|
2001
|
|
|
Lezitina du, azido linoleikoa (gizakiarentzat funtsezkoa den gantz azidoa; hau da, elikaduratik hartu behar du nahitaez, organismoa ez baita kolesterolik sortzeko gai), kaloria gutxi ditu eta B12 bitaminaren kantitate oso txikia du. Eragozpen nagusia, tamaria bezala, sodio edukia da, eta hori kontuan hartu
|
behar
dute elikaduraren sodioa murriztu behar duten pertsonek (gehiago misoan, zereal hartzigarri bat, soja eta itsas gatza). Japonian miso mota asko egiten dira, baina Europan honako hauek erabili ohi dira:
|
|
2006
|
|
|
Dietako gantz kopurua kontrolatu
|
behar
dutenen elikadura dibertsifikatzeko balio dute; kasu horretan daude hiperkolesterolemia, hipertriglizeridemia, gibeleko edo behazuneko trastorno zenbait, pankreaseko arazo batzuk edota obesitatea nozitzen dituzten pertsonak.
|
|
|
Garuneko hodietan mikroinfartoen arriskua handiagoa da. Nolakoa izan
|
behar
du elikadura osasuntsuak hirugarren adinean. Garapenaren gainerako etapetan bezala, organismoak hartzen dituen mantenugaiez baliatzeko aukera ematen duena, egoera funtzional ezin hobea izateko.
|
|
|
Urtean gosez hiltzen diren zortzi milioi lagunetatik bost haurrak dira. Nekazaritzarako eta Elikadurarako Nazio Batuen Erakundearen (FAO) datuen arabera, 40 herrialdek batez ere Afrikan eta Asian premiazko kanpoko laguntza
|
behar
duten elikadura larrialdi larriei aurre egin behar diete. Hala ere, Pobreziaren aurkako Espainiako Aliantzak salatzen duenez, “herrialde aberatsek 60ko hamarkadan zuten laguntzaren erdia bideratzen dute beren errentara, proportzionalki”.
|
|
2007
|
|
|
Olio gutxi behar duen moduan kozinatutako zatirik gihartsuena kontsumitzen bada, proteinatan aberatsa eta kaloria gutxikoa den platera lortzen da. Horrek erakusten du zenbait kirolarik proteina asko eta koipe gutxi hartu
|
behar
dituztela elikaduraren edo gehigarrien bidez, beren muskulu masa handitzeko modurik onena eta bakarra dela uste baitute. Baina ez da hala.
|
|
|
Higadura fisikoa eta aldaketak elikaduran Ariketa fisikoa eta elikadura eskutik doaz beti; izan ere, horietako bat aldatzen bada, edozein arrazoirengatik, egoera berrira egokitu da. Pertsona batek astean bizpahiru egunez jarduera fisikoa egitea erabakitzen badu, zertxobait aldatu
|
behar
du elikadura jarduera hori egiten duen egunetan eta bizimodu sedentarioagoa egiten duen egunetan. Zergatik?
|
|
|
Espainiako Asturiasko agintariek antzeko kasu baterako jardun dute duela gutxi. Kasu horretan, argi dago adingabeen osasuna babestu
|
behar
dutela elikadura kontuetan haiek zaintzeko ardura dutenek, gurasoek edo tutoreek. Hala ere, zenbait ikuspuntutatik adierazten den bezala, obesitatearen inguruko erantzukizuna familia girotik askoz haratago doa, eta beste eremu batzuetara zabaldu behar da, publikoetara eta pribatuetara, ondorio negatiboak murrizteko irtenbide eraginkorrak hartzeko.
|
|
2009
|
|
|
Baina haurrek ikasiko badute, lehenik haurrekin ari diren helduek ohartu
|
behar
dute elikadura txarrak nola eragiten dion osasunari, gurasoek eta irakasleek, batik bat.
|
|
2010
|
|
|
2000 urtean 26.000 hektarea artifizialdurik zeuden eta 2009an 56.000 hektarea ziren... Hori bateraezina da
|
behar
dugun elikadura ereduarekin". Arriolaren esanetan herri txikienak aterako dira kaltetuen LAA hauekin," sistema polinuklearrak nortasun galera handia ekarriko die".
