|
2000
|
|
|
Xanek, katilukoak eginda, jaiki, leihoz kanpo begiratu zuen. Etxe aurreko parkean, zuhaixken artean, banku batean gizon heldu bat azpian egunkari orri
|
batzuk
zituela eserita zegoen: beroki ilun hura, ez ote...?
|
|
2001
|
|
|
Poltsikotik mukizapia atera eta haren bidez daga hartu nuen lurretik. Zilarrezkoa zirudien, arabiar tankera gakotua eta hizki
|
batzuk
zituen kirtenean.
|
|
2004
|
|
|
Plastiko berdezkoak ziren: lonazko uhal beltz
|
batzuk
zituzten bueltan, gurpil txiki bina bakoitzak, eta ertzeko gidari bati helduz arrastaka eraman zitezkeen. Zabaldu zituen.
|
|
|
Zaharra zen, telaz forraturik, arrasto urdinkara
|
batzuk
zituen erdian, izkinak babesteko ferrak herdoildurik, erdi urraturik larruzko giderra.
|
|
2005
|
|
|
Ikurrin txikia dago paretan iltzatuta. Urte
|
batzuk
baditu, bistan da. Galdetu diot ea onartuko lukeen argazki bat ikurrin horrekin.
|
|
|
Bat: Senperenak, lepoan eta bizkarrean, ubeldu txiki
|
batzuk
zituela. Jatorri ezezaguneko ubeldurak.
|
|
2007
|
|
|
Nahi baduzu, iluntzean joango naiz... Urte
|
batzuk
bazituen behintzat... Denok lasaiago biziko gara orain, ez zaizu iruditzen?...
|
|
|
– So egizan 14 zenbakiko hostoak dakarren planoari. Gauza
|
batzuk
baditun idatziak. Zer da idatzera hori?
|
|
|
Urtean zenbat liburu berri argitaratzen ziren, ale batek zenbat balio zuen batez bertze, egilearen eskubideengatik zenbat jasotzen ahal zen eta bertze mila gauza azalarazi zizkion eta, azkenean, bigarren eskuko libururik saltzen ote zuten egin zion galde. Migelek erran zion apal
|
batzuk
bazituztela horretarako bereziki, baina eskaria murriztua zela, eta kentzekotan zeudela.
|
|
|
Cortiko egunsenti ubelaren erdian esnatu da Aitor furgonetaren atzeko aldean, Korsikako bandera gona gisara jarrita, rock kantaria eta egurketariaren artean, trekkingeko botak oraindik soinean. Aitziber Rogerren anaiarekin ari da karta jokoan oholtzaren gainean, mototsean lore batzuk eta adaska
|
batzuk
dituela lotuta. Maikak, azken esaldia izkiriatu du orri koadrikulatuan:
|
|
2010
|
|
|
– Dimitri naiz –aurkeztu zuen bere burua– Nahigabeko hilketa batengatik nago kartzelan. Burdin ziri
|
batzuk
ditut hemen –eskuineko hanka erakutsi zidan–, eta horiek kentzera ekarri naute hona.
|
|
2011
|
|
|
Bai, ordea, bide horretatik desbideratzen den bidezidor batek. Izan ere, egun batean neurologoaren itxarongelan nengoela, antzeko arazoak eta beste
|
batzuk
zituen emakume batekin mintzatu ninduan. Eta honek yogaren berri eman zidaan.
|
|
|
Zalantza
|
batzuk
nituen. Bolatokiko nagusiak eta joko mahaikoak ez ezik, izeko Margaritak esan gabe zeukan zerbait ba ote zegoen, ea zerbait zekien aitaren bizitza aldaketaz.
|
|
2012
|
|
|
Baiona Txikira lehiatu nintzen. Dei
|
batzuk
nituen, etxetik pasatzeko. Une horretan, baiki, mugikorra baliagarri zekidakeela!
