|
2001
|
|
|
Azpimarratzekoa da, baita ere, Nafarroan aurkitu ditugula hizkuntz politika auzitan jartzeko ahaleginik handienak, Aurelio Artetak berak, edo Tajadurak, edo Matas Mugica, Ignacio Aranaz, Oses, Zabala eta besteren
|
baten
lumatan, eta politikarien mihietan, noski.
|
|
2004
|
|
|
Gure literatura adituari iradokizunen bat edo beste egitea ez zaio gaizki etorriko. Lehen lehenik, letraren errepublikan hain jantzia den
|
baten
lumatik irakurri duguna irakurtzea, atentzioa emateko modukoa da. Zeren, xehetasunetan arakatu gabe ere, elebitasunaren lantegian jadanik gauza bat bederen aski garbi dagoela diote:
|
|
2005
|
|
|
Euskara guztiona... baina nola? ure inguruan zabalkunderik handiena duen egunkari bateko zuzendariari zuzendutako gutunen sailean honako hau irakur genezakeen irakurle
|
baten
lumatik 2004ko azaroaren 13an" Euskara y utilidad" izenburupean (gutunak aurreko egun batean egunkari berean agertutako beste bati erantzun nahi zion):
|
|
2006
|
|
|
–Gerlagizon
|
baten
luma behar diagu, ez elizgizon batena.
|
|
2007
|
|
|
—... begozte, urrun dituk oraino. Kasu emak suari, ahultzen ari duk... eta so egiezak orain nola deitzen diren goi begiraleak... gure izpiritu sakratuak... hau, hixtu egiteko arnesa duk, Abak aurtiki arrano
|
baten
luma hezurrarekin egina duk, hautatua, leundua, zulatua eta ufatuz soinu bereziak ateratzen ikasi diat... xarmagarriko soinuak... hegaztien pareko histuak... beraz, honekin egiten ditiat ene eskariak, baina ere uros naizelarik Abaren oroitzapena jautsarazten diat suaren eta kearen eraginez, harpe zuloetan enetzat agertzen balitz bezala, histu soinu batez jauzten laguntzen diat, haren berotasunak ...
|
|
2009
|
|
|
zenbat sermoi eder, zenbat berbaldi sutsu eta giharratsu entzun ez ditue morgar, muxikar eta inguruetako eleiztarrak Aita Felixen ahoz? Idatzirik, Ipuin barrekaz gorakorik, bakanago, baina aurrean dogun liburuau irakurten dauenak behingoan igarriko deutso hizlari zoli eta trebe
|
baten
lumatik jalgia dana.
|
|
|
biek ala biek aitortzen zuten, don Zoiloren aholkuei jarraituz, itsasoko ura zutela barizeen aurkako erremediorik behinena? ibili ere, itsasertzean ibiltzen baitziren biak batera eta bestera, zangoak belaunetaraino sartuta; orbetarrek bazuten, hortaz, kontu hartan ere beren marra, zilegizkotasunaren marra?, moduzkotasun itxurako
|
baten
lumak trazatua eta zehaztua; arlo hartan, hura zen, beraz, Regina eneko emakumeen jokaera arautzen zuèn irizpidea, Adak aintzakotzat hartzen zuena: horregatik, etxera iritsi, iritsi orduko jakin zuten bi ahizpek ama izebak hondartzan zeudela, neskameek esanda?, eta ohartu zenean ezen Maria Bibiana, hondartzarako prestaketetan, ezin motelago zebilela, Adak halaxe esan zion, halako batean:
|
|
|
musika eta kantua? musikak halako ahal magikoa balu bezala, itzala baretzen eta otzantzen zuena, Orfeoren lirak piztiak bezala, halako eran, non, azkenean, itzalak bere solidotasuna galdu eta hauts bihurtzen baitzen, edo hegazti
|
baten
luma, musikaren airean, horregatik etorri zitzaion Adari, ausaz, gramofonoa noiznahi jartzeko ohitura, hainbat operatako ariak mila bider entzuteko, hura bere gaitzarentzako terapiarik onena zelakoan.
