|
2004
|
|
|
Integrazio zalea, integrazioaren mekanismoen inplikazioak ezagutzen ez baditu ere. De facto hizkuntza eta kultura arrotzean bizi
|
behar
baldin bada, bizi egingo da. Ez dago kontrakarrean eguna etorri eta eguna joan.
|
|
|
Bestalde, independentziaren edo euskal Estatu propio baten beharkizuna edo asmakizuna botere auziaren terminoetan gorpuzten da. Deusik argitu
|
behar
baldin badugu, hortaz, euskaltasunaren eta burujabetza nazionalaren arteko sokan dagoen korapilo mota zer nolakoa den argitzea izango da kontua.
|
|
|
Goitik beheraino, erabat harturik, hizkuntzaren erabilera betekizun sozialen barrutian bazkatzen den izakia dugu, haraindiko izpiritu ederren gogo jardunetan bainoago. Identitatearen grina bera ere barruti horretan bazkatzen den zerbait da, noski, dena esan
|
behar
baldin bada. Identitatearen kontzeptuak bizitza eratzeko sentiduen gaia ekartzen digu burura, bizi zentzuaren eraikuntza, eta ez dago asko pentsatu beharrik zentzuak ez direla eraikitzen norbera barrendurik daukan bizitza sozialaren barrutitik landa.
|
|
|
Erdararen beharrak euskalduna etxekalte bihurtzen du. Eta bere etxeari su eman
|
behar
baldin badio, ez da damutuko hori egin izanaz, askotan eta askok gauza berbera egin duelako.
|
|
|
Bai, Estatuaren problematika ikertu nahi ez duenak, ez du sekula jakingo Europako eta munduko hizkuntza gehien gehienekin egun gertatzen ari den hondamendi izugarria zertan den. Betoz, etorri
|
behar
baldin badute, ondoren eta xehe xehe direlako faktore horien xehetasun aletuak. Baina aipatua dugun funtsezko problematikari itzuri egin gabe.
|
|
2006
|
|
|
Oraintxe beteko da urtea, lehenengo eskutitz hura jaso nuenetik. Azken hilabeteotan burutik pasatu zait, inoiz edo behin, neronek deitzea; gauzak argitzeko, zer argiturik baldin badago, eta modu onean amaitzeko, amaitu
|
behar
baldin badugu. Ez dut deitu ordea:
|
|
2007
|
|
|
968 Hitza bera Campe k sorturikotzat eman
|
behar
baldin bada, iraultzazale fin bat du, gainera, asmatzailea, Allah fede! (Campe k berak uste zuen,. Brüderlichkeit?, fraternité itzultzeko, berak asmatua zuela orobat; baina Lavater ek 1776an erabilia bide zegoen jada, ik. KLUGE, F., loc. cit., 104).
|
|
|
–Volksgeist (also Volksseele, Nationalgeist or Geist der Nation, Volkscharakter, and in English < national character>) is a term?? 117 Hau da gai bat, betiere terminologia alemanarekin izendatzen jarraitzen dena. Eta, bigarren, ideia funtsean bera itxuraz118 hitz ezberdinekin adierazten da, goiko berba horiek denak sinonimotzat hartu
|
behar
baldin badira behintzat. (Beti behintzat ez direna, ikusiko dugunez).
|
|
|
Hizkuntza karaktere bezala kontsideratu
|
behar
baldin bada, hots, autokausalitate, autokreazio bezala historian, orduan, hizkuntzak gauzka?, kreatzen gaitu?, ez dugu geuk elegiten, baizik hizkuntzak hitz egiten gaitu. Fichte-k dauzka, batzuek nazionalismo itsuaren probatzat gustura ailegatzen dituzten hala moduzko esaldiak (Humboldt gaztearen estreinako gogoetak hizkuntzari buruz haren jarraigoan eginak izan direna, probatua da) 56. Askoz gehiago da gizakia hizkuntzak eratua, hizkuntza gizakiek eratua baino?
|
|
|
Ontzira begiratu eta oso gutxi geratzen dela ikusita, hamaika, hamabi, hamahiru, hamalau eta hamabost, zuk hartu dituzu azkeneko koilarakadak. Ez da gosez hilko, pentsatu duzu, are gutxiago amamaren etxean afaldu eta bazkaldu
|
behar
baldin badu.