|
|
|
Pisu osasungarriari eutsi nahi dionak edo eritasun bati dietaren bidez aurre egin nahi dionak, jakin
|
behar
du elikadura kontuak epe luzerako planifikatzen, eta ez hurrengo egunetarako soilik.
|
|
2011
|
|
|
Hauxe da sekretua: frutak, barazkiek eta berdurek, lekaleek eta osoko jakiek izan
|
behar
dute elikaduraren oinarri.
|
|
|
Ikerketen egin diren aldaketen ondorioz, elikadura piramidean aldaketak egitea komeni dela dirudi Aldaketak
|
behar
ditu elikadura piramideak
|
|
|
Otordutik otordurako tartean jaten ditugun elikagaiak sendoak izan
|
behar
dute elikadura ikuspegitik, eta kopuru txikietan jatekoak: eskukada bat fruitu lehor, modu naturalean edo garrapiñatuak (ekilore haziak, kakahueteak, almendrak, intxaurrak, urrak, pistatxoak edo pinaziak), muesli barratxoak, mahaspasa ogia, fruta egosia datil eta hurrekin...
|
|
|
Ogi zuriarekin alderatuta, zuntz gehiago dauka osoko irinez eginak, eta, ondorioz, lehen aukera izan
|
behar
luke elikadura eredu integral edo osoko baten barruan, eta ez luke izan behar argaldu nahi dutenek soilik jateko.
|
|
|
Produktu sail honekin kontu handia eduki
|
behar
dute elikadura intolerantziak eta alergiak dauzkaten pertsonek (esnea, arrautza, garia, fruitu lehorrak...
|
|
|
< BN1>...
|
behar
duten elikadura
|
|
|
Mozketa intentsitateak bat etorri
|
behar
du elikadura linea orokorraren potentziarekin (160 A-tik 90 kW-era eta 250 A-tik 150 kW-era).
|
|
|
hondakin gutxiago sortzea, hala nola papera edo fotokopiak (teknologia berriek lagundu egin dezakete), erabili eta botatzeko produktu eta ontzirik ez erabiltzea, argia eta ura ez alferrik galtzea, kontsumo txikiko bonbillak edo ura aurrezteko sistemak erabiltzea, hezkuntza materialak ahalik eta gehien aprobetxatzea, hala nola testuliburuak, metalezko botilak, edukiontziak edo baita txikiak ere. Eskolako Agenda 21ek hezkuntza komunitate osoaren, irakasleen, ikasleen, familien eta irakasle ez diren langileen parte hartzea
|
behar
du Elikadura ekologikoa: produktu ekologikoak, tokikoak eta sasoikoak sustatzea, bai eskolako jantokian bai askarian.
|
|
|
Bizitzako lehen urtea Amagandiko edoskitze esklusiboa, bizitzako lehen sei hilabeteetan eskatutakoa. Hori da Osasunaren Mundu Erakundearen (OME), Ameriketako Pediatria Akademiaren (AAP) eta Espainiako Pediatria Elkarteko (AEP) Edoskitze Batzordearen gomendioa, jaiotzen denetik sei hilabete bete arte haur batek jaso
|
behar
duen elikadurari dagokionez. Sei hilabete arte, bularra ematen duen haurrak behar adina likido hartzen du amaren esnearen truke, baita sukarra duenean ere.
|
|
2012
|
|
|
1998: Menuen% 62k hobetu egin
|
behar
dute elikadura ikuspegitik.
|
|
|
Merkatu askatasunaren printzipioa garapen iraunkorraren printzipioaren mende egon behar da. Europako Nekazaritza Politika Bateratuak (NPB) koherenteaizan
|
behar
du elikadura soberaniaren eta garapen iraunkorraren printzipioekin.Nekazaritzaren alorreko ikerkuntzak eta garapen teknologikoak gizartearen etaingurumenaren ikuspuntutik iraunkorrak diren nekazaritza motak bultzatu behardituzte.
|
|
|
Kolektibo horietako langileek (nazio osoan dozenaka elkarte daude) animalien jarraipen zehatza egiten dute. Txakur gaixoak behar dituen baldintza berezien, jarraitu behar duen tratamenduaren edo
|
behar
duen elikadura bereziaren berri ematen diote. Entzuten den guztia ez da egia Aterpetxeetako albaitariek lagunduko diote gaixotasunari buruzko aurreiritzi batzuk kentzen beti oinarri ez duten txakurrengan.
