|
2008
|
|
|
• Irakasleak proiektuetan banatutako ikaskuntza irakaskuntza prozesua gidatzen du, proiektu horiek errealitatetik ahalik eta gertuen egon daitezen ahaleginduz, errealitatean ematen diren egoerak abiapuntutzat hartuz, alegia. Ikasleen eskura baliabide mordoska jartzen dira eta helburua da, hauek arazo edo egoera
|
bati
aurre egiteko, tresna horiek erabiltzen jakitea. Azken batean, aprendizaia esanguratsua lortuko badugu, ezinbestekoa da ikasleei bizitzaren egoera jakin batzuetan baliabide jakin batzuekin aurre egiten erakustea.
|
|
2010
|
|
|
Jada ez da atzerakada geografiko bat, ezta bizkortua ere; orain, batetik etorkin erdal hiztunak toki guztietan egotearen ondorioz, eta bestetik bertako biztanleriak neurri batean beren hizkuntza utzi zuelako, printzatu egin da lurralde euskalduna. nafarroaren ipar mendebaldean eta gipuzkoaren barnealdean, gehiengoak euskalduna izaten jarraitzen du, baina urolaren goiibilguak, debabarrenak eta ibaizabal arroak ziriarena egiten dute, eta isolatuta uzten dituzte gehiengoa euskalduna duten beste ingurune batzuk, hala nola bizkaiko itsasertza eta arratia bailara. esan beharrik ere ez dago une horretan gehiengoa euskalduna zuten eskualdeak landa eremukoak zirela eta, beraz, biztanleria txikiena zutenak. euskararen ezagutza maila handia edo dezentekoa zuten eskualdeetan, bigarren edo hirugarren belaunaldiak ziren euskaldunenak. gainera, hiriburua eskualdeko batez bestekoaren azpitik ageri zen beti, eta gune erdaratzaile gisa jarduten zuen. egoera hori biribiltzeko, ez zen inolako berreskurapen zantzurik antzematen jada azken belaunaldietan erdaldundutako eskualdeetan, eta are gutxiago euskara berrezartzeko zantzurik, bertako euskara duela zenbait mende galdu zutenetan. hauek lirateke hegoaldeko guztizko kopuruak, urte hartan (nafarroako datu fidagarririk ez dagoen arren): ...sku zetorkion gainera euskarari, eta ez dakienak edo ulertu nahi ez duenak, aski du ikustea zer bilakaera izan zuen garai hartan euskara baino erabiliagoa zen bretoierak, handik aurrera. gertaera horren aurrean, eaeko agintari politikoek euskararen erabileraren normalizazioaren oinarrizko legea onartu zuten 1982an. hizkuntza desagertzeko bideari buelta emateko aukera bakarra zen. horrenbestez, rlS
|
bati
aurre egiten zion munduko lehen lurraldeetako bilakatu zen, bere burua hizkuntza gutxitu baten erabilerei buruzko lege batez hornitzean, jada 1977an Quebecen (kanada) 101 legeak markatutako ildoari jarraituz. nafarroari dagokionez, jada aipatu dugu 1986ra arte ez zela hasi datu demolinguistikoak biltzen. horregatik, mapan ageri diren datuak bost urte geroagokoak dira, nahiz eta badirudien 1981eko... Jarraian ikusiko dugun bezala, nafarroako agintariek premia handieneko hizkuntzarekiko izan duten jarreraren ondorioz, oso bestelako berreskurapen erritmoa dute nafarroako eskualdeek.
|
|
|
Jakitate teologikoak latinez eman behar zirenean, unibertsitate munduak ohikoa hori zuenean, bigarren hautabide bat urratu nahi du Malon etxaide unibertsitate irakasleak, jada aipatu ditugun zenbait idazleren konpainian. ugari dira testu horretan hizkuntzaren inguruko gai eta arazoak: ...ak, kultura eskolatuaren elitismoa, abertzaletasun linguistikoa, hizkuntzari eman litzaiokeen kultur proiektu sozio-politikoa, etab. testuinguru zabal horretatik noan Manifestua izenburua eman diodan testu honetako pasarte atal adierazgarriago zenbait aurkeztera46 gaztelaniari buruz ari den testua luzaro pentsatu eta aspalditik idatzia omen du, idazleak dioskunez, eta bizi izandako eskarmentu txar
|
bati
aurre egiteko emaitza gertatzen da berori. garaiko giro kulturalaren lekuko ona gertatzen da, gainera: arrisku instituzionalak eta aurkako iritziek atzera eragin zioten Malon etxaideri lehenengo batean, lehendik idatzita zeukan lanari moldiztegirako bidea urratzeko hartan. aurrera egiteko sentitu zituen erreparoak nagusien aginduz bakarrik gainditu zituen, eta orduan ere ez kezkarik gabe:
|
|
2011
|
|
|
Ikusmira hau gogoan dugula, behar bada, eleaniztasuna lorgarriagoa izango da. Lantxo honetan, eta abiatzeko, eleaniztasuna giza mailan eta norbanakoaren baitan zer eta nola ulertu daitekeen aztertuko dugu. ondoren, eleaniztasunaren aldeko hainbat ekimenen edo praktika egokien berri emango dugu. eskolak ezin du bakarrik, ezinezkoa da, honelako erronka
|
bati
aurre egin. giza zientzien, eta bereziki hezkuntza aldetik eleaniztasunaren alde proposatzen diren printzipio batzuk eta egin daitezkeen zenbait jardun gogoratuko ditugu azken atalean. Agian, horrela, gure helburua ez da hain utopikoa izango.
|
|
2019
|
|
|
Izan gaitezke zailena egin zuen gizartea: sakontasunez eraldatu zena (desagertzear zegoen hizkuntza biziberritu zuena, adibidez), baina gero, gaur egunera etorriz, noraezean dabilen beste itsasontzi bat bihurtu zena; edota erabaki dezakegu beste eraldaketa
|
bati
aurre egitea.
|
|
2022
|
|
|
HAUSKORTASUN INDIZEA: eremu batek egoera soziolinguistikoaren aldaketa
|
bati
aurre egiteko duen gaitasuna kalkulatzen du. BILAKAERA INDIZEA:
|