|
|
2008
|
|
|
–Agintzen zaidana egin
|
behar
baldin badut, eskolta nahi dut. Benetakoa.
|
|
|
behar dugula. Hizkuntza horietan hitz egin
|
behar
baldin badugu, horrek, besteak beste, zera esan nahi luke: hitz egitea gauzak egitea denez, hitz egitea bizitzeko modu bat denez, herri euskaldunaren nazioa ez ezik, espainiar eta frantses nazioen eraikuntza ere gure betebeharra dela.
|
|
2009
|
|
|
–Auzitegi Nazionaletik koordinatzen ari da Poliziaren lana guardian zegoen fiskala, eta epailea horren buru. Lasaitasuna eskatzen ari dira jendeari, berandu iritsi
|
behar
baldin badute ere atzeratzeko euren eginbeharra, ordu punta delako eta jendea izututa dagoelako. Poliziak oraingoz leherketa batzuk izan direla baieztatzen du, zuek aipatu dituzuen horiek, lau leherketaz hitz egiten da, laurak tren geltokietan.
|
|
2010
|
|
|
Interesa duenak har dezan gertatu eta esan denaren isla, eta atera ditzan bere ondorioak. Euskal Herria munduan jarri
|
behar
baldin badugu, sikiera arrazoi finko eta sendoen gainean jar dezagun.
|
|
|
Ricardo Gómezentzat, eztabaida zientifikoa amaituta dago. Eta eztabaidatzen jarraitu
|
behar
baldin bada, euskarri zientifikoetan egin behar dela dio, kongresuetan edo topaketa zientifikoetan. –Eztabaidatzen jarraitzeko maila bat behar da, ulertzeko argudioak zergatik diren sendoak?.
|
|
|
Diputatuak esan zion Gili Harris Gasteizera ekarri behar izatekotan, ekarriko zutela. . Esan nion kontrastezko indusketak egin
|
behar
baldin baziren, egingo genituela, gogoratu du Lorena López de Lacallek,, ez zegoela arazorik?.
|
|
|
Aingeru ere ez dut bazterrera utzi nahi inolaz ere. Eta egun batzuk biok bakarrik igaro
|
behar
baldin baditugu, egongo gara. Ez nuke nire mutila orain ohartu gabe alde batera utzi eta galdu nahi.
|
|
2011
|
|
|
Zer egin ezin badugu asmatu, ez egiten ikasi dugu. Herri batek zer ez duen egin
|
behar
baldin badaki, herri hori erne dago, adimena dauka, sena, erresistentziaren lehen pausoa eman du.
|
|
|
Berdintasuna bilatzerakoan, munduko gizatalde batzuk hartzen dira eredutzat, eta gainerakoak haien mirabe bihurtu. Eredua mendebaldeak izan
|
behar
baldin badu, jakina, gizateriaren zati bat bihurtzen da unibertsala, eta ideal horrek ikaragarri larria den menderatze sistemaren arazoa estaltzen digu?. Eduardo Camacho, La muerte de las lenguas indígenas, 14 or.
|
|
2012
|
|
|
Jakin beharra zuen nor zen Xabier Betelu hura. Azkenean garbitu
|
behar
baldin bazuen, hilotza desagerrarazi eginen zuen. Inork ez zuen putakume haren arrastorik aurkituko.
|
|
|
Merkatua ez dago gaizki gizon batekin oheratzeko; bai, ordea, bikote egonkor bat aurkitzeko. Askotan pentsatu du agian zorrotzegia dela eta ez diela akats bakarra barkatzen, baina, telebista bat erosteko haren baliabide guztiei begiratzen badie, nola ez die erreparatuko gizonaren gaitasun guztiei, goizero haren alboan esnatu
|
behar
baldin badu. Askotan, gizon bat ezagutu eta elkarrekin irteten hasten direnean, lan elkarrizketa bat egiten diola sentitzen du.
|
|
|
–Nerea, zerbait
|
behar
baldin baduzu, eskatu lasai?
