|
2000
|
|
|
Lekukoak jartzean, gai bakoitzean horietaz ongi jakiteagatik ospea irabazi duten ikertzaileek izan
|
behar
dute eredu eta aipagarri.
|
|
2002
|
|
|
Horregatik ez direla sartzen ahal sare publikoan, nahiz urteetan haiek izan ziren, arrazoi guztiarekin gainera, beti publifikazioa eskatzen ibili zirenak. Egia da, abertzale baten ikuspuntutik, aski gauza ona dela elkarte bat izatea, bere besoak Euskal Herri osora hedatzen dituena, baina aitortu
|
behar
dut eredu horrek dituen berrikuntza pedagogikoak aztertu nahi izan ditudan bakoitzean ez dudala aurkitu halako desberdintasun nabarmenik eskola publikoetan milaka irakaslek egiaz egunero egiten duten lanaren eta ikastoletan egiten den lanaren artean. Zer gertatzen da?
|
|
2004
|
|
|
Diagnostikoak kontuan izan
|
behar
ditu eredu ekonomikoa eta lurralde antolamenduaren eredua. Horrez gain, merkantziak garraiatzeko modu desberdinak konbinatzen jakin behar du, baina ekonomiak eta errepideko garraioaren sektoreak eskatzen duten orekari eutsiz.
|
|
2005
|
|
|
Esaldi batez epaitu behar bagenu Xipri Arbelbide idazlea Iparraldeko literaturan, klasiko moderno bat dela esan daiteke, gaurko idazle eta euskaltzale guztiek ezagutu eta ikasi
|
behar
luketen eredu baten ispilu.
|
|
|
Jesus baino mende zenbait lehenagokoa delarik Salomonen otoitza izan
|
behar
genuke eredu. Jainkoak erran zion:
|
|
|
Gure baloreak, bizimoduak, kontsumo eta produkzio jarraibideak aldatzea eskatzen duen garapen eredu berri bat da. Ezinbestean gizarte, ekonomi eta ingurumen dimentsioen erabateko integrazioa
|
behar
duen eredu berri bat, zeren eta Planetako biztanle guztiek bizimodu duina izatea baita erronka, naturak ezartzen dizkigun mugen baitan jokatuz betiere.
|
|
2006
|
|
|
Eta hirugarrenik, etorkizunerako dauden proiektuekin ere bat etorri behar du. Besteak beste, Corrugadoseko labea lekuz aldatzeko aukerarekin koherentea izan
|
behar
duen eredua da.
|
|
|
Ahozko kultura hartan iraganeko heroi (hrwj) mitiko —mizeniko— handiak gogoratuz bizi ziren. Bereziki esanguratsua da, bere aita Odiseoren ohorea berrosa —senda— zedin nahi zuen Telemako gazteak gogoan izan
|
behar
zituen eredu haietako bat Orestes izatea: errege jainkozko hark ere ohorea (kleoj) irabazi zuen bere aita loriatsuaren hiltzaile izan zen Egisto maltzurra zendu eta mendekua hartu zuenean; haren ausardia (alkimoj), haren gailentasuna eta harrotasuna berdindu behar zituen Telemakok, etorkizuneko gizakiek (oyigonwn) bere balentriak kantuz goraipa zitzaten (eiprç) 62.
|
|
|
Dena dela, badago desberdintasun aipagarri bat bien artean. Aristotelesen ikuspegian gizaki bertutetsua eredu bat da, besteok jarraitu
|
behar
dugun eredua, hain zuzen ere. Horregatik, Aristotelesen kezka nagusia da gizaki bertutetsu eredugarria identifikatzea.
|
|
2007
|
|
|
Funtzionatu egiten du eta
|
behar
luke eredu izan beste eskualde batzuetarako. Enpresa berak kudeatuak irratia, Internet, telebista eta papera.
|
|
|
Kazetariak berak ere gogoan izan
|
behar
ditu eredu horiek bere testuak ekoiztean, bere kamara aurreko diskurtsoak prestatzean eta gertakarien oinarrizko arrazoiak azaltzean. Edozerk ez du edonon balio.