|
|
|
Nahiz eta bertan burutzen genuena itxura batean bederen zinez zeregin xumea izan, mutila oso ados ere ez zegoen beraien etxea gure borroka ekimenetarako oinarri gisa erabiltzearekin. Apartamentua Kyotoren izenean zegoen alokatuta ordea, eta mutilak ezer gutxi egin zezakeen, guk agertu behar genuen egunean beste betekizun
|
batzuk
zituela argudiatuta zinemara edo kafetegi batera liburu bat irakurriz denbora egitera joatea ez bazen. Bertaratzen ginenerako, bere beldur eta jelosiak itoko zituen filma Le Petit Parisienean hautatu eta liburua besapean hartuta desagertua zen.
|
|
2013
|
|
|
Eguneko notizia hura zela eta gure aitari gitarra jotzen hasi zitzaion," ¡ Ya sabríais vosotros dónde lo tenían guardau!". Guardia zibilek burua bueltatu zuten, halako atrebentziarekin mintzatzen zen gizona hobeki ikusteko, baina hark trankil ederrean segitu zuen, eta niri pentsarazi zidan Belatetik beheitiko jendeak konbertsaziorako bertze lege
|
batzuk
zituela.
|
|
|
Miarritzeko etxe batean neskato aritu baitzen urte pare batez. Bertze mundu
|
batzuk
zituen amets. Ezagun zuen.
|
|
|
Gero, basoa betetzeko eskatzen zion aitari edo Ixabeli, kexu beti, guttixko ematen ziotela eta," Bota gehixeago, motel!". Mateletan sare gorri
|
batzuk
zituen, ardoak bere pintzelik finenarekin pintatuak.
|
|
2014
|
|
|
Arbola azpi batean plantatu zen buhame bat, botila zenbait lerroan emanik, jendarmeak gibelean zituela, agerian armak eta ernai begiak. Gazte
|
batzuk
zituen bereganatu buhameak. Horra zertan zen tratua, Paskalek esplikatu Jeanette emazteari:
|
|
|
Biharamunean itzuli da hilberria konpainiarat, ezen ez Arno. Obus bat zapartatu eta, bertze orduz, Beaurieuxen beilari lanetan ari direla, Paskal Mutrustegik eta Jean Larrek ezagutu dute neskato gazte bat, begi blu argi
|
batzuk
dituena
|
|
|
Beste batzuetan, baina, behera begira dago, biluzik, ahots motela, belarrien lekuan odol-bide batzuk, tantaka odola masailetatik, sorbaldetatik. Militar
|
batzuk
ditu atzean, batek aiztoa du eskuan, odolez noski. Igartzen da indarrak ahitzen ari zaizkiola Samuel Doe presidenteari:
|
|
|
Zutabe asko ditu, hori bai, hormigoia uste dut. Leihorik ez, zulo
|
batzuk
ditu hiru hormatan, txikiak, halako moldez eginak non ezinezkoa den barrutik kanpokoa ikusi.
|
|
|
Arkupe batzuetan leku estu bat lortu nuen egun batean, emakume bat jarri zitzaidan aurrean, ni baino gazteagoa, herritik ondo ezagutzen nuena. Gizon zaharrago batekin ezkondua, zuela gutxi alargundua uste dut, alargun gaztea halarik ere, diruduna, etxe
|
batzuk
zituena, errentak. Aurrean neukan zutunik, eserita nengoen ni baina etzateko puntuan.
|
|
|
Emakumearen semea hartu eta 30 metroko amildegi batetik bota zuen. Hori da Nanjing, hori da soldaduak onetik aterata aritzea, hori da noblezia, ausardia, ohorea, Begoña Sasietak egun gutxi
|
batzuk
zituenekoa.
|
|
|
Begoña Sasietak Usategira eramaten zuen Irene Arrias urte bi eta hilabete
|
batzuk
zituenean, María Cristinara ere bai, udan batez ere, Villamontera ere inoiz, ahizparen etxera, baina Telletxen bertan geratzen zen askotan, tren geltokiaren inguruan, espaloia zabalagoa zen. Apirilaren 19an, goizean, edadeko andre bat hurreratu zitzaion Begoña Sasietari, familiako ezaguna, arreta handia eskatzen ziona.