|
|
|
Hori zitekeena iruditzeaz gainera, erraza ere iruditzen zitzaidan, eta pozik nengoen hura egiteko burutapena izan nuelako, abantaila handiagoak bainituen beltzek edo indiarrek baino, baina indiarrek ez zuten oztopo bat kontuan eduki gabe, alegia, ontzia amaitzean, hura mugitu eta uretara eramateko eskuen premia, niretzat indiarrei erreminta premiak sortutako ondorio guztiak baino konpontzen zailagoa zen oztopoa. Izan ere, zertarako nahi nuen basoan zuhaitz handi bat aukeratu, nola edo hala moztu, kanpoaldea aizkoratu eta berdindu txalupa itxura eman arte, eta barrua erre edo moztu hutsunea egiteko, hori guztia egin ondoren, aurkitu nuen leku berean utzi
|
behar
baldin banuen, uretaraino eramateko gai ez nintzelako?
|
|
2013
|
|
|
–Triste nago, Joseba. Egunkaria utzi
|
behar
baldin baduzu, istorio tetriko nazkagarri horiek betirako ahaztuko zenituela espero nuen.
|
|
|
Hiru lau urrats urrundu nintzen, bizkarra eskainiz horrela nire inguratzaileen alabardei. Garbitu
|
behar
baldin baninduten orain zuten parada. Besoak uztarturik, egun hartaraino ukatua zitzaidan lurrean finkatu nituen begiak.
|
|
2014
|
|
|
840 Bizi
|
behar
baldin bada, izan dadila lehenbailehen.
|
|
|
Aurrera! Bilintxeko jendeak laguntza
|
behar
baldin badu, lehenengo lerroan egon behar duzue! Gainera, zenbat ikasle gara Bilintxen, e?
|
|
|
Nazioa errealitate abstraktua dela esaten baldin bada, hezur eta haragizko jendearen kontrara, eta behialako erregearen eskubide teologikoak iraungiak diren bezala nazioaren eskubideak metafisikoak badira eta metafisika baztertu egin
|
behar
baldin bada. Alemanian pentsatzen du, eta, une nation n, a pas plus qu, un roi le droit de dire à un province:
|
|
|
–Lagun hori, erantzun zion Mikel Strogoffek harengana gerturatzen zela?, tatariarrek ezer gabe utzi gaitiztek, kopek bakar bat ere ez diat eskaintzeko; baina nire arreba hire ondoan hartzen baduk, ni oinez joango nauk gurdiaren atzetik, lasterka
|
behar
baldin bada, eta ez haut atzeratuko ezta ordubetez ere.
|
|
2015
|
|
|
Onartezina da. Komisaldegira deitu
|
behar
baldin badut...
|
|
|
–Ausartak eta errealistak izateko garaia iritsi da. Borroka armatua, baldintza hauetan eta egiten den moduan, gure helburuetarako kaltegarria dela onartu
|
behar
baldin bada, onartu egiten da, eta kito. (...) Garbi ikusten dudana da gure funtzionamendua aldatu egin behar dugula, zeren eta, bestela, arrisku izugarria dugu?. 84 Antton Lopezek, gaur egun, ez du gutun haren kopiarik, baina pasartea berea izan daitekeela uste du, askoz gogoeta luzeagoaren zati bat besterik ez zela argitzen duen arren.
|
|
|
Kume bat du ondoan, eta horixe da sardako baleak harrapatzeko egokierarik onena. Izan ere, amek eta kumeek lotura estua izaten dute, eta eme batek inoiz ez luke bakarrik utziko kumea, horregatik bizitza eman
|
behar
baldin badu ere. Arrantzaleak askotan baliatzen dira horretaz, kumeak aise harrapa baititzakete itsas barruan, kostaldera eramateko.
|
|
|
Hala da edo zure hitzen gainean egindako nire gehiegizko interpretazioa ote? Neska, nik uste bezala baldin bada eta gomendiorik
|
behar
baldin baduzu, aprobetxatu... Maitasuna beti aprobetxatu beharreko gauza da ta...
|
|
|
nire bizitzako desira nagusia Eva izan da, zuen ama zena. Ez zidan desirak asko iraun, egia esan
|
behar
baldin badut, baina segundo bateko iraupena izan balu ere, nire bizitzako Desira (hizki handiz) izan zela aitortu nuke.
|
|
|
Aztoratua bezain haserre, egunero tren hartan elkar ikusi
|
behar
baldin bagenuen ez zuela nire telefonorik behar erantzun nion bortizki, ordurarteko errespetua galduz.
|
|
|
–Iraneraino basorik baso joan
|
behar
baldin badu, datorren urtera arte jai dugu.
