2001
|
|
edo irakurria izango zen, gai hori hizpide zuen editorialean, esan baitaiteke bere buruaren defentsa egiten zuela. " Gure Erriko arazoetaz
|
behar
dan neurriz eta ugaritasunez mintzatu ez giñala diotenak ere ba dira" aitortzen zuen batean, behintzat, zirt eta zart hauxe erantzuten zien lotsagabeei: " Gu ez gaude iritzi orrekin ados. Emen argitaratu diran lanik gehienek, zuzen zuzenean Euskal Erriko arazoak aztertzen dituzte.
|
|
" Gizon ospetsu" bati entzundakoa, lehena: " Zinez zoragarria da bihotza gizon bati aldatzea, baina zertan gelditzen da zoragarritasun hori Ipar Amerikan
|
behar
dan aina sendagille ez baldin badago!". Honaino," gizon ospetsu" horren kexua.
|
|
Are gehiago oraindik, 24 milloi pertsona (zuriak% ko 10 eta beltzak% ko 31) behar gorrian bizi dira. Bizitzarako
|
behar
dan minimoa baino gutxiago irabazten dute, alegia. Hau ere harritzekoa da baina hala da".
|
2003
|
|
Adib: " biren arte erdibitu
|
behar
dan ahalgea"," beste gauza askoren arte".
|
|
Gizonek ixilik entzungo diote dana. Baina Inasi ezta ibili mundutik eta eztaki zer esan diteken eta zer gorde
|
behar
dan barruan ixilik. Gizon batek esan balu, orain erran duanak Zubiri mindu eta Txominen poza urtu eginen zukean.
|
|
Aitortu behar da, mutilak baino askoz trebeagoak dirala neskak honelako zereginak
|
behar
dan moduan betetzeko. Benetan egoten dira catedráticoen ezpainetatik dingilizka eta eztute egiten noizik behin bakarrik ja!
|
|
Zer da hau? Ahaleginak egiten ezpaditut, eztut jakinen
|
behar
dan garaian nagusiak agindu zidana! Eta arreta handiarekin saiatu ta honela jarraitu zan idazten:
|
|
Ongi pentsatuz gero eramangarriagoa da biren arte erdibitu
|
behar
dan ahalgea. Bakoitzak berak nahi duan bezela, kiskilak jaten dagoz orain biak lasai lasai.
|
|
Antologia honetan ez dogu Testu Azterketarik jarri. Aurrekoan erakutsitako bideak betiko balio dabe; gainera, bosgarren mailara orduko, gure ikasleok badakie azterketa hori zer dan eta zelan egin
|
behar
dan.
|
|
Danok dakigunez, baietza emotea izaten da errezena; emondako berbeari eutsi eta leporatutako eginbeharra betetea nekezagoa izan ohi da, beti lanpetuta bizi gareanontzat, behinik behin. Dana dala, gauzea
|
behar
dan astiaz eta patxadeaz gertetako modurik ez dodala izan autorturik, hemen naukazue, ahal dodantxua egiteko borondaterik onenaz.
|
|
Fedean hezi eta hazi, fedea
|
behar
dan lez ospatu, eta fedea bizi.
|
|
Esan dogunez, fedea
|
behar
dan lez ospatzea, hau da: fededunok sarritan batzen gara geure fedea ospatzeko (horra hor, gure domeketako mezak, sakramentuak, hainbeste eratako eleizkizunak, etxeko edo lagun arteko otoitzak...).
|
|
Guk, ostera, aspaldiko urte luzeetan horren beharrizanik ez dogu izan, eta ez dot uste horregaz gauza handirik galdu dogunik. Euskera batua beharrezkoa bada eta hori lortu nahi badogu, azaletik hastea da errezena eta emon
|
behar
dan lehenengo pausoa ortografia bateratzea da. Baina zein bide hartu horretarako?
