik, errektorearen esku geratu zen.
|
|
2002
|
|
|
Zuretzat, nolakoa
|
behar
luke irakasle on batek?
|
|
|
ardatza izanez? etahizkuntza landu eta hezkuntza gauzatu
|
behar
duten irakasle elebidunak.
|
|
|
Autoebaluazioa bultzatu
|
behar
du irakasleak.
|
|
|
Horretarako, ikaslea ariketa horietan nola sentitu den, nolako zailtasunakizan dituen, eta, azken finean, zer lortu duen ikertu
|
behar
du irakasle tutoreak. Horrez gain, ikasleari fase honen garrantzia argitu behar diogu, noizeta zertarako egingo den azalduz.
|
|
2005
|
|
|
a. Gauzatze eta zabalkunde fasea: ikastetxe bakoitzak bere proiektua egitekotaldekideak aukeratu
|
behar
ditu irakasle, ikasle eta gurasoen artean, eta ikastetxekotalde guztiak ordezkaturik egongo dira (Guraso Elkarteko ordezkariak, OrdezkaritzaOrgano Gorena, Klaustroa, zikloak...). Proiektua sortuko duen taldeak kide bakoitzakordezkatzen dituen iritziak eta proposamenak jasoko ditu.
|
|
2006
|
|
|
Hainbatteknika operante (errefortzua, iraungipena, fitxen ekonomia, erantzunaren kostuaeta abar) eta kognitibo (autoinstrukzioetan entrenamendua, arazoen ebazpenterapia) konbinatzen ditu. Haurrari prozedura kognitibo konduktualak aplikatzeko, programa aplikatu
|
behar
duten irakasle eta gurasoak entrenatu egin behar dira etaeskolako ikaskuntza zehazki planifikatu behar da.
|
|
|
Brasilek
|
behar
duen irakasle eskari handiari erantzungo dio Cervantes Institutuak
|
|
|
160 herrialdetan baino gehiagotan 29 milioi irakasle ordezkatzen dituen federazio sindikal global gisa, EI ondo kokatuta dago mundu osoko hezkuntza gaiei buruzko informazioa emateko. Nxesik azaldu zuenez, gobernuek hobekuntza nabarmenak egin
|
behar
dituzte irakasleen bizitza eta lan baldintzetarako, eta, hala, diru sarreren maila aldatu ahal izango dute, lanbide gehienen azpitik erori baita. “Pobrezia egoeran dauden munduko irakasle gehienekin, gero eta zailagoa da irakasleak biltzea eta mantentzea” esan zuen Ei.E.ko zuzendari nagusiak.
|
|
2007
|
|
|
• EBIren oinarriak garatu
|
behar
zituzten irakasleek zailtasun ugari aurkitzen zituzten. Ideia eta eredu berri asko pilatzen ziren, bai alde didaktikotik (ikuspegi komunikatiboa), bai normalizazio lanaren aldetik (ikuspegi soziolinguistikoa).
|
|
|
Eskolako eremuari dagokionez, beharrezkoa da BH heziketa metodo berezibatean oinarritzea. Metodo horrek bultzatu
|
behar
du irakasleak zein ikasleekikastea, ezagutzak sortzea eta beren heziketan parte hartzea (Lederach, 1984). Helburu hori lortzearren, ezinbestekoa da eskolek honako jarraibide hauek betetzea (EHBAK, 2001):
|
|
2008
|
|
|
Izan ere, zenbaiten ustez, lehen lehenik erabilera bultzatu behar da, bai eremu euskaldunetan, bai erdaldunetan, eta, hala, erabileraren alde sentsibilizazioan eta motibazioan lan eginez, erabileraren poderioz gutxika gutxika umeek eta gazteek hartuko dituzte erregistro ezberdinak, euskara molde ezberdinak, adierazkortasuna, esan indarra? noski, lehen lehenik erabili egin behar da horrela ikasten baita, baina gogoan izan
|
behar
dugu irakasleok eta gainerako profesionalok gure eguneroko jardunean ez badugu erregistrorik bereizten are gutxiago egingo dutela gure ikasleek. Hain zuzen, gure ikasleei erakutsi behar diegu ez dela euskara berberaz baliatu behar egoera guztietan, horixe delako naturala, munduko hizkuntza guztietan bezala.
|
|
|
9.000 iragarki baino gehiago argitaratu dira, irakasle gehienak. Atari honek aukera ematen die gurasoei
|
behar
duten irakaslearen profila bilatzeko, irizpide geografikoak (probintziaka) eta irakaskuntzen edukiak kontuan hartuta. tusclasespartíares.com webgunean, Lehen Hezkuntzako, Bigarren Hezkuntzako edo Batxilergoko curriculum irakasgaietako irakasleak aurki daitezke, edo unibertsitate titulazioetako irakasgaietako irakasleak, baina ezin da irizpide horien arabera bilatu.... Bestalde, eskolaz kanpoko jardueretarako irakasle partikularrak ere biltzen ditu, hala nola, kiroletarako, musikarako, dantzarako edo marrazketarako eta pinturarako.
|
|
|
Irakasleen prestakuntzaz gain, lanbide praktikaren ebaluazioa ere egin beharreko beste lan garrantzitsu bat dela uste du Eskola Kontseiluak. Ikasleen ebaluazioaren emaitzekin eta ikastetxeetako berrikuntza proiektuen jarraipen eta sustapenarekin batera, irakasleen ebaluazioa ere egin beharreko zerbait dela uste du. Ebaluazioaren xedea ikasleen gaitasuna areagotzea izanez gero, horrek eragina izan
|
behar
du irakaslearengan eta ikastetxean, bai martxan dauden hezkuntza proiektuen bilakaeran, eta bai hobekuntzarako aukera emango duten baliabideen esleipenean ere.
|
|
2009
|
|
|
Autoritatean oinarritu
|
behar
du irakasle ikasle arteko harremanak?
