|
2004
|
|
|
Eta aurrerago hunela mintzo da: " Hizkuntza herri
|
baten
ideien ispillua da". Baita Perrot ere:
|
|
|
Garbi utzi behar da: alemaniar intelektual ororentzat duineza da judutar
|
baten
ideiak jarraitzea. Natur zientziak berak jatorri arioa du, eta ez besterik...
|
|
2007
|
|
|
ez du hauteman; euren aurretiazkoekin, ez zitzaien kabitzen buruan. ...iak biltzeko erakunde eredu gisa, alegia eliza katolikoa eta Austriako Inperioa (bera katolizismora konbertitu da eta bere irakastokia Vienara aldatu du); besteren batzuk, aldi baterako politika baztertu eta herri gogoaren altxor kultural antzinatarrak biltzen eta edertzen enplegatu dira (Brentano, von Arnim, Görres); denek, nolabait, Kant-engandik Tieck enganaino, euren buruak iragan aleman eder
|
baten
ideian gorde dituzte, errealitatean Iraultzak beren begien aurrean hondoratua zuen mundu galduan, politikoki berritasun hori ulertzeko erabat ezgauza: nazionalistak barik (Alemaniako kasuan, garai honetako. Herder, etc.?
|
|
2009
|
|
|
Hasiera n, hiltzea, arbasoekin elkartzea? da, biziraupen zinezko
|
baten
ideia gehiagorik gabe; hildakoa hobiratzea noraezekoa da, gizagabea litzateke gorpua lur gainean uztea (gizakia, lurkia, da, hori esan nahi du Adan izenak); baina, bitxiki, hobiak eta hildakoari egindako edozein ukituk kutsatu egiten du Deuteronomioa n, eta inguruko kulturetan hildakoen kultu formak oro debekatuak daude (hobian jan edaneko opariak jartzea, hilaztitza edo hildakoen espirituen kontsulta, etab.); bestalde, gero batean behintzat, patriarken hilobiak beneratu egiten dira?
|
|
|
Bera Jainkoarekin Naturara mugatuko da, familiara, gizarte pobrera. Jainkoaren historia
|
baten
ideia jasangaitza zaio.
|
|
|
Bere formazioagatik Gandiagak ongi ezagutzen zituen filosofoen istiluak (beharbada ez filosofia modernokoak, baina klasikoak bai): razionalki Jainkoa, pentsatu ere ezin pentsa litekeena dela, izanez ez bada (existituz), hots, existitzen ez den Jainko
|
baten
ideia edo pentsamendu hutsa bera kontraesan bat dela bere baitan; Jainkoa ezin dela ez existitu, zeren eta, summa essentia, baita (San Anselmo),, ipsum esse?
|
|
|
Gizakia beti dago historia batean, herentzia batean. Beraz, ezin imajina genezake, Paleolitoko ehiztari edo Neolitoko artzainen Jainkoaren ideia gaurko teologo
|
baten
ideia berbera izan litekeela (oraintxe berton teologo batena eta haur gaixo baten amarena, edo Boliviako altiplanoko indio batena berdinak ezin izan daitezkeen bezalaxe, egiaz beren Jainkoaren ideiak badira, ez dotrinatik memorizatuak bakarrik). De fakto, bakoitza esperientzia mundu jakin batean bizi gara (ni ez naiz Korintoko esklabo bat, halako osasuna edo gaixotasuna dut), tradizio mundu batean halaber (ez naiz Indian sortua), hizkuntza batean bizi garen bezala (eta lur batean, etab.), hots, ezin dugu mundua edo geure burua historia batean baino atzeman, tradizio batean.
|
|
|
Irakurtzen duzu B. Russellen. Is there a God?? gogoeta saioa (1952), eta Russell ez da teologikoki ongien informatuetakoa izaten, baina, Jainko kreatzaile ahalguztidun
|
baten
ideia tradizionala inpio, krudel, tiraniko eta onartezina deklaratu eta gero, jarraitzen duzu irakurtzen: –There is, it is true, a Modernist form of theism, according to which God is not omnipotent, but is doing His best, in spite of great difficulties.