|
|
2008
|
|
|
Gizaki eta populazio guztiek
|
behar
duten eredu berri horren printzipio eta ardatz nagusi bat elikadura subiranotasuna da. Via Campesinak sorturiko erreibindikazio honek gero eta onarpen gehiago du kontinente desberdinetako Gobernuen artean, euren legeetan printzipio hori sartzea lortu baita.
|
|
|
bere arazoaz amarengana hitz egitera joan, eta amaren arazoa azkenean nagusi! Eta, hala ere, amaren arazoak izugarri erasan behar zion Nataliari, moztuta ere gelditu zen alaba, une batez?, hain ikusi zituen txikitandik gurasoak elkarren ondoan beti, bata bestearentzat, eredu erromantikoari lotutako argazki finko batean bezala, irritsu eta zoriontsu; are gehiago, gurasoak
|
behar
baitzituen eredutzat modu kontziente zein inkontzientean, berak ere. Nataliak, munduko eskubide guztia baitzuen maite zuèn gizonarekin zoriontsu izateko; eta, hala eta guztiz ere, gurasoek huts egin arren, berak ereduan sinesten jarraitu behar zuen, zeren eredua ereduzkoa izateak ez baitzuen eredu jarraitzaileen ereduzkotasuna berez bermatzen.
|
|
|
bere arazoaz amarengana hitz egitera joan, eta amaren arazoa azkenean nagusi! Eta, hala ere, amaren arazoak izugarri erasan behar zion Nataliari –moztuta ere gelditu zen alaba, une batez–, hain ikusi zituen txikitandik gurasoak elkarren ondoan beti, bata bestearentzat, eredu erromantikoari lotutako argazki finko batean bezala, irritsu eta zoriontsu; are gehiago, gurasoak
|
behar
baitzituen eredutzat modu kontziente zein inkontzientean, berak ere –Nataliak– munduko eskubide guztia baitzuen maite zuèn gizonarekin zoriontsu izateko; eta, hala eta guztiz ere, gurasoek huts egin arren, berak ereduan sinesten jarraitu behar zuen, zeren eredua ereduzkoa izateak ez baitzuen eredu jarraitzaileen ereduzkotasuna berez bermatzen.
|
|
2009
|
|
|
Historia azterturik, kontuan harturik Elizak zer egin duen, eta baten batek erantzungo balu gizakiak hala ere beti
|
behar
dituela ereduak eta idoloak eta bitartekariak sakratura igotzekotan, orduan Jesukristo baino egokiagoa dirudi Fernando Amezketarrak, giputxa izan arren: bertsolari hobea zen, barre egiten zuen noizbehinka. Jesusek ez bezala?, inork ez du haren izenean hil, ezta gurutzea bezalako tortura tresna bat ikur sakratu gisa ezarri eta distirarazi ere.
|
|
|
Egun bizi dugun krisia elite horiek sortu dute, eta porrot egin duen eredu ekonomikoa eta soziala inposatu digute. Hala, garraio eredu propioa lantzeko, eta
|
behar
dugun eredu ekonomikoari eta sozialari buruz erabakitzeko gai izan behar gara, bestela gutxi batzuen interesak gizarte osoaren eta langileen interesen gainetik nagusitzen jarraituko dira. Horregatik, Euskal Herrian erabakitzen diren politika ekonomikoak eta sozialak aldarrikatzen ditugu, langile autonomoen zein soldatapekoen interesen mesedetan eraikitako lan politikak.
|
|
2010
|
|
|
Denontzat da! Helduok izan
|
behar
dugu eredu.
|
|
|
–Ez genuen ontzat ematen eredua, eta gutxiago A eredua. Iruditzen zitzaigun murgiltze ereduak izan
|
behar
zuela eredua, baina murgiltze eredu horren barnean egon behar zirela erantzun espezifikoak, ikasleen egoeraren arabera erantzuteko. Murgiltze eredua ezin zela zerbait monolitikoa izan, espontaneoa, ikastoletakoa guztiz espontaneoa zelako?, jarraitu du Garagorrik.
