|
2009
|
|
|
Gorago aipatu dut nola Kutxak hau guztia egiteko dituen motiboetan bat garrantzitsua den gizartetik bueltan datorkion ospe korporatiboa. Eta esan
|
behar
dut azken boladan errekonozimendu ugari etorri zaigula hizkuntzaren kudeaketan egiten ari garen lanarengatik.
|
|
2010
|
|
|
• estatuan hizkuntza ofizial bakarra, zuzenean izendatua edo praktikan islatua. talde honen barruan badira gutxiengoen eskubideak bermatzeko erabaki batzuk, baina ez dute ofizialtasuna aitortzen. esan
|
behar
dugu azken talde horretan azpitaldeak egin litezkeela, baina luze joko luke kasuistika osoa agertzeak. dena den, oinarrizko argazkia izateko nahiko dela esango genuke. akaso, argazkia osatzeko gizarte zibilak egindako ekarpena: 1996an Bartzelonan onartutako Hizkuntz Eskubideen deklarazio unibertsala.
|
|
|
Laurogeiko hamarkadaren hasieran, Euskal Herriak eta Bretainiako administrazio eskualdeak ia biztanle kopuru bera zuten, baina bretoi hiztunen kopuru absolutua handiagoa zen euskal hiztunena baino, eta ehunekotan hiru puntu goitik zeuden hizkuntzaren ezagutzan. ...esteko bilakatu zen. hiriingurunean, familiaren bidezko transmisioa bertan behera geratu zen, ia erabat. eta soziolinguistikan oso jakina denez, egoera horren ondoren hizkuntza erabiltzeari uztea etortzen da, eta handik gutxira gainera, baita landa eremuan ere. lehenago esandakoa errepikatu arren, esan beharra dago euskara desagertzeko prestatua izan zela, eta iragan mendearen azken laurdenak izan
|
behar
zuela azken aurreko geltokia; hau da, hizkuntza edozein familia eremutan hitz egiteari utziko zitzaionekoa. hizkuntzen galera fenomenoen arloan ikasiak ez direnei aurreko hitzak gehiegizkoak direla irudituko zaie. horregatik, prozesu hori adibide baten bidez azalduko dugu, eta oso urrutikoa ez den beste egoera batekin alderatuko dugu euskal herria. 1981 urteko erroldako datuen arabera, eaen 430.000 euskaldun zeuden, 5 urtetik gorakoak. euskaldun guztien kopurua kalkulatzen badugu, nafarrak eta iparraldekoak gehituta, 560.000 euskal hiztun inguru izango ziren garai hartan, zazpi probintzietako guztizko 2.890.000 biztanleen %19, 5 ia aldi berean, 1983 urtean, rbo (Radio France Bretagne Ouest) hedabideak bretoierari buruzko inkesta bat egin zuen. bretainiako administrazio eskualdeko 2.700.000 biztanleen artean, 600.000 inguru ziren elebidunak, biztanleriaren %22 inguru2 beraz, alderaketa oso antzekoa da. laurogeiko hamarkadaren hasieran, euskal herriak eta bretainiako administrazio eskualdeak ia biztanlekopuru bera zuten, baina bretoi hiztunen kopuru absolutua handiagoa zen euskal hiztunena baino, eta ehunekotan hiru puntu goitik zeuden hizkuntzaren ezagutzan. bada, hogeita hamar urte geroago, bretainiako eskualdean 600.000 biztanletik 200.000ra igaro dira, eta hiztunen ehunekoa 22tik 6,5era jaitsi da. bretoieran eskolatzen direnen tasa %2 ingurukoa da, eta familiaren bidezko transmisioa, berriz, hutsaren hurrengoa3 horixe zen, eta ez besterik, euskararentzat prestatzen joan zen etorkizuna. eta demokraziaren hastapenetan euskarak zuen egoera berme ezin hobea zen bretoieraren moduko bilakaera izateko. eSpainiaKo demolinguiSTiKaren HiSToriari
|
|
2011
|
|
|
" diferentziak gizalege hobez eta patxada handixeagoaz bideratzen ikasteko" ahalegin horretan, bada, giroa hobetzen saiatzea dagokigu, nori bere saihetsetik, euskaldunok elkar osatzen eta osotzen dugulako kontzientzia izateko. giro banderizoari ez!, beraz. eusten eta ereiten jarraitzeko lehentasunak zeintzuk izan daitezkeen eztabaidatzen eta adosten hasteko ere, komeni da 70 hamarkadetan ozpindutako ardoari txorrotik joaten uztea eta zahagi berri bat betetzen hastea elkarrekin. Berrirakurri egin
|
behar
ditugu azken 30 urteotan egindakoak, nori berea aitortuz, ezer aurpegiratzen hasteko baino elkarrenganako errekonozimenduan sakontzeko.
|
|
2012
|
|
|
Azkenik, jokalari elebidun bat nahiago duen hizkuntza (B) erabiltzeko koordinatzen saia daiteke, baina huts egin dezake, eta gehiengoaren hizkuntza (A) erabili azkenean interakzioan; egoera horretan, elebiduna ala elebakarra izan, A aukeratzen duen jokalariaren ordaina n da, eta B erabiltzen saiatu den jokalari elebidunarena, n c —bertan, c k adierazten du zenbateko frustrazio edo eskubide galera sentitzen duen B erabiltzen saiatu den jokalari elebidunak hizkuntzaz aldatzera behartu dutelako— Kontuan izanda jokalari elebidun baten ordainak n izan behar duela nahitaez A aukeratzen badu, n ri kendu behar diogu frustrazioaren kostua (c). Hau da, jokalari elebidun batek B aukeratzen badu baina A aukeratzen duen elebakar (edo elebidun) batekin elkartzen bada eta A hitz egin
|
behar
badu azkenerako, jokalari elebidunaren ordaina (n c) da. Ordainaren aldetik jazo daitezkeen hiru egoera nagusiak kontuan izanik, ondoko ustekizuna azaltzean antolatuko ditugu.
|
|
2016
|
|
|
Horri gehitu behar diogu irizpide guztiak beteko dituzten gurasoak topatzeko zailtasuna, beraz, batzuetan guraso batek beste bat topatzea ahalbidetu egin digu. Esan barik doa ezinbesteko baldintza modura jarri genuela guraso guztiek Gasteizen bizi
|
behar
dutela azken hiru urtetik hona.
|
|
2021
|
|
|
• Aitortu
|
behar
dugu azken urteotan hizkuntza errefortzua eskaintzeko planteamenduekin uzkur izan garela, Bortzirietako errealitate soziolinguistikoa kontuan hartuta halakoak desegoki izan zitezkeelakoan, ghettoak sortzeko bide eman zezaketelakoan, etab. Datu soziolinguistikoak oinarri9 eta eskualdeko haur gaztetxoentzako aisialdiko eskaintza erabat euskaraz izanik, ereduan matrikulatutako familia migratuetako s... Kalkulu okerra, zalantzarik gabe.
|