|
2000
|
|
|
Joseba Sarrionandiak liburuaren sarreran bertan adierazi bezala," literatura oro literaturaren literatura da", alegia, tradizio literarioaren oihartzunak islatzen ditu literatura orok. Gero bereziki aztertuko den Narrazioak liburuan ere irizpide honi beroni eusten dio Sarrionandiak, eta horretan eredu, maisu edo inspiratzaile dituen Kavafis, Pessoa, Auden eta XX. mendeko beste zenbait poeta handiren iritziko da, Iñaki Aldekoaren ustez: " Gure garaian poesia hoberenak literatur tradiziotik datozkigun isladak nahitaez errefraktatu
|
behar
ditu bere literaturan. Ahaztu gabe, betiere, ironia, poeta edozein tradiziotatik urruntzen duena, tradizio hau errepika ezina bihurtuaz.
|
|
|
Lehendik zeuden horiek idatzirik eta, argitaratzeak ez dio talentuan murrizketarik eragingo egileari. Auzia beste bat da hemen, nik uste; hain zuzen ere, idazkuntzatik bizi nahi duen euskal idazleak non eta zelan erabili
|
behar
duen bere talentua. Edo beste modu batera esanda, Canok eta bestek erakusten duten bokazio sendoak zein etorkizun duen hedabideetatik kanpo geratuz gero.
|
|
2003
|
|
|
Euskaltzaindiak erabaki zuen euskara batu eredua hedatzen eta indartzen zihoan aldi berean, euskalkiak endekatzen eta indargetzen zihoazela ikusten zuen idazleak bazterretako euskalkiak bereziki, eta bizkaiera modurik dramatikoenean. Euskararen ibilbideko alderdirik latzgarrien hori zuritzearen kontra zegoen; euskararen etorkizunak euskalkietatik igaro
|
behar
zuen berarentzat; edo beste era batera esanda, euskaldun natiboak direlakoak jagotean zegoen gehiago euskararen bizia, euskaldunberrien protagonismoan baino.
|
|
|
Kamasutrari, hain zuzen. Gordetzea ahaztu zuen; normalean ez zuen oso eragin ona izaten gurasoengan, baina nola azaldu gaztea zela eta asko ikasi
|
behar
zuela bere maitearekin gauza berriak dastatzeko. Halaz ere andreak ez zuen ezer esan eta bere golkorako gorde zuen iritzia.
|
|
|
Beste ziorik ez baleuka ere, nahikoa zen ikasteko Unax bakarkako irakasle legez txarto utzi nahi ez izatea. Izan ere, azkenaldian liburuei ez zieten tarte handirik uzten, baina horrela erabaki zuten biek, denbora atseginerako baino ez zutela nahi, eta Ainhizek konpromisoa hartu zuen egin
|
behar
zuena bere buruz egiteko. Eta azken azterketetan sarturik, artean emaitzak jakin ez arren, bazekien guztia ondo zihoala, edo ia guztia.
|
|
2005
|
|
|
Bestalde, honetan ere Kintanak ez du euskararekiko kezka ezkutatzen. Hitzaurrean ere salatzen du sasoiko euskal idazle gazteen euskara" barbaro eta aberrantea" 7, ondorioz uste
|
behar
dugu bere ipui7 Sasoiagatik,, Pott eta antzeko aldizkarietako idazleentzako kritika dela pentsatu genuke. nak hizkuntza proposamena ere badirela, alegia, arauari jarraituko zion proposamena. Ipuinok literatura asmoa baino, bestelako helburuak dituzten susmoa honako hitzek ere salatzen dute:
|
|
|
Bi egunez kofesatzen aritzen ginen bestalde, goiz eta arratsalde, hiru apez. Elizkizun horiek kenduak izan dira, baizik eta bekatoros bakoitzak aitortu
|
behar
dituela bere bekatuak. Egia da mortalak deituak direnentzat:
|
|
|
Mirakuluaren bidez ihes egin behar zion goseari, orduan. Beste mirakulu baten bidez, Zeruko Aitak eskua zuzenean sartuz,
|
behar
zuen bere oinazetatik libratua izan hemen. Jesusek aldi honetan ere tentazioari ihardoki zion" Haatik, ez nik nahia, bainan zuk nahia." (Mk 14,36)
|
|
2008
|
|
|
Aditu horien ustez halako idazleek errekonozimendu apur bat eskertuko lukete, gehixeago saltzea ere bai, baina beren helburua komertzialtasunaren zentroan kokatzerik ez lukete onartuko. Gehixeago saltzeko, ordea, irakurle4 Zentrotik periferiarako edo periferiatik zentrorako mugimenduak. ak gai izan
|
behar
du bere irizpideen arabera aukeratzeko, eta zenbait adituren ustez, kalitatezko lanak irakurri nahi dituen irakurlea sarritan ez da ausartzen" aukeratuen" talde txikitik ateratzen:
|
|
2009
|
|
|
Antzerki mota honen zuzendaria, errejenta, taula gainean dago, orkestraren azpian eserita, aurrean mahaitxo bat duela. Nork parte hartu
|
behar
duen berak erakusten du ikur urdina edo gorria. Antzina errejentak egokitzen zuen argumentua antzezpenera eta bertsoak sortu pastoralean kantatzeko, zuzendariarena egiteaz gainera.