|
|
|
Aberastasuna banatu behar da, bai ala bai». Josu Balmasedaren hitzetan, ezkerrerantz jo
|
behar
du eredu berri horrek: «Naturarekiko errespetuan, aberastasunaren banaketan, enplegu duinean eta emakumeen, gazteen, migratzaileen zein beste hainbat taldeen bazterketaren desagertzean oinarritu behar dugu eredu ekonomiko eta sozial berria».
|
|
|
Josu Balmasedaren hitzetan, ezkerrerantz jo behar du eredu berri horrek: «Naturarekiko errespetuan, aberastasunaren banaketan, enplegu duinean eta emakumeen, gazteen, migratzaileen zein beste hainbat taldeen bazterketaren desagertzean oinarritu
|
behar
dugu eredu ekonomiko eta sozial berria».
|
|
|
Joseba Egibar EAJren GBBko presidentearen adierazpenekin bat etorri da LABeko idazkari nagusia, hau da, orain Madrilera ez dela begiratu behar. Baina hori baino gehiago da Euskal Herrian
|
behar
dugun ereduaren inguruan noiz eta nola eztabaidatuko dugun, adierazi du Etxaidek.
|
|
2011
|
|
|
Gure eskolak oso aurreratuak direla esaten dugu. Goazen, beraz, duela hogeita hamar urte bezala, aztertzera zer gauza egin
|
behar
ditugun eredu izateko. Baina ez esportatzeko, gu eta gurekin dauden guztiak hobeto egoteko baizik.
|
|
2012
|
|
|
nahitaez bizi behar baitzuen besteekin batera, gizarte harremanetan, zenbat eta jende gehiago inguruan, gizabanakoak gero eta gehiago behar du bere burua kontrolean mantendu?. Modernitatean, beraz, autonomia eta autokontrola elkarrekin doaz nahitaez, beraiei esker baino ezin da agertu modernitateko self a, subjektua, non, self a, esan bezala, nork bere burua ezagutzea, balio bat ematea, eraikitzea eta aurkeztea den; baina, prozesu horiek guztiak gauzatzeko nahitaezkoak dira elkarrekintzak eta harreman sareak, horien bidez baino ez ditugu lortuko
|
behar
ditugun ereduak (Apodaka, 2004: 64)?.
|
|
2013
|
|
|
Gutun soziala ez dugu ulertu behar zenbaitek idazten duten aldarrikapen sorta huts bat moduan, gutun soziala burutzeak berak indar metaketa prozesua ekarriko du berarekin batera. Euskal Herri osotik zehar eztabaidatu eta erabakiko dugu zein den Euskal Herriak
|
behar
duen eredu hori. Herriak egindako burujabetza ariketa izango da.
|
|
2014
|
|
|
Egiturazkoa behar du gogoetak haren hitzetan. «Inork ez du zalantzan jartzen Durangoko Azokak duen garrantzia, baina denon artean hausnartu behar dugu ea egun martxan den azoka eredua den
|
behar
dugun eredua, eta nola bideratu behar den eredu horren finantzaketa». Estu agertu zuten beren burua aurreko astean Durangoko Azoka antolatzen duen Gerediaga elkarteko kideek Eusko Legebiltzarrean, eta azoka egonkortzeko 150.000 eurorekin laguntzeko eskatu zioten Jaurlaritzari.
|
|
|
Azarotik aurrera, enpresaren nomina jasotzen duten soldatapekoek aldaketa batzuk daudela egiaztatzen hasiko dira, nahiz eta haien formei gehiago eragiten dieten, edukiari baino. Hori enpresek aplikatu
|
behar
duten eredu berri bat onartzearen ondorio da, eta, horren ondorioz, langileek informazio eta gardentasun handiagoa izango dute hilaren amaieran soldata jasotzeko unean. Hurrengo erreportajean zehazten denez, aldaketek ez dute eraginik izango beren enpresetatik jasotzen duten ordainketan, baizik eta dokumentu honetan agertzen diren informazio elementuekin, interesdunek ekarpenen nondik norakoak ezagut ditzaten.