|
|
|
–Joakinekin jarri ninduten logelan, eta hura goizeko zazpietarako jaikitzen zen lanerako; nik neure ohea eta harena egiten nituen, edo berdin berdin zapatak garbitzen nituen, eta haluzinatuta begiratzen zidaten?. Sukaldean ere egiten zuen,
|
behar
baldin bazen. –Behin alabek iluntzean atera behar zuten etxetik, kultur ekitaldiren bat antolatu behar zutelako, eta ez zuten denborarik aitari eta nebei afaria jartzeko; beraz, neu hasi nintzen antxoak prestatzen.
|
|
2016
|
|
|
–Zerbait
|
behar
baldin baduzu, bertara etorri duzu. Ez dugu kanpora ezer zerbitzen.?
|
|
|
Serbia-ko magiartarrei eta albaniarrei autodeterminazio eskubidea aitortzea; eta mugak aldatu behar badira, eta Serbiak eskualde batzu, galdu?
|
behar
baldin baditu gal ditzala.
|
|
|
–Hara, zoritxarrez gure entrenamendua ikustera geratu
|
behar
baldin baduzu, gutxienez eduki ezazu ahoa ondo itxita.
|
|
|
Idazleak egin behar duena idaztea da, eta zure liburuez asko hitz egin
|
behar
baldin baduzu, seinale zure liburuek ez dutela zure ordez hitz egiten. Malo, beraz.
|
|
2017
|
|
|
Lehentasuna euskaldun izateko modu sentimental afektiboari eman
|
behar
baldin bazaio, Miren Nekane Jausororen laguntzarekin egin berri dugun hausnarketak eta bertatik atera ditugun ondorioek ez dute askorik balio. Hizkuntzari buruzko kontzientzia etnokulturalaren ezaugarri nabarmenik baldin bada, hori honako hau da:
|
|
|
186. Lurralde honen berezitasun gisa hartu
|
behar
baldin bada menpekotasunaren ondorioz indarrean dagoen identitatearen ezaugarriak ere bereak dituela, orduan indarkeriarekin inposatutako identitate baten ezaugarriak nahasten ari gara?. Eneko Bidegain, Berria,.
|
|
|
Hiltzen banaute, atsedena hartuko dut azkenean, baina nire semeak gauza guztien gainetik daude. Eta Opusi aurre egin
|
behar
baldin badiot, aurre egingo diot. Ez naiz ausarta, ezta gutxiagorik ere.
|
|
|
Seme alabak dituzte, dagoen gauzarik preziatuena! Eta nahiago dute beren idealei eutsi, haur batzuen aurka joan
|
behar
baldin badute ere. Ikaragarria da.
|
|
|
Botaka egin nahi dut, baina larritasunaren larritasunez, eta ez neuk eraginda. Ohean egon
|
behar
baldin badut haurdunaldian zehar, zure lez, ama, egongo naiz. Indarrak egin nahi ditut, nire barruan indar gramorik geratzen ez den arren?
|
|
|
–Negozioak edo enpresa egiteko beste era bat dagoela erakusteko sortu genuen. Beste mundu eredu bat
|
behar
baldin bada, has gaitezen nahi dugun hori lantzen. DOTek puntu esan nahi du ingelesez, eta badago Kandinskyren esaldi bat ere:
|
|
|
laneko arazoak lantokian aparkatuta utziko ditu, hurrengo egunera arte bederen, ez duelako berriro gauerdian amesgaiztotan ito nahi. Munstroekin tratatzen hasi
|
behar
baldin badu, hobe du lehenengo momentutik distantzia batzuk ondo markatu, erotu egingo da bestela.
|
|
|
Arraro samarra iruditzen zait hainbeste denbora pasatu eta gero zure ahotsa entzutea, Talan. Egia esan
|
behar
baldin badut, zutaz ahazten hasita nengoen.
|
|
|
–Kaiola hau itogarria da, gizakiak deuseztatzeko leku perfektua. Baina hemendik ateratzen naizenean denbora guztian bizkartzainekin ibili
|
behar
baldin badut, kanpoan ere dut bizimodu normalik egin.
|
|
2018
|
|
|
Borroka, alegia. Egin
|
behar
baldin badu, egingo du. Eta erregutu behar baldin badu ere, erregutuko du.
|
|
|
Egin behar baldin badu, egingo du. Eta erregutu
|
behar
baldin badu ere, erregutuko du. Eta azalpenak eman behar baldin baditu, emango ditu.