|
|
|
UNICEFen opari urdinak aukera ematen du amek beste ama batzuei laguntzeko, beste leku batean jaiotzeagatik askoz ere bizi baldintza gogorragoei aurre egin behar baitiete. Erakundeak dioenez, “bizitzaz betetako opariak” dira, euro batzuk nahikoa baitira gehien
|
behar
dutenei elikadura, hezkuntza eta osasun kitak helarazteko. Beste aukera batzuk:
|
|
|
Etiketak nahitaezkoak dira haurrek kontsumitzeko prestatutako produktu komertzialetan, haurrentzako elikagaien Europako araua (2006/ 125/ EE Zuzentaraua). Eta merkatuan dauden papila komertzialen eskaintza izugarria denez, garrantzitsua da potoen etiketak irakurtzen ikastea, haurrari
|
behar
duen elikadura eskaintzeko, bere adinarekin eta nutrizio beharrekin bat. Hona hemen:
|
|
2013
|
|
|
Eta elikaduraz eta osasunaz arduratzen hasita, oso garrantzitsua da ohartzea zaindu egin behar dugula zer jaten dugun eta ordena jarri
|
behar
dugula elikaduraren arloan sumatzen den kaosean.
|
|
|
Giza nutrizioaz eta dietetikaz arduratzen diren elkarte eta erakunde guztiek esaten dute zerealetan oinarritu
|
behar
genukeela elikadura, horrek lagundu egiten duelako gaixotasun kronikoei aurre hartzen, zerealek ugari ematen dituztelako karbohidratoak eta zuntza.
|
|
|
Arijak dioenez, «ez da harritzekoa ama batzuek beren txakurkume indartsuenekin gutxi ikustea eta bularra ematea». Puntu horretara iritsita, txakurkumeak errefortzu bat
|
behar
du elikaduran, prestatutako esnearen bidez. Kume umezurtzak ama esne behar dute Txakur-kumeak umezurtzak direnean, kumeak biberoiarekin elikatu behar dira. Ama ez egoteak esan nahi du txakurkumeen hartune guztiak administratu behar dituztela jabeek, ez baita batere erraza.
|
|
|
Bikote batek izaten duen arazo nagusietako bat dibortzioa ekonomia kontuarekin lotuta egon ohi da, batez ere seme alaben mantenuari dagokionez. Gurasoek ordaindu
|
behar
dute elikadura pentsioa seme alabei, adingabeak diren bitartean, eta ikasketak egiten ari diren 18 urtetik gorakoei edo beren independentzia bermatzen duten baliabide ekonomikorik ez dutenei. , baldin eta lortzeko behar dena egiten ari badira.
|
|
|
Elikadura entzimak arautzen dira. Elikagai legeria modernizatzeari buruz ari garenean, esan
|
behar
dugu elikadura entzimak arautzen direla, lehen legeria nazionalari lotuta zeuden, batez ere, eta gehigarriak eta elikagai aromak ere eguneratu egiten direla. E muskuiluen erdi kontserbetan, adibide praktiko bat «Muskuiluen erdi kontserbak» legedian bilatzen badugu, ez dugu aurkituko, beste kategoria batzuetan bilatu behar dugu nahi duguna lortzeko Gehitu daiteke E muskuiluen erdi kontserbetan?
|
|
2014
|
|
|
gorputza mimatzen baduzu, gorputzak izugarri itzultzen dizula. Kirolari garenez, asko zaindu
|
behar
dugu elikadura, prestakuntza, atsedena... Gauzak ondo eginez gero, adin biologikoa gorabehera, gorputzak erantzun egiten du.
|
|
|
4 Pentsutik aldatzen bada edo etxeko dieta batera pasatzen bada, aldaketa pixkanaka egitea komeni da, ohiko elikagaiaren eta berriaren artean nahastuz eta albaitariak gainbegiratuta. Elikadura aldaketak, txakurraren adinaren arabera Txakur batek hainbat aldiz aldatu
|
behar
du elikadura bizitzan zehar, adinaren arabera. «Egokiena da animaliak bere bizitzako etapa desberdinetan hartzea bere adinerako pentsu berezia eta kalitate ona», gomendatzen du Arijak.