|
|
|
Orain halako bi irabazi
|
behar
lukete irakasleek, eta erdia lan egin
|
|
|
Durangoko Mendi Eskolaren berri, ikasleak orientazio froga bat egiten ari diren bitartean eman digute. Abadiñon, Atxarten barrena aurkitu
|
behar
dituzte irakasleek aldez aurretik zuhaitz adarren batean edo harkaitz bati lotuta utzi duten baliza.
|
|
|
Ikasleen hezkuntza mailaren arabera diseinatu dira galderak. Hala ere, erantzun aurretik, testean zintzotasunak duen garrantzia argitu
|
behar
du irakasleak. Lortzen diren emaitzek grafiko bat egiteko balio dute.
|
|
|
Baina ez dago irakasle ordezkorik, eta horrek arazo handiak sortzen ditu eskoletan; gainera, zuzendaritza taldeek irailean ikasturtearen planifikazioa egin zutenean ez zuten horren berri izan, eta orain aurreikuspenak eta ordutegiak hankaz gora jarri behar dira. Kontuan hartu behar da hainbat eskolatatik beste herri batera joan
|
behar
dutela irakasleek prestakuntza saioak egitera. Irakasle, Berritzegune eta ikastetxeentzat zama astuna bihurtzen ari da proiektua, are gehiago egin den antolaketa honekin.
|
|
2010
|
|
|
Ingelesez (edo frantsesez) irakasten diren ikasgaiak hautazkoak dira, eta, ikasgaien kopurua asko igo den arren, horien portzentajea oso txikia da, euskaraz eta erdaraz irakasten diren derrigorrezko ikasgai eta hautazko gaiekin konparatuta. Gradu ondoko ikasketetan, zenbait Masterretan, Atzerriko hizkuntzaz irakasteko egiaztatzeproba gainditu
|
behar
dute irakasleek, edo bestela frogatu dute hauetako egoeraren batean daudela.
|
|
|
Atzerriko hizkuntzaz irakasteko egiaztatze proba gainditu
|
behar
dute irakasleek, edo bestela frogatu dute hauetako egoeraren batean daudela (Euskara eta Eleaniztasuneko Errektoreordetza, 2009):
|
|
|
Ikasleekin informazioa partekatzea estrategia diskurtsibo garrantzitsua da irakaslearen partetik, eta era sistematikoan gauzatu behar da. Ikasleek erabiltzen duten materialari buruz sistematikoki hausnar dezaten bermatu
|
behar
du irakasleak. Horrela, alde batetik, ikasten ikasi konpetentzia garatzen ari dira eta, bestetik, egiten ari direna testuinguratu egiten da, eta, bide batez, beraien bizitza profesionalean zein pertsonalean izango duen erabilgarritasuna ikusten dute.
|
|
|
Frankismoan inongo gobernuren babesik gabe autoerakuntzaz gorpuztu zen euskararen mugimendu sozialak bizirik eta sasoitsu jarraitzen zuen. entitate eta pertsonez osatutako eremu zabal eta askotarikoa izaki bazuen gogoetak gurutzatu eta esperientziak trukatzeko premia. eta batez ere hizkuntza politikan parte hartzekoa. abiatu berri ziren administrazio autonomikoek, ordea, ez zioten zilegitasunik aitortzen horri, berdin iparraldean, nafarroa garaian zein eae ko tokiko intituzioetan. glotopolitikan eragin nahi izatea, beraz, liskarraren erdian paratzea zen. horrek hainbat urtetan ez dio bat i lagundu bere inguruan nahi izango lituzkeen guztiak biltzen, nahiz eta urte hauetan bere orrietan idatzi dutenen zerrendari erreparatzen bazaio, zinez, txalotzekoa den irakurleari eskaini dion iritzi eta ikuspegi aberastasuna. ikastolak, helduen euskalduntze alfabetatzea, euskarazko prentsa, euskararen aldeko kolektibo hainbat, intelektual sarea... euskararen aldeko sare soziala askotarikoa eta eragin handikoa zen. ...nen ekarpenak eta premiak. euskarazko argitalpen espezialdu eta dibulgatiboen eztanda bizi izan dugu urte hauetan (ele, zutabe, hik hasi, uztaro, elhuyar, bertsolari...). bat aldizkariaren eremua errespetatuz lehiakide zuzenik sortu ez bazaio ere, bat en berezko irakurlegoari errealitatea ezagutu eta jarraitu ahal izateko erreferentziak gehitzearekin hautatu beharra etorri zaio. hots, zer irakurri
|
behar
du irakasle euskaltzale batek, euskararen egoeraren inguruko pertzepzio subjektiboa oro har lasaitzen joan den neurrian, bat aldizkariak dakartzan lanen gaineko espektatiba lasaitzen joan da eta argitalpen sektorialek leku garrantzitsua hartu dute. teknologiak, bestalde, hedapen bizkorra (elektronikoa) eta maiztasun handiko ekoizpenak (komunikatzeko formatu berriak) ekarri ditu euskaltzaleon ohituretara. euskalgintzaren berrikuntzarako grina" genetikoak" horretan murgiltzera eraman ditu arestian aipatutako giza taldeak. geure buruari teknologikoki gero eta gehiago eskatu diogu. nola eutsi, ordea, ingurumari horretan bat bezalako aldizkari bati?
|
|
|
Ordezkapenen harira, datozen 2 urteetan ikastetxe publikoetan, hori ere idatzita geratu da. Lehenengo egunetik ordezkatuko dira, besteak beste, ordezkapen sindikalak
|
behar
dituzten irakasleek.
|
|
|
Hasteko, oraingo egoeran multzo jakin bat nagusitu da erabat: EGArenhasierako urteetan, matrikulatuen artean bere lanpostua lortu, gorde edo hobetzekohizkuntza agiria
|
behar
zuen irakasle ugari zegoen. Gaur egun, aldiz, eskola adineko ikaslea da EGAra datorren azterketari ugariena:
|
|
|
Hezkuntzaren kalitatea hobetzeaz ari bagara, eta horretaz ari gara noski, irakasleen hizkuntza kalitatea hobetzeko bideak berariaz zaindu eta zabaldu behar dira. Euskaraz irakatsi
|
behar
duen irakasle jendeak baditu, alde batetik, beste edozein irakas sistematako profesionalek dituzten hobekuntza beharrak. Beharrizan berberak edo antzekoak:
|
|
2011
|
|
|
Agustin hezkuntza zentro bateko irakaslea da, eta lankideei esan die badirela urte batzuk ez dietela mediku azterketa egin.a) Enpresak irakasleei mediku azterketa egiteko betebeharra du, b) Zer egin
|
behar
dute irakasleek?
