|
2008
|
|
|
Nahiz Azkuek espero zuen beste
|
batzuk
sortuko zutela Donostian euskarazko egunkaria (Arin eta Zuaiztik edo), asmo hark antza aurrera egiten ez zuenez, euskaltzainburu bera inplikatu zen proiektuan. Hola 1919 urte amaieran Azkue Rafael Pikabea gipuzkoar enpresariarekin (Donostiako El Pueblo Vasco egunkariaren zuzendari zenarekin) harremanetan ibili zen euskarazko egunkaria sortzeko496 Azkuek Broussain ere inplikatu zuen, honen gutunean ikus daitekeenez:
|
|
|
Horrek ez du esan nahi Akademia soilik Azkue zenik. Batzarretara beste akademiko batzuk ere ia beti azaltzen ziren, eta euskaltzainburuarekin batera landinamika komun
|
batzuk
sortu zituzten. Hala ere indar nagusia, zalantzarik gabe, Azkue zen.
|
|
|
eskoletan irakurtzen ikasi baina oraindik frantsesez nahikoa ongi moldatzen ez ziren euskaldun laborariei zuzenduta zegoen, hezkuntza ofizialak aurrera egin ahala desagertu egingo zirenak. Egia da euskara eredu idatzi bat finkatu zuela, hizkuntza honetan irakurtzeko ohitura
|
batzuk
sortu zituela, eta ondorioz nahiko luzaz eutsi ziola irakurlego bati. Baina trantsizioa atzeratu arren, ez zuen epe luzera frantses nazionalizazioari aurre egiteko eredurik eskaintzen.
|
|
|
Institutu eta irakasleeskolak estatuarenak ziren, eta ez zegoen unibertsitate autonomorik. Nolanahi ere euskara katedra banaka
|
batzuk
sortzea lortu zen.
|
|
2010
|
|
|
Berriz ere, idazleak dituen asmoak ageri dira: sermoi prototipo
|
batzuk
sortu, askotariko egoeratara egokitzeko gai, malguak, baina erakutsi beharreko minimoei eutsiz:
|
|
2012
|
|
|
eta horrek ipuin osoari sinesgarritasun handia ematen badio ere, Sarrionandiak narrazioan zehar tartekatzen dituen hainbat keinuk ipuinaren apokrifotasuna iradokitzen du. Esate baterako, hainbat adiskideren izenak erabiltzen ditu ipuineko pertsonaia
|
batzuk
sortzeko: adibidez, Mikel Albisuk apailatu omen du Martin Lezetaren liburuaren edizioa; liburuko bosgarren ipuina, berriz, hainbat lagun presori eskainita omen dago, tartean. Apolinar Ostalaza anarkistari?, zeinak izango baitu ziurrenik zerikusirik IzkiriaturikFailureeko Apollinaire Babiol apokrifo harekin.
|
|
|
Idatzi dituen pastoraletatik 11 emanik izan dira. Zuberera ikasteko eta lantzeko tresna
|
batzuk
sortu ditu: gramatika, hiztegiak, ikasteko metodo bat, lexiko batzuk eta itzulpenak.
|
|
2016
|
|
|
Pastoralaz egin zuen azterketaz mintzaldiak eskaini zituen. Pastoralaren antzeko beste ikusgarri
|
batzuk
sortu zituen, baina ez dira horiek Larzabalen obraz oroitzapen nagusia utzi dutenak. Pastorala Xiberoako ondasuna zen, geroztik beste debate batzuk izan dira pastoralaren mugitzeko, aldatzeko, berritzeko beharrei buruz.
|
|
|
Baina teatroak alderdi asko ditu, erreberritzen eta ate berriak irekitzen joan zen. Jauzi handia eginez, beste antzerki forma
|
batzuk
sortu ziren. Hemeretzigarren mendean teatro burgesa deitutakoa agertu zen, horretan herrikoiak jarraitu zuen eta eragina izan zuen sortzaile handiengan, Victor Hugo sortzaile izanen zen, Feriako teatroarekin, «Boulevard» eko antzerkiak hemeretzigarren mendea hetsi zuelarik.
