|
2008
|
|
|
" Videre autem aliquid per speculum est videre causam per effectum"(" Zerbait ispiluan(= speculum ean) ikustea, efektuaren bitartez kausa ikustea da"). Horregatik, Kantek arrazoimenaren erabilera espekulatiboa ukatu egin zuen, gertatzen dena ezin delako arrazoimen
|
batera
igorri. " Ezagutza teorikoa espekulatiboa da, objektu batera, edo horrelako objektuen kontzeptu batera, igortzen denean, zeineraino inolako esperientzian ailegatzea posiblea den" 2.
|
|
2017
|
|
|
Haatik, hipotetikoa ez ezik probablea da aditzen dudan ahots hori gizon batena izatea eta ez fonografo baten kantua, eta guztiz probablea da ikusten dudan oinezkoa gizon bat izatea eta ez robot perfekzionatu bat. Horrek adierazten du nik Bestea objektu gisa atzemateak, probabilitatearen mugetatik irten gabe eta probabilitate horren beraren kausaz, funtsean Bestearen oinarrizko atzemate
|
batera
igortzen duela non eta Bestea jada ez zaidan agertzen objektu gisa, baizik eta ‘pertsonazko presentzia’ gisa. Hitz batean esateko, Bestea objektu probable izateko, eta ez objektuzko amets, bere objektutasunak ez du igorri behar jatorrizko bakartasun batera nire eskumenetik kanpo legokeena, baizik eta funtsezko erlazio batera, non eta Bestea agertzen den ez nik beraz dudan ezagutzaren bitartez baina beste modu batean.
|
|
|
Kontzientzia hori era bereizian existitu edo ez, ikusten dudan aurpegiak ez du kontzientzia horretara igortzen; kontzientzia hori ez da ikusten dudan objektu probablearen egia dena. Ezagutza beretik kanpo gertatzen da bat bateko agerkidetza
|
batera
igortzen duen izatezko gertakaria non eta Bestea niretzat presentzia den intuizioaren tankerako forma ilun eta adierazezin baten modura ulertuko balitz ere, hots, ‘Bestearekin batera izate’ batean. Bestela esateko, Bestearen auzia ulertu izan da, oro har, Bestea agertzen deneko lehen erlazioa objektutasunarena balitz bezala, hau da, lehenik Bestea agertuko balitz bezala, zuzenean edo zeharka, gure pertzepzioan.
|
|
|
Bestela esateko, Bestearen auzia ulertu izan da, oro har, Bestea agertzen deneko lehen erlazioa objektutasunarena balitz bezala, hau da, lehenik Bestea agertuko balitz bezala, zuzenean edo zeharka, gure pertzepzioan. Baina pertzepzio horrek, bere izaeragatik beragatik, bera ez beste zerbaitetara igortzen duenez eta ezin duenez igorri ez mota bereko agerpen segida infinitu batera egiten duen bezala, idealismoarentzat, mahaiaren edota aulkiaren pertzepzioaketa ezta printzipioz nire eskumenetik kanpo kokatuta legokeen entitate isolatu batera ere, funtsean nire eta Bestearen kontzientziaren lehen erlazio
|
batera
igorri behar du, non eta Bestea, niri lotuta bada ere, zuzenean subjektu gisa agertu behar zaidan, eta non erlazio hori den nire oinarrizko lotura Bestearekin, nire Bestearentzako izatearen modua bera.
|
|
|
Baina kontua da, hain zuzen ere, izatez gizakiarenak direla. Ezin ditut ulertu ez bada Bestea erdigune duen tresna antolamendu
|
batera
igortzen didatela, ez bada antolamendu oso baten parte direla nik ere transzenditzen dudan helburu baterantz transzenditzen dena. Bestea makina batekin konpara daiteke, hain zuzen, makinari jada suposatzen zaiolako, gizakiaren tresna den heinean, transzendentzia transzenditu baten tankera, irundegi bateko ehungailuak eurek sortzen dituzten oihalen baitan ulertzen diren bezala.
|