|
|
Hurrengo urte biak, bizkaitarrok Arratiako Artean (Gaztelu Elexabeitian) egiten genduzan. Gerreak hondatutako Seminario Txiki hau
|
behar
dan moduan atondu barik egoala ta, berandu, guztiz berandu eroan ginduezan Arteara, bigarren urtea egiteko: urtarrilaren azken aldean, aurreko urriaren hasieran eroan beharrean.
|
|
edozein gizon eta emakumeren duintasuna ta handitasuna aintzat hartzen, edozein umetxu Jaungoikoaren antz eta iruditzat eta Jesusen anaiatzat hartzen. Jaungoikoa alde batera itxi dauan gure gaurko gizarte honek ez ete dau galdu, bide batez, umeak maitatzea, gaixoak eta zaharrak
|
behar
dan lez estimatzea?
|
|
Gure obispoak berbok esaten deuskuez: " Minez ikusten dogu, aldi ta une batzuetan kristinauok ez dogula
|
behar
dan bestean geure ganean hartu itxaropenak eskatuten deuskun behar beharrezko behar hau: betikotzat hartu izan doguzan egoera batzuen jagole edo zaintzaile gehiago izan gara, egiteko egoanaren akulari eta zirikatzaile baino".
|
|
Gerraosteko eremu mortu haretan ezer gitxi euken eskura euskera ikasi nahi irakatsi gura ebenak: gramatika arloan urri baebilzan, irakurgai
|
behar
dan modurik zuzentzen be ez euken erraz. Eztasun horretan, handikhemendik zuzendutako gauzatxuakaz konpondu behar zan eta norberak atondu behar irakasteko eduki eta baliabideak.
|
|
Zuen nahia hori bada, kostako jatzue. Hemen ez daukazue ni mozkortzeko
|
behar
dan beste ardao.
|
2004
|
|
Galdera bat baizik ez da egin behar: zein da hartu eman egokiera horietan, alkar ulertzeko, alkar aditzeko, alkarri laguntzeko, nork bere bizia irabazteko, erabilli
|
behar
dan hizkuntza. Bizi beharrez ta hitzegin beharrez, zein da egiazko mintzabidea?
|
|
Hori dala ta, mendi tontorretako eta mendarte zokoetako hizkerek, folklore maillako sasi hizkuntzek, ez dute beren hortan bizitzeko eskubiderik. Hizkuntza bat" zokoetan" edo" mendi gaillurretan", turistentzako ikusgarri egon dedin, pertsona diran hiztunen zoritxarraren gain iraunarazi
|
behar
dan ezkero, nik garbi diot: Ez!!!
|
2007
|
|
irakurri, idatzi eta jardun. Pentsetan egon gara zein gogorra izan
|
behar
dan hemen bizitea, egunak hamalau ordu baino gehiago daukaz ta.
|
|
Bizi bizia da eta danetarik topau leiteke. Azokan ortuariak eta frutak saltzeaz ganera, liburuak, osabedarrak, erropak, eta etxean
|
behar
dan guztia saltzen dabe. Askok betiko jazkerak darabilez; andrek, batez be; alkondarea eta jersea, behe aldean, hiru gona, bata bestearen ganean, eta hiru lau bolantegaz apainduta; hotz egiten dauenean, manta bat lepotik jarrita eta aurrean lotuta.
|
2008
|
|
Hara Jauna! Aurten ez dabe eurok
|
behar
dan beste errezau edo txarto errezau dabe. Honakoxe zimelak eta erkinak izan dira jaso doguzanak.
|
|
Hori horrela, eta aurrekoa bertsoaren puntua izanda, honela amaitu zuen: «Zer egin
|
behar
dan Abarkas baino/ gitxiau ez izateko».
|
2010
|
|
«Esan dezu, nola eguin
|
behar
dan azqueneco confesiotik oraindañoco examina. «Demagun, aurtasunetic, edo gueroz eguin dituzula confesio gaiztoren batzuec ¿ nola eguingo «dezu, oec berritzeco bear dan, examina?