|
|
|
Abagune honetan, Elhuyarreko aldizkari proiektuak, Euskara Batua ontzat emateaz gainera (era berean Euskara Batuaren prozesua indartzeaz gainera), estandar harentzako prosa zientifiko teknikoaren oinarriak ezartzen saiatu zen. Halaber urte tartean, baita 1978tik aurrera ere, hizkuntza harekin lan egin
|
behar
zuten irakasleek eta bestelako profesionalek Elhuyarren aurkitu zuten asetzen hasteko moduko euskara eredua.
|
|
|
hiztegi murriztua, gramatika zein sintaxia sinplifikatua, hizketa erritmo motelagoa edo keinuez asko baliatzea lirateke hizketa horren ezaugarriak. Halaber, errepikapen asko erabili
|
behar
ditu irakasleak eta mantsoago hitz egin (haur hizkuntza eta «foreigner talk»en antzekoa, zentzu honetan). Komeni da ikasleei galdera asko egitea, horrela ulermena ziurtatzeko.
|
|
|
Versterbackaren (1991) arabera, berriz, irakasleak arreta bereziarekin bultzatu behar ditu ikasleak egunero etengabe errepikatzen diren esamolde eta adierazpideak ekoiztera. Horretarako, esamolde eta adierazpide horiek erabiltzen diren testuinguru komunikatiboak eraiki
|
behar
ditu irakasleak, erabiliaren erabiliaz, ikasleek testuinguru horiek hizkuntza ekoizpen jakin batzuekin lotzen baitituzte, eta beraz, hizkuntza ekoizpenak dagozkien testuinguru komunikatiboetan erabiltzen ikasten baitute ikasleek.
|
|
|
Bai, uste dut euskal ikerketetako lehenbiziko edizio kritikoa nirea dela. Erran
|
behar
dut irakasle on bat ukan dudala zubererari buruz: Guillaume Eppherre.
|
|
2012
|
|
|
Errektoreari ez dagokio markoa aldatzea, instituzioa ordezkatzea baizik. Nik legea betetzen ez badut, zergatik bete
|
behar
du irakasle batek Gobernu Kontseiluak onartutakoa. Errektoreak defendatu behar du beti egiten duen guztia lege barruan dagoela; hori egiten ez dudan momentuan, ez dut argudiorik irakasle bati erantzukizuna eskatzeko, ez dut zilegitasunik edozein proiektu martxan jartzeko.
|
|
|
Zuzendari posturako dei publikoajasotzen dute Pedagogiako ikasketez gain zuzendari izateko masterra egina dutenirakasleek. Behin zuzendaria aukeratzen denean, kontratu mugagabea egiten zaio, eta zuzendari horrek
|
behar
dituen irakasleak eta gainerako langileak aukeratukoditu udal ordezkari baten, arduradun pedagogikoaren, irakasleen ordezkarien etagurasoen ordezkari baten laguntzarekin. Ordezkari horiek guztiek hezkuntzakoudal batzordea osatzen dute.
|
|
2013
|
|
|
Ahozko hizkuntzaren didaktikan trebatzeko formazioa eta tresna berriak
|
behar
dituzte irakasleek. Sekuentzia Didaktikoa izan daiteke hizkuntzaren didaktikan sakontzeko erreminta bat.
|
|
|
Ahozko hizkuntzaren didaktikan trebatzeko formazioa eta tresna berriak
|
behar
dituzte irakasleek. emaitzek (Mielgo al., 2010) bat egiten dute geureekin. Ikasleek aurreratu dute, batez ere, gaitasun pragmatikoan (testuinguraketa) eta egituraketan (makroegitura eta edukien ainguraketan); eta gure ikerketan, esanguratsuki H2 euskara duten ikasleek hobetu dute arlo hauetan.
|
|
|
Bestalde, irudiak eta metaforak ere erabil daitezke mugimendua, erritmoa edo inplikatutako muskuluak azaltzeko, baina, horretarako, trebatu egin behar da. Mugimendurako beharrezkoak diren muskuluak aktibatu baino gehiago, beharrezkoak ez direnak inhibitzen dituen nerbio sistemaren prozesua landu
|
behar
dute irakasleak eta ikasleak.
|
|
|
Nolanahi ere, zirkulazio baimena lortzeko autoeskola batean matrikulatzea erabakitzen bada, zenbait zuhurtzia izan behar dira. Gidarien prestakuntza zentro guztiek aseguruak izan behar dituzte, eta estaldura izan
|
behar
dute irakasleek, ikasleek eta instalazioek. Gainera, erantzukizun zibileko aseguru bat eduki behar dute beren jarduera burutzeko, gidatzeko eta zirkulatzeko praktiketan eta azterketak egiten diren bitartean sor daitezkeen kalteak estaltzeko.
|
|
2014
|
|
|
Esaterako, Etxepareko arduradunek diotenez, Euskara Munduan programarekin elkarlanean aritzen dira irakurleak. Programa honen helburu garrantzitsuena da Euskal Etxeak hornitzea euskarazko eskolak emateko
|
behar
dituzten irakasleez?. Aurreko guztia gauzatzeko, institutuak hainbat baliabide prestatu ohi ditu irakurleentzat, adibidez, Euskal Sortzaileak Sarean.
|
|
|
Aipatutako guztia lortzeko oso garrantzitsuak dira aurretiaz aipatutakotrebetasun sozialak, hau da, enpatia, asertibotasuna eta entzuketa aktiboa. Gurasoekeroso sentitu
|
behar
dute irakaslearekin batera beren umearen heziketa modukooperatiboan aurrera eramateko eta trebetasun horiei esker lor daitezke behar direngiro eta harreman motak.
