2001
|
|
Ez zekiat nor haizen ezta hemen zer egiten duan ere. Bost axola detektibea, giggolo edo mutur luzea haizen; baina besteren kontutan hire muturra sartu
|
behar
hori ez diat atsegin.
|
2005
|
|
– Hauts zarete eta hauts bilakatuko zarete: zergatik lur gehiagoren
|
behar
hori? –Leonieren ahots kakoila sumatu zen.
|
|
Baina marinela ez duk arrantzalea, ontzian nahi genuelako ez ginen ontziratu. Galdetu egin
|
behar
hori guri, Londonen bizitzeko eskubiderik ez bagenu legez. Hala pentsatu izan nuen, aukera ematen ziguten horretarako, ez ote genuen eskubiderik.
|
2006
|
|
– Guk ez daukagu
|
behar
hori.
|
|
Beraz, inori ezer esan ez bazion ere, are, bere buruari ere aitortzen ez zion arren, ametsa beteko zelako susmo lauso eta gorpuztugabe batek–erlatiboki gazte hilko zelako segurantziak, eta hil baino lehen denbora tarte zehaztugabe baina atsegina pasako zelako fedeak– lagundurik bizi, ibili, mugitzen zen, betetzen zituen bere egitekoak. " Erlatiboki gazte" hil
|
behar
horrek, gainera, adin zehatzik finkatzen ez zuenez, eta hainbat urtetako tartea ematen zuenez –menturaz kinielak aberasturik biziko zen tarte hori bera–, osasunaren alde zerbait egin behar zelako ustean tinkotu zen. Eztarrian sentitzen hasia zen laztura berri batek –egiazkoa edo irudimenezkoa– gehi inoiz ukatu ez zuen ukitu hipokondriako batek egin zuten gainerakoa:
|
2010
|
|
Amak halako irudia ia normaltzat jotzeak, horrexek mintzen zuen Oliveira. Berandu ibili
|
behar
hori, ordea, integratuta zegoen Oliveiraren nortasunean. Amak ez zekiena zen, noski, gaueko ordu txikietan jokatutako xake partidak zirela balio zuten partida bakarrak.
|
2011
|
|
– Arrazoi, Lazkano: bere inpultsuek, kontrol itxura adierazi
|
behar
horrek, hain kontu militarra dena, bestalde, traizionatu egin zuten... Paradoxa polita, ezta?
|
|
Zertara dator inurriak etengabe aipatu
|
behar
hori. Gogoratzen ote zuen bere aitak hainbeste urte lehenago egin zion dei arraro hura?
|
|
bietarik nork iraungo du luzeago erlojuari begiratu gabe? Nork eutsiko dio gehiago buruan jiraka dabilkien eta kaletik sartzen den argiaren bidez intuitzen saiatzen diren ordua jakiteko gogo kezka grina
|
behar
hori asetzeari?
|
2012
|
|
Azkenerako, zalantzan jarri ninduen guztiz ziur egon
|
behar
horrek:
|
|
Funtzionatzen zuen. Benetan erlaxatzen ninduen, eta arnasaren jarioan kontzentratu
|
behar
horrek distraituta mantentzen zuen nire gogo nekaezina.
|
|
Dioenez, eskubide bat bezala ulertzen zuen bakarrik egotearen kontua, eta harrotasunez zeraman hasiera batean. Gerora, ordea, erru sentimendu bat sortu zion bakarrik egoteko zeukan
|
behar
horrek. Jekyll doktorearen eta Mr Hyde ren adibidea jartzen du bere barne gatazka adierazteko.
|
|
Lurrera bota zituen mahai gainean zituen paper eta apunte guztiak. Bere egoskorkeria madarikatu zuen, den dena beti perfekzio akatsik gabeaz egiteko hezurretan errotuta zeukan
|
behar
hori, gaitz hori. Gaixotasuna baitzen berea, ezer izatekotan.