|
|
Aita: nola Euskalerrietan umeen haziera ona ta
|
behar
dan dotrinarik izango da, baldin euskera ondatzeko ahalegin guziak egiten badira, ta gure mutiltxo edo haurrai bildur ta azoteakin euskeraz eragozten bazaie. Hoiek berak gero edo eleizagizon edo etxajaunak izan behar dute.
|
2011
|
|
taloa ta esnie. Esnea ondo egosita, talo zopak hartzen ziran eta,
|
behar
dan beste jenero egoten zanean, sartenekoa be jaten zan.
|
|
Bareziko Edurretako Ama Birjinearen ermitea. eta ganaduak ugaritu diralako, udan lehortu egiten dira iturri gehienak, eta auzoko etxeek ez dabe eukiten
|
behar
dan beste ur euren beharrizanetarako.
|
|
Mutikoek eta neskatoek banan hartzen eben eskolea lehen. Eskoleak
|
behar
dan beste leku eukanean, gela bana izaten zan neska eta mutilentzat. Barezi eta Larrazabaleko eskolak txikiak ziranez, han gela berean ikasten eben, neskak alde batean eta mutilak bestean.
|
|
Hurrengo urtean, gaztetxuekin, hamabost hamasei urtekoekin egokitu jatan. Denpora gehiago egiten genduan landan baloia zelan jo
|
behar
dan ikasten, barruan liburuagaz baino. Izan be, mitikoak ginan inguruko gaztetxuentzat Unibersidadeko futbol taldeko selekzinoan jokatzen genduanok.
|
|
Bai frantziarrek bai guk, pozik eta bihotz dardaraz jarraitu genduan gure fede bakarra batera autortzen. Orduan bai, zeozertarako balio izan eban latinak, nahiz eta fede bera bakotxaren kulturan mamindu
|
behar
dan. Eskerrak don Klaudioren ahots ikaragarriari!
|
|
Alboko" Maximo" ko jesuita ikasleek
|
behar
dan moduko barria egin eben, bedarrezkoa. Guk lurrezkoaren gainean jolasten genduan.
|
|
Ha zan izerdia botatea hurrengo domekan gauzak
|
behar
dan moduan egiten hasi nintzanean! Gehitu egiten zan izerdiak urtetea, korutik gazte eta zahar begira begira ikusten nebazanean eta, gero esan eustenez, don Kanutok pater noster bakotxeko ea zenbat denpora kentzen eustan neurtzen egozala konturatzen nintzanean.
|
|
" Ba, ni ez nazalako peloteagaz sakea atera
|
behar
dan lekura heltzen, ezta erdira be!"
|
|
Vienan egin genduzan azken egunak. Etenbako euriak ez euskun itxi
|
behar
dan moduan ikusten eta miresten hainbeste eta hainbeste jauregi eder, enparantza zabal... baina Opera etxean egonda gero, Orson Wellesegaz" Hirugarren gizona" pelikulan bat egin genduala iruditu jakun, berak Joseph Cottenegaz eztabaida garratza izan eban norian gorantz igon genduanean.
|
|
Elorrion nagoala birritan egokitu jat Erromara joatea. Bietatik baten be ez genduan astirik hartu
|
behar
dan moduan ez arakatzeko ez ikusteko be.
|
|
Dana dala, lehenengo urteetako oporrak amaituta jarraiko isiltasun larri ha zala eta geratu jatan ezkortasunak edo dana dalakoak ez eustan itxi urte batzuetan gogo jardunak
|
behar
dan moduan, egoki eta gozatsu egiten.
|
|
Ule motxa eukiten eta futbolean sotaneagaz edo soingainekoagaz egiten be ez euskun ixten, prefekto zala. Aurreko hezitzaile gehienen aurka,
|
behar
dan moduan orraztu behar genduan ulea eta behar dan moduan jantzi behar genduan kirolean egiteko. Eta bide horretatik jo behar genduan beste gauza askotan be, gaurko munduari uko egin barik.