|
|
|
Izarekin jolasten hasi da, eskuetan bildu ditu, bendak balira bezala. Marra eten urdin
|
batzuk
dituzte izarek.
|
|
|
Izan ere, zaparrada itxia bota zuen ordubete lehenago... Teilatuak itogin lauso
|
batzuk
zituela ikusi zuen Irenek, erabiltzen ez zituen lekuetan ordea, zorte hori izan zuen. Hasieran ez, baina zaparradaren zarata handitu zenean ohartu zen:
|
|
|
Bilbotik Algortarako hodiak beraz, itsasorainokoak, pertsonak zutunik sartzeko modukoak. Ate handi
|
batzuk
zituzten, behar baino askozaz handiagoak, malakateak, tunelak konpontzera sartu behar zenerako... Baina itxita zeuden noski, urteak, urak ez ziren handik eramaten itsasora orain, ez ziren ezertarako erabiltzen, inor ez zen sartzen.
|
|
2016
|
|
|
Hau 1969ko Blind Man with a Pistol (Itsua pistola batekin) nobelakoa da. Zaintza lanean ari dira autoan, eta gizon beltz bat ikusi dute ondotik pasatzen, korrika, eskuan praka gris
|
batzuk
dituela. Ez doaz lapurraren atzetik, ez horixe, eta horren ordez, beste hau esaten diote elkarri:
|
|
|
...muinoan, Manu Sota, txapela buruan eta gabardinaren lepoak altxatuta, hasi berri zen bedatse hotz hartan, negarrez, bazterrera zegoen kultura gizona, hainbat egun eta gau Agirrerekin batera igaro zituen idazlea, Agirre mundu mailako aktore bihurtu zuen antzerkigilea, bera, politikarekin ahitu zena, ikusten zuena bazetorrela belaunaldi berri bat, kontentagaitz zegoena beraiekin, beste erreferentzia
|
batzuk
zituena gogoan, Estatu Batuak ez, Erresuma Batua ez, Frantzia ez, beste norabaitera begira zegoena, potentzia handiei baino txikiei, deskolonizazioaren osteko mundu berriari, Agirrek eta Sotak Euskal Herria lehen mailako bilakatu nahi izan zutenean, aitor zion bere buruari orain, beharbada xalotasun handiegiarekin jokatuz. Bai, gazteak munduko txikiei begiratzen hasiak ziren, Kubako iraultzari, Aljerian sortzen hasi ziren liskarrei, Israelgo estatuari, nola bi mila urtean erdi itzalirik egon zen sugar mendrea, hizkuntza, hebreera, berreskuratu zuten; eta Manuk pentsatu zuen hori ere ez zela guretzako lekua, euskaldunon neurria beste nonbait zegoela, agian handien artean ez baina txikien artean ere ez, erdian, denekin batera baino, eta horrexegatik tokirik gabe ikusten zuen bere burua, hileta hartan bezala, bi kale gorago, hilerriko muinoan, lagunzurtz, maite zuelako Agirre, nahiz eta askotan eztabaidatu berarekin, nahiz eta sarritan uste izan zatiaz ausartago jokatu behar zuela, eta maite zuen hala eta guztiz, zuzena zelako, etikoa zelako, baina batez ere fidela, ez zituelako bera eta beralakoak inoiz bazterrera utzi, hil arte.
|
|
2017
|
|
|
Mikel Laboaren oroitzapen gisa, haren esaldi ezagun
|
batzuk
zituzten sarrerako paretan zintzilikatutako koadro batean jarrita Munto Berrin: “riqueza de lujo”; “magnífica ostentación”; “nada tras la belleza del vuelo del pájaro”...
