|
2007
|
|
|
Emaitzak direla eta, 2001eko inkesta soziolinguistikoak pista
|
batzuk
ematen dizkigu. Hala nola inkestaren momentuan jendearen hizkuntzen ezagupena, bere lehen hizkuntzarekin parekatzen da.
|
|
|
HABEren HEOKek arlo ezberdinetan eragin nahi du: " euskaltegien autonomian, zentro nahiz irakasleen programazioetan, ikasleen partaidetzan, mailaketan, metodologian, ebaluazioan..." Esan dezakegu, aplikazioan asmatuz gero, orain arteko egoerari iraulketa sakona emateko gutxieneko irizpide
|
batzuk
ematen zaizkigula, orain arteko euskalduntze alfabetatzearen eragina handitzeko eta bere eragin esparrua zabaltzeko. Baina horretarako, derrigorrean ebaluazio sistema egokitu litzateke.
|
|
2008
|
|
|
Corpus tipologia onartu eta estandar samarra dago gaur egun, eta euskaraz ere azaldua da literaturan (IXA taldea & Elhuyar Fundazioa, 2007). Hemen ez dugu horretan sakonduko, baina komeni da oinarrizko ideia
|
batzuk
ematea.
|
|
|
Tresna horren bidez eratu dira, adibidez, Wacky proiektuaren barruko ItWaC eta DeWaC italierazko eta alemanezko corpusak, 2 mila milioi eta 1,7 mila milioi hitzekoak, hurrenez hurren. Gainera, Corpus building for minority languages gunean12, K. P. Scannell ek An Crúbadán web crawler aren bidez osatutako 419 hizkuntzaren corpusen berri ematen du, eta, horien artean, euskarazko corpusen datu
|
batzuk
ematen ditu (Scannell 2007).
|
|
|
Zergatik gutxiesten dute hizkuntza talde batzuek beren taldearen bizindarra eta puztu egiten dute kanpoko talde lehiakideen indarra? Quebecen kasuak azalpen
|
batzuk
eman ditzake. Quebecen, joera handia izan dute beti subiranotasun frankofonoaren buruzagiek frantsesa galtzeko arriskuan dagoela puzteko.
|
|
|
Nire ustez kurba honek zantzu
|
batzuk
ematen ditu hizkuntza politikarako.
|
|
2009
|
|
|
Josu Amezaga soziologoak, nortasuna eta kultura kontzeptuak argitu eta sarri eman ohi diren nahasketak ekidinez abiatzen du bere idatzia. Pertsonen identitateak osatzeko bideez dihardu, jarraian, gaiaren inguruko kontzeptu nagusiak eta ezinbesteko autoreen teoriez zertzelada
|
batzuk
emanaz. Jarraian identitateak osatzeko modu hauek globalizazioan hartzen duten formaren zenbait ezaugarri ematen ditu.
|
|
|
Haatik, inorena baliabide gutxiz eta modu aseptiko samarrean kopiatzen tematzen denak nekez topatuko du bere lekua hedabideen azoka globalean, nekez egingo du inork hedabide horren aldeko hautua balio erantsi jakinik eskaintzen ez badio (oroit Pat Loughreyren esaldiaz: " It is that which seeks to appeal to everyone that tends to appeal to no one"; Zabalik hondoratu izanaren edota Aldaketa errotu ezinaren arrazoietako
|
batzuk
eman diezazkiguke faktore horrek).
|
|
|
Xabier Urdangarinek (1998) 4.3 atalaren hasieran azaldu dudan produktu, diskurtso eta hizkuntza desplazamenduaren adibide
|
batzuk
eman ditu. Autoreak dioenez, gizarte ekintza edo jarduera bat hizkuntza jakin baten bidez heltzen zaigunean, hizkuntza horretan barneratzen ditugu ekintza edo jarduera berriari loturiko portaera ereduak, erlazioak eta dagokien interpretazioa.