|
|
Izango diagu ospatzeko tenorea oraindik, ez dituk zakarrak izan ihardetsi diot urteotan garraztutakoari. Kartzelako urteek pilatu mikatza dena kritikatu guztiari bere ifrentzua, denari bere koska eragozpena aurkitu
|
behar
hori gozatu behar duk. Baikortasuna ironia samina eta sinesgogorkeriaren zigor ziegatik libratu.
|
2013
|
|
Gauza bat egiten bukatu orduko eskatzen dit hurrengoa. Neure senetik ateratzen nau beti nagusi izan
|
behar
horrek: hiltzen den egunean ere, katabutetik aginduko digu berogailua amatatzeko edo atea giltzez ixteko.
|
2014
|
|
lekukoen
|
behar
horretaz
|
2015
|
|
Asaba zaharren baratza n aitaren heriotza sentimendu bakar batera ez murrizteko Saizarbitoriaren borondatea eta ahalegina igartzen da. Hunkimendu triste bat izaten bada ere nagusi ataka horren berri emateko orduan, Saizarbitoriak mihian bilorik gabe darakuski heriotzaren alde barregarri, gogaikarri eta higuingarriak (aitaren karkaxak etengabe garbitu
|
behar
hori). Are gehiago, Polikarpok aita hil dadin desiratu izana ere aitortzen du.
|
|
Bigarren, esperientzia negatiboetan eta oroitzapen mingarrietan kontzentratzeko giza joerak, etorkizunak ekar diezazkigukeen arriskuen aurrean gure burua begiratzera garamatza. Gudari zaharrak gerra legez, oroitzapen mingarriak gogoan etengabe eduki
|
behar
horrek gure burua pairamendu berrietatik babesteko balio digu onenean, hanka lehen bezala ez sartzeko, baina ez, jakina, zoriontsu izateko.
|
|
Sinesgarria dea etengabeko azpimarratze hori? Ez da enfatikoegia idazleak konpromisoaren txapeldun lukeela nabarmendu
|
behar
hori. Enfasi horren atzean ez ote dago kontuok batere garbi ikusten ez dituenaren itxaropena, errepikatzearen errepikatzez bere burua konbentzitzekoa?
|
|
Hil arte bizi. Iraun
|
behar
horretan arrazoia puskaka desegiten ari zaizun arren. Komunean babestu.
|
|
Ingurunea begiratzeko nonbait geldirik egon
|
behar
hori, landarea loreontzian bezala, ez zen kapritxozko gauza bat. Zorabiatu egiten ninduen mugimenduak.
|
|
Soberako imintzio eta aieru antzeztu zale direnak ezin ditu jasan Errazkinek. Urte guztiotan egiaztatu duenez, funtsik gabeko pertsona friboloen ezaugarri berezkoena da axalkeriaz mintzatu
|
behar
hori.
|
|
– Utzidazue gauzak nire erritmoan kontatzen, arrapaladan egindako galderei erantzun
|
behar
horrek gaizkitu egiten nau-eta.
|
2016
|
|
Bestela, zertarako agindu Estherri sinfonierraren erdikoa hutsik uzteko? Maletarena ere hor zegoen, apalaren neurri berekoa izan
|
behar
hori...
|
|
Esaten nuen bada nik euskaldunak makal samarrak ginela maitasun kontuetan! Kanpotarrek erakutsi
|
behar
hori ere, asto hutsak izango ginen-eta.
|
2017
|
|
Baina ez al genuke patxadaz hausnartu
|
behar
horren inguruan. Ez al gaude sortzen, ohartu gabe, feministen arteko hierarkia eta elite berriak?