|
|
|
Benjamin Maria jaio zenean, berriz, zergatik eta zergatik galdetu zion bere buruari, harik eta, bere elukubrazioetan, ondorio batera iritsi zen arte: errealitate kamuts bezain akastuna bateraezina zela Jainko guztiz perfektu baten eta Jainko guztiz on
|
baten
ideiarekin; zertarako nahi zuen, baina, Jainkoa, guztiz ona eta guztiz perfektua ez bazen. Zalantzak zeuzkan, eta zalantzak zeukan preso Damaso, baita bere mundua ere, gurasoengandik jasotako mundutik gero eta gutxiago zuena, halako eran, non, gurasoekin mezatara joaten zenean ere, halako urruntasun bat nabaritzen hasi baitzen, bere zalantza hura itsasontzi bat balitz bezala, fedearen eta elizaren portutik gero eta urrunagotzen zuena:
|
|
|
Benjamin Maria jaio zenean, berriz, zergatik eta zergatik galdetu zion bere buruari, harik eta, bere elukubrazioetan, ondorio batera iritsi zen arte: errealitate kamuts bezain akastuna bateraezina zela Jainko guztiz perfektu baten eta Jainko guztiz on
|
baten
ideiarekin; zertarako nahi zuen, baina, Jainkoa, guztiz ona eta guztiz perfektua ez bazen. Zalantzak zeuzkan, eta zalantzak zeukan preso Damaso, baita bere mundua ere, gurasoengandik jasotako mundutik gero eta gutxiago zuena, halako eran, non, gurasoekin mezatara joaten zenean ere, halako urruntasun bat nabaritzen hasi baitzen, bere zalantza hura itsasontzi bat balitz bezala, fedearen eta elizaren portutik gero eta urrunagotzen zuena:
|
|
2011
|
|
|
hau duk. Haren itzala T.S. Elioten poema errezitatzen ezartzea eta larderia hori guztia itzal errebelatu
|
baten
ideia izan dela esateraino luzatzea.
|
|
2012
|
|
|
Marie bere amaren etxetik ez urruti harrapatu zuela gaizkile talderen batek aditzera eman nahi du Le Commerciel ek.. Ezinezko gauza da?, hala dio,. Marie bezalako emakume bat, ehunka lagunek ondo ezagutzen zutena, inork ikusi gabe hiru etxe multzotatik igaro izana?. Parisen aspalditik bizi den pertsona
|
baten
ideia da hori, hantxe baitu enplegua, eta, hirian mugitzen denean, bulego publikoen inguruan ibiltzen baita gehienbat. Badaki gutxitan joango dela ezagutua eta agurtua izan gabe bere bulegotik dozena bat etxe harantzago.
|
|
2013
|
|
|
Zaldiz joatea diskotekara. Ume
|
baten
ideia. Umea lez pozik Kimu, ordea, bera izango zelako zaldiz joango zena.
|
|
|
Charlotte ez zen askoz ere luzeago geratu, eta orduan Elizabethek entzundakoaz gogoeta egiteko modua izan zuen. Luze joan zitzaion halako ezkontza desegoki
|
baten
ideiara apur bat moldatzen. Collins jaunak hiru egunetan bi ezkontza eskaintza egitearen bitxitasuna ez zen ezertxo ere, bigarren saioan onartua izatearen aldean.