|
|
|
Hainbat teknika operante (errefortzua, iraungipena, fitxen ekonomia, erantzunaren kostua eta abar) eta kognitibo (autoinstrukzioetan trebatzea, arazoak ebazteko terapia) konbinatzen ditu. Haurrari prozedura kognitibo konduktualak aplikatzeko, programa aplikatu
|
behar
duten irakasle eta gurasoak trebatu egin behar dira, eta eskolako ikaskuntza zehazki planifikatu behar da.
|
|
|
Atzo esan zidaten, Zientzia gelan
|
behar
zuenean irakasle batek
|
|
2015
|
|
|
Eskolak mugak dituen arren, muga horien barruan eraginkorrak izateko ahalegina ere egin
|
behar
dute irakasleek, eta horretarako formatzen eta bideak garatzen jarraitu dute. Egindako gauza asko oso ondo egin dira, eta aurrerantzean horretan jarraitu da.
|
|
|
Haurren eta gazteen euskararen erabileran eragiteko estrategiak eta tresnak eskura izan
|
behar
dituzte irakasleek, hezitzaileek eta gurasoek. Baina, horretaz gain, gazteengan eragin daiteke beraiek ere euskaraz bizitzeko edo gero eta euskara gehiago erabiltzeko gogoa eta jarrera izan ditzaten.
|
|
|
Haurren eta gazteen euskararen erabileran eragiteko estrategiak eta tresnak eskura izan
|
behar
dituzte irakasleek, hezitzaileek eta gurasoek.
|
|
|
Oh, say, can you see… Bart Simpsonen musika irakaslea gogorarazi zidan gizon bat ari zen kantuan, eta Estatu Batuetako pasaportea zuten norbanako guztiak hipnotizatuta zeuzkan. Izaki boteretsua
|
behar
zuen irakasleak, kantuan hasi aurretik guztiak jarri baitzituen lurraldeko banderari begira. Hain kontzentratuta kantatu zuten guztiek, hain berdin, hain bat; handik ere atera zitekeen beste thriller beldurgarri bat.
|
|
|
Horrez gainera, irakaslearen helburuetako bat izango da ikasleak zuzenean erabil ditzala ezagutza matematikoak zereginaren ebazpenean. Hori horrela ez denean, ikasgelan ohikoak izango diren zenbait fenomeno didaktiko saihestu
|
behar
ditu irakasleak. Horietako batzuk dira, besteak beste, Topaze, Jourdain, irristatze metakognitiboa, analogiaren erabilera okerra eta egoera didaktikoen iraungitzea.
|
|
|
Orain notena ‘estatu kontua’ da. Aitak eta amak urtean hiru aldiz joan
|
behar
dute irakaslearengana noten berri izatera. Eta aitak eta amak joan behar dute, bestela guraso lana ez duzu arduraz betetzen (hori beste gurasoek laister leporatuko dizute).
|
|
2016
|
|
|
Sen hau haurra umetokian dagoenetik pizten da, baina 6 edo 7 hilabeteraino ez da guztiz azaleratzen eta oinarri oinarrizko sena da, beste sen guztiak haren gainean eraikitzen baitira. Haurrak miaketarako eta ekintzarako sena azaleratzeko, adibidez, atxikipen sena intentsitate baxu batez eduki behar du, eta hori lortzeko haurrak konfiantza sentitu
|
behar
du irakaslearengan eta segurtasuna topatu beregan senaren aktibazio maila jaisteko eta lasai egoteko. Horretarako, guraso eta irakaslearen artean konfiantzazko erlazioa lortu behar da haurrak hori nabaritzeko eta ikastolan dagoen bitartean gurasoak bertan daudela sentitzeko.
|
|
2017
|
|
|
Zer egin
|
behar
luke irakasleak arrasto ona uzteko bere ikasleengan?
|
|
|
Ikusten du haurrek, gela utzi orduko, euskara normaltasun osoz alboratzen dutela, baina horrek ez dio kezka berezirik sortzen, ez baita bere egitekoa. Irakasle mota hori da, euskararen errekuperazio bidean, ikastolek gutxien
|
behar
duten irakaslea?. Josu Txapartegi, Ikastola 2050, Erein, 2015, 72.
|
|
|
Non legoke egun medikuntza halako medikuekin? Zergatik izan
|
behar
dute irakasleek ezberdinak?. Azken batean, irakasleak malgua izan behar du, sekula bukatzen ez den prozesua:
|
|
2018
|
|
|
Trantsizio politikoaren ondoren, baimen hori eskuratzeko arazorik garrantzitsuenak egoitzen egokitasuna eta irakasleen titulazioa izan ziren. 1990ean gobernuan zegoen PSOE alderdiak eskola publikoekin fusionatzeko proposamena egin zienean, herrietako ikastola txiki gehienek, urte latzak pasatu ondoren ekonomikoki itota egonik, ezinbestean baietza eman zioten proposamenari hitzartutakoaren arabera, lanpostua ziurtatuta eduki
|
behar
zuten irakasleek, baina baldintza hori ez zen bete. Horren ondorioz, irakaskuntza publikoan urtu ziren herrietako ikastola txiki anitz, nahiz eta arduradun politikoen aldaketa zela medio, ez ziren hitzartutako baldintzak bete.
|
|
|
Hezkuntza erreforma batek lagundu behar du lege aldaketa hori, eta erreforma hori poliedrikoa izan behar da: kontuan hartu
|
behar
ditu irakasleen etengabeko trebakuntza, ikaskuntza eta irakaskuntza prozesuen gestiorako eta kontrolerako tresnak eman behar dizkie irakasleei, ikastetxeetako espazio fisikoak berregituratu behar dira, e.a.
|
|
2019
|
|
|
Justifikazioaren, propagandaren eta abertzaletasunaren arteko muga fina. Isilik egon nahi duen pertsona eta hitz egin
|
behar
duen irakaslea. Taldea gidatzen duen zuzendaria.