|
|
|
Eta erregutu behar baldin badu ere, erregutuko du. Eta azalpenak eman
|
behar
baldin baditu, emango ditu. Sinfonia oso bat.
|
|
|
Beraz, egin
|
behar
baldin badut, gaur izan behar du. Dena ondo bidean, bi ordu barru elkartuko naiz prostitutarekin.
|
|
2019
|
|
|
egiten badizkio, begiak itxi dira, baina ezin gehiagoan zabaldu beste batzuetan; gehienbat, emakume ezkondua ez da fidatzen neska gazteez, pentsatzen baitu gustura asko lapurtuko lioketela bere, tokia?. Senarra halako lehiakide aztoragarri batengandik urruntzeko, bidaia bat antolatuko dio, hura distraitzen saiatuko da;
|
behar
baldin bada. Madame de Pompadourren ereduari segika?, hain arriskutsua ez den beste lehiakide bat sustatuko du; horrek guztiak huts egiten badu, negarrari eman diezaioke, nerbio krisiei, bere buruaz beste egiteko saioei eta abarri; sesio eta aurpegiratze gehiegi izanez gero, ordea, senarra urrundu egingo da etxetik; emaztea eramangaitz bilakatuko da, noiz, eta seduzitzeko premia sekula baino bizi... Disimulatzea, azeri jokatzea, isil isilik gorrotatzea eta beldur izatea, gizon baten banitateaz eta flakeziez baliatzea, eta ondo ikastea haren amarruei ihes egiten, harekin jolasean ibiltzen, hura manipulatzen:
|
|
2020
|
|
|
Hitz egiteko bezain hurbil, bere algara entzuteko bezain hurbil, ibaiaren beste aldetik egurrezko txalupa batean gerturatzen zela ikusteko bezain hurbil. Eta, mundua eta munduaren baitan dauden objektu guztien mugimendua posizioaren eta abiaduraren arabera ulertu
|
behar
baldin bada, nola arroka gaineko nire gelditasun hartatik ulertu nuen ahizpa bertan zegoela, eta ez erlatiboki, baina bai modu guztiz absolutuan.
|
|
|
Ezetz erran, seguru. Horretarako lana galdu
|
behar
baldin bazuen ere. Baina Bittori ez zegoen egoera berean:
|
|
2021
|
|
|
teknologikoak, nazioartekoak, jasangarritasunarekin zerikusia dutenak... Nolakoak garen edo izan nahi dugun azaldu
|
behar
baldin badiogu munduari, hortaz, gure erro eta balioen hausnarketa beharrezkoa da. Kasu honetan, bertako balio errepikaezinen eta hizkuntza global batean ulergarri diren mezuen uztartze orekatua lortzea litzateke helburua.
|
|
|
jario etenik gabea, ura, ura eta ura, inguruko urtegi guztiak goraino bete eta larrialdi zerbitzuak ernai jartzerainokoa. Donostian bizitzea –bai berdea dena! – madarikatzen duzun egun horietako bat, are gehiago bizikletan hara eta hona ibili
|
behar
baldin baduzu. Jaramon egin banio Nagoreri eta etxean geratu banintz...
|
|
|
–Ez da atsegina denbora guztian eten
|
behar
baldin bada.
|
|
2022
|
|
|
Gainalde honetan hain duk nekagarria pixontziari heltzeko eskua luzatu behar hutsa... Baina ez diat oharkabean hil nahi, harrapatu
|
behar
baldin banaik, heldu nazala heriok begiak irekita. Bijilia konstantean mantentzen ahalegintzen nauk, badaezpada.
|
|
2023
|
|
|
Nekatua dirudi. Uda garaia nekeza da Cayo Hueson, batez ere ostatuaren pisua bakarrik eraman
|
behar
baldin baduzu. Astero iristen zaizkio bisitari berriak:
|
|
|
–Lasai, Bernabe –doinu leun baina sendoz– Auzi hau gure esku dago, ongi dakizunez, deia guk jaso dugu eta horrela adostua dago gure protokoloan, baina horrek ez du eragotzi behar gure arteko elkarlana. Zuen laguntza
|
behar
baldin badugu, eskatuko dizuegu, beti bezala –azken esaldi horrek ironia puntu bat zuela ezin ukatu.
|