|
2010
|
|
|
Xanti asi zan: " traballe titu" ta guztiek beatzarekin tiki taka eten gabe jo
|
bear
zuten mai baztarra. " Restela Didonie" esaten ba zuan, Didonie k beatza altxa ta ura ezik gañerako guztiek joka jarraitu bear zuten.
|
|
|
" traballe titu" ta guztiek beatzarekin tiki taka eten gabe jo bear zuten mai baztarra. " Restela Didonie" esaten ba zuan, Didonie k beatza altxa ta ura ezik gañerako guztiek joka jarraitu
|
bear
zuten.
|
|
|
Agintariak beti kantari egon
|
bear
du: Didon, Didonie, Xarbon... eta berak ere maia jo oi du.
|
|
|
" Gizaixo oiek ondo artu
|
bear
ditugu. Beren errian jateko aña ez badute, zer egingo dute, ba?
|
|
|
Eman lasaigure itza ta laguntasuna. Itz batean" guretu" egin
|
bear
ditugu. Euskaldunak beren alde ateratzen gerala ikustean, beraiek pozik gureganatu, pozik euskaldun berri biurtuko dira".
|
|
|
Onelako granada batekin moruak Primo de Ribera jenerala zauritu ta gero il egin da. Moruak arapatutako gauzak asko
|
bear
dute izan, alkaren artean banatzeko tiroka dabiltz. Abd el Krim’ek pila aundiak osatzen ari omen da.
|
|
|
Melilako eritarak eta itxasontzietan bete betean datoz. Españakogudari asko biltzeko asmoa izan
|
bear
du, gero bat batean gogor asitzeko tankeak, automobilak eta itotzeko keakin. Donosti’tik astearte aratzean injenieroko bi konpañiya 480 gizon atera ziran trenean Melila’rako.
|
|
|
" Iruñatik soldaduen batzuek iges egiñak izan
|
bear
dute eta bila dabiltz; arapatzen badituzte zigor galanta izango dute. Afrikako gera au ez da orenbesterako noski; emendik aureragauza aundirikgertatuko danik ez degu uste, ez dago itxurik behintzat eta ez estutu geyegi."
|
|
|
Lñoren etxera joateko gogoa
|
bear
du, norberarena zaitzeko premiya izan aren.
|
|
|
Gu onetan gaude, soldaruak onelako lanetan jari
|
bear
lituzketela, otsoak eta diran basa piztiak bilatzen eta iltzen, ez kuarteletan alperkerian egoten, ez eta gaitzik egin ez diguten jendeak iltzen, jende oiek musu beltz edo musu gorri badira ere".
|
|
|
Ni artfizieroa nintzen, granadak graduatzen nittun: kañonetik aterata zenbatdenborara disparatu
|
bear
zuen. Kapitanak patzen zittun, ta guk, artifizieroak, graduatu itten giñuzen.
|
|
|
Asierakopoza erukian aldatu zan, prisioneruen itxura txara ikusita. Gizajoak guztiz erukarizko katepea jasan
|
bear
zuten.
|
|
|
" Erl, jioan sartu nai dutenak, sarrera baño len saldu
|
bear
dituzte beren ondasunak, eta oen balioa, al badute, partitu beartsuen artean. Probaketako denbora da urte betekoa.
|
|
2015
|
|
|
" Urte aietan zensura indarrean zegoen eta liburuek, argitaratuko baziran, agintarien baimena
|
bear
zuten. Egilleak liburugai edo orijinalaren iru bat kopia eraman bear izaten zituen Donostiako toki jakin batera.
|
|
|
Era ortan zensurari tranpa egiten geniola esan det. Itxuraz bai, baiña berez etzan orrelakorik. Orrela jokatu aal izateko, izan ere, nere liburuan zer esaten nuen ongi eta zeatz neurtu
|
bear
nuen, Arrue jauna konpromisoan ez sartzekotan. Era ortan, egilleak berak egiten du bere liburuen zensura.