|
|
2020
|
|
|
Eusko Jaurlaritzak 24.000 ordenagailu baino gehiago erosiko ditu,
|
behar
duten irakasle eta ikasleentzat.
|
|
|
Pertsona jakin batzuk ditudala gogoan pentsatuko duzue beharbada. Pantailan ginitxizkieke, juau eta holako hizkera lokala erabiltzen dutenak, edo zinderamatzaten irakasten duen, irakatsi
|
behar
duen irakaslea. Ez da horrela.
|
|
2021
|
|
|
Azaltzen duenez, ikastaroan hainbat gai lantzeko aukera egoten da, baina berak zer liburu eraman, zer egin lan horiekin eta lantzeko moduak eskaintzea bereziki baloratzen du modu positiboan: " Didaktikarako baliabideak
|
behar
ditugu irakasleok, uste baitut horretan zenbait gabezia dugula". Eta, hain zuzen ere, Eskolako Literatur Kanona (ELK) moduko proiektuen balio eta ekarpen didaktikoari jartzen dio azpimarra LIR2 k:
|
|
|
Nor den jakin dezakete Eñaut Elorrietak kantatu duelako. Garai hartan Aresti erreferente izan zen moduan, ezkutuko erreferente izan arren, gaur egun beste batzuk ere topatu behar ditugu, eta horretarako jantzi
|
behar
dugu irakasleok. Ez dugu ezer egiten literaturaren irakaskuntza akademizistarekin, eta atzera begiratzen badugu soilik, hori genuke.
|
|
|
" Kontua da teorizatzen hasten garela, irteera profilaz ari gara, irudiaz, baina gero gelara zoaz eta behar duzuna da erreminta bat hori aurrera ateratzen lagunduko dizuna. Formazioarena, nik ez dakit zein izan daitekeen bidea, zein izan daitekeen irtenbidea baina hori
|
behar
dugu irakasleok. Jakin zer den landu behar duguna, irudiari dagokionez, literaturan, testugintzan, poesian, komikigintzan, berdin du.
|
|
|
bata, endogenoa, literaturaren irakaskuntzak behar duen barne transformazioari dagokiona, eta, bestea, berriz, exogenoa edo arloak hezkuntzarekiko eraldaketarako behar duen ekimena. Irakasleak literaturarekiko nahiz arloaren didaktikarekiko duen ikuspegiak biak norabidetzen ditu, aldi berean, bi inertziaren artean bizi
|
behar
duen irakaslea da hori: alde batetik, hezkuntzaren praxi orokorra, eta, bestetik, literaturaren didaktikak berezko duena.
|
|
|
Dioenaren arabera, literatura irakurlearen bizitza aldatzen duen hori dela sinesten bada, hartzailearen hizkuntzara eta moldeetara hurbildu behar da, eta beste modu batez ere idatzi. Horrek ez du esan nahi hizkuntza literario jakinak ezagutu, ulertu eta gozatzera iritsi behar ez direnik, baina adin horietan literatura irakasten den prozesua dela ulertu
|
behar
du irakasleak bezala idazleak ere.
|
|
|
Curriculumean ezartzen diren konpetentzia guztiak landu daitezke liburu bakar batekin. Jakin egin behar dena da bertatik ateratzea, eta horretarako hezi
|
behar
ditugu irakasleak. Horretan sinistu behar dugu.
|
|
|
Horrela, ohiko saio magistrala saihestuta garatzen dela Lauaxeta proiektua dio BE1 ek, eta hori kezka nagusienetariko bat izan ohi da tankera honetako metodologiak ikastetxeetara eramaten direnean: hau da, zein izan
|
behar
duen irakaslearen papera saioaren kudeaketan, eta ondorioz, ikaslearen rola, prozesuan.
|
|
|
Hori aintzat hartuta, euskal kulturak eta euskal literaturak euskarazko elkarrekintza esanguratsu eta eraginkorren bitartez pentsamendua garatzen lagundu behar diote nerabeari, eta horrekin batera, bere identitatea eraikitzen, baina baita kulturaeta hezkuntza komunitate baten parte dela ere. Horrek ID oinarri duten Ikaskuntza Komunitateak (IK) 83 osatzera eraman
|
behar
ditu irakaslea nahiz ikasleak (Ferrada eta Flecha, 2008; Álvarez Álvarez, González eta Larrinaga, 2013) eta, zeregin horretan, elkar ulertzea eraikitzeko prozesua nola antolatzen den eta prozesua arrakastaz burutzeko erabiliko diren estrategiak ezagutzea eskatzen dio irakasleari (Bilbatua, 2010). Horretarako, ikaskuntza dialogikoak diskurtsoaren izaera dialogikoa Bakhtin en (1986) dialogoaren ideian oinarrituta eskatzen duela kontuan hartuz (Wells, 2001), rol eta ibilmolde aldaketa bat aldarrikatzen du Bilbatuak (op.: 28):
|
|
|
Sinistu behar du irakatsiko duena ikasleengana helduko dela. [...] Motibatuta egoteko egiten duenak zerbaitetarako balio duela sinistu
|
behar
du irakasle batek eta, aldi berean, esperimentatzeko eta probatzeko gogoa izan. [...] Modu berean, ikasleek protagonista izan behar dute.
|
|
|
Zer edo zerk egin du huts, alegia, zer edo zerk huts egin dio gaztetxoari. Nire iritziz, arrunta izan
|
behar
luke irakasleak" Utzi irakurtzeari eta kasu egin nire esanari!" oihukatu behar izatea ikasgelan.
|
|
|
Ikasleak hezkuntza fakultateetara sartzen diren garaiari egin dio erreferentzia: haren irudiko, «ikaslerik kualifikatuenek» aritu
|
behar
dute irakasle. Egun, gradu batzuetan sarrera notarik altuenetakoak dituztela esan du, baina zalantza azaldu du horrek «ikaslerik kualifikatuenak» erakartzen ote dituen.