|
|
Ule motxa eukiten eta futbolean sotaneagaz edo soingainekoagaz egiten be ez euskun ixten, prefekto zala. Aurreko hezitzaile gehienen aurka, behar dan moduan orraztu behar genduan ulea eta
|
behar
dan moduan jantzi behar genduan kirolean egiteko. Eta bide horretatik jo behar genduan beste gauza askotan be, gaurko munduari uko egin barik.
|
|
Beti esan dot beste hainbesteren artean nire" asignatura pendiente" etariko bat, pianoa edo organoa
|
behar
dan moduan ez ikastea izan dala.
|
|
Neuk be neure burua gaztetzat neukalako jarri dot" gazteok". Juan San Martinek ateratako lagungarri batzuekin eta Kirikiñoren Abarrak herrikoiagaz baliaturik (ala Bitañoren Atalak ete zan?), jo eta ke ekin geuntsan irakurten eta zelan idatzi
|
behar
dan ikasten.
|
|
" Zer egin dozue ba?". " Ba, antzerkian neskame egiten eban Blankik hartu dau eta zirti zarta, ia hasi orduko, Txikitxok
|
behar
dan moduan egin behar izan dau". Zelako antzerki irakaslea ete nintzan, ba?
|
|
Eta zuzendari, gehienetan, emakumeak. Bide hori hartzera eroaten gaitu eta eroango gaitu, geroago eta gehiago,
|
behar
dan beste abaderik ezak.
|
2012
|
|
Astoa libre egon ezkero, astoagaz ekarten ebezan kantinak, baina osterantzean eskuz; eta behar gogorra izaten zan hori, gehienetan umeak joiazan uretan eta. Udan etxe inguruan
|
behar
dan beste ur ez egoan lez, erropea garbitzen Pintxeko zubipera joaten ziran.
|
|
Euren zereginetarako, egur mueta desbardinak erabili izan dabez, beti bere, egin
|
behar
dan tresnearen arabera aukeratuta. Otzara moduko jeneroak egin eta piezak alkarregaz josteko gaztainea erabilten dabe; aulkiak eta sillak, ostera, leizarragaz lantzen dira; eta aulkien kaderak egiteko haltza edo pinua da hobea.
|
|
Arbolak troinu bakoak izan behar dabe. Artezak edo okerrak izateak ez dauka hainbesteko garrantzirik, antza, eurek emoten deutsie gero
|
behar
dan formea eta.
|
2013
|
|
Labayru Ikastegiak ahalegin handia egin dau lekukotasunak batzen, baina hau dana ezin posible izango zan lekuan lekuan euki ditugun laguntzaile, informazino emoile eta kontaktuen laguntasunik barik. Ate asko jo behar izan ditugu dana lortzeko, eta dandanetan alderik alde zabaldu deuskuez ateok
|
behar
dan guztian erraztasunak emoteko. Horreri esker osotu ahal izan dogu lana emaitza honetara heldu arte.
|
|
Beste eragile batzuk be egon dira; adibidez, gazteak herri handietara eta urietara ummtzea. Hemetan
|
behar
dan beste gazte ez egon izana, hori izan da hainbat tradizino bertan behera geratzearen errazoi historikoa une batzuetan. Errazoi hori berori izan da batzuetan, neskak sartzen hasteko atxakia mutil hutsez osotzen ziran esparruetan.
|
|
Ez daukagu angularik gaur gabaz apaltzeko, hain gutxiago dirurik ezertxo be erosteko, zeuek dakizue ondo zenbat diru gaur
|
behar
dan sabela beteteko.
|
|
Inok ez nau gerarazoko Takonerara heldu arte. Mailuk bere lana ondo betetzen badau,
|
behar
dan momentuan metxa isiotu eta Feliperen segizioaren aurka bialduko dot karroa, salto eginda gero.
|
|
Hölderlinek natura ez dau ikusten Goetheren antzera. Harentzat natura ez da barruan bilatu
|
behar
dan jakintza, ez esnatzen dauan grina edo irrika, beste hau baino: bertako bakea, eta isiltasuna, bere agiriko aldaezina eta axolagabetasuna.