|
|
|
|
behar
dugu eredu berdintzaile eta bidezkoagora sartzeko. Horixe izango da, emakume
|
|
2015
|
|
|
Do it your self (Egin ezazu zuk zeuk) filosofiarekin bat dator postpornoa; hori du premisa. Estatuak ez du disidentziatik ezer sortuko; geuk sortu
|
behar
ditugu eredu errealak. Eta nahi dugun pornoa existitzen ez bada, beste bat egin dugu denok irudika gaitzan.
|
|
|
Euskara batua abian jartzeko bileretan hitz egitea tokatu zitzaionean, Bermeoko euskara defendatu zuen berak. Horixe izan
|
behar
zuela eredu, kanpoko maileguak gora-behera, erabili egiten zelako, bizitzako alor guztietan, baita arrantza industrialean ere.
|
|
|
Euskaraz mintzo den hiztunen komunitateak saihestu
|
behar
lituzkeen eredu batzuk aipatuko ditugu segidan; saihestu, euskara hutsez funtzionatuko lukeen komunikazio esparruaren sorrera oztopatzeaz gain, euskara leku anekdotikora edo ehuneko ez nahiko batzuen muga estuetara kondenatzen dutelako. Desereduok zeintzuk diren aipatuko dugu, beraz; ez inor mintzeko asmoz, euren kasuen azterketa norabide aldaketa beharrezko ez ezik ezinbesteko ere badela ilustratzeko baliagarri izango zaigulakoan baizik.
|
|
|
egin
|
behar
duzu ereduari jarraituz. Horretarako, lanerako gidoi bat egin duzue taldekide
|
|
|
Guztiok izan
|
behar
dugu eredu, belaunaldi gazteek gure herriko hizkera, Oriokoa, beregana dezaten eta edozein une eta egoeretan euskaraz aritu daitezen, beste herrialdetako gazteek euren hizkuntzetan aritzen diren bezala.
|
|
2016
|
|
|
Gai sozialetan EAJtik baino EH Bildutik gertuago egon gaitezkeela uste dut; beste arlo batzuetan, proiektuak mahai gainean ipini, aztertu sakonki, eta ikusiko dugu.Erabakitzeko eskubidearen alde edo aurka zaude. Lurralde proiektua ez dago eguneratua. Iruditzen zait gaur egun hemen bizi garenon artean saiatu
|
behar
dugula eredu egoki bat topatzen, denok eroso sentituko garena. Zenbat eta adostasun gehiago, hobeto.Galdetuko balitz, baietz edo ezetz erantzungo zenuke. Proiektuak aztertuko nituzke.Twitter kontua ireki duzu:
|
|
2017
|
|
|
Maskulinitate berriez hitz egiten dugu gizonezkook gure genero identitate eta portaerak berrikuste aldera beste eredu batzuk sortzen ditugunean. Eta, beste eredu batzuk sortze hori ezinbestekoa den bezala, oso kritikoak izan
|
behar
dugu eredu horiek sortzeko dauzkagun motibazioekin. Batzuetan zalantza daukat ez ote dugun azkar batean errugabeen putzura salto egin nahi, eta feminismoaren interpelazioen aurrean pentsatzen dugun:
|
|
|
Noiz arte utzi
|
behar
dugu ereduaren inguruan dagoen alimaleko gezur sozialak inertziaren bide antzuan zuloa handitzen eta handitzen. Noiz arte engainatu behar ditugu geure buruak?
|
|
|
Euskara arnasten den testuinguru soziolinguistikoak behar ditu euskaldun berriak euskalduntasunaren sena eta etorria barneratzen joateko. Horretarako, gure irudiko, euskararen arnasgune geografikoetan egonaldi luzeak egin
|
behar
lituzkete ereduan dabiltzan ikasleek231 Neurri horri, gainerakoak gainerako, oinarrizko baldintza deritzogu.
|
|
2018
|
|
|
Instituzio horren inguruan azkenaldian izan diren zenbait eztabaidatan, segurutzat jo izan da ezkon harremanak kontraktualak direla huts hutsean(, senarrek eta emazteek, kontratu bidez, beretzat bakarrik eskuratzen dituzte bikotekidearen sexu ezaugarriak?), eta feministek ere, batzuetan, kontraktualisten ondorio berberak atera izan dituzte ezkontza kontratuari eginiko kritiketatik. Zuzenbidean aditua den feminista batek, adibidez, esan du ezkontzak kontratu ekonomikoak izan
|
behar
lituzkeela eredu, eta urrats bat egin behar litzatekeela, ezkontza politika publikotik kontratuaren lege pribatura?. Dena den, ezkontza kontratuaren kritika feminista guztietan ez da ondorioztatzen ezkontza harreman kontraktual bat izan behar litzatekeenik huts hutsean.