|
|
|
Bestetik, izurriteak behartu du baliabide digitalak erabiltzera, baina erabilpenaren jakintasuna zalantza askorekin gauzatu da. Horregatik, konpetentzia digitala sakonki garatu
|
behar
dute irakasleek eta ikasleek. Izan ere, zaharkituta geratu da informatika gelen ereduaren irakaspena, non ikasle taldeak ordu batzuetan ordenagailu batean lan egiten zuten, informatika kontzeptuak lantzeko.
|
|
|
Koka eskolan atsekabe handi batez aritu naiz, berrikuntza pedagogikoko proposamen edo ildo askoren funts gabeziak sorrarazitako atsekabeaz. Are gehiago, orduan bi munduren artean nenbilela ere esan dut, mundu moderno eta postmodernoen artean; Esk (ai) olan, berriz, bigarren atsekabe bati heldu diot, beste batzuek diseinaturikoa ezarri
|
behar
zuen irakasle betetzaile hutsera murrizturik sentitzeak, autonomia gabeziak, sorrarazitako atsekabeari. Orduan ere bi munduen arteko mugan nenbilela esan dut, bi inperatiboren artean, irakasle gisa inposatua zitzaidanaren eta irakasle gisa modu autonomo eta askean jardun nahi izatearen artean; hirugarren kapitulu honetan ere sentimendu gazi gozoaz arituko naiz, oraingoan munduak bestelako bi diren arren —baina aurrekoekin lotura dutenak:
|
|
|
Gardentasunari dagokionez, irakasleak argi eduki behar du bera ez dela garrantzitsuena eta, hortaz, desagertzen ere jakin behar duela ume edo nerabeak bere bidea egin dezan; hau da, bidea markatu behar du, ikaslearen ordez bidea egin barik. Bestela esanda, gardena izateak zera esan nahi du, interferentziaren efektu edo ondorioak ahalik eta gehien gutxitzea; artifizioa ere izan
|
behar
du irakasle onak, ume eta nerabeak ezjakituriatik ateratzeko premia eta gaitasuna izan behar baitu, ume eta nerabeek, jakin minerako joera ustez naturalaz gain, esfortzu ezarako joera ere baitaukate. Irakasleak, horrenbestez, jakin mina ahalik eta gehien pizteko gaitasuna izan behar du, horretarako ume eta nerabeak behartu edo" bortxatu" behar dituelarik, errepikapenaren bidez ohitura jakin batzuk barneratu ditzan ikasleak; eginkizun horretan ezinbestekoa da irakaslea askea izatea, era berean ume eta nerabe aske eta kritikoak sortzen lagundu dezan.
|
|
|
Itxurakeria da hori guztia, beste behin ere, irakaslearen konpetentzia horiek kontraesankorrak baitira. Zertarako ezagutu eta menperatu
|
behar
du irakasleak bere dizipina, metodologia jakin bat ezartzera derrigortua dagoenean. Zertarako edukiak transmititu ez eta, gainera, ikasleak bere kabuz ikasi behar duenean?
|
|
|
Batetik irakasleak aditua izan behar duela esaten da baina, bestetik, edozein izan daitekeela irakasle ere esaten da; gauza bera gertatzen da ustezko komikatzeko gaitasunarekin, jada irakasleak ez baitu ezer igorri behar. Zertarako izan
|
behar
du irakasleak komunikatzaile ona ikasle eta irakasleen arteko komunikazio eten nahi bada. Batetik, komunikatzaile aparta izatea eskatzen zaio baina, bestetik, komunikatu behar ez duenik esaten zaio, ikasle aktiboaren ibilbidean eragin ez dezan; amaitzeko, zentzu berean, zertarako izan behar du irakasleak aditua ildo pedagogiko eta psikologiko ezberdinetan, paradigma berriak ikuspegi eta metodologia jakin bat ezarri nahi duenean?
|
|
|
Zertarako izan behar du irakasleak komunikatzaile ona ikasle eta irakasleen arteko komunikazio eten nahi bada? Batetik, komunikatzaile aparta izatea eskatzen zaio baina, bestetik, komunikatu behar ez duenik esaten zaio, ikasle aktiboaren ibilbidean eragin ez dezan; amaitzeko, zentzu berean, zertarako izan
|
behar
du irakasleak aditua ildo pedagogiko eta psikologiko ezberdinetan, paradigma berriak ikuspegi eta metodologia jakin bat ezarri nahi duenean. Zertarako irakasleak askatasun eta autonomia galduz doazenean, maizegi eskuak lotuta dituztenean?
|
|
|
Koka eskola kapituluaren hasieran Rozada Martinez irakasle jubilatuaren bi nahigabe edo atsekabeak nire egiten nituela idatzi dut: " batetik, berrikuntza pedagogikoko proposamen edo ildo askoren funts gabeziak sorrarazitako atsekabea eta, bestetik, beste batzuek diseinaturikoa ezarri
|
behar
zuen irakasle betetzaile hutsera murrizturik sentitzeak sorrarazitako nahigabea". Aipatu kapituluan lehenengo atsekabeaz arduratu naizen modu berean saiatuko naiz honako kapituluan bigarrenari heltzen.
|
|
|
Egoera horretaz, aurretik susmoa zuen arren, Carlos Lerenaren lanak irakurtzean jabetu zen azkenik, hitz haietan islaturik ikusi baitzuen bere burua. Aipatu liburuak, batetik, berrikuntza pedagogikoko proposamen edo ildo askoren funts gabeziak sorrarazitako atsekabea eta, bestetik, beste batzuek diseinaturikoa ezarri
|
behar
zuen irakasle betetzaile hutsera murrizturik sentitzeak sorrarazitako nahigabea adierazten zituen. Rozada Martinezek bereak egin zituen hitz haiek, pairatzen zuen ezinegona ederki definitzen zuten hitz haiek.