|
|
2018
|
|
|
– Begira, Sara. Gomendatu zenigun zure artikulua irakurri dut, eta zalantza
|
batzuk
ditut. Bertan azaltzen duzu proiektu modernista hiru ismotan banatzen dela:
|
|
|
Mataza astindu du kide batek: Komunitate bakoitzak ezagutzak balioztatzeko modu jakin
|
batzuk
ditu; hortaz, ezagutza sortzen den edozein eremutan, komunikazio sare bat garatzen da, balioztatze sistema bat ere eratzen duena. UEUko zorro baten bila hasi gara, bertan gorde baikenuen “Prozedura feministak:
|
|
|
“Ikerketa prozesu kolektiboak egiten ditugu azkenaldian: guk tresna
|
batzuk
ditugu, baina gu ez goaz aditu gisa, herri horretan antolakuntzan dabilen jendearekin egiten dugu lan, haiek landa lana egiten dute, eta edozer gauza proposa dezakete”. Azken horretan jarri nahi izan dute indarra; hots, jendearen inplikazioak aldaketa sozialak sustatzeko duen ahalmenean:
|
|
|
Xabier Amurizak eta Xabier Montoiak argi dute. Lehenarentzat kanturako letrak arau formal jakin
|
batzuk
ditu poemak ez dituenak. Bigarrenak dio ez duela egundo poemarik kantatu, kantatu letrak egiten dituela.
|
|
2019
|
|
|
Tori, mesede egingo dizu. (Pentsakor) Badakizu sotoan hezur
|
batzuk
baditugula, exhumazioetakoak...
|
|
2020
|
|
|
Baina agian neure burua aurkeztu nuke, sakonago. Neure buruak ile zuri
|
batzuk
ditu, neure burua soila da, edo ilea arras moztua du. Neure burua ispiluan begiratzen dudanean zero buru bat ikusten dut.
|
|
|
Ezkata zahar
|
batzuk
nituen gordeta
|
|
|
1: Nik premia
|
batzuk
ditut, eta gogo batzuk, eta asmo batzuk, eta ilusio batzuk. Eta maite dudan lanbide bat, eta erabat asetzen nauen afizioa.
|
|
2021
|
|
|
Argia utzi du Enarak guretzat. Bonbilla
|
batzuk
baditugu oraindik. Izanen da idunekoetan jartzeko aukerarik!
|
|
|
FISKALA: Nik tomate landare
|
batzuk
ditut balkoian, teknikoki nekazaria naiz, lanordu mugatuan bada ere, jauna. Hori ebidentzia bat da.
|
|
|
Bukatu da elkarrizketa, zerbait erantsiko banu ere: plana itxita dago, eta guztiei komunikatuta, orain beste gauza
|
batzuk
ditu amak egiteko. Nahikoa adeitsua izan da; agur esan arte itxaron du eskegitzeko.
|
|
|
– Egun on, minututxo
|
batzuk
zuen laguntza behar duten haurrei buruz hitz egiteko?
|
|
|
Deutsch jaunak hauxe esan zion: “Zure liburu
|
batzuk
ditut etxean, McAlpin hotelean zeuden eta nik erosi nituen”.
|
|
2022
|
|
|
Arrazakeria, klasismoa, heteroaraua, kapazitismoa, besteak beste, gizarte antolatzaileak dira eta testuinguru eta pertsonen arabera bereizkeriak sortzen dituzte. Adibidez, beltzen eta zurien artean, gorputz pobre edo aberatsen artean, gaitasun zehatz
|
batzuk
dituztenen eta ez dituztenen artean. Esaterako, zuritasunak oraindik funtzionatzen du diskriminazio marka moduan, maila estrukturalean ez ezik, baita gure eguneroko ekintza eta harremanetan ere.
|
|
|
Adibidez, esfortzuaren inguruko diskurtsoak, edo “merezi dituzten gobernuak dituzte” bezalako mezuak. Hortaz, ez da bakarrik ordena ekonomiko bat, gizatasunaren inguruko zapalkuntza sistema oso bat eraikitzen duelako (edo ordena ekonomiko bat baldin bada, ordena ekonomiko horrek aurrera egiteko zapalkuntza sistema jakin
|
batzuk
ditu beharrezko, eta beraz, gorputzak zeharkatu dituzten azpiratze batzuk sortu eta errotu ditu).
|
|
|
Ez da ariketa erraza izaten, ordea, norbere kontraesanak aurrez aurre topatzea, eta pribilegiozko posizio horretaz jabetzea, agerian gelditzen baita eragindako mina. Guk geuk ere bestelako min
|
batzuk
baditugunez, hauxe dugu gakoa: elkarren ondoan jarri, eta min horiek nola atenditu, nola aitortu, nola hartu horien guztien ardura modu kolektiboan nahiz pertsonalean.