|
|
2019
|
|
|
Zure alderdikideen begiek ikusi nahi dutena bakar bakarrik? XVII. mendean ez, baina 2013 urtean, Jose Iribas Hezkuntza kontseilari ohiak zehaztu zuen zein liburu erabili
|
behar
genuen ereduko eskoletan. Euskal Herriko mapa bat agertzea nahikoa zen liburu horren erabilera galarazteko.
|
|
|
" Funtzionarioak zareten heinean, eredua zarete gizartearentzat. Kargu publiko guztiek izan
|
behar
dugu eredu. Eta balio handia dauka administraziotik eleaniztasunaren aldekook eta euskaldunok ditugun eskubideak errespetatzen direla entzuteak".
|
|
|
‘guk proposatu eta jendeari galdetu’, ‘guk lekua eman eta jendeari galdetu’, ‘guk esan nola egin behar diren gauzak eta jendeari galdetu’.. Autogestioa sustatu behar dugu, eta ongi aztertu
|
behar
dugu eredu kapitalista eta patriarkala bultzatzen dutenek zeri dioten beldur. Hortxe dago, hain zuzen ere, gure indarra.
|
|
2020
|
|
|
Ildo beretik, hedabide handien artean indarra hartzen ari diren zenbait ereduk zalantzak eragiten zizkien, besteak beste, euskaraz edo katalanez lan egiten duten hedabideek izan dezaketen masa kritikoa oso mugatua delako. Hizkuntza gutxiagotua erabiltzeak nabarmen mugatzen du unibertsoa eta ondorioz, masa handiak
|
behar
dituzten ereduak gurera ekartzea arriskutsua izan daitekeela nabarmentzen zuten.
|
|
|
Euskal Herriaren askapenaren aldeko mugimenduak borroka antikolonialak hartu
|
behar
ditu eredutzat. Are gehiago, estatu zapaltzailearen menperakuntza aparatu nagusia hizkuntza bada, berorren inposaketaren aurka ez borrokatzea bidegabea da, irrazionala eta ergela.
|
|
|
Egoera horretan berreraiki behar da euskal kultura ezagutzeko, ulertzeko, sentitzeko eta harekin erlazionatzeko era berri bat. Hezkuntza sistemak eremu horretan eskaini
|
behar
du eredu bat, erreferentziako curriculum bat, euskal kultura osatzen duten eremu guztietan ondo moldatzen ikasteko premiazkoak diren konpetentzia guztiak pixkanaka eskuratzen joateko.
|
|
2021
|
|
|
Batak zer ematen dizu, eta besteak zer ez dizu ematen. Gurasoek jakin
|
behar
dute eredu batzuetan bere seme alabak ez direla euskaldunduko. Eta, euskalduntzea nahi badu, agian eredua ere ez dela nahikoa izango.
|
|
|
Horretarako, Osasunbideari eskatzen diote lehenbailehen “epe laburreko konpromiso zehatzak har ditzala lehen arretako osasun arretako arazoei konponbidea emateko. Horiek guztiek balio
|
behar
dute eredu integral baterantz jotzeko, ez eredu asistentzial hutsean gelditzeko. Beranduegi gabiltza, eta neke orokorra dugu”.
|
|
|
Aurten, pandemia eta zaintza lanetan jarri ditugu begiak, zaintza lanak emakumearen gain jartzen direlako, haurren zein pertsona nagusien kasuan. Emakumeak gizarte honi egiten dion ekarpena aintzat hartu eta aitortzeko eguna da Martxoak 8, baina urteko egun guztietan erantzunkidetasunak izan
|
behar
du eredu", adierazi du Mertxe Zubillaga Berdintasun zinegotziak.
