|
2001
|
|
|
Pixka bat horrekin jokatu dugu. Egi bakoitzak badu gezur bat, gezur bakoitzak egi bat, eta norberak egin
|
behar
du errealitateari buruz bere irakurketa. Musikaren aldetik, guk egiten duguna deskriba dezake nolabait ere, gure musikak baduelako alde bat laztantzekoa, eskua izango litzatekeena, eta beste bat indarra duena, eta ukabila litzatekeena.
|
|
|
Erromantizismoak bidaia
|
behar
zuen errealitatetik ihes egiteko. Neoplatonismoak agintzen zuenez, erromantikoek ere errealitatea beste nonbait ikusten zuten, eguneroko egoeratik urrun, norberaren lurretik urruti, beste irla batzuetan.
|
|
|
Baina gauzek, geometriak emaniko formaz gain, bizirauteko gaitasun handi edo txikiagoa dute. Batzuk bere kabuz izate baten jabe dira, gizakia, otsoa edo txakurra, esaterako; beste batzuek beste gauzaren bati kontrajartzea
|
behar
dute errealitatea lortzeko, bidezko bidegabe edo baliagarri gauzaez, adibidez; eta beste batzuek beste batzuekin erlazioan soilik, eskuin ezker edo bikoitz erdi, esate baterako. Errealitate bakoitzak mugatu eta mugagabe izateko modu ezberdinak ditu, hau da, errealitate hauetako bakoitzaren baitan bi printzipio hauen presentzia eta eraginkortasun moduak ezberdinak dira.
|
|
2004
|
|
|
Oker dago baieztapena: ez dator bat deskribatu
|
behar
lukeen errealitatearekin. Gaizki analizatuko ditugu gauzak deskripzioa bera gaizki egiten badugu.
|
|
|
Osasun Sistema Nazionalaren (OSN) prestazioen katalogoaren arabera, fisioterapia parkinsona duten pertsonen eskubidea da, baina, praktikan, “ez zaie ematen Espainian gaixotasun hori duten 80.000 pertsonei”, salatu du Parkinson gaixoen elkarteak, Apanetek. Gaur ospatzen den gaitz horren Nazioarteko Eguna dela eta, elkarteak salatu du “bizi
|
behar
dugun errealitate gogorra, osasun sistema publikoan tratamendu egokia ez jasotzeagatik”. Fisioterapia eta logopedia, bai eta sintomak arintzen dituzten tratamenduak ere, sendabiderik aurkitu ez zaion gaixotasun bat dutenek dituzten alternatiba bakarrak dira.
|
|
|
Areago behar da: arduraz eta erantzukizunez asumitu
|
behar
dugu errealitatea. " Gizakiak egin egin behar du eta bere burua ere egin; zehatzago, errealizatu egin behar du eta bere burua errealizatu ere", Ellacuriak ezin zuzenago izkiriatu duen bezala Zubiriren pentsamendua laburbilduz (FBE, 258). c) Hirugarrenik, errealitateaz jabetzeak eta hura gure gain hartzeak errealitateaz (gauzez eta geure buruaz) arduratzera garamatza ezinbestean, gure gizatasunari uko egingo ez badiogu.
|
|
|
Horrek, baina, ez du esan nahi arbitrarietate hutsera kondenatuak gaudela. Alta, jakin
|
behar
dugu errealitate oro poliedrikoa dela eta, beraz, ikuspegi askotarikoa, ikuspegi eta dimentsio guztiek beren balioa daukatelarik.
|
|
2006
|
|
|
Bestalde, helburu horiek guztiak betetzea errazagoa da gobernu demokratiko batekin diktadura batekin baino. Hala, demokraziak eta garapenak elkarrekin joan
|
behar
dute errealitate beraren elementu gisa. " Demokraziak eta garapenak elkarrekin joan behar dute errealitate beraren elementu gisa" bata bestearen gainean eraginez, helburu bera lortzeko:
|
|
|
Hala, demokraziak eta garapenak elkarrekin joan behar dute errealitate beraren elementu gisa. " Demokraziak eta garapenak elkarrekin joan
|
behar
dute errealitate beraren elementu gisa" bata bestearen gainean eraginez, helburu bera lortzeko: guztion ongizatea eskubideen berdintasunean.