|
2014
|
|
NeurriakZelan leiteke horren gauza txikerrak gure bizitzetan horrenbesteko eragina izatea? Zelan leiteke ikusi ahal izateko mikroskopioa
|
behar
dan gauza batek, gure bizitzan eregitako etxebizitzearen oinarriak bat batean, ezelango aurreabisu barik botatea. Zelan leiteke horren gauza txikerrak horren tsunami handia sortzea?
|
|
N.1.1 – Eske oaiñ egunkarie hor dau, twiterren dau. Si egunkarin atea
|
behar
dan dana twiterren ateatze zazu; ta gehio re bai. (15/ 19 urtekoak).
|
|
Monzon jaunari h’ren arrazoiak adierazotzea eskatzen zaio. Lafitte, Haritxelar eta Larzabal jauneri, h’a, nun eta noiz erabilli
|
behar
dan azaltzea eskatzen zaie.
|
2015
|
|
Lehen eztok eta badok eta eztona eta badona egiteko ohitura handia egoan. Guraso batzuei ez jaken gustetan seLandetatarrak. meek holan berba egitea, hori
|
behar
dan moduko euskerea ez zalakoan; ostera, aitita amamek hikaz egiten eben familiako garaitikoakaz. Bestalde, gizonak andreari zu esaten eutsan, eta gurasoei be zu esaten jaken errespetua erakusteko.
|
|
Zapea edofronterak buztarriaren aurrean ipinten ziran hedeak amarrau baino lehenago, eta gainetik galtzuz egineko almohada bat eta ardi narrua, hedeak babesteko. Buztarriak erosi egin eitekezan, baina
|
behar
dan modukoa gura izan ezkero, arotzak egiten eban neurrira. Pagoa erabilten ei zan buztaIdi buztarriagaz behar ugari egiten zan. rriak egiteko.
|
|
Jakin badaki Teresak esperientziaz,, errazago dela gauza honeek idaztea, egitea baino?. . Orain gatozen izan behar dugun sorkariekiko atxikimendurik ez horretara, hor baitago guztia,
|
behar
dan bezala badoa. Hemen dago, diodanez, guztia; izan ere, Kreatzailearekin soilik besarkaturik eta sorkari guztien inolako atxikimendurik gabe, Haren Maiestateak isurtzen ditu bertuteak, eta horrela, guk apurka apurka landuz ahal duguna, ez dugu asko gehiago borrokatu beharrik izango, Jaunak esku hartzen baitu deabruaren aurka eta gauza guztien aurka gu babesteko.
|
2016
|
|
Gure bertsinoa
|
behar
dan moduan ulertzeko giltza eta kakoa hementxe dagoan ezkero, arlo hau ondo argitzen ahaleginduko naz, itzulpenaren historia be kontuan hartuz.
|
|
Guk hitzaurrean aitatzen dogun, bizkaierako eliz testueta ko tradizioa?
|
behar
dan moduan, zehatz eta zuzen ulertu behar da.
|
2017
|
|
Nik zuek baino askoz gitxiago dakit futbol kontuez, baina holango alkarte bat zelan eroan
|
behar
dan, apur bat gorabehera badakit. Esate baterako, nondik ateraten dozue dirua?
|
|
Eta holan da izan be: gizarte heldu, aurreratu eta prestatua, gauzak patxadaz eta
|
behar
dan moduan egin ezkero bere etorkizunaren ganeko erabagiak hartzeko gai dana.
|
2019
|
|
Behean ibarra dago, etxerako behar diran elikagaiak soloetan eta ortuetan landu ahal izateko lur aproposa. Goialdean ganaduentzako larrak eta etxea berotzeko
|
behar
dan egurra zuzentzeko basoak.