|
|
|
ez ezik, ikaskideek ere zoriondu zutèn egunaren biharamunean, jauzi kutxaren gainean abiada hartu eta txilinbuelta bat airean egitea lortu zuelako, zorion beteko sentipen batean; ametsak eszenatoki bera izan zuen: ikastetxeko patioa; jauzia, baina, ez zen txilinbuelta merke batean geratu, Domingok mila txilinbuelta egin baitzituen airean, ikastetxetik hiriko katedralaren orratzeraino, non pausatu baitzen emeki emeki, hegazti
|
baten
luma balitz bezala: hura bai jauzia, eta ez ordu batzuk lehenago egin zuena!; zertan zebilen, baina, Domingo, baldin eta hura beste amets bat bazen?
|
|
|
Jakin aldizkari sortu berri berriak bilera horren berri ematen du, lehen zenbakian, Iñaki Bereziartua sortzaileetako
|
baten
luman. Badirudi belaunaldi berrientzat ere garrantzi berezia izan zuela:
|
|
|
amak bainujantzia janzten zuen, eta izebak –moja laiko sui generis a izatea erabaki zuelako edo– ez; are gehiago: biek ala biek aitortzen zuten, don Zoiloren aholkuei jarraituz, itsasoko ura zutela barizeen aurkako erremediorik behinena... ibili ere, itsasertzean ibiltzen baitziren biak batera eta bestera, zangoak belaunetaraino sartuta; orbetarrek bazuten, hortaz, kontu hartan ere beren marra –zilegizkotasunaren marra–, moduzkotasun itxurako
|
baten
lumak trazatua eta zehaztua; arlo hartan, hura zen, beraz, Regina eneko emakumeen jokaera arautzen zuèn irizpidea, Adak aintzakotzat hartzen zuena: horregatik, etxera iritsi –iritsi orduko jakin zuten bi ahizpek ama izebak hondartzan zeudela, neskameek esanda–, eta ohartu zenean ezen Maria Bibiana, hondartzarako prestaketetan, ezin motelago zebilela, Adak halaxe esan zion, halako batean:
|
|
|
mila aldiz entzun dizugu hori esaten behintzat, Domingo; b) baina Gabinok tuberkolusia harrapatu du, eta tuberkulosia gaitz bat da, nik dakidanez; eta c) atera zuk orain ondorioak, tontoa ez zara-eta!, eta zeren Domingok ez baitzuen, halatan, hegan egiterik, ez gorputzez eta ez irudimenez, are gutxiago gaitzak Regina eneko balizko fantasmak garaitu zituenetik; zertaz kexatzen zen, baina, inork egiten ez zituèn jauziak eta zilipurdiak egiten bazituen?; ez al zituen berak –Domingok– ikastetxeko gimnasia notarik onenak ateratzen, gero matematiketan suspenditzen bazuten ere?; egun batean, gainera, amets bat izan zuen, gimnasiako irakasleak –armadako brigada batek– ez ezik, ikaskideek ere zoriondu zutèn egunaren biharamunean, jauzi kutxaren gainean abiada hartu eta txilinbuelta bat airean egitea lortu zuelako, zorion beteko sentipen batean; ametsak eszenatoki bera izan zuen: ikastetxeko patioa; jauzia, baina, ez zen txilinbuelta merke batean geratu, Domingok mila txilinbuelta egin baitzituen airean, ikastetxetik hiriko katedralaren orratzeraino, non pausatu baitzen emeki emeki, hegazti
|
baten
luma balitz bezala: hura bai jauzia, eta ez ordu batzuk lehenago egin zuena!; zertan zebilen, baina, Domingo, baldin eta hura beste amets bat bazen... amets zen neurrian, ameskeria hutsa, ezer ez?; lurrean ez baitzegoen hegaldirako lekurik, txoririk izan ezean; edo agian bai... handik gutxira, ikastetxeak antolatzen zituèn astebeteko gogo jardunetan, entzun ez zuen, bada, Domingok, predikatzailearen ahotik, historia harrigarria!
