|
2005
|
|
|
Euskaltzaindiaren barruan ere piztuta zegoen eztabaida hori eta egun bizi dugun estandarizazio prozesuaren oinarriak jarri ziren 1958 urtean Euskaltzaindiak Bilbon egin zuen Euskaltzaleen biltzarrean'. Idazle gehienak etorri ziren bat euskara estandarizatzeko beharrarekin, baina
|
behar
hori onartzen zutenen artean ere, askotariko iritziak zeuden euskara batuaren oinarritzat hartu behar zen euskalkia erabakitzeko orduan2. Azkenik nagusitu zen iritzia erdialdeko euskalkietan (gipuzkera, goi nafarrera eta lapurtera) oinarrituriko hizkuntz ereduaren aldekoena izan zen,
|
|
2021
|
|
|
Norbere hizkuntza jaso
|
behar
horrek, latina ordezkatzeko bezainbeste, estatuko hizkuntza hegemonikoa periferikoen gainetik jartzeko ahaleginari ere erantzuten zion, bestalde. Hori izango zen, hain zuzen, nazio estatuak buruturiko ordezkapen kulturalaren bigarren arrastoa:
|
|
|
Bestetik, lehen esan dugun gure autoanalisi horretan bat batekoak izan ditzakeen mugak kontzientzia argiago batekin bizi ditugu, eta bide horretatik adierazi ezin dituzunak beste bide batzuetatik espresatzeko beharra sortzen zaizu. Artista edo egilearen gogo batetik sortzen da zabaldu
|
behar
hori, alegia, ‘Asmatuko al nuke bat batean esan ezin ditudan gauzak idatziz adierazten? ’ (M. Lujanbio, elkarrizketa pertsonala, 2017/VII/17)
|
|
|
399). Aitzol, ordea, bertsolaria jantzi
|
behar
hori, lehen artikulu honetan behintzat, literalki planteatzera iristen dela dirudi. Azaltzen duenez, saioa gustatu zaio, altxorra deskubritu du, baina bilgarriak ez du konbentzitzen:
|
|
|
Galtzear zen Gipuzkoako nekazaritza gizartearen memoria historiko kultural bat osatzea zuen xede, eta, jasota utzi
|
behar
horretan, jada desagertuak ziren ohituren fikziozko berreraikuntzak ere egin zituen (Unsain, 1985: 173).
|
|
|
Izatez, gizarte mugimendu guztietan gertatzen da inguruari nahiz barrura begira mezu egokia zabaltzeko norbere ezagutzan sakondu
|
behar
hori: "[...] nortasun kolektiboaren eraikuntza prozesuak hiru urrats egiten ditu mugimenduetan.
|
|
|
Antonio Zavalak, bertsopaperek izan duten ikertzaile garrantzitsuenak, kazetaritzaren eta genero horren arteko paralelismoa ezartzeko aukera irekitzen du, bestalde. Euskal kazetaritzaren lehen gailurra Lehen Karlistaldietan gertatu zen, polarizazioak ekarri zuen propaganda beharrari erantzunez, eta
|
behar
hori muturreraino iritsi zenean, apaiz karlistek nekazariengan zuten eraginari aurre egin nahian, liberalek euskarazko lehen testuak sartu zituzten prentsan, errendizioa eskatuaz. Zavalak bertsopaperen lehen gailurra ere Lehen Karlistaldietan jazo zela dio, propaganda beharrek ekarri zutela loratzea, eta liberalek ireki zutela bidea, errendizioa eskatzeko:
|