|
|
|
Irakasleak, bere autoritatea galdu duen neurrian, ez dizkie azalpenak eman behar bakarrik zuzendari, gestore eta ikuskariei, ikasleei eta beren gurasoei ere etengabe azaldu behar baitie zer egiten duen, zelan, zergatik eta zertarako. Gauzak horrela, beste garai bateko irakasle ukiezin eta jainkotuek lekukoa pasatu diete etengabe beren buruak zuritzen egon
|
behar
duten irakasle erre, nekatu eta batere motibatuei. Irakasleren baten edozelako hanka sartzeak definituko du betiko, ikasleekin gertatu bezala, gurasoek eta ikasleek ahoz aho igorriko baitute datu jakin eta konkretu hori.
|
|
|
Horrek ekarri du bi ikuspegien arteko lehia edo gatazka oso erreal bat, zeinetan nork bere burua kokatu behar duen talde batean edo bestean. Zaharkituen edo berritzaileen aldean egon
|
behar
dute irakasle eta gurasoek, ezin baita mugan egon. Irakasleak beren fideltasuna argi adieraztera dira bultzatuak lehia manikeo honetan, egungo eskoletan ez baitago grisetarako tartetik:
|
|
|
Horrelako kasuetan, irakasleak ez ohi dira gestorearekin gehiegi fidatzen, beraiek zaintzeko jarri dutela pentsatu ohi baitute. Eta, horregatik, gurean gertatu zen bezala, zuzendariak aliantzak bilatu
|
behar
ditu irakasleen artean, irakasle talde horren lan baldintzak hobetuz —eta eszeptikoena edo kritikoena kaskartuz— Botere harremanak nonahi.
|
|
|
Batetik, liderrak etorkizunari begira egon behar du beti, helburuak eta horiek erdiesteko bide berriak pentsatzen eta hausnartzen, beti ikuspegi etiko eta pedagogiko batetik; komunitate eskolarra zuzendu behar duen heinean, behar duten langileak motibatzeko gaitasuna eduki luke, bidea galdu dutenak zuzentzeko gaitasuna bezala; bestetik, ideia edo teoriak berez nahikoak ez direnez, lider onak gestore ona ere izan luke, ideia horiek lortzeko edo gauzatzeko beharrezkoak diren bitartekoak lortu ahal izateko. Diezek ere, zentzu bertsuan, dio egungo eskolek lider eta gestore apartak diren zuzendariak behar dituztela, Leena Liusvaara finlandiarrak" ongizate pedagogikoa" deitzen duena gerta dadin; hots, zuzendariak baldintza guztiak zaindu
|
behar
ditu irakasleak beren lanean zentra daitezen eta modurik hoberenean burutu dezaten; bestela esanda, irakasleei behar beste denbora, autoritate, ezagutza eta errekurtso eskaintzea ume bakoitza behar bezala lagundu ahal izateko. Modu batean edo bestean, estatu espainiarrak bere horretan jarraitzen du, munduko beste herrialde asko eta asko eskola liderrak behar bezala prestatzeko egundoko errekurtsoak eskaintzen ari diren bitartean, Mulford ek azaldu bezala.
|
|
2022
|
|
|
Badira gai honetan formatuta dauden irakasleak, eta horiek ongi erantzun ohi diete ikasle hauen beharrei. ...hauek errutinekin arazo handiak dituztela eta errutinak sortu behar zaizkiela, arauak jarraitzen eta erabakiak hartzen ikasi behar dutela, beraien arteko errespetua landu behar dutela, aldaketei izugarrizko beldurra dietela eta beraz tentuz jokatu behar dela halakoetan, autonomia eta enpatia garatzeko zailtasun handiak dituztela, emozioak doitzen lagundu behar zaiela… Horren aurrean zer egin
|
behar
duen irakasleak. Ikasleari segurtasuna eman, zaintza eskaini eta hari entzuteko irekita dagoela adierazi, esperantza dagoela iragarri, motibatu… Ikastetxe guztietan topatuko dituzu beren burua prestatu duten eta sentsibilitate handia duten irakasle eta orientatzaileak, baina gutxiengoa dira, ez delako sistemaren baitako zerbait, norbere kabuz egindako ibilbidearen emaitza baizik.
|
|
|
«Horretarako beharrezkoa da gure ikasleei leku seguruak eskaintzea eta interakzio positiboak bermatzea, aukera izan dezaten ikastetxeko parte sentitzeko», azaldu du. «Ikasleek entzunak sentitu behar dute, eta ikusi
|
behar
dute irakasleak gai direla zenbait egoera irakurtzeko». Bizikasi programa norabide horretan martxan dela gogoratu du, eta horren barruan irakasleei «estrategia» gehiago ematea dela orain asmoa.
|
|
|
«Horretarako, beharrezkoa da gure ikasleei leku seguruak eskaintzea eta interakzio positiboak bermatzea, aukera izan dezaten ikastetxeko parte sentitzeko», azaldu zuen Pedrosak. «Ikasleek entzunak sentitu behar dute, eta ikusi
|
behar
dute irakasleak gai direla zenbait egoera irakurtzeko». Bizikasi programa norabide horretan martxan dela gogorarazi zuten, eta horren barruan irakasleei «estrategia» gehiago ematea dela orain asmoa.
|
|
|
ekuazioaren emaitza ondo dagoen, eta hartara iristeko bidea ere ondo aplikatu al den. Baina idazlan bat juzgatu
|
behar
duen irakasleak, zer. Irizpide gramatikala nahikoa da idazlan bat juzgatzeko?
|
|
|
Kudeatzailearen logikak eta hizkuntzak barneratu ditugu ekinbide akademikoaren oinarri, eta merkatuaren mandamentupean, harrigarriki, euskara galtzaile atera zaigu berriro. Dela lehen mailako ikasleak unibertsitateko lehen lana hasi behar duenean, dela doktorego tesia zuzenduko dion espezialistaren bila dabilen doktoregaiaren kasuan, dela plaza lortze aldera Scopus eta JCR datu baseetako inpaktuko aldizkarietan publikatu
|
behar
duen irakasle ikerlariaren kasuan, dela gradu edo graduondoko berri bat diseinatzeko ardura hartu duen (edo eman dioten) lan taldean, ideia mamu bat dabil bueltaka: euskaraz no renta.