|
|
|
Adak itzal bat zuen, beraz, itzal solido bat, nolabait esatearren, burmuinetan errotzen zitzaiona, baina bazuena, zorionez, antidotoa: musika eta kantua... musikak halako ahal magikoa balu bezala, itzala baretzen eta otzantzen zuena, Orfeoren lirak piztiak bezala, halako eran, non, azkenean, itzalak bere solidotasuna galdu eta hauts bihurtzen baitzen, edo hegazti
|
baten
luma, musikaren airean... horregatik etorri zitzaion Adari, ausaz, gramofonoa noiznahi jartzeko ohitura, hainbat operatako ariak mila bider entzuteko, hura bere gaitzarentzako terapiarik onena zelakoan.
|
|
|
Don Telmok eskua gora jaso zuen eta erlojua zintzilik gelditu zen denen buruen gainetik, eta erlojuaren taupadek soto osoa hartzen zuten. Don Telmoren besoak garabi
|
baten
luma ematen zuen, erlojuaren kargak altzairuzko kable bat bezala tinkatzen zuen katea. Garabia erriatzen hasi zen bere fardoa.
|
|
2011
|
|
|
Batetik, egileak ez baitu gaia agortzeko asmorik, ez da tratatu bat; eta, bestetik, jakinaren gainean ari da, irakurle guztiek konpartituko ez duten ikuskera pertsonal bat aditzera ematen, bere arma pertsuasibo hoberenez. Ez da froga bilduma baten zerrenda etsigarria bakarrik, saiolari trebe
|
baten
lumak elkartzen ditu era bateko eta besteko dokumentuei buruzko argudioak. Euskararen liburu beltza da edukiz, burdina bezain gogorra bere argumentuetan, eta haren herdoila bera ere eder ageri da, hain berea duen ironia, kontraesan, paradoxa eta bestelako baliabideen erabilera adimentsuaren poderioz.
|
|
|
Aparece con un tiro en la nuca el ingeniero... Geldirik dagoen mundua geldiago, bere bihotza ere halatsu, lurruna leihoetan, hegazti bakar
|
baten
luma bakar bat ere ez da mugitzen buruan duen El Salvadorreko oihanean. Bere bizitza laburreko kolperik gogorrena," zelula lotiaz" edo" zelula lokartuaz" duen ideia mila zatitan leherrarazi duen bonba.
|
|
2012
|
|
|
Denboran aurrera begira idazten den guztia da ausarta. Kasu honetan, fisikaren perspektiba zabala duen idazle ezagun
|
baten
lumatik dator, eta horretan datza liburuaren interesa.
|
|
|
Epitelio ehuna: geruza jarraitu bat osatzen duen zelula talde batez osatzen da, eta gorputz guztiko kanpoko azalerak (azala), organoren
|
baten
lumena eta gorputz barruko barrunbeak (mukosak, odol hodiak, bihotza) estaltzen ditu.
|
|
2013
|
|
|
Euskaraz ez genuen orain arte izkribuzko holako prosazko testigantzarik ezagutzen. Ez genuen ezagutzen Ameriketako artzaingoa lehen pertsonan kontatua artzain izandako
|
baten
lumatik. Gure liburuan, lehen herenean, batez ere Ezterenzubiko bizimoldea eta gaztetako artzaingoa kontatzen digu Etchamendyk; liburuaren azken bi herenetan, ordea, Ameriketako artzaingoa eta bizipenak.