|
|
|
Berbetan zegoela, ezjakinean jaurtikitako begiratu llabur batek Darcy jauna kolore biziz eta berari serio begira zegoela erakutsi zion, eta haren arreba, berriz, lotsaz gainezka eta begiak lurretik jaso ezinik. Bingley andereñoak bere lagun mamiari zer nolako mina ematen ari zitzaion jakin izan balu, gorde egingo zuen piko hori, duda harik; baina Elizabeth artegatzea beste asmorik ez zuen erabili, eta bere ustez Elizabethek joera zion gizon
|
baten
ideia atera zuen horretarako, ea Elizabethek saltzen ote zuen bere burua zelanbait ere eta horrek behertzen zuen andereñoa Darcyren begietan; gainera, Elizabethen familiaren parte batek batailoi harekin izandako txorakeria eta zentzugabekeria guztiak ere nahi izango zizkion gogorarazi Darcyri, beharbada. Bingley andereñoari sekula ez zitzaion heldu Darcy andereñoak behinola asmo izandako ihesaren berririk.
|
|
2014
|
|
|
Renanek lehenbizi historiaren filosofia Israelgo profetismoarekin lotzen du: , la philosophie de l, histoire est une oeuvre juive?, berari zor diogu bai historia unibertsal
|
baten
ideia (gizadiaren ideia), eta bai historia horrek xede bat duelako ideia. –(?) Le Livre de Daniel a été le premier essai de philosophie de l, histoire.
|
|
2016
|
|
|
–pentsatu nuen?. Pelukero ingeles
|
baten
ideien hedatzerik handiena ere ez zen iritsiko, baldekada bat uretan sartzera, baino harago.
|
|
|
talde
|
baten
ideiak topatuko dituzue hurrengo jardueran eta baita ere aipamen pertsonal horiekin
|
|
2017
|
|
|
Berez, independentziaren ideia beste Europa
|
baten
ideia baino ez da. Gomutatu beharrik ez dago, hasi Erdi Aro berantean eta humanismoan, eta Monarkia/ Estatu eta Estatu/ Nazioetan barrena, Europa honetako fronterak nola finkatu diren odolez eta krudelkeriaz eta herrien bortxaketaz.
|
|
|
Nola sartu naiz ni hemen? Arnasa estutu zait, eta zorabio puntua ere nabari dut; eskua instintuz bihotzera eraman dut gogor estutuz, eta, bihotzeko
|
baten
ideia uxatzearren, kafeari bota diot errua, gehiegi azeleratu ote nauen edo.
|
|
2018
|
|
|
Estatuaren eta lege zibilaren autoritate loteslea eta gobernu zibil modernoaren legitimitatea zuritzeko, esaten da gure gizartea kontratu baten bidez sortu zela. XVII. eta XVIII. mendeez geroztik (hots, idazle klasikoek beren istorioak kontatu zituzten garaitik), segur aski orain da inoiz baino erakargarriagoa jatorrizko kontratu
|
baten
ideia, baita kontratuaren teoria batena ere oro har, zeinaren arabera harreman sozial libreek kontratu eitea hartzen baitute. Gaur egun, ordea, istorioaren erdia soilik kontatzen da beti:
|
|
|
Gizonek politika mundura ekartzeko gaitasuna dutelako aldarria menderik mende hedatu da, baina arrazoibide horrek ez du bere hartan iraun gaur arte (zenbait eztabaida feministatan iradoki den bezala), eta ez zen desagertu XVIII. mendean, kontratu sozialaren teorialariek patriarkalismo klasikoa garaitu zutenean. Jatorrizko kontratu baten inguruko istorioek eta berdintasun eta askatasun indibidual natural
|
baten
ideia iraultzaileak aldaketa funtsezko bat ekarri zuten arrazoibide patriarkalaren tradizio luzean.
|
|
|
Hala, ahaztu egin ohi da gizonak eta emakumeak ezkontza kontratuan sartzen direla (ezkontza eta familia sortzen dituen kontratu jatorrizko horretan, alegia), eta bata senar eta bestea emazte izaten direla aita eta ama izan aurretik. Aitaren eskubideak, orduan, ezkoneskubidea beretzen du, eta, jatorrizko matriarkatu
|
baten
ideia berriz piztu duten gaur egungo feministen istorioetan islatzen den bezala, amen eