|
2001
|
|
|
Berriro aipatu
|
behar
dut Nafarroako hiritarrek azken hitza dutela eta haiek erabakiko dutela zer nolako inportantzia izango duen euskarak eta bere kulturak Nafarroan etorkizunean.°
|
|
2004
|
|
|
–Zure amak bota egin ninduen ia etxetik. Kontuan hartu
|
behar
duzu Nafarroan oso bakanak zirela banantzeak eta legez kanpokoak dibortzioak. Anarentzat lotsagarria zen senarrak utzi zuela aitortzea.
|
|
2006
|
|
|
Batasunak legalizatu nahi badu egungo legeriaren uztarrira makurtu duela. Nafarrek eta soilik nafarrek erabaki
|
behar
dutela Nafarroaren etorkizuna Nafarroa delarik haren estatutua bozkatzerik izan ez duen erkidego bakarra.
|
|
2007
|
|
|
Helduen Euskalduntze Alfabetatzeak Nafarroan eragile nagusi bilakatu
|
behar
du Nafarroako Gobernuak bultzatzen duen politika oker eta
|
|
2008
|
|
|
Euskal Herriko Elkarteak ahalegin estrategikorik egin
|
behar
du Nafarroan edo ez?
|
|
|
Zorpetzea da horretarako PSNren giltza. Astizen ustez, Espainiako Finantza Egonkortasunerako Legeak zorpetzeko ezartzen duen gehieneko kopururaino jo
|
behar
du Nafarroak: «Ekonomia Ministerioak zor publikoa eskuratzeko aukera ematen du, baina ez du horretara behartzen».
|
|
|
Euskara erabiltzeagatik 2009an Nafarroako hedabideek jasoko duten dirua. Aurten, 310.000 euro banatu
|
behar
zituen Nafarroako Gobernuak euskara erabiltzen duten Nafarroako hedabideen artean. Diru sail hori, baina, izoztua dago urtea amaitzeko bi hilabete falta diren honetan.
|
|
2009
|
|
|
Hotsa zebilen sarri prozesioak karrikara itzuliko zirela. Zergatik izan
|
behar
zuen Nafarroak Biarno ez bezalakoa?
|
|
|
Bestaldetik, Ley Paccionada delakoa baino lehenagoko Espainako legeek, zer eragina izan
|
behar
zuten Nafarroan. Eta gero, erabaki zenean ondasunak Desamortizazioaren aurreko egoerara itzultzea... zein zen egoera hori?
|
|
|
21 Gobernuak 2005ean bertan jarri
|
behar
zuen Nafarroako Etnografiako Museoaren proiektua zapuztu, eta Paradore pribatu bat jartzeko proiektuari ekin zion. José Mari Esparzaren hitzak geureak eginik, hauxe bai «eskandalu monumentala».
|
|
|
Gogoratzen dut 2008ko ekainaren 5ean, Larreko izeneko saria eman zidatenean, han izan zela Xabier Azantza ere bide batez, animatzen dut bere euskal abizena, inolako konplexurik gabe zuzendu eta erabil dezala egungo idazkera akademikoaren arabera; ez du deus ere galduko, eta hitz egitea egokitu zitzaionean, gutxi gorabehera honako hauxe esan zuela nitaz: . Xanti bezalako pertsonak
|
behar
ditugu Nafarroan, ausartak, euskara erabiltzeaz gain, gure hizkuntza benetan bultzatu eta aurrera eramaten dutenak?.
|
|
2010
|
|
|
Pentsa ezazue zer izan daitekeen pertsona ezgaitu batentzat edo bere familiarentzat horrenbeste kilometrotara bizitzea.Sakanan etxebizitza babesturik ez dago pertsona ezgaituentzat, badugu asistentzia zentro bat eta lan zentro berezi bat, Lakuntzan, Tasubinsa, baina bertan lan egiten duten pertsonek ez dute Sakanan autonomoki bizitzeko aukerarik. ...rrela izanik, adin batetik aurrera gainerako gazteek bezalaxe duten eskubide bat den arren (25 30 urte inguruan), edo familiak zaharrak egiten direlako edo hiltzen direlako, EZGAITUAK DIREN PERTSONAK EZIN DIRA BIZI BABESTUTAKO ETXEBIZITZAN SAKANAN.Etxarriko familia batek etxe bat ANFAS i eman dio etxebizitza babestu bihurtzeko inguruko ezgaituek erabil dezaten, eta orain etxebizitza finantzatu
|
behar
duena Nafarroako gobernua da. Sakanan bakarra da, eta gure lana da, eta udaletxe eta Sakanako mankomunitatearena Sakanan pertsona ezgaituentzat etxebizitza eskatzea oraintxe bertan.
|
|
2011
|
|
|
Hala ere, argi ikusi zen batzarrean hori horrela izanda ere, jendeak badakiela erantzukizunez jokatzen, eta gehiengo oso handi batek onartu zuen ebazpena, non argi azaltzen den NaBairen aldeko hautua egiten dugula eta berresten dela. Uste dugulako momentu honetan egin behar dugun lanak izan
|
behar
duela Nafarroa Bain egon nahi duten denek atea irekita eduki dezaten eta benetan izan dadila aldaketa tresna bat.Zer gertatu da Uxue Barkosesekin. Momentu batean Parlamentuko zerrendaburu izan zitekeela iradoki zenuten.
|
|
|
Aralarreko koordinatzaileak esan zuen EAk hartuko duen erabakiaren zain daudela; haren irudiko, ordea, «zaila» dirudi EAk koalizioan sartu ahal izatea. «Atsekabetuko ginateke, baldin eta ezezkoa emango baligu, baina politikan hautesleriarenganako leialtasunez jokatu behar da, eta herritarrek jakin
|
behar
dute Nafarroa Bain dagoena han egongo dela». Zeharka, agerian utzi zuen une honetan EA jada kanpoan dagoela koalizioko gainontzeko eragileentzat.Ezker abertzaleak, bestalde, herenegun berretsi zuen Nafarroako indar abertzale eta ezkertiarrak batera joateko ahalegina egin behar dela, eta, horretarako, NaBaiko ordezkariekin bilera egitea eskatu zuen.
|
|
|
Eta babes horren jabe, AEK k tinko eutsi dio bere lanari; metodologia berritzailea praktikan jarri eta ekimen desberdinak aurrera eramatearekin batera, konpromiso horren erakusgarri dugu azken urteotan bai Iruñeko Donibane auzoan bai Lizarran irekitako euskaltegi berriak.Hala ere, AEK k duen babesa ez da horretara mugatzen, ezta pentsatu ere, ikasle zein irakasle askok egindako hautua gauzatzea erronka handia baita. Ahalegin ekonomikoa izugarria da eta gainera, hein handi batean, gure bizkar hartu
|
behar
dugu Nafarroan helduoi euskara irakasteko lanaren kostea.Berriki errealitate hau hitzekin baino, irudien bidez azaldu nahi izan dugu han eta hemen harrera bikaina izan duen bideoarekin. Istorio horretan irakasleak, erdi biluzik, azaltzen zaizkigu, Iruñeko villavesa batean, euskaltegi bidean, tabernan zein harategian, baita gelan bertan ere.
|
|
2014
|
|
|
Euskal Herrian, zorionez, ustelkeria ez da hain basatia izan. Hala ere, gogoan izan
|
behar
ditugu Nafarroan CAN afera eta EAEn Bidegi, Epsilon eta Hiriko kasuak.
|
|
|
Garitanoren gobernuak dauka errua Gipuzkoak ez baditu bere hondakinak kudeatzeko azpiegitura propioak. Eta, horren ondorioz, jarraitu
|
behar
dugu Nafarroako edo Frantziako zabortegietara tona ugari bidaltzen. Diru asko kostatzen ari zaigu, eta ondo erabilia litzateke beste gauza batzuetan.
|
|
|
Patxi Lopezek erran du 500.000 etorkin behar ditugula ondoko 20 urteetan," gure" garapena segurtatzeko, bai eta denen erretreta. Cristina Garmendia ministroak berriz, puntako 8.500 enpresa berri sortu
|
behar
dituela Nafarroak bost urtez. Hemen ere etorkinak.
|
|
2015
|
|
|
7 Euskal Herria zazpi, eta ez sei, herrialdek osatzen dutena ez dut uste zalantzan ipini behar denik. Ia bostehun urteko ibilbide banatuak nahikoa izan
|
behar
du Nafarroa izena daramaten herrialde biei nortasun diferentziatua ezagutzeko (izen desberdina eraman izan balute, ez dut uste halako eztabaidarik edukiko genukeenik gaur egun, Nafarroan integraturik egon ziren beste herrialdeekin ez dagoen bezala). Horrek ez du kentzen, noski, aurrerantzean Nafarroa Garaiak eta Behereak euren arteko loturak estutzea.
|
|
|
Pentsa liteke gauzek bestela izan
|
behar
zutela Nafarroan, erresuma beregaina izan zelako 1512ra bitartean. Han ere, ostera, euskara guztiz alde batera utzi, eta latinetik erromantzera egin zen jauzia.
|
|
|
Bere hitzaldiaren amaieran, beste ondorioen artean, lau lurraldeen arteko finantza harremanak lotzeko beharra defenditu zuen Eletak: " Tokiko kutxek lurraldeetako federazioetan elkartu beharra dute eta Euskal Herrikoek kontsortzio bat eratu
|
behar
dute Nafarroak eta Arabak nekazaritza produktuak trukatu eta Gipuzkoak eta Bizkaiak industriako, itsasoko eta merkataritzakoak. Horretarako borondatea baino ez da behar.
|
|
2016
|
|
|
Pertsonalki, poz handia da niretzat hezkuntza komunitateak nire lana aitortzea eta nire izena beste ikastetxe batek proposatzea. Gainera, iruditzen zait sari hau banatu
|
behar
dudala Nafarroako antzerkigintzarekin eta irakaskuntzarekin. Azken horrekin bereziki, ez baitu izaten merezi duen laguntza.
|
|
|
Lege hura bete nahi izan ez zelako, Maria Cristina erreginordeak matxinada armaz isiltzeko galdetu zion Arsenio Martinez Campo jeneral espainiarrari, eta hark, Nafarroaren berezitasuna ohartarazi: . Andre hori, gogoan hartu
|
behar
dugu Nafarroak beste hiru probintziak aldamenean dituela eta, Nafarroari erasoz gero, euskal herritar guztiek haren alde egingo luketela eta haiekin batera Espainiako karlista guztiek; hala, probintzia haietan matxinada orokorra sortu, eta berriro genuke guda zibila?. Azkenik, beste gertaera bategatik Gamazok dimisioa eman zuen, eta lege hura ez zen sekula bete.
|
|
|
Haren irakurketaren arabera, legealdiari begira gobernu, egonkor, sendo eta ahalik eta zabalena?
|
behar
zuen Nafarroak. Hasiera batean, Geroa Bairen, EH Bilduren, Ahal Duguren eta Ezkerraren 26 parlamentariekin aski zuten, baina, ikuspuntu pragmatiko batetik, zergatik ez zabaldu 33ra, PSNko zazpiak gehituta?
|
|
2018
|
|
|
Erran izan zigun Jose Iribasek, Hezkuntza kontseilari ohiak, zein liburu erabili
|
behar
genuen Nafarroako ereduko ikastetxe eta eskoletan. Euskal Herriko mapa bat agertzea nahikoa zen liburu horren erabilera galarazteko.
|
|
|
Plataformako kideek adierazitakoaren arabera, Nafarroan euskararen kontra etengabe egiten diren erasoen aurrean, aukera berriak proposatu nahi dituzte, hizkuntzak bere esparrua izan dezan: " Euskarari aitortza egin behar zaio, euskarak ofiziala izan
|
behar
du Nafarroa osoan".
|
|
|
Iruñea, dena dela, printzearen alde azaldu zen. Blanka I.a() hil zenean, Karlosek eskuratu
|
behar
zuen Nafarroako Koroa, baina bere aita Joanesek ez zuen onartu, erregeak Koroa eta ondasunak behar zituelako bere kanpo politika Mediterraneoan eta Gaztelan aurrera eramateko. 1448an Joanes erregea Nafarrora itzuli zen eta Karlos printzeak alde egin behar izan zuen, Gipuzkoara lehendabizi, eta Bartzelonara gero.
|
|
|
Urte haietan, Diario de Navarra eta El Pensamiento Navarro egunkariak baizik ez zeuden Nafarroa Garaian. Haiek sutsuki defendatzen zuten gainerako euskal probintzietatik aparte eta Espainiari loturik egon
|
behar
zuen Nafarroa Garaiaren aldeko postura.323
|
|
2019
|
|
|
«Abertzaleek euren eredua ezarri nahi dute [Espainiako] egungo gobernuarekin. Batu egin
|
behar
dugu Nafarroagatik eta Espainiagatik». Uste du baturak modua emango duela Nafarroan «gobernu konstituzionala» egoteko.
|
|
|
Euskalgintzak, hizkuntza komunitatearen nazio ikuspegia erreferentziatzat izanik, diseinu propioak landu
|
behar
ditu Nafarroatik eta Nafarroarentzat, edo Iparraldetik eta Iparraldearentzat, EAErako baliagarriak izan daitezkeen planteamenduak eta diskurtsoak mimetikoki zabaldu gabe. Errealitateak eta erritmoak desberdinak izanik, jarraitu beharreko estrategien, garatu beharreko egitasmoen eta markatu beharreko lehentasunen inguruko erabakiak bertatik bertara hartu lirateke.