|
|
|
Beraz, ikasketak, lanbidea eta familia bizitza zirela medio, ikuspegi desberdin batekin edo estilo desberdinez idazten zuen. Lan honetan aztertuko ditugun gerlako kroniketan ere maiz nabari da ez zela elizgizon
|
baten
luma, baizik eta zientzietako batena.
|
|
|
Eta gero, ni ere patuak erbestera eraman ninduenean 1960ko hamarkada bukaeran, hirugarren Txillar batekin aurkitu nintzen. Klandestinitateak modu askotara mozorrotzen zituen bere izen abizenak, baina izanak Larresoro, Goienetxe, Usako, Begiko, Aztabizkar ezizenen atzean ezkutaezina zen
|
baten
luma salatzen zuen. Hasieran bera Belgikan eta ni Parisen, gero bera Iparraldeko kostaldean eta ni barrualdeko Hazparnen, erbestealdian beste hirugarren Txillar bat aurkitu nuen.
|
|
2014
|
|
|
Baziren kantu hartan, jakina, ziento bat aldiz entzunagatik ulertzen ez nituen hainbat kontu kodifikatu, nire kasa abesten nituen zatiak edo txarto abesten nituenak (in gelesek horri mondegreen> deritzotela uste dut). Gora> ta> gora> > kantuko hitzek, kantu on guztiek bezala, etzi idatziak dirudite, horregatik iruditzen zaio entzuleari Erresuma Atzemanezin bate tik datozela, inolaz ere ez poeta
|
baten
lumatik. Eta horregatik harritu eta pozten da entzulea, ibai zahar bati ibaiadar berriak ezustean aurkitzen dizkionak bezala, hitz horiek ezagutzen zuen idazle baten lan ikusezina direla jakiten duenean, nerabezaroa ongi pasata jada, noiz eta, eskolako argazki zuri beltz, saturatu eta siluetaduna duen irudi berbereko oskorriren LP a eskuratzen duelarik, jatorrizkoa, eta ez karatula biluziko kasete mutua.
|
|
|
Erran nahi baita, eza, edo ezdeusa, edo ezereza, berdin dio, lehen begi kolpean —begiak makarrez beterik badauzkat ere— den mendreeneko pisurik gabea dela, hots, ez duela batere pisatzen: arina da guztiz, inurri hanka edo kolibri
|
baten
luma bezain. Baina ezdeusak, hutsean sakon errotu huskeria eskas horrek, baduke ezein balantzak neurtu ezin duen karga espezifikorik.
|
|
|
Guhaurek tonalitatea eman genuen eta gero beste aire bat kantatu. Garai horri pentsatzen dudalarik dolu dut biziki, dolu holako gaia ez baita sekulan berriz jiten antzerkilari
|
baten
lumaren pera. Zerbait huts eginik egoten zait gogoan.
|
|
2015
|
|
|
Haize izpi txikienarekin kikirika hasten naiz nagoen tokian nagoela. Haize pirrinta txori
|
baten
luma altxatzeko gai izan gabe ere, belarrietan sartzen zait niri eta gor bihurtzen nau haren txistu finak, bizarra egiteko orria bezain fina den fiu ebakitzaileak. Beti madarikatu izan zaitut ama horrenbeste maitatzeagatik.
|
|
|
|
baten
lumara ekartzen. Ordutik hona, zenbateraino aldatu da hizkuntza eta haren ortografi a?
|
|
|
Baina erregeak antxeta
|
baten
luma bat bezala kendu zuen.
|
|
2016
|
|
|
" Beste proiektu batean geundela, Bizenta Mogelen idatzi batzuk topatu genituen. Berak galdetzen zuen,' zer egiten dut nik beste
|
baten
lumak jantzita, idazle bizitza egiten?', kontziente baitzen jarduera hura ez zela emakume bati zegokiona", azaldu digu Naiara Arri proiektuaren arduradunak.