|
|
2010
|
|
|
Hortan da gakoa. Egoeraren bilakaerak esperantza izpi
|
batzuk
ematen dizkigu.❚
|
|
|
Nafarroako euskaldunen ehunekoaren bilakaera 1986etik 2001 bitarteko zentsuerroldetan eta 2001eko zentsuko 15 urte behekoen artean, eremuka berreskuratze orokor hori gora-behera, nafarroako gobernuak 2003an eta 2008an egindako inkesta soziolinguistikoek (2004, 2009) kezka emateko moduko datu
|
batzuk
eman dituzte. 15 eta 24 urte bitarteko gazteak hartuta, 2003an eremu euskalduneko %86, 4 zen euskalduna eta 2008an aldiz, %78, 3 Eremu mistoan ere gazteen multzoa euskaldunagoa zen 2003an 2008an baino. ez dakigu datu horiek etorkinen etorrera handia soilik ote duten arrazoi. dena dela, hurrengo inkestek belaunaldi gazteen euskalduntze bilakaera argitu ligukete. ez dezakegu ahantz hizkuntza baten egoera demolinguistikoa, hein handi batean, administrazio publikoek hizkuntza hori babesteko hartutako erabakiei lotuta dagoela. euskararen kasuan lotura hori aski argi dago. euskal autonomia erkidegoko hazkundearen eta ipar euskal herriko galeraren erdibidean, nafarroakoa egoera ez aitzin ez gibel dugu4, hizkuntza txikia egongaitz eta ahul dagoela salatzen duena. euskararen ezagutzaren emendatzean ikusi dugun bilakaera positiboa ez dugu halere, erabileran atzeman. euskararen erabilera neurtuari dagokionez, 1989tik lau urtetan behin egin diren kale neurketak ditugu.
|
|
2011
|
|
|
Marrazkidun ipuin elebidunekin hizkuntzak era integratuan nola lan egin ikus daiteke lantxo honetan. eskolako hezkuntza elebi/ eleanitzak heziketaren alderdi guztiak ukitzen ditu eta etxeko lanena ere bai. Material elebidunak eskolarako ez ezik etxerako ere aukera
|
batzuk
ematen dituela erraz ikus daiteke. esaterako, euskal d ereduko guraso erdaldun askoren kexua edo ardura hauxe izan ohi da: nola lagunduko diegu haurrei etxeko lanak egiten guk euskaraz ez badakigu?. guraso eta irakasle askok bilatu dituzte baliabideak, tokian tokiko arazoei aurre egiteko.
|
|
2012
|
|
|
Horrekin batera euskalgintza ardatz izango duen kultur politika bat diseinatzen hasteko pista
|
batzuk
ematea ere izan du helburu.
|
|
|
249.368 € 13.844 €. luke, agian, musika eskolaren planteamenduari buelta
|
batzuk
ematea (beste antolaketa bat posible ote den, instrumentu bakoitzerako irakasle bana eduki behar ote den, denak hain" profesionala" izan behar ote duen, boluntariotzak paperik joka ote dezakeen, nolakoa eta zenbaterainokoa...). Adibidez, musika formaziorako eskualdekako planteamendura jo behar ote den, herriko irakasleei instrumentu desberdinak irakats ditzaten oinarrizko formazioa eskaini behar ote zaien... ez da denboran atzera asko egin beharrik, ikusteko, orain dela 50 bat urte, pertsona bakarrak (banda zuzendariak, gehienetan) irakasten zituela instrumentu guztiak eta, hala ere, herrirako instrumentu talde egoki askoak eratzen zirela.
|
|
|
Batzuek begi bistakoak ziren baina inon jaso gabeak. ...rak eta euskarak berak taldeetan duten tokiari. helburu orokorra, beraz, herriko kultur taldeen gaineko argazki bat egitea izan da baina baita taldeen artean harremanak bideratzeko enpatiazko jarrera bat bultzatzea ere, besteek egiten duten horri zabaltasunez eta aurreiritzirik gabe begiratu ahal izateko. horrekin batera euskalgintza ardatz izango duen kultur politika bat diseinatzen hasteko pista
|
batzuk
ematea ere izan du helburu. diagnostikorako, Sorguneak ikertegiak Gipuzkoako kultur bizitzaren azterketa kualitatiboa egiteko erabili zuen lan eskema ekarri dugu, gutxi gora behera, herrira, eskema horri hainbat datu kuantitatibo erantsiz; hau da, batetik, elkarrizketa sakonak egin dizkiegu taldeetako zuzendari edota ordezkariei eta, bestetik, datu eta material zehatzak biltzen saiatu gara (talde...
|
|
|
Atal hau amaitzeko, eta inongo zalantzarik egon ez dadin, argibide txiki
|
batzuk
eman behar ditugu ikerketa honetan baliatu dugun termiPertsuasio iturriari lotutako aldagaiak hiru dira nagusiki aztertu direnak: sinesgarritasuna, erakargarritasuna eta boterea.