|
|
2016
|
|
|
Au onela izanik, oraiñ esan genezake bi eginkizun oietatik lenbizikuan, jasatzean, emakumea kementsuagua dala. Erasotzeko, ekiteko, gizonezkua adoretsuago agertu oi da geienetan, egia da; baña eginkizun onetan ere, bere aultasunetik indarra atereaz bezala, bere lagunik bizkorrena askotan izanaz gañera, erasotzeko
|
bear
duan indarra emakumearen ikasbideak gizonari askotan eman dio".
|
|
|
Beaz saia zaite len bait len, iosulagun eta beste oien antzeko Aristarko ergelen kritika estuen sareak urratuz eta nardatuz. Euskarak ere arnas zabala
|
bear
du, egurats betea bizi al izateko".
|
|
|
Etorri zenean denbora ala erran omen ziote: gaur dagonilaren laua, gaur badugu gizon izen ainitz, baño andre batena bakarrik eta izen ori eman zaio, Perpetua da eta ori da eraman
|
bear
duena".
|
|
|
" Ludian eginta, omen, jaun zerukoak zorro batean mendi tontorrak artu, eta an emenka oriek emanez, lurbira mendiz apaintzeko lanari abiadura eman zion. Emen utzi zuen mendi bat, an ipiñi zuen bertze bat, aratxago irugarrena; gisa ortan zabilela mendien banabarratzen, etorri zen eskual erriaren aldi, eta ara non, bat edo bertze gure alderdiotan eman
|
bear
zituela ta, zorroa laxatzerakoan, an auspeztu eta zaramazkien guziak emen zitzaizkion gelditu. Orra zergatik, bertze asko tokietan mendien bat edo bertze ikusten badira ere bakarrik, emen eskual erriko alde otan, parrastan eta besagainka barraiatuak balira lez, non nai baditugu, elkarri lotuak, mendi tontor, zabal eta ederrak".
|
|
|
" Eduqui
|
bear
dute beti chit presente, ezen, ainguren ondo trabajazeco moduan eta aien seguridadean consistizen duela ez bacarriq maisuaren interesac eta credituac nagusi obligacioan sarturic daudenac probincia chit noble Guipuzcoa onetacoarenac zeñadan bacarra españia gucicoetan duena fabrica genero au baita ere eregueren serbicioa eta principalen asco gende ofrecizen diranac bere personen peligro andia zeÃ...
|
|
|
" Ezaguera onequin procuratuco dute maisu guztiac ez largatzea eguin gabetanic guchi edo asco gastazeari contentatzen dalaric errastazunen batequin largazea obeto eguin ditequeala edota reparo precisoric eguin gabe burniaren calidadean zeñac izan
|
bear
duen ontasun gucicoa eta eguiña eta trabajatu Zomorrostroco edo Vizcaico mearequin eta ez Ghuipuzcoan eta Naparroan ateraz danarequin, baita ere ipiñi bearduela cuidado andia maisuac empleatu beardituen piezac neurri onecoaq eta correspondizen zaiozcanac beren luzean eta loritasunean ainguraren tamaño edo pisu trabaiatu bearduenari".
|
|
|
Biurtu
|
bear
dute berriro lurrera Aurten il da diote
|
|
|
Aren gun azkarra! Itxas orratzak lain, noruntz arteztu
|
bear
ditugun bai bizitza osoa, baita bizitzune ta urrats bakoitza erakusten digu, arazorik nasienetan ere".
|
|
|
Ez da iñundik argi xintarik ageri gure etorkizuna argitzeko. Utzi
|
bear
dut Paris puta tzar min ematen badit ere".
|
|
|
" Lau euskaltzale gazte elkartu giñan, ikastoletarako, euskeraz, gauzen ikaskizunetaz ornitutako liburu bat egin
|
bear
genuela ta. Botanika, zoologi ta geologiazko egitekoa eni egotzi zidaten".
|
|
|
Errex esaten da: au egin
|
bear
zenuen, beste au obeto izango zan. Buru ederra asmo ederragoz gainezka duzutenok, zergatik ez zerate zeuok lanera yartzen?
|
|
|
" Uts gutxi aurki lekioke ikasbide oni[...] Ori orrela izanik, aitor dezagun maiz gelditu izan direla besteren gidari dabiltzan euskaltzaleak eta euskalariak bide ertzeko loreei edo sasiei begira, eduki
|
bear
luketen jo-mugaz gogoratzeke. Gramatikazaleen geiegikeriak aski ote dira, ordea, gramatikaren laguntza gutxiesteko eta arbuiatzeko?".