|
|
|
Bestalde, erraldoia neska baldin bada, gartxeta (jakintasunaren hegaztia)
|
baten
luma gorria izango da kumako biribiltxotik dilindan. Mutikoa izatekotan, berriz, galgaitz (adorearen hegaztia) baten luma zuria du.
|
|
|
Bestalde, erraldoia neska baldin bada, gartxeta (jakintasunaren hegaztia) baten luma gorria izango da kumako biribiltxotik dilindan. Mutikoa izatekotan, berriz, galgaitz (adorearen hegaztia)
|
baten
luma zuria du.
|
|
|
Ausartuko al zinateke Txomin Agirreren pasartea gaur egungo egoerara eta zu bezalako idazle
|
baten
lumara ekartzen. Ordutik hona, zenbateraino aldatu da hizkuntza eta haren ortografia?
|
|
2019
|
|
|
Zaharra dela bai, garai zahar zaharretatik datorkigula bai, baina deus gehiagorik ez. Idazle ausart
|
baten
lumatik Paleolito Arotik etor zekigukeela irakurria dut. Idazle horrek Paleolitoko ihiztari zaharrekin lotzen zuen mito honen sorrera.
|
|
2021
|
|
|
Hortik aurrera, hasierako anabasa pasarteetara itzuli gara aldi labur batez, eta amaierako koadroan itsuaren makilak gidatu du taldea bazter batean ahaztua zegoen aingeru
|
baten
luma abandonatu baterantz, esangura subliminaleko koadro ordainezin batean. Mila esker, Calonge, irudi eta metafora horiekin gure izpiritu pobretuak hain eskuzabal elikatzeagatik.
|
|
|
Emakume ahaztu eta laidoztatu hori gogoratu eta goratu nahi izan du Edorta Jimenezek liburu sailkaezin honetan: ikerketa historiko bat da berez, baina misteriozko eleberriaren teknikekin dago kontatua eta hizkuntzaren esteta
|
baten
luma ederraz hornitua. Horrez gain, pandemia garaian idatzi zenez, unean uneko eguneroko bat egiten du egileak, oraingo gorabeherak eta duela ehun urteko gripearenak erkatuz eta beste mila gogoeta kitzikagarri plazaratuz.
|
|
|
Arrano
|
baten
luma da.
|
|
|
Arrano
|
baten
luma da.
|
|
2022
|
|
|
Orotara, 79 kolaborazio zenbatu dizkiogu Eskualduna ko osasun sailaz arduratu zen denboran. Lehenengo artikulu biak gripeari buruzkoak izan baziren ere, hurrengo hamabostak, harrigarriro, moral kristauaren ingurukoak dira, eta Maurice Souberbielleri moralista garratz
|
baten
luma nabarmentzen zaio medikuarena bainoago. Hamabost artikulu horien tituluak berak ere oso adierazgarriak dira:
|
|
|
Ekaitzpean eleberriak, tituluak berak iradoki bezala, 36ko gerla du gai, edo, zehazkiago, gerlak Aitzondo garaikoa baserriko familia idilikoari ekarritako hondamendia. Ekaitzpean irakurtzean nahikoa xinple eta topikoa dela topatuko duzu, baina, bestalde, nabari egingo zaizu Eizagirre derrotatu
|
baten
luma, bere inguruan esperantza biztu nahi duena, etsipenez blai egon arren egiatan. Amaiera aldera diosku" Egun obeak ere etorriko dira[...] Guztia al lezaken Jaunari lagundu deigula biotzez eskatu dezaiogun, eta Beragan itxaropen osoa jarririk otoitz egin dezagun".
|
|
2023
|
|
|
Dio baita ere mila seiehun eta hamaikagarren urtean sortu eta idatzi zela lehenengo aldiz antzara zuri
|
baten
lumaz; bere esanahiak direla bakardade, ruina, hondamen. Baina ez dio ezer kaletik doan jendearen bihotzetaz; ez dio ezer, zutaz eta nitaz, kartzela edo kuarteletako patioetaz...'
|