|
|
|
Aurrenekoa ikusi aurretik, komenigarria da argibide teoriko bakan
|
batzuk
ematea. Hizkuntzarekiko aktitudeekin batera, hizkuntza motibazioak ere oso garrantzitsuak dira, eta azken hauek, bi multzo nagusitan bereizten dira soziolinguistikaren eremuan:
|
|
2013
|
|
|
Horrela: 1) lehenbizi egin beharrekoa da nolakoak erabiltzen diren jakitea eta aztertzea, 2) gero proposamen
|
batzuk
emateko. Horretarako baliagarria zaigu BAT Soziolinguistika Aldizkaria, 86 (2013,1):
|
|
2014
|
|
|
Hau ulertzeko gako
|
batzuk
ematen hastekotan, beharrezkoa iruditzen zaigu lehenik Lanhitz programari berari erreparatzea. Diru laguntza zuzenak ematen dira normalizazio helburu zehatzak jartzeagatik Erreferentzia Marko Estandarraren (EME) arabera, eta ekintza plan modura antolatuta1 Beraz, euskararen normalizazioan interesa duten enpresek EMEk ezarritako txantiloi baten arabera antolatu behar dituzte beren euskara planak.
|
|
|
Ikasle hauek euskaraz bizi dira ikastetxetik kanpora ateratzen direnean. Galdera erantzun pare batean, azalpen txiki
|
batzuk
emateko beta zegoen, eta bertan zenbait ikaslek azalpenak eman dituzte. Horretan sartu aurretik esan behar da %95, 45 euskaraz bizi dela; eta falta den %4, 54 etorkina den ikaslearekin identifikatu behar dela.
|
|
|
Datu nahiko onak dira, eta Zumaiako zuzendari edo arduradun batzuk hizkuntza liderrak direlako izan daiteke, agian. Hori babesteko, lagungarria litzateke jarraibide edo aholku
|
batzuk
ematea, euskaraz ez dakien bat egoteagatik bakarrik talde oso baten hizkuntza erraz alda daitekeelako, arduradunak hala proposatzen badu.
|
|
|
gizartearen atxikimendu gero eta likidoagoa adierazten du, kultur fluxua... Sua eta ura ondo kudeatzea ez da beti erraza izaten, baina ahaleginduko naiz jarraibide
|
batzuk
ematen.
|
|
|
Lehen bi ataletan Zumaian euskal kultura nola lantzen den aztertzen da; hasteko esparruz esparru, eta ondoren, xeheago, kulturaren sarea nola antolatuta dagoen. Hurrengo bi ataletan, berriz, ideia
|
batzuk
ematen ditu egileak euskarazko kulturgintza indartzeko, elkarte batzuei ardurak emanda, taldeen artikulazioa hobetuta eta kultur politika argiagoarekin. • Hitz gakoak:
|
|
2015
|
|
|
Ondorengo bi tauletan (taula 4 eta taula 5) oinarrizko datu
|
batzuk
ematen ditugu ikusteko nola batzuek(" oso ongi" mintzatzen direnak) eta besteek(" nahiko ongi" mintzatzen direnak) joerak guztiz bestelakoak erakusten dituzten hala hizkuntza jokaeran nola hizkuntza atxikimenduan. Joera berberak agertzen dira adin bereko kideen arteko harremanak izan (lagunen artekoan, edo anai arreben artekoan), edo goitik beherako harremanak izan (gurasoen eta seme alaben artekoan).
|
|
|
Familiaren eremua dugu beste eremu funtsezkoetako bat. Utz bekigu azken datu
|
batzuk
ematen. Azken hamar urteotan Lasarte Oriako gazteen euskararen erabilera aitortua %20, 4tik %38, 3ra pasa bada ere, ikustekoa da ezen familia euskaldunen bilakaera ere oso antzekoa izan dela denbora tarte berdinean, eta, hala, 2002 urtean %17, 4 baziren familia euskaldunak, %33, 4 ziren 2012 urtean.
|
|
|
Garai hartan, bertako enpresa gizonek, diktaduraren jarraitzaile eta partaideak, tokian tokiko erakundeen kontrola hartu zuten eta nahierara kudeatu zuten probintzia, beraien estatusa mantentzen laguntzen zien erregimen tradizionalista eta erreakzionarioa mantenduz eta hiria tradizioekin oso lotutako probintziako hiriburu klasikoa izan zedila bermatuz. Antonio Riverak zioen garai hartan modernizaziorako pausu
|
batzuk
eman zirela, borondatez baino inguruko prozesuek baldintzatuta.