|
|
2007
|
|
|
alde batetik, high costrealities eta, bestetik, low cost realities. Lehenengoak baliabide ugariko hornikuntza
|
behar
du errealitateak sortzeko, hala nola denbora, dirua, ahaleginak etaabileziak. Ezagutza zientifikoak high cost reality eratzen du, kontzeptu, egitate, arau, interpretazio, abilezia metodologiko, ekipamendu nahiz ebidentziekinhornituriko sistema organizatuekin.
|
|
|
Gauza ukaezina da helendarren kulturak izugarrizko aurrerakada izan zuela Aro Lausotik klasizismora bitartean. Aldaketa hori modu neutro batean esplikatzeko, esan dezagun, gertakari eta plano historiko narratibo arkaiko batetik forma edo plano logiko batera iragan zela helendarren kultura, alegia, norberak bizi zuen errealitate batetik norberak pentsatu
|
behar
zuen errealitate batera3 Aristotelesen garairako nagusituta dago gauza pentsatua, unibertsalak atzematen dituen nouj edo adimena4.
|
|
|
Esan dezakegu, beraz, oinarrizko" euskal hizkuntz komunitate" bat egon badagoela eta, zentzu honetan, hezkuntzak nahitaez egin
|
behar
duela errealitate horri buruzko hausnarketa, horretarako gu jarraian orain arte azaldutako hainbat ideiez baliatuko garelarik. Kontua da, hasteko, egoki dirudiela euskal nortasun sozio-kulturalari espresuki erantzungo dion hezkuntza baten beharra aldarrikatzea:
|
|
2008
|
|
|
Beste mugimendu indartsu batek, Social Movements Indaba delakoak, auzo askotan bilkurak antolatu ditu maiatzean, honelako argudioekin: " Ohartu beharra dago gertakizunon jatorria afrikar askoren mixerian datzala, eta borrokatu
|
behar
dugula errealitate hau sortu duen kapitalismo neoliberala aldatzeko".
|
|
|
Gai horretan, betidanik agertu izan dira elkarren kontrako bi ulerkera: batzuen aburuz, pertsona bakarreko sozietatea, jatorrizkoa zein gertatze bidezkoa, enpresa txiki eta ertainen eskakizunei aurre egiteko bide juridikoa baino ez da; beste batzuentzat, haatik, pertsona bakarreko sozietatea aukera orokor moduan aintzatestean, legegilearen zintzotasuna goraipatu behar da, hori berori egin
|
behar
duelako errealitatea eta zuzenbidea bat ez datozela ikusten duen edozein legegilek? 1951ko Legearen zioen azalpeneko hitz ezagunak erabilita?. Bigarren ulerkera horren ildotik, zuzenbide berri honek, pertsona bakarreko erantzukizun mugatuko sozietatea onartu eta arautu ez ezik, pertsona bakarreko sozietate anonimoa ere arautu behar du, eta hori legean bertan sartu litzateke, egun Sozietate Anonimoen Legeak sozietate publikoei begira jasotzen duen salbuespena erregela orokor bihurtuz.
|
|
|
Horrelakoak gara helduak: beti etiketa bat
|
behar
dugu errealitatea sailkatzeko, eta definizio horrek bista lausotzen digu.
|
|
2010
|
|
|
Modu zuhurragoan eta bihotz apur batekin saiatu
|
behar
dugu errealitatea ulertzen, bereziki, aldaketa garaiari dagokionean. Eraldaketa ekonomikoek, fordismoaren krisi sinbolikoak eta kontsumitzaile nazionalaren erosioak, bizitza estiloen ernaltze sendoak, indibidualizazioak eta fragmentazioak, merkatu efizientziak eta arrazionaltasun liberalak, kontsumitzailearen nagusitasunak eta pertsonalizazioak, egiazki, aldaketa kultural erabatekoa suposatu dute; aurreuste modernoak maila kognitibo, ekonomiko zein sinbolikoan ezeztatu dira.
