|
2007
|
|
|
Nora joan nahi duen eta nondik joan nahi duen inoiz baino argiago dauka, eta gainera, inoiz baino profesionalagoak gara mundu honetan ari garenok. Asko kostata lortu ditugu nolabaiteko baldintza minimoak profesionaltasunera salto egiteko, eta horrek arrisku
|
batzuk
ekar baditzake ere, duda barik, hainbat abantaila dakartza: honetara dedikatu ahal izateak honetan indar gehiago jartzea dakar azken finean.
|
|
2009
|
|
|
Norberaren aldartearen arabera aldaketa garaiak larriminez bizi daitezkeela, edota, jarrera aldatu eta momentuko gabezia bertute bihurtzen jakinez gero, badagoela une horiek aukera modura ulertzerik. tu barik, hori bai) eta abertzaletasun jeltzale berberak blaitua egonagatik, beste haize
|
batzuk
dakarzkigu Juan Bautista Bilbao Batxi k.
|
|
2010
|
|
|
5 adoSTaSuna, hizKunTzaren eTorKizuna herriTarren eSKu BaiTago gaur biharretan gogoan eduki genituzkeen aldagai
|
batzuk
dakartzat amaierara, nagusiki euskal autonomia erkidegoari dagozkionak hiru, iparraldeari eta nafarroari dagokiena bestea. lehena: adostasun sozial eta politiko zabala. hona ekarri gaituen bidearen abiaburuan, funtsezkoa izan zen joan den mendeko 80 hamarkadan euskararen inguruan eratu zen adostasun politiko zabala.
|
|
|
Dena den, beste lagun batzuk ezagutzen genituenez eta hauek erdaldunak zirenez, ezin genuen euskaraz hitz egin haiek aurrean zeudenean, egokia iruditzen ez zitzaigulako. ...ritzen dut, nik beste esperientzia oso ezberdinak bizi ditudalako nire klasekoekin edo Iruñeako lagunekin alderatuta. iruñerria eta hortik beherako hiriak oso erdaldunak dira (atarrabian %15 inguru euskaldun; barañainen, berriozarren, burlatan, iruñean, lizarran eta zizur nagusian %10; tafallan eta zangozan %5). hiri horietako gure gazte gehienei euskara eskolan/ ikastolan ikasi izanak ondorio
|
batzuk
ekarri dizkie. haietariko anitzendako euskararen esperientzia uharte moduko bat izan da: eskolan dena euskaraz, etxean ezer ez edo apurtxo bat, kalean deus ere ez, lagunekin oso gutxi... hau da, gazte askorendako euskara bizipen etena edo ez jarraitua izan da, bizipen atomizatua eta batzuetan, eskolara mugatua. hori horrela izanda, euskara eremu akademikoari lotzen diote hala bizipenetan nola erabilera ohituretan. zenbait aldiz, gazteek beraiek aitortuta, eskolan baizik ez dute erabiltzen, eskolatik kanpoko harreman guztiak (familia, lagunartea, aisia...) erdaraz eratu dituztela. iruñeko gazte batek dio euskara beretako hizkuntza akademiko hutsa dela, ez dagoela bere sustraiari edo familia jatorriari lotuta, kosta egiten zaiola, euskaraz deseroso sentitzen dela. euskaran deserrotutako hiztuna dirudi, ingurune erdaldunean hazita euskaran gozatzeko aukerarik izan ez duena. gazte horren frustrazioa hunkigarria da, areago ere jakinda bere ikasbidean euskarari behingoan bizkar eman beharrean, unibertsitatean euskaraz ikasten segitzea hautatu zuela. gazteek inguru soziolinguistikoaren eragin erdalduntzaile ikaragarria jasotzen dute. zail zaie euskara erabiltzea. gazte euskaldun horietako anitz nolabaiteko euskaldun ezinduak dira, erdal inguruak berak ezinduak, inguruak ez baitie bide eman euskara normaltasunez erabiltzeko eta horretara ohitzeko. ingurune erdaldunetan erdara beharra eta ohitura da, gizarte araua orotan. euskaraz egiteko aldiz, aukerarik ez, ohiturarik ez eta ondorioz, anitzetan, erraztasunik ere ez. euskararen erabilera kuantitatiboki ez nahikoa eta kualitatiboki arlo bakarrekoa (akademikoa, eta ez arlo askotarikoa) izatearen ondorioz, euskara erabiltzea kosta egiten zaie gazteei. euskara ez da haien adierazpide osoa izaten eta ez ohi dute bat batean egiten. adinkideekiko harreman informaletan (anai arrebekin edo lagunekin) erdaraz egiteko ohitura ezarrita dute. erabiltzeko zailtasunak eta adierazmen nahikoa mugatuta dute euskaraz. horren jabe izanda, haien euskararen kalitateak kezka ematen die eta ziurtasuna kendu. hobetu beharrari egiten diote aipu behin eta berriz. kasuren batean horixe da, hain zuzen, unibertsitatean euskaraz ikasten (nafarroan euskaraz egin daitezkeen bi titulazio bakarrak) segitu izanaren arrazoia:
|
|
|
Euskarazko argitalpen espezialdu eta dibulgatiboen eztanda bizi izan dugu urte hauetan. harrera hotza(). Funtsean arazo ekonomikoa zen, hau da, formatu elektronikoaren alde egiteak edizio gastuen zati handiena murrizten zuen, baina horrek era berean beste arazo handiago