|
|
|
368). Datu kuantitatibo
|
batzuk
ematearren bakarrik: EAEko LH 4 mailan ikasleen %53 euskaldun berria da, eta derrigorrezko bigarren DBH 2 mailan, berriz, %47.
|
|
2016
|
|
|
Eta laugarren itema, aurkako kasuen aurrean defentsa argumentuak: aurkakotasun egoera irudikatzen zuten kasu
|
batzuk
emanda, egoera horretan euskara defendatzeko erabiltzen zituzten argumentuak jasotzeko.
|
|
|
Beraiei begira beraz, zer topatzen dugu? Galdera hau erantzuteak lan serioagoa eta sakonagoa eskatzen du, beraz, une honetan ñabardura asko lituzketen printza
|
batzuk
ematera baino ez naiz ausartuko.
|
|
2017
|
|
|
Lan honetan, euskara, galiziera eta irlandera ikasi duten hiztun berrien identitatea aztertuko da, baina horretara jo baino lehen, hizkuntza bakoitzaren egoera soziolinguistikoaren oinarrizko datu
|
batzuk
emango ditugu, arreta berezia hiztun berrien bilakaeran jarrita.
|
|
|
Eralan proiektuaren esperientziak pista
|
batzuk
eman dizkigu (Arrospide, J. eta Hermosilla, D. 2018). Antolakunde baten organigrama piramide baten moduan irudikatu ohi dugu:
|
|
|
9 Ama hizkuntza eta etxean erabilitako hizkuntza kategoriak Quebecetik ekarri ziren (ezaguna da r. bourishen eragina). han, antza denez, kategoriak sortu ziren frantsesaren erabileraren bilakaerari jarraitzeko, baina testuinguru jakin batean: hainbat aldaketagatik (esaterako, 1981etik aurrera erroldetan nork bere buruari jatorri etniko
|
batzuk
emateko aukera zabaltzeagatik) kategoria etnikoak alferrikakoak bilakatu zirenean, hizkuntza kategoriak erabiltzen hasi ziren. garai hartantxe ere, diskurtso nazionalistak hizkuntza aldera jo zuen. hala, identitatea etnia edo jatorritik hizkuntzara lerratzean, hizkuntza bihurtu zen jatorrimarka (jatorri adierazleak dira ama hizkuntza eta etxeko hizkuntza) (piché, 2015: 93).
|
|
2018
|
|
|
BAT 106 zenbakiko ondorengo 4 artikuluak Kale Neurketa proiektuko Batzorde Zientifikoko kideek idatzi dituzte, hainbat esparru zehatzei atxikita. Lehenengoan, Iñaki Martinez de Luna soziolinguistak" Euskararen biziberritzea, eleaniztasunaren garaiko erronka" izenburuarekin, euskara biziberritzeko planetan paradigmaren aldaketarako ideia
|
batzuk
ematen ditu. Interesgarriak dira eleaniztasunaren inguruan egin dituen hausnarketak, dagoeneko ohituta gaituen bidetik, paradigma horrek euskara suspertzeko eskaintzen dituen aukerak eta arriskuak aztertuz, eta ahalik eta etekin handiena ateratzeko bideak lagungarri izan daitezkeen ideiak plazaratuz.
|
|
|
Argi dugu kerik ez dugula asmatu. Gehienera, seinale
|
batzuk
ematera iritsi den su txiki bat sortuko genuen. Erregaiak hor zeuden eta elkarrekin jarri, astindu, berotu, putz egin eta... seinaren bat eman dute, gehienera.
|
|
2019
|
|
|
Miguel Galicia Lambarri – Ebaluazioa: euskararen aldeko ekimenen labirintoan orientatzeko gakoa ezin oso exhaustiboak izan, eta, beraz, zertzelada
|
batzuk
ematearekin konformatuko gara.
|
|
2021
|
|
|
Hemen, ordea, azken bi hamarkadetako joera demografikoak eta immigrazio prozesua izanen ditugu aztergai. Ez gara diagnosian sobera luzatuko; gure errealitatea hobeki ulertzeko eta bere testuinguruan kokatzeko (Nafarroan eta Euskal Herrian) oinarrizko datu
|
batzuk
emanen ditugu. Immigrazioari eta kultur zein hizkuntza aniztasunari buruzko ikerketa sakonagoak genituzke, bai hemen, bai oro har.