|
|
|
Azken finean, helburua dohain kopurua igotzea eta, horrela, oraindik asko hobetu
|
behar
duen errealitate bat pairatzen duten pertsona kopurua txikitzea da.
|
|
2011
|
|
|
Kontuan izan behar da guk irabazkina eman behar diogula identifikazio kulturaren funtzioari. Hau da, ez da sustapena bakarrik, horrek lotuta joan
|
behar
du errealitate kultural baten identifikazioari.Euskarak eta katalanak zein leku dute errealitate kultural horretan. Gai kulturaletik harago, zailtasunak daude hizkuntza aldetik. Zaila da lortzea unibertsitateek katalanezko edo euskarazko eskolak emateko aukera eskaintzea, irakurle postuen bidez. Bakarka eginez gero, gauza txikia da; baina gehituz gero, asko da, eta oso garrantzitsua da aukera ematea jendeak ikas dezan.
|
|
|
Batik bat herritarrak praktika zuzenen bidez korporalizatzen duelako espazioarekiko/ hizkuntzarekiko harremana. Euskararekiko jarrerak diskurtso tipoek planteatzen dutenetik urruti daude, eta norberaren esperientziak elikatzen ditu lehenik eta behin, eta ondorioz diskurtsoek moldatu
|
behar
dute errealitatetik at geratu nahi ez badute.
|
|
2012
|
|
|
– Baliabideak, eta baliabideen artean materialak, pertsonaren eta pertsonak ikasi
|
behar
duen errealitatearen arteko bitartekoak dira. Jakina, errealitatea bera ez dira, baina errealitatea itzuli eta ordezkatu egiten dute.?
|
|
2013
|
|
|
" Neurri batean bakarrik imajina dezakegu Padre haien bizitzen bakardade mortua mugako misioetan. Baina gure irudimenak marraztu dezakeen ezer baino askoz okerragoa izan
|
behar
zuen errealitateak. Fraide horiek hezibide oneko gizonak ziren, kasu askotan eskolatuak; hiriko bizimoduaren zalapartara ohitu gabeak edo haren beharrik gabeak, baina konpainia adimenduna eguneroko janaria bezainbat behar zutenak". 222
|
|
2014
|
|
|
Hots, eskola pribatuaren alde ezezkorra nolabait. Euskarak guztien hizkuntza izan
|
behar
lukeen errealitate batean, moltsaren freno hori inposatzen segitzen du Frantziako sistemak.
|
|
|
Metonimia efikazena atzematea kausitu duena. Erakutsi
|
behar
du errealitatearen ahulezia, Akilesen aztala. Ez jaunttoa, baina boterea.
|
|
2015
|
|
|
estatuaren eta euskal insurjentziaren artekoa, nolabait esatearren. Gizarte zertzeladak bikain marrazteaz gainera, historiaren une jakin bat maisutasunez jasotzen du Fernandezek, eta deigarria da erretratatzen duen aldia eta idazten duenekoa guztiz hurbilak direla, askotan esan baita literaturak urteen distantzia
|
behar
duela errealitatea behar bezala islatuko badu. Umore tonuan dago kontatua, eta irakurleak irri egiten du protagonistaren ibilera xelebreekin, baina azkenerako irribarre hori izoztu bezala egiten da, espresuki esan gabe ere gizatasunak bere mugak dituela adierazten baitigu egileak.
|
|
2016
|
|
|
«Nire ikuspegitik idatzi behar duzu, zu ni izango bazina bezala. Euskal Herri osoak jakin
|
behar
du errealitate hau existitzen dela, existitzen garela, psikiatriko puta guztiak itxi behar ditugu. Nirekin zaude?
|
|
|
Eguerdi aldera atera naute espetxetik, eta inon diren kazetari eta kamera guztiak nituen nire zain. Adierazpen batzuk egin behar izan ditut eta eleberriaren hasiera, hain zuzen ere, bizi izan ditugun gertakari makurrak ekarri zituen testua izango dela iragarri diet eta, kazetariek nire eleberriaren estiloari eta izaerari buruzko galderak egiten jarraitzen zutenez, baietz esan diet, zalantzarik gabe nire eleberria performatiboa izango dela, literaturak eragin faktuala izan
|
behar
baitu errealitatean edo bestela ez da literatura, atera zait, zer esaten ari nintzen oso garbi ez banuen ere.