|
batzuk
zekartzan, ez baitzegoen egitasmo komunikatiboak babesteko proiekturik, edizioa babesteko baizik. hau da, argitalpenari emandako laguntza produktu baten gutxieneko ekoizpenari lotuta zegoen (urtean lau zenbaki eta 1.000 ale bakoitzeko). bestalde, irakurlegoa oraindik ohitu gabe zegoen formatu elektronikoan jardutera. beraz, ukaezina da Jaurlaritzak proposatu zuen urratsa bide onean zihoala, baina... Sei elkartea (euskal Soziolinguistika institutua Sortzen izenekoa) babesle zuela, berariaz horretarako sortua. ondoren Soziolinguistika klusterra etorri zen, Sei ren garapenaren ondorioz. garai bakoitzean zuzendariak (txillardegi eta Maria Jose azurmendi), koordinatzaileak, argitalpen batzordeko kideak berritzen joan dira, eta horrek berarekin ekarri du garapena. ez nuke puntu honetan gehiegi luzatu nahi, uste baitut bakoitzak bere neurrian zuen onena eman zuela, baina uste dut bat aldizkariaren" intra historia" azpimarratzekoa dela arlo honetan, izan ere bere iraupen eta bilakaeraren gako nagusia bertan dago. zorroztasun akademikoa, esperientzia aplikatua, militantzia eta zabaltasuna uztartzen asmatu dute aldizkariaren sustapenean lan egin dutenek. denona eta inorena ez, txikia baina ezinbestekoa, hori da bat aldizkaria izan dena eta horretan ahalegindu dira, produktuan ikus daitekeenez, bertara bildutakoak.
|
|
2011
|
|
|
Bera, haur irakaslea da, eta, aspaldian, irakasleen trebakuntzan dihardu, batez ere, zenbat gara elkartearekin elkarlanean. Soziolinguistikaren dibulgazioan lan handia egin du Xamarrek, eta berak idatziriko hitz
|
batzuk
ekarri nahi genituzke abiapuntu modura. Orekan bere liburuaren aitzin solasean honela dio:
|
|
2013
|
|
|
Horrela, Txostena irakurtzerakoan zenbait momentutan hausnarketak egitera bultzatu nau (nire kasuan behintzat), batzuk eztabaidagai izateko aproposak izan daitezkeenak (nire ustez, beti ere), horretarako Txostenak ematen digun aukera aprobetxatu nahian. Hauetako
|
batzuk
ekarriko ditut orain atal honetara:
|
|
2014
|
|
|
Ez da hau pentsamendu konplexuan sakontzeko lekua eta espazio gehiago luke horrek, baina, abiapuntuari helduta, ekintzarako, gure jarduna kokatzen laguntzeko baliagarri suertatu zitzaizkigun ikasgai edo ondorio
|
batzuk
ekarri nahi genituzke hona. Kontuan hartuta gainera, ikasgai hauek arnasguneen bilakaera ulertzen laguntzeko ere baligarriak suertatu zaizkigula.
|
|
2021
|
|
|
Lapurdi, Baxe Nafarroa eta Zuberoako lurraldeetan indarrean diren eztabaida eta errealitate
|
batzuk
ekarri nahi izan ditugu ondoko orrietara. Erran gabe doa, baina merezi du oroitaraztea EAEn erabili ohi den" Iparralde" kontzeptuaren gibelean, hamaika errealitate gordetzen direla.
|
|
|
Balorazio galdetegian egindako oharren ataletik honako adibide
|
batzuk
ekarri dira hona:
|
|
2022
|
|
|
Esparru sozioekonomikoan faktore askok eragiten dute zuzenean edo zeharka, eta horiek aintzat hartu ditugu euskara bultzatzeko: sektoretik sektorera alde handia dago, eta bakoitzak badauzka berariaz landu edo kontuan izan beharreko ezaugarriak; enpresa motak eta lan egiteko moduak aldatu egin dira; merkatua zabaldu eta handitu egin da, globalizazioak mundua ireki eta beste hizkuntza
|
batzuk
ekarri dizkigu (baina baita euskara mundura zabaltzeko aukera eman ere); digitalizazioak lan batzuk are gehiago erraztuko dizkigu, baina argi ibili ezean, morroi edo menpeko bihurtuko gaitu; langileen lan baldintzak aldatu egin dira... Gu geu ere aldatu egin gara, eta gurekin gizartea eta bizimodua ere bai, eta aldatzen ari dira oharkabean baina etengabe gure balioak, sinesmenak, jokaerak, nahiak, ametsak...
|
|
2023
|
|
|
Zehazki komunikabideen sektoreari erreparatuz, ikus entzunezkoek egunerokoan geroz eta presentzia handiagoa hartu dute, beraz, ezinbestekoa izango da hizkuntza gutxituen etorkizuna horietan nola garatuko den aurreikustea. Aztergai izan diren hizkuntzentzat sektore garrantzitsua da eta legedian ez dago etorkizunera begira margen handirik aurreikusita, nahiz eta 2022ko lege berriak argi izpi
|
batzuk
dakartzan. Ezin dugu ahaztu ikus entzunezko sektorea globalizatzen ari dela, eta horrek hizkuntza gutxituen kalterako jokatzen duela, hizkuntza ordezkapena azkartzea ekartzen baitu.
|