|
|
2022
|
|
|
ikastola, euskaltegia, hedabideak, administrazioa... Artikulu batean bildu zituen Imanol Azkuek (2018) bigarren azterlan horren puntu nagusiak; 2017ko Zumaiari ere begiratua egin zion azken atalean, eta arrasto
|
batzuk
eman zituen zer eta nola egin litzatekeen zumaiarrok" euskara izaten" jarraitzeko. Izan ere, alderdi soziologikoa aztertzea funtsezkoa da egoera soziolinguistikoa hobeto ulertzeko.
|
|
|
Urtebeteko tartean gai antzekoei buruz bi jardunaldi antolatu zituzten Donostiako San Telmo museoan; lehenbizikoa hirigintzaren inguruko topaketa berezi bat izan zen, hainbat ikuspegi landuta (ingurumena, euskara...), 2020ko otsailean. Han parte zuen Imanol Azkuek, eta gako
|
batzuk
eman zituen (Azkue 2020), hirigintzarekin batera herrigintza lantzeko: hirigintza eta lurralde antolamenduak nola eragiten duen hiztunongan, elkarguneak bultzatzearen garrantzia, hizkuntzaren osagaia nabarmentzearen eragina, etab. Bigarrena 2021eko urtarrilean izan zen, Lurraldea eta Hizkuntza V. Jardunaldia, eta bestelako hirigintza eta arkitektura bat proposatu zituzten Nora Erdozia Usurbilgo arkitektoak eta Arritxu Zelaia hizkuntza aholkulariak, oreka zainduko duena eta harremanak erdigunean jarriko lituzkeena.
|
|
|
• Neurri edo proposamen batzuk erantsi genituen amaieran, aurrera begira pauso
|
batzuk
ematea errazteko.
|
|
|
Etxebizitzaren gaia jorratzen duen gazte talde baten arabera, 404 etxe huts daude Zumaian, eta 44 etxebizitza turistiko. Era berean, EUSTATek datu
|
batzuk
ematen ditu herrietako etxebizitzei buruz, eta 2019koen arabera, Zumaian familia bizitoki nagusiak 3.833 etxebizitza dira, eta gainerakoak 763.
|
|
|
proaktiboena. Honela, sei parte hartzaileren emaitza
|
batzuk
ematera mugatuko gara lan honetan. Honekin guztiarekin ikerketako parte hartzaileek euskara ia ez dutela erabiltzen Lizarrako beraien egunerokoan ikusi dugu, bai, aldiz, unibertsitatean.
|
|
|
Lan hau lau ataletan banatu da: lehenengoan, hiztun berriak zer diren azalduko dugu, baita hauei buruzko datu
|
batzuk
eman ere; bigarrenean, helburu eta aurreikuspenak azaldu, metodologiari buruzko zehaztapenak eman eta gure ikerketa aurkeztuko dugu; hirugarrenean, gure ikerketaren emaitzak ekarriko ditugu eta, azkenik, laugarrenean, ondorioak aterako ditugu.
|
|
|
Urrats honetan, balizko iruzurra eragozteko, neurriak proposatzearekin batera, gutxienekoak zeintzuk izan behar ziren zehazteko eskatu zitzaien lantaldeei. Minimoen maila hori diferentea da hastear dauden entitateentzat, urrats
|
batzuk
emanak dituztenentzat eta normalizazioan oso aurrera joan direnentzat, bistakoa denez. Minimoen maila hori izango zen, geroago, ziurtagiria eskuratzeko aintzat hartuko zena.
|
|
2023
|
|
|
Gaur egun, umeek eskolan hizkuntza ikastea lortu da, eta hizkuntza irakasleak trebatzeko unibertsitateko ikastaroak eskaintzen dira. Tŝilhqot’in irratia ere sortu berria dute, eta Nenqayni ch’ih zko saio
|
batzuk
ematen dituzte.
|
|
|
Ez da kode hutsa, Tŝilhqot’in kulturaren emaitza da. Hiztunen pentsamendua moldatzen du, eta" betaurreko" berezi
|
batzuk
ematen dizkie errealitatea ikusteko. Hizkuntzak herrikide egiten ditu, eta identitatearekiko, kulturarekiko, lurrarekiko, arbasoekiko eta familiarekiko lotura da, baita norberaren osasunaren eta ongizatearen osagai garrantzitsua ere.
|
|
|
Wikimedia Españako kide batek dinamizatu du proiektu hau, Mentxu Ramilok, zeina Wikimediako proiektuetan hizkuntza aniztasuna sustatzera bideratutako Porto Meeting 2023ko kide ere baden. Proiektu honek Mentxuren wiki formazio bat eman zuen eta Wiki eleanitzago bat eraikitzen laguntzeko urrats
|
batzuk
eman ziren.
|