|
|
|
Badakite erresidentzien ereduak huts egin duela eta hura aurrera ateratzeko gure mende daudela, langileon mende. Horregatik esplotatuak eta menderatuak
|
behar
gaituzte eredu hura iraunarazi ahal izateko. Gu, pertsona ahulenen bizitza eta heriotza zaintzen dugunok, kudeatzen dutenek abandonatuta gaude.
|
|
2022
|
|
|
gurasoak, hezitzaileak, aisialdi arautuan daudenak.. Horiek guztiek izan
|
behar
dute eredu umeentzat.
|
|
|
Lege berrian zehaztuko den hizkuntza ereduaren inguruan izan dituzte desadostasunak alderdiek, eta jakina da akordioan bat egiteko orduan zailtasunak izan direla. Hona hitzartu zuten testuan zer nola zehaztu duten nolakoa izan
|
behar
duen eredu berriak. «Eredu eleaniztuna da, euskara ardatz duena, hizkuntza ofizialen bidez artikulatua, eta gutxienez atzerriko hizkuntza batekin.
|
|
|
1966an, Estatu Batuen eta Sobietar Batasunaren arteko espazio lehiaren garaian, Kenneth Bouldingek ekonomiaren bi kontzepzio kontrajarri konparatu zituen Etorkizuneko Lur espazio ontziaren ekonomia izeneko testuan. Alde batetik, jada iraganekoa
|
behar
zuen eredua zegoen, cowboyaren ekonomia delakoa, planeta sistema ireki, xahutzaile eta ustiatzailetzat zuena. " Cowboyaren ekonomiak ekoizpena eta kontsumoa balio positibotzat ditu; sistema ekonomiko jakin baten arrakasta produkzio faktoreen errendimenduaren arabera neurtzen du".
|
|
2023
|
|
|
IHPari itzuliz, esan
|
behar
dugu ereduko ikastetxeak ez zirela hutsetik abiatzen. Ikastolek urteak daramatzate Hizkuntza Trataera Bateratua lantzen, eta duela urte batzuk zenbait ikastetxek ere Ulibarri Programan parte hartu zuten, euskararen normalizazio eta sustapenean urratsak egiteko asmoz.
|
|
|
eredu transmisionista (irakasleak azaltzen duena jasotzen du ikasleak), eredu konstruktibista (ikerketa proiektuak, taldeka lan egitea… ikasitakoari zentzua bilatu diezaion ikasleak), eta orain hirugarren eredu bat daukagu praktika filosofiko edo dialogikoari lotuta, gelan pentsatzen ikasteko. Inportantea da lantzen diren edukiekin kritikoak izatea, eta ez norbere kabuz, taldean baizik, elkarrizketaren bidez. Nire esperientzia da eredu trasnmisionistarekin nekatuta bukatu nuela gaztetan; orain pentsatzen dut haurrek
|
behar
dutela eredu guztien arteko oreka eta armonia bat, baina helduok ez dugula asmatu horretan. Klase magistral batek janzten zaituen moduan, inportantea da edukien inguruan pentsatzeko eta elkarrizketarako espazioak izatea, doktrinamenduan ez erortzeko.
|
|
|
Irakurketa kanon bat. Horrek ez du esan gura bakarrik irakurri
|
behar
ditugula eredu horretan daudenak, baina aukerak eman ditzake. Ikasturtean irakurriko ditugun liburuetatik bat edo bi kanon horretakoak izan daitezke:
|
|
|
gainerako guztia, gaztelaniaz». 1978an hasi zen eskolan, 1983an ezarri ziren ofizialki ereduak, eta orduan ikastetxeetan egin ziren birmoldaketetan sartu zen berez elebiduna
|
behar
lukeen eredu horretan, garai hartako OHO Oinarrizko Hezkuntza Orokorrean. «Ez dakit astean bi euskara ordu izaten ziren, eta gorputz hezkuntza beste ordubete edo», oroitu du.
|
|
|
Dantza aberastasun hau ezin zen atxiki ez balitz izan jakintza transmisioaz arduratzen zen norbait, aski aritua izan
|
behar
zuena eredu bihurtzeraino.
|