|
|
|
Beintza Labaiendarrak, ordea, badu zer eskaini gure txoko honetan azaldu ahal izateko, izan ere, euskarara irauliriko liburu bat eman bazigun eman argitara 1926 urtean, zehazkiago esateko, Ligorioren bisitaldien itzulpena, honako izenburu honekin Tolosako Mugertza anaien moldiztegian inprimatu zena: Bisitac aldareco sacramentu santuari gure ama birgiña Mariari eta San Joseri A.fonso M. Ligorio Santuac eguiñac eta Monseñor Felipe de Jesus Echeverria Aita Santuaren Prelado Domestico deitzen denac euscarara itzuliac edo euzqueratuac, gañera nic antolatuac badamazqui cristabac eguiñ
|
bear
dituen otoitz batzuec, ongui confesatu eta gure jauna artzeco yaquiñ eta eguiñ bearrac: calbariuac, meza santua, arrosariua eta canta gayac.
|
|
|
" Iracurle ona: autore batec, ondo eta iracurtzalleen gustora eta provechuraco escribitu nai baditu bere pensamentuac, ipiñi
|
bear
ditu oec claro, labur, ordena eta modu onean. Era onetan bada emango det arguitara nere obra.
|
|
|
" Erri ori da Villafranca, eta bereala goaz Beasainera iristera. Alata non guciz laster abiatuco ditugu lecu oetan igaro
|
bear
ditugun maquiña bat lurrutspe, baldin gaizqui ezpadauzcat gogoan. Bai jauna, estacioan guera, oarterazitzen diot, dijoala prestatua, icusten duenean ondo beguiratzeco, eta icusico du bide onetaco obraric andienen bat.
|
|
|
" Euscaldun guratsoen arguiya deitzen dudan liburucho ontan artu dudan lana, oso escaintzen det zuei, aita eta amac. Ezdet bertze gauzic bilatzen baizic euscal errico familietaco ona, izaten duzuelaric echean berean beti escuetan ibiltzen duzuen euscarazco doctrinaren explicazionea,
|
bear
dituzue artu, bay bat, bay bertzea: bata, beti bezala gogoz zuen humeri eracusteco eta nere liburucho humil au, humec gogoz icasi dituzten gauzen explicatu eta comprendiarazteco".
|
|
|
" Orain dezu garaya bide zarrak utzi eta berrietatik ziar asteko, irakastia ederti bat da, eta beti berritzea aritu
|
bear
du, berriztu ezik, alperriko lanaren utsean eroritzen da ta".
|
|
2017
|
|
|
Ala, gorputzak
|
bear
dun bere ur piska bat nai eman ez ionak, eraten du, ardo geiegi ondoren, itotzeaño.
|
|
|
Zer egingo dute zendatzalle gisajoak? Berak ere nolabait bizi
|
bear
dute, eta ez dakitenean zer esan edo egin, estueratik ateratzen dira esanez onak dirala nun nai eta eskutura guzitan ots aundikin, ardo eginale bizkorrak eskentzen ditusten zikinkerik gaitz guztik sendatzeko, beran esaeraz, bañan bene benetan beran irabazia egiteko.
|
|
|
Ala, osasundanak ez gaizkitzeatik, gaisoak sendatzeatik, eruskiñak ez goseak iltzeatik, ardoegileak aberatzteatik, baikoitzak bere obeagoatik, ustean beinzat, egitendute, bene benetan, okerkeri bat; bakar bakarrik irabasten du, alde batetik, ardoa eskentzen dunak, alde guztiz galtzen duna eraten dunak, nola dirua ala osasuna. Gorputzak, lurreko gauza guztik bezela, ur asko du, eta ura
|
bear
du bere gallak bertibentzezko.
|
|
|
Abeslari batek, jendearen aurrean, aurrez ondo pentsatu ta ikasitako kantuak abesten ditu. Euskal bertsolari batek, une berean osatu
|
bear
ditu esateko guziak. [...]