|
|
|
Zin egiteko, epaiketak egiteko eta salerosketak egiteko leku jakinak egon izan dira. Gernikako haritzaren azpian defendatu
|
behar
zuen bere burua foru zaharrean, zer edo zer dela eta akusatua zen bizkaitarrak. Eta haritzaren aurrean beti egia esatera behartuta zegoen.
|
|
2017
|
|
|
Izan ere, esentzien ordez errealitateak berezkoak dauzkan gune zehatzezin eta erabakiezinak lausoak zaizkie arrazoimenaren argiei. Giza ezagutzak moteldu egin
|
behar
du bere jarduna bestetasun eremu horien aurrean, eremu horiek ere zeharo argitu, azaldu eta zehazteko irrikari tinko eutsiz. Saihestu egin behar dugu JeanFrançois Lyotard ek" errealitatea atzematearen fantasia" deiturikoa.73 Esentziak ahaztu eta diferentziak bilatzeari ekin behar diogu, esentzialismoa baztertu eta antiesentzialismoari harrera egokia egin.
|
|
|
Gorabehera batzuk etorri ziren ondoren, Managuatik New Yorkera eta handik San Franciscorako bizileku aldaketak tarteko, baina Anek ezin izan zuen berriro sentitu hasierako betetasuna. Mikel oso osorik
|
behar
zuen berarentzat, Mikelek bera maitatu besterik egin ez zezala behar zuen. Hori ezinezkoa zela egiaztatuta, Aneri jada ez zitzaion aski harreman hura, eta etxera itzultzea erabaki zuen, sei urte lehenago tupustean lagatako familiarengana, alegia.
|
|
2018
|
|
|
Edhenek behin esandakoa ekarri zuen pentsamendura; haien artean han euren herrialdeetan ez zituztela inola ere onartzen brastakoan federa konbertituak. Jakinaren gainean egon
|
behar
zuela berak ere nola esan zion ondo gogoratzen zen, ezertara ere ez zela bat bateko metamorfosirik, antzaldatze magikorik onetsi behar inoiz, gezurretako fede aldaketa faltsuak izaten zirelako kasik beti. Barru barrukoa izango zen benetazko bihotzezko eraldaketa zegoela ziurtatu behar zela.
|
|
|
Bizimoduak
|
behar
du bere kolorea, geldi egotea ez da ganorea esan zion lagunari pozez beterik.
|
|
2021
|
|
|
" Materialaren barruan sartzen bagara, testuliburuak edo apunteak edo bestelakoak, zailtasun nagusi bi daude: alde batetik, garai batzuetan ez geneukan ia materialik eta orduan bakoitzak asmatu
|
behar
zuen bere zera. Hizkuntzarekin ere berdin gertatu izan da, 80ko hamarkadan eta 90eko hamarkadaren hasierara arte edo.
|
|
|
" Literaturak izan
|
behar
du bere zati ebaluagarria eta bere alde formala izan behar du, baina era berean bere alde ludikoa ere bai. Eta irakurrarazten diegunean ikasleei derrigorrezko liburuak, derrigorrezko horrek usain txarra hartzen du, gero galdera batzuk egingo dizkiozulako edo, liburu horiek izan behar dute oso ondo hautatutakoak.
|
|
|
Ez naiz irakurketa sakralizatzen ari. Jacques Préverten poemek eta beste idazle guztien ipuinek eta nobelek aski garbi adierazten digute haurrak abentura bat behar duela, istorioren baten protagonista ikusi
|
behar
duela bere burua. Kontatzeko gogoa emango dion istripu poetiko baten biktima izan behar du, literaturan sartuko bada, esperientzia literario batek erasan behar dio.
|