|
|
“Oso gutxi inplikatzen da birgaitze prozesuan, eta, hortaz, zaintzailearen arreta behar du atazak erakusteko eta errepikarazteko, hala ere, esan beharra dago azken egunetan aurrerakuntza seinale txiki batzuk antzeman direla, eta zentzu horretan terapiak aurrerakuntza horietan lagundu egin duela. Hainbat galdera egiten duenean, kanpoko laguntzara (agenda bat) bideratzen zaio, baina, berez, ez zaio hura begiratzea otu orain artean, hala ere, badirudi ohartzen hasi dela kanpoko laguntzaren
|
behar
horretaz. Bestalde, nora eza tenporal eta espazialek bere horretan jarraitzen dute ohiko ingurutik kanpo dagoenean.
|
|
Ez zaie bada ongi joan? Zertara dator etengabe gogoeta egin
|
behar
hori. Azkeneko 19 urteetan ondoan, aurrean, atzean, gainean, azpian, alboan izan duen bisaiari so egin dio:
|
|
Eseri egin dira. Begok ia keinu nabariezin batean Axi bere ondora eserarazi eta Joseba uxatu du Landerrez harantz; eta Josebak eskertu egin dio, badakielako, adiskidantza erakutsi
|
behar
horren aitzakian, bera arintzearren egin duela, jai edo izan dezan.
|
|
Josebari istorioak grazia egin dio; grazia egiten dio Landerren nobio
|
behar
horrek eragindako minak, baina berea makurragoa da; hor dago istripu ondoko Axi, sillan eserita, ordenadore pantailari adi dagoelakoak eginez.
|
2019
|
|
Euskal Herriko Txapelketan demostratu beharra neukala sentitu nuen. Demostratu
|
behar
horrek presio bat eransten zidan eta saiatu naiz hori eranzten; nire lanketa horixe izan zen: presio hori kentzea.
|
|
Azken honek, gutxika gutxika, idazle gisa gero eta autoritate handiagoa sentitzen duen arren, kontziente da jendearen aurrean onartua izateko inteligentzia eta talentua erakusteko bulkada izan ohi duela, ukazio batetik abiatuko balitz bezala. Karmele Jaiok aipatzen duen argazkilarien aurrean burua makurtu
|
behar
horretan laburbil liteke agian apalkeria fortzatu hau.
|
|
Poemez, ipuinez, nobelez, iritziz.... osaturiko corpus literario hauek ukigabeko eremua izan daitezkeela sinetsi nahi al dugu? Kasualitatea ala kausalitatea da neutraltasun nahi edo
|
behar
horri itzuri egin dion idazle bakarrak, Meabek, gorputza identitate eta ezagutza tresna, literatur gai, autoerretratuen eta liburu osoen harrobi bilakatu izana. Ezkutatu edo lehen planora ekarri?
|
|
Ez dago modu hoberik sor litezkeen gabeziak gainditzeko, zerbitzu berriak bideratzeko eta gure askazia eraberritzeko. Eguneratu
|
behar
hori, dena dela, ez da guri bakarrik dagokigun zerbait; inguruak egokitu beharra dauka. Alderdi hauetan, adibidez, ez dituzte oinetakoak eransten etxean sartzeko, eta horrek zuzenean eragiten digu.
|
2020
|
|
Egun batetik bestera, barreneko kommutadore batek aktibatuta bezala, adoretu egiten da, eta ematen du luzaz lozorroan izandako asmoak denak batera esnatzen zaizkiola; halako ezinegon batek hartzen du, eta egiteko dauzkan guztiak bi egunetan egiteko premia eutsiezin bat sentitzen duela dirudi. Orduan hiztunago ibiltzen da, etenik gabe jardun
|
behar
horrek are gehiago animatuko balu bezala. Errioxako etxea erostea erabaki zuenetik horrelako bolada batean zebilen.
|
|
Izan ere, onartezina da. Onartezina da edozein lanpostutarako beltzatua eta liraina izan
|
behar
hori. (Liburutegiko bezero bat imitatuz) “Egun on anderea:
|
|
Gauza bat egiten bukatu orduko eskatzen dit hurrengoa. Neure senetik ateratzen nau beti nagusi izan
|
behar
horrek; hiltzen den egunean ere katakunbetatik aginduko digu berogailua amatatzeko edo atea giltzez ixteko...