|
|
|
Beno, ba miserableak ere ez gara izango… Elikatu egin behar bada elikatu egingo dugu… Eman pote bat”, “Tori, berrogei euro”, “Berrogei euro? Hurrengoan agian jatetxe batera eramango dut eta merkeago aterako zait... ” (Pausa txiki bat.) Azkenerako dendatik hiru poterekin atera nintzen eta orain, ba zalantza
|
batzuk
ditut... Badira egunak esnatu eta pijama erantzi gabe igarotzen dituzunak.
|
|
|
Bat batean, mundu berri bat zabaldu zitzaion aurrean. Lehendik bazekiena berretsi zuen orduan; ipuinek, bakarrizketek ez bezala, lege hautsezin
|
batzuk
bazituztela, nahitaez bete beharreko ezaugarri eta egitura jakin batzuk, eta, ondorioz, bazutela halako itxitasun bat ere. Ordura arte, kontalari gisa, gustuko zituen ipuinak hautatu eta transmititu nahi zituen balioei jarraiki berridatzi ohi zituen, beti ere muga batzuen barruan.
|
|
|
Herriaren planoak beste tolestura
|
batzuk
ditu bilatzen dakienarentzat. Azken urteetan ezagutu ditu Migelek, lekuek beraiek aurkitu izan balute bezala bera, ate diskretu horiek egin izan baliote bezala kax kax berari:
|
|
|
Landa eremuko amalgama honetan, esan behar da bertako emakumeen taldea emakume nekazariek edo nekazarien emazteek osatutakoa baino talde askotarikoagoa dela. ...tiategi ekologikoak sortzeko ekimena hartzen dutenak, landa turismoaren negozioari ekiten diotenak, gero eta garatuago dagoen zerbitzu sektorean lan egiten dutenak, landa eremuarekin harreman berriak asmatzen eta (ber) asmatzen dituztenak; asteburuetako egoiliarrak aisialdia dela-eta, beste herrialde batzuetako jornalariak… batzuk adinekoak dira, beste batzuk helduak, badaude itxaropen zehatz
|
batzuk
dituzten gazteak, berdinen arteko esperientziak biltzen dituzten emakumeak, baita ezberdinen artekoenak ere (2006: 108).
|
|
2023
|
|
|
Ideia horiekin, “emakumea” ez duela gorputz baten genitalitateak osatzen adierazi zen, baizik eta gorputz batek beldurrarekin bizitzeko duen patuak. Indarkeriak helburu zehatz
|
batzuk
dituen ordena sozial bati heltzen dio; ez da naturala eta ez da esentziala, harreman multzo baten ondorio da. Horrela, zakila duen gorputz bat ez da naturalki biolentoa izango, alua duen gorputz bat naturalki ahula ez den bezala.
|
|
|
Norman McLaren kanadar zinemagileak 16 milimetrotan egindako film esperimentalen kopia
|
batzuk
zituen Jesus Pueyok. Bilboko Arenalean Espazio Mina deitu genion performance erraldoian baliatu genuen zeluloiderako prestatuta zegoen animazioko McLarenen lan hura.
|
|
|
Arte bakoitzak bere arauak, bere paktuak ditu. Arau horiek aldez aurretik pentsatu eta adostutako mekanika
|
batzuk
dituzte. Bai artistak bai ikusleak arau kodetu horien barnean moldatzen eta jokatzen du.
|
|
|
Ez dakit nongo txorizoa beste hango txorizoa baino hobea den. Antzerkiak beste funtzio
|
batzuk
ditu. Tripa asetzea eta espiritua asetzea ez da berdin.
|
|
|
Zarata edo soinu horren gainetik anplifikatu behar gara. Egia da, gure gorputzak ere muga
|
batzuk
dituela, baina anplifikatzeko edo dilatatzeko kontzientzia hori izatea garrantzitsua da.
|