|
|
Baina euskara (izena) lehenago da batua (izenlaguna) baino. Batu egitea ez da itsu itsuan, bero beroan, arrapaladan eta goirik behera ezarrita lortu
|
behar
dan helburua. Bizitik, komunikabide bizitik jo behar dogu komunikabide bateratsu bat lortzera.
|
2020
|
|
Bisitetako batean kontatu zuen Pilik bezperan behartu zituztela solairuz aldatzera, koronabirusa dela eta. Han ez daukatela ez material egokirik ez baldintza nahikorik jaioberriak eta euren amak
|
behar
dan moduan artatzeko. Baina txarrago dela beharrizan gehiago daukatenek ez edukitzea babeserako materialik.
|
|
|
behar
dan bezela
|
|
Ulertu eziña zitzaion Jean' i jende txiro haiek gaur (eta XIX garren mende guzian barrena, beraz!) diruketa gaitzak xahutzea halako folklorekeria batean. Belgika' ko famak dionez, urte osoan aurreratzen dute dirua binchetar langilleek, iñauterietan txano eta soiñeko dotore horiek"
|
behar
dan bezela" jantzi ahal izateko... Zer adierazten du, bestetik, kanta zaharrak:
|
|
Alkarregaz jungo gara, bestelan ez zara oso urrunera helduko. Idahora doian trena nun hartu
|
behar
dan esan doztie. Hobe gabaz hartzen badogu, holan ez dogu problemarik eukiko.
|
2021
|
|
Zarauztarraren beste bertso honek ere atentzioa eman izan du: " Bertsolariak eman diote/ Txeko herriari gorantza/ Mireio batek edergailutan/ josia zuen Provenza./ Ene Jainkoa egin zaiguzu/ guri
|
behar
dan laguntza,/ ahal dan azkarren sendatu zagun/ gaixo dan euskel hizkuntza". Edukiaren sofistikazioa azpimarratzen du Payak:
|
|
Ulertu dot bere ardureak edo erantzukizunak bere garaiko ereduen araberakoa izan behar ebala, eta bere jokaerak sarritan egokiak ez izan arren, horixe zala berak ekiana eta horixe egiten ebala. Beragandik ikasi neban egoera askotan zelan jokatu
|
behar
dan, eta hain txikitatik zelango ardurako beharrak egin behar izaten nebazan. Mutilek hainbet arinen gixondu beha" dau, ta gixon batek in
|
|
1 Artikulu hau bizkaieraz idatzia dago eta, beraz, ez du Euskaltzaindiaren Hizkuntza Kalitatearen Behatokia zerbitzuak (HIZBEA) zuzendu. gauza bera Biblia dagokion zehaztasun osoz eta norberak eskuetan dauala irakurtzeko egindako itzulpena, edo eleiz alkartearen ospakizunetan, entzun hutsez, entzunda beste barik jaso
|
behar
dan testua eratzea. Eta kontuan izan behar zan gainera fededun eleiztar askok dauan Jainkoaren Hitzaren ezagupide maila.
|
|
Itxura baten, 2009tik 2019ra bitarteko epe hori oso luzea izan dala emoten dau testu moltso osoa prestatu eta argitalpena egiteko. Baina kontuan izan behar da, Meza Liburua eta Irakurgaien testu moltso hori guztia garbian jarri, ospakizun danak
|
behar
dan lez eratu eta zeregin guztia burutzeak bere denpora eskatzen dauala. Meza Liburuak 1.368 orrialde ditu, euren antolaketa desbardinakaz (ez jarraian doan nobela baten testua balitz lez):
|
2023
|
|
Hor zalantza handia daukat e, nire iritziz e, uste dut ez duela merezi ba modu artifizial baten eta botikei esker bizitzea jada iristen denean muturreko egoera batera. Hemen ez dago eutanasia edo, nahi duzun eufemismoa erabili ba hori ez dago legeztatuta eta ez dakizu zer egin
|
behar
dan, eta medikuak ere ez dute soluziorik ematen eta familian ere denek ez dute iritzi berdina izaten" (Gizona, 67, senidea).
|