|
|
|
Aberatsenek, epe luzerako planak egiten dituzte, bai baitakite Adoratzaileetan ikastea etorkizunerako bermea dela. Den bezala onartu
|
behar
duzue errealitatea: zuen ikaskideetatik asko gizon aberats eta ahaltsuekin ezkonduko dira; batzuk, beharbada, beren kabuz gailenduko dira.
|
|
|
Euskararen ahozko erabileraren diagnosia egingo dugu artikulu honetan, azken 30 urte hauetan Euskal Herrian egindako kale neurketen emaitzak aztertuz. Diagnosi horri erreparatuta, lehenik eta behin nabarmendu
|
behar
dugu errealitate ezberdinak ditugula lurraldeka eta lurralde bakoitzaren baitan ere errealitateak ez direla berdinak. Bakoitzaren abiapuntua ez baita bera, ez eta erabilerak gerora izan duen bilakaera ere.
|
|
|
Gizakiak errealitatea ezagutuko badu, eragin egin
|
behar
du errealitate horretan, eta, horretarako, errealitate hori manipulatu eta eraldatu egin behar du. Haurtxoak objektuak erabili eta ukitu egin behar ditu, zeren horrelaxe ezagutuko baititu.
|
|
2017
|
|
|
Fenomeno berria denez Europan, Kataluniari zailtasunak ekarriko dizkiola uste dut. Horren aurrean, Europak bideak aurkitu
|
behar
ditu errealitate berrira egokitzeko eta berau onartzeko, beti ere giza eskubideak oinarri hartuta. Aldi berean, espero dutKataluniaren aferak abkhaziarroi asko lagunduko digula.
|
|
|
Irudia: Rawpixela Laguntza eta gizatasun gehiago
|
behar
duten errealitateak Irudia: Elkartasun tailerra, Filipinak.
|
|
2018
|
|
|
" Emakume arrakastatsuak nahi ditugu, baina ez diegu aukerarik ematen. Emakumeok jabetu
|
behar
dugu errealitate hau ez dugula horrela aldatuko: haserretu, antolatu eta alarma soziala sortu beharra dugu"
|
|
|
2017ko Munduko Ekonomia Foroan aurkeztu zuten txostenak dio egungo erritmoan, ehun urte ditugula parlamentuetan ordezkaritza bera izateko eta 217 urte, lan esparruan berdintasuna lortzeko. Beraz, emakumeok jabetu
|
behar
dugu errealitate hau ez dugula horrela aldatuko: haserretu, antolatu eta alarma soziala sortu beharra dugu.
|
|
|
Gure hizkuntzaren kasuan, hemendik hamarraldi batzuetara gutxiengo izango dira erdaldun peto petoak, baina, hala ere, gehiengo izango dira gaztelania lehen hizkuntza izango dutenak. Ausardia
|
behar
dugu errealitate hori ezagutu ondoren, onartzeko, bestela ez baitugu hizkuntza aurrerabidean jarriko. Erronka transbertsaletan, motibazioa aipatu behar.
|
|
|
Batzuetan, laguntza
|
behar
dugu errealitatea eta irudipenak bereizteko.
|
|
2020
|
|
|
Agian koordenada berriak
|
behar
ditugu errealitatea aztertzeko. Ez da izango ezker eta eskuin kontzeptuen ezabapena, baina gaurkotu behar ditugu, eta sortu diren dinamika hauen aurrean kategoria analitiko berriak barneratu ditugu halabeharrez, nire ustez.