|
|
|
Bertsolarien aurrean jartzen zanean ikusten zula euskeraren aberastasun zenbaterañokoa zan; baita bear ainbat euskera etzekila ere. " Orixe" baten aitormenak era ontan izanik, zer esan
|
bear
dute gañontzekoak? [.]
|
|
|
Au da bukatzeko esan nai nukena: aparteko askak
|
bear
dituztela bertsolariak eta abeslariak. Oso senidetasun gutxi dutela bien artean".
|
|
|
" edo gu gera zoroak, geran bezelakoak geralako ta ikasi ditugunak ikasi ditugulako, edo kristau pigurarik gabe azaltzen zaizkigun gazte auek giltzapean egon
|
bear
lukete. Ta, diotenez, orain da oien ordua.
|
|
|
Orain ere arrazoia eman du Basarrik; baiña jaso
|
bear
du erantzun ederrik. Onerako gitarra zuk dezu alperrik; emen ori jotzen dute zakurrak bakarrik.
|
|
|
Seigarrena. Establecimentu oyec guciac iduqui biar dute ongui arguituac illunabarretic ichitceco orduraño eta gañera argui oriec egon
|
bear
dute alturan lurretic escuarequin arrapatu ez ditezquen moduan iñorc itzali ez ditzan intencio gaistoarequin.
|
|
|
Laroguey garrena. Usateguiac egon
|
bear
dute ichiacgeneroac ereiteco demboran eta biltceco demboran ere bay.
|
|
2018
|
|
|
II
|
bear
baituket nik. Bai, gertu date.
|
|
|
Bisitak aldareko sakramentu santuari gure ama birgiña Mariari eta San Joseri Afonso M. Ligorio santuak egiñak eta Monseñor Felipe de Jesus Etxeberria Aita Santuaren Prelado Domestiko deitzen denak euskarara itzuliak edo euzkeratuak, gañera nik antolatuak badamazki kristabak egiñ
|
bear
dituen otoitz batzuek, ongi konfesatu eta gure jauna artzeko yakiñ eta egiñ bearrak: kalbariuak, meza santua, arrosariua eta kanta gayak, Iruñean, 1926.
|
|
|
Idazlea, gerra aitzineko zenbait argitalpenetara kronikak igorritakoa (Pensamiento Navarro, La Voz de Navarra, Atgia, Eskualduna), eta isilaldi luzearen ondoren, berriz ere Iruñean idazten hasi eta eskuidatzi aunitz ondutakoa, jada adinez aitzinera zihoanean: " Ala nola negua daien udaberrira agertzen da, eta nere biziko neguan egin
|
bear
dut al guzia urbiltzeagatik nere biziko udaberrira, eta ala nola udaberrian betetzen dire lorez aldaskatu berri guziak, ala neure biziko oroimen guziak atera dezatela lore mota guzietatik neure idaztietan". Bere oroimena ederki aletutako izkribuetan leku handia dute berak bizitzan ezagututako berrogeita zazpi emakumek," Indar aundiko emakumeak" izenburuko sailean bilduak.
|
|
|
Kristi on batek
|
bear
bailuke igandeetan pentsatu aste guztian zenbat aldiz egiten duien bekatu.
|
|
|
" Jauna arracio bat
|
bear
du aitu hori bezala enredadore ezta erri gontan sartu horei beçambat pleitu garraldaco errian ezta frogatu hizan dira apezac eta badira hori beçala ez enredazeco eta erri gontan familien ongui bici diran gerra irriteco nescaco eta arruquin beçala neidu irri eta burla ein baia eztu gori pasatuco
|
|
|
Aren lotsa!
|
bear
zuena dendariei nola adiarazi etzakielakotz aren lotsa!
|
|
|
—Barka, jaunak, baia Zaraitzuko erri batean jendeek diotenez, beren auzo bateko batzarrean elizan gauza andi, eder ta on bat ezarri
|
bear
zutela xarduki zute. Beren alkatea bialdu zute aiek nai bezalako gauzak eiten zituzten olara, erranes:
|
|
2021
|
|
|
Ler edo zaparta, lan kau
|
bear
dugu egin.
|
|
|
Guazen guzioak lo egitra,
|
bear
baitugu goiztartu.
|
|
|
Zerbait galdegin
|
bear
ninduen, bainan burutik gan tzaio.
|