|
|
Hemen jabetu nintzen erakusleihoen muntaz ere, eskaparate batek zenbat saltzen duen ez nekien. Hasieran ez nuen ulertzen hamabost egunean behin erakusleihoa aldatu
|
behar
hori, baina atoan konturatu nintzen jendeak zenbat begiratzen zion, nola etortzen zen galdezka: “Atzo eskaparatean zegoen zapia saldu egin duzue? ”, “ez, eskaparatea aldatu dugu”.
|
2021
|
|
Marka da, 2.000 inguru idatzi dituela kontuan izanda! Ziur naiz zaila, oso zaila egin zaiola hautaketa egitea, baina oinarrira joan
|
behar
horrek are eta adierazgarriago egin du hautaketa bera. Errazena litzatekeelako urte hauetan guztietan idatzitako 30 kritika positibo aukeratzea; gustuko izan dituen 30 obrari buruz idatzitakoak berreskuratzea.
|
|
Han esandakoaren arabera, behar beharrezkoa da derrigorrezko soldadutzari ezetz esatea, ezinbestekoak dira intsumisoak munduko bakea lortzeko. Eta ez da beldurrik izan
|
behar
hori dela eta kartzelara joateko. Kontua da, haren ustez, kartzelara joateko gertu dagoen intsumisoa prest egongo dela gerra garaian engaiatua izateari ezetz esateko.
|
2022
|
|
esan
|
behar
hori kenduta.
|
|
Ez dagokizun espazio bat okupatzea justifikatzeko modu bakarra egiten duzun horretan oso ona edo ezin hobea izatea da”. Justifikazio
|
behar
horretatik dator emakume bertsolariek sarritan aipatzen duten (auto) exijentzia eta (auto) suntsipen maila altua.
|
|
Beti urrunago joan
|
behar
hori. Arte postmodernoak eta antzerki postdramatikoak antzezpen espazioen desegitea ekarri dute.
|
2023
|
|
Baina beharbada ez dugu energia gehiago galdu
|
behar
horri bueltak ematen. Agian iritsi da momentua mahaiari ukabilkada emateko, eta “Nahikoa da! ” esateko:
|
|
Horregatik, nire ahalegin guztiak horretara bideratu izan ditut, hutsuneak betetzera: adibidez, nire herrian ez zegoen antzerki talderik, eta antzerki talde bat sortu nuen,
|
behar
horri erantzun bat emateko. Nire hurrengo borroka herrian, Markina Xemeinen, antzoki bat sortzea da, oraindik ere ez daukagulako espazio egokirik.
|
|
Haurtzarotik dugu bestea izatearen sen edo instintu hori. Baita fikzioaren
|
behar
hori ere. Errusiar sinbolismoari lotuta, Nikolai Evreinov zuzendari, dramagile eta antzerkigileak ekarpen interesgarriak egin zituen gai honen inguruan.
|
|
Gizartea aldatzen doan heinean, arteak ere aldaketak jasaten ditu. XX. mende hasierako abangoardiek izan zuten
|
behar
hori. Betiko eredu hermetikoetatik aldenduz, zenbait talde eta artista sortze prozesu desberdinetan murgildu ziren.
|
|
Artearen bitartez izakiaren errealitate imajinarioetara hurbilduz, artifizioaren bitartez nire duda eta beldurrak desbelatzera. Izakiak betidanik izan duen mozorrotzearen
|
behar
horren intrigak erakartzen ninduen. Nire herrian ez ezik, maskararen erabilera munduko bazter guztietara hedatuta zegoela ohartu nintzenean, beste kultura eta gizarteetako dantza maskaratuak ikusi eta aztertu nituen.
|
|
Esperimentaziorako
|
behar
horren barruan, badira gure sorkuntza kolektiboaren eskemak apurtzen dituzten proiektuak ere. Esate batera, argiaren dramaturgia batetik abiatzen den proiektu bat dugu.
|