|
|
|
Bada, pertsonen trafikoaren txorakeria hura berak bizitakoarengandik oso urrun zegoen. Emakumezkoen prostituzioan oso bestelakoa izan
|
behar
zuen errealitatea, ziur, baina Jurdanek ezagutu zituen gizonezko txapero guztiak euren borondatez ziren txapero, beraiek erabakitako momentuan hasi ziren lanean eta beraiek erabakita uzten zuten ogibidea ere. Baina agian horretan ere aldatuz zihoan errealitatea eta, bestelako asunto anitzetan bezala, horretan ere atzeratuta omen zegoen Jurdan.
|
|
|
Eta zuk presio fiskala altxatzen baduzu, segun non eta zelan, zerga gutxiago batuta gera zaitezke azkenean. Ni ados nago presio fiskala handitzearekin, baina kontuan eduki
|
behar
dugu errealitate hori".
|
|
2021
|
|
|
2017 urtetik birjartze tasak %100ekoa edo handiagoak izan dira, baina, haiek indarrean, eskaintza publikoetara ateratako postuak beti daude lotuta eta, beraz, Madrildik mugatuta. Tasa horiekin, eta «EAEk
|
behar
duenaren errealitatea aintzat hartu gabe» hutsuneak behin behinean betetzeko hiru urteko mugarekin, Icetaren ministerioak Jaurlaritzaren antolaketa ahalmena mugatzen duela salatu du Garamendik.
|
|
2022
|
|
|
Jakintza kritikoa positibismoa baino espezifikoagoa izan litzateke, eta ez lausoagoa: gehiago errespetatu behar lituzke egitateak, eta are sakonago esploratu
|
behar
luke errealitate soziala. Hezkuntza ikasketetan eredu erabilgarriak garatu dira:
|
|
|
Orain oso zaila egiten ari zait. Beharrak aldatzen dira, eta moldatu egin
|
behar
dut errealitatera. Batzuetan nire niari kostatzen zaio egoera onartzea, ezin dudala momentu honetan lehengo moduan jarraitu.
|
|
|
Ezin genuen ezer egin ulertzen ez genuen totalitarismo horren kontra. Bizirik iraun nahi izanez gero, nahitaez onartu
|
behar
genuen errealitate berria. Gogorrena, halere, hau zen:
|
|
|
Liburu bitxia, aski arraroa baita hipermerkatuak ager  tzea literaturan âErnauxen galdera: zenbat denbora
|
behar
du errealitate batek duintasun literarioa lor dezan? â. Egia esan, ez dakit zergatik:
|
|
2023
|
|
|
Gai horietako bat bera ere ez da ez aipatzen ez agertzen manifestazioaren deialdian, edo ezker abertzaleko presoen aldeko agendan. Hausnarketa sakona eta eztabaida sozial lasaia
|
behar
duen errealitate hau kezkagarria da. Giza eskubideak ardatz hartuta, presoen birgizarteratzea ezin da egin haien delituen dimentsio etikoari eta biktimei erreparatu gabe.
|
|
|
Talde moduan, euskarazko egunkari bakarraren kudeatzaile moduan, ardura handia daukagu eginkizun horretan, eta asmatu
|
behar
dugu errealitate berrira egokitzen eta hobetzen, eraginkorrago izaten, berrikuntzaren bidetik. Saihestu ezin den eraldaketa prozesu horretan ezinbestekoa dugu erakunde publikoen laguntza handiagoa, beste sektore asko ere jasotzen ari direna; areago, gure komunitatearen babesa eta engaiamendua handitzea ere ezinbesteko izango zaigu hurrengo urteetan, aurrera egingo badugu.
|
|
|
Pentsamenduaren jardun librearen esperientzia poetikan gertatzen da. Botereak (miseria egile) inposatzen duen pentsamenduaren aurrean dela logikoa, dela juridikoa, dela zientifikoa, dela filosofikoa, dela arrazionala, behe graduko errealitatearen maitaleok poetikan berrasmatu
|
behar
dugu errealitatearen gorespena. Pentsamendu plural batean, “hori kantatzen du artistak, poetak, ospatzen duela osotasuna eta horren anizkoiztasuna, natura, hiriak, gizon emakumeak, eta inolako asmo barik haiek disekzionatzeko, ez mugatzeko, ez arrazoiaren eskemak ezarritako ordena baten mende jartzeko”.
|