|
|
|
Viar, Arriaga, Etxabe, Labayen, Barriola, Manu Sota, besteak beste. EAJk ere antzerki talde
|
batzuk
sortu zituen, eta mobilizazio tresna gisa baliatu zituzten, gehienbat 1920 urte inguruan. Euskal antzerki hori gehienbat Bizkaian kokatuko da.
|
|
2019
|
|
|
Hautemateez ari garela, hurrengo datuak argi erakusten du gure portaerek hautemate
|
batzuk
sortzen dituela eta alderantziz, ditugun hautemateek askotan gure portaerak baldintzatzen ditu. Elebakarren ia erdiak (%49, 4) uste du auzotarren artean inork, edo ia inork, ez dakiela euskaraz.
|
|
|
Ezaugarri hau ez da berritzailea, bilakaera handia izan baitute, azken hamarkadetan, eremu instituzionaleko euskalgintzaren eta herrieuskalgintzaren arteko konexioek (eta konexio faltek). Hala ere, kontuan izanik Arabako Kuadrilletan orain urte
|
batzuk
sortuak direla euskara zerbitzu publikoak, izan daiteke berritzaile konexio mota hori sistematizatzea. Batak bestea gabe zereginik ez duela barneratzea.
|
|
2021
|
|
|
Alde horretatik, birformulazioak funtzio desberdina bete dezake (Blakemore 1993) diskurtso planifikatu gabean (ulertze arazoak konpontzea) eta diskurtso planifikatuan (testuinguru efektu berri
|
batzuk
sortzea).
|
|
|
Gainera, kategoria lexikoa duten hitzak oso aldakorrak izaten dira: historian zehar batzuk galdu egiten dira, beste
|
batzuk
sortu, eta askotan beste hizkuntzatatik mailegatzen dira.
|
|
|
Nolanahi ere, postposizioak hein batean lexikoak direla proposatzeak ere arazo
|
batzuk
sortuko lituzke. Izan ere, postposizioek zerrenda mugatua dute, eta euretako askok esanahi erabat sintaktikoa dute.
|
|
|
28.6.2.3c Perpausek bestelako galdegaiak dituztenean, ordea, eta hortaz, perpausaren baietza eta ezetza galdegai horien gainean eraikiak daudenean eta haiei dagozkienean, bestelako egitura
|
batzuk
sortzen dira, eta baina daramatenen aurkaritzatik urrunduz, aurkaritza mota desberdin bat gauzatzen da; eta ezabaketei dagokienez ere apur bat desberdin jokatzen da. Elkarketaren lehen perpausa baiezkoa baldin bada, honako egitura hau sortzen da:
|
|
|
Nik autoa eta zuek bizikleta eramango dugu. Zehar objektuarekin ere bai, nahiz eta hemen zalantza
|
batzuk
sortzen diren: Niri dantza eta Peruri aerobic a gustatzen zaigu.
|
|
|
Hasiera batean adibide guztiak eredu estandarrean emateko erabakia hartu zuen batzordeak, baina batzordekideak berehala ohartu ziren ezinezkoa zela, horrek irakurleari bideak errazten bazizkion ere, adibideek egilearen eta tokiko mintzoaren kolorea galtzeko arrisku handia baitzuten1 Batzuetan, gainera, ia ezinezkoa zen batuan paratzea (pentsa, adibidez, bertso batzuez ari bagara). Baina bere horretan utziz gero ere beste arazo
|
batzuk
sortzen ziren: batzuetan horretara jarria ez denak ez lituzke aise ulertuko, eta irakurketan laguntza izan beharrean azkenean oztopo ere gerta litezke.
|
|
2023
|
|
|
Noski XV. eta XVI. mendearen hastapenetan, errege familien arteko lehia handiak zeuden, lehia handia zen on dasunen eta tituluen lortzeko. Gehienetan lehia horiek ezkontzen bitartez konpontzen ziren, edo beste lehia
|
batzuk
sortzen. Horrela gerlak ere sortzen ziren, dinastiak gailentzeko zuten nahikerien erantzunak emateko.
|