|
|
|
Iritzi pertsonala emateko aukerarik ere bazen, baina ez zen hura bereizten iritzi nagusitik, sarritan, onartu behar da, ustez irakasleak entzun nahi zuena errepikatzen zen edo" ondo dago"," ez zait gustatu" izaten ziren iritzirik ohikoenak. Honelako saioak bakarrak izaten ziren irakurtzen zen liburu bakoitzeko, eta onartu
|
behar
dut irakasle askoren iritziz denbora galtze hutsa zela, gramatikari edo morfologiari lapurtutako unetzat baitzeritzoten.
|
|
2023
|
|
|
Hizkuntza planifikazioa, hizkuntzaren normalizazioa eta abar, soziolinguistikak ongi zehaztutako gaiak dira. Euskaraz ari
|
behar
duten irakasleek formakuntza berezia behar dute, ez direlako ari edozein hizkuntza normalizatuan, hizkuntza normalizatu ezohikoan baino. Bestaldetik, euskarak berezkoak dituen ezaugarri linguistikoak aintzat hartu ezik, normalizatu gabeko hizkuntzan ariko gara erabat.
|
|
|
Hortaz, gela barruan ari garela, sarri askotan jakintzat jotzen dugun zenbait alderdi berariaz jagon beharrean gaude irakasle lanetan dihardugunok. Azaldu dugun hizkera akademikoaren konplexutasun horren kontzientzia izan
|
behar
du irakasleak, azken finean, ikasleak trebatu behar ditugu testu konplexuak modu sofistikatuan irakurtzen eta ideia korapilatsuak modu sotil eta limurtzailean komunikatzen.
|
|
|
Ildo horretatik, ikasleak akatsak egingo dituela aurreikusi behar dugu; ikasketarako abiapuntu izango dituen akatsak, hain justu. Ikasleak bere hizkuntza errepertorioa arakatuz eta egindako akatsaren gaineko hausnarketa eginez garatuko du hizkuntzen arteko elkarreraginari etekina ateratzeko beharrezko kontzientzia metalinguistikoa, baina lan horretan gidari aritu
|
behar
dugu irakasleok. Irakasleok hausnarketaren eta kontrastearen bidez hizkuntzen arteko azaleko zein sakoneko loturak egiten trebatu behar ditugu ikasleak, lanketa horren bitartez aberastuko baitute euren hizkuntza errepertorioa, eta, ondorioz, modu horretan lan eginda garatuko baitute ikaskuntzan aurrera egiteko hizkera akademikoa.
|
|
|
Hala da, eta prest egotea onartzeko zerbaitek ez duela funtzionatu, ez dela bide egokia, beste bide bat saiatu behar duzula. Badirudi asko jakin
|
behar
dugula irakasleok, baina gako handi bat sentsibilitatea da, begirada, enpatia izatea; hartu haurra eta hitz egin berarekin, eta batez ere, haurra entzun.
|
|
|
Egia esan gorroto bizia diot eskolari bertan egunetik egunera topatzen dudan hainbat irakasleri hain zuzen. Bai, Txusma izengoitiko irakasleaz ari naiz, pairatu
|
behar
ditudan irakasle zakar eta larru sendo guztien artean egiazko basapiztia, sasiko galanta, nire aitak usu esan bezala, bere nagusia hizpidera ekarrita. Beldurrak nago betiere haren eskoletan.
|
|
|
Gainera, «lagungarriak» izan daitezkeen beste proposamen batzuk ere jasotzen ditu dekretuak, Jaurlaritzak ohar bidez azaldu duenez: zuzendaritzei autonomia emango diete berrikuntza proiektuak garatzeko; ikastetxeei baliabideak —materialak eta langile taldeari dagozkionak— eskainiko dizkiete zeregin burokratikoak murrizteko; eta ordezkoak jarriko dituzte zuzendari lanak egin
|
behar
dituzten irakasleek ematen ez dituzten eskolak emateko.
|
|
|
Baina irakasleak ikasleak baino gehiago daki, irakasleak ematen duen ikasgaiaz dakien guztiaren zati bat pasatu behar die ikasleei. Ikasleek eta gurasoek konfiantza izan
|
behar
dute irakaslearen egiten jakitean, eta pazientzia ikaskuntzaren fruituak ikusteko, inoiz ez baitira berehalakoak, iraunkortasuna eta heltze prozesua behar dute.
|
|
|
Urte osoko eskaintzaren barruan daude kolektiboko pertsonen errealitateari buruzko informazio eskaintza, kolektibokoak batzeko espazio edo elkarguneak, eta liburu eta multimedia edukien mailegu zerbitzua. Harrotu zentrora jotzen dute hainbat profesionalek ere, informazio eta laguntza eske; esaterako, unitate didaktikoetan laguntza
|
behar
duten irakasleek. Horiekin batera, Iruñeko LGTBIfobiaren Aurkako Behatokia da zentroaren oinarrietako bat.
|
|
|
Lan baldintza okerragoen ondorioz, ordezkapenak betetzeko zailtasunak, maila ezberdinetako ondorioak izango ditu: beraien jakintza eremukoak izan behar ez duten irakasgaiak «egun batetik bestera» prestatu
|
behar
dituzten irakasleak (egonkorrak edo ordezkoak), beraiek definitu ez dituzten ebaluazio sistemekin, hainbatetan ikasturtea jada hasita dagoenean eta horrelako egoeretan klasea emateak sortzen duen estres eta antsietate egoerekin. Legearen atal horren aplikazio murriztaileak unibertsitatea horrelako egunerokora eramango du.
|
|
|
Emeki emeki, gizartea aldatu da, eta 2000 urtetik aitzina kezka berriak sortu dira. Euskara behar zen irakatsi eskoletan; beraz,
|
behar
genituen irakasleak trebatu. Ikasgeletatik lelo bat heldu zitzaigun, irakasleak ez zirela aski trebatuak, ez baita aski zer irakatsi behar den jakitea; nola irakatsi ere jakin behar da.
|