|
|
2020
|
|
|
“Konpondu gabe dauden gaiak konpondu behar dira eta bizikidetza demokratikoaren oinarriak ezarri, hori baita berriz ez gertatzeko baldintzak sendotzeko bidea. Zailtasunak handiak dira Nafarroan, baina argi izan
|
behar
dugu Nafarroako gizartearen gehiengoa konponbidearen eta bizikidetzaren logiketan dagoela”.
|
|
2021
|
|
|
Horretarako euskarazko ikasketak garatzeko organo bat sortzeko proposatu du, NUPen egituraren barruan, botere betearazleekin.Osorik euskaraz Magisteritza besterik ezin da egin (NUP eratu aurretik sortu zen aukera hori, unibertsitate esparruan Nafarroa Zaragozako barrutian zegoenean). Euskarazko ikasgaiak zertxobait zabaldu dira NUP sortuta, baina nolabait irakasleen borondatearen menpe, ez planifikazioaren bidez. Gogoratu
|
behar
dugu Nafarroako Unibertsitate Publikoan plantillako lanpostuen% 5’86ek soilik duela profil elebiduna. Nola liteke pentsatzea euskarazko ikasketak garatuko direla horrela?
|
|
2022
|
|
|
Prozesu guztiak erdaraz egiten ziren. Itzultzaileak
|
behar
zituzten Nafarroako ia toki guztietan. Galdeketak eta dokumentazioa erdaraz zeuden eta testigantzetan tarteka agertzen ziren euskarazko erantzun bakan batzuk.
|
|
|
–Baina zertarako arraio
|
behar
dugu Nafarroan" larrialdietarako esku hartze talderik"? –plazatxoaren beste aldeko konponketa garajeko langileak.
|
|
|
Kristinak, oraintxe, aparteko ikastaro batean egon
|
behar
luke Nafarroako Merkataritza eta Industria Ganberan. Horra zergatik eman dion Unairi bere arrebaz arduratzeko manatua.
|
|
2023
|
|
|
Zehazki, Kontseiluak gogora ekarri du apirilaren 20an Nafarroa osoko berrehundik gora gizarte eragilek «aldarri argia» eraman zutela Nafarroako Parlamentuaren aurrera: «Euskarak ofiziala izan
|
behar
du Nafarroa osoan; ezin da beste lau urte itxaron». Kontseiluak azpimarratu du, halaber, euskararen ofizialtasunak nafar guztiei eskubidea emanen diela «lurralde osoan euskara ikasteko eta erabiltzeko, beste inori eskubiderik kendu gabe».
|
|
|
Zehazki, Kontseiluak gogora ekarri du apirilaren 20an Nafarroa osoko berrehundik gora gizarte eragilek «aldarri argia» eraman zutela Nafarroako Parlamentuaren aurrera: «Euskarak ofiziala izan
|
behar
du Nafarroa osoan; ezin da beste lau urte itxaron». Kontseiluak azpimarratu du, halaber, euskararen ofizialtasunak nafar guztiei eskubidea emanen diela «lurralde osoan euskara ikasteko eta erabiltzeko, beste inori eskubiderik kendu gabe».
|
|
|
«Euskal kulturaren transmisioak horrelako programa gehiago behar ditu, irakasleok ikasgelan lantzen dugunaren osagarri baitira. Musikariak, idazleak, aktoreak eta bertsolariak gurekin
|
behar
ditugu Nafarroako ikastetxeetan». LABek, berriz, euskararen aurkako eraso gisa hartu du programa bertan behera geratu izana:
|
|
|
«Euskal kulturaren transmisioak horrelako programa gehiago behar ditu, irakasleok ikasgelan lantzen dugunaren osagarri baitira. Musikariak, idazleak, aktoreak eta bertsolariak gurekin
|
behar
ditugu Nafarroako ikastetxeetan». LABek, berriz, euskararen aurkako eraso gisa hartu du programa bertan behera geratu izana:
|
|
|
Euskarak ofiziala izan
|
behar
du Nafarroa osoan, berezko hizkuntzak ofizialak diren bezala Galizia guztian, Katalunia guztian, Valentziako Herrialde guztian eta Balear guztietan; beharrezkoa da, euskarak bizirik jarraitzeko.
|
|
|
Hala eta guztiz ere, onartu
|
behar
dugu Nafarroarentzat, oro har, eta Iruñearentzat, bereziki, onuragarria izan zela haren erregealdia. Iruñearen kasuan, Karlos III.a bere katedral gotiko zoragarria eraikitzen hasi zen, aurreko tenplu erromanikoa bat batean erori eta gero 1390eko uztailaren 1eko egunsentian.
|