|
|
2015
|
|
|
Adibidez, uraren kontsumo arduratsua bultzatzeko, Gasteizko Udalak estrategia bat izan zuen. Gauza bera
|
behar
dugu elikadurarekin, baina oraindik asko falta zaigu horraino iristeko.
|
|
2016
|
|
|
Haien asma lanetan segitzen zuten eta itsas arrainak lortu zituztenean, itsas barneko izaki urtarrek
|
behar
zuten elikadura guzia ere sortu zuten. Ekologian aski trebeak ziren, inoiz ez zutelako beste bizitiarrik suntsitzeko ahalmena ukan zezakeen beste izaki motarik sortu.
|
|
|
Morroi batzuetan, 24 VDC eko elikadura estandar bat konektatu behar da, morroian konektatutako sentsore/ eragingailuei potentzia handiagoa emateko. Jakiteko zer morroik
|
behar
duten elikadura hori, begi ikuskapen bat egin ohi da, bi alderdiri erreparatuz:
|
|
|
CPUak tentsioa jaso
|
behar
du elikaduratik.
|
|
|
Eta behin eta berriz esaten dute janaria esperientzia atsegina izan behar dela adingabearentzat; beraz, menu osasungarriak, erakargarriak eta erakargarriak prestatu behar dira. Familiak eta eskola inguruneak bultzatu
|
behar
dute elikadura jokabide hori, adin txiki txikitatik ohitura osasungarriak sustatzeko eta elikadura hezkuntza sustatzeko. Espezialistek diotenez, egunean bost errazio baino gehiago izaten dituzte berdurek, eta haurrek eta gazteek nutrizioaren ikuspegitik duten garrantzia nabarmentzen dute.
|
|
2017
|
|
|
Erabiltzen diren koagulatzaileek eta gainerako hazkuntzek OMEren baimena
|
behar
dute elikadura arloan erabiltzeko, eta helburuko herrialdeetan onartzen dituzten dosietan erabili behar dira oliba esportatu egingo bada; koloratzaileak, berriz, ez daitezke erabili.
|
|
2019
|
|
|
Badirudi gero eta kezka handiagoa dagoela osasunaz eta elikaduraz, baina obesitate indizeak handiak dira. Banaketa kateek parte hartu
|
behar
dute elikadura osasungarria zabaltzen. Izan ere, EROSKIk egiten du, baina zergatik?
|
|
|
Nolakoa izan
|
behar
du elikadurak osasuntsuago eta osasuntsuago bizitzeko. Ez dago errezeta magikorik gehiago eta hobeto bizitzeko.
|
|
2020
|
|
|
Nerabezaroan gehiegizko pisua izatea obesitatearen iragarpen handia da helduaroan; oso estigmatizagarria izan daiteke bizitzako aldi horretan, eta arazo sozialak, bizi kalitatea okertzea eta, jakina, gehiegizko pisuarekin lotutako osasun arazoak eragin ditzake. Orduan, nolakoa izan
|
behar
du elikadurak etapa horretan?
|
|
|
Gerrako lehen fasean izan ezik, Gipuzkoako borrokaldietan, batez ere, alderdietako emakumezko militanteek atzeguardian izan zuten protagonismo handiagoa. Militarizatutako industrian lan egin zuten, gizonezko gudariek
|
behar
zituzten elikadura eta bestelako zerbitzuen zama hartu zuten euren gain, eta gerra lekuetako erizain eta gidariak izan ziren.
|
|
2021
|
|
|
Nolakoa izan
|
behar
du elikadura sistema jasangarri batek hirian?
|
|
|
Errekonozitzen duena gizartearen behar bat da: norbaitek arautu
|
behar
duela elikadura ikastetxeetan. Ez daitezela izan gurasoak bakarrik haurrei jaten erakutsi behar dietenak, zeren guraso horietako askok ez dakite kozinatzen, ezta ongi jaten ere.
|
|
2022
|
|
|
garia, artoa, garagarra... Ez gizakiok
|
behar
dugun elikadura osasuntsurako, ekologikoa alegia.
|
|
|
Elikadura, %100 begetarianoa Akuriak belarjaleak dira. Osagai hauek izan
|
behar
ditu elikadurak: belar freskoa(% 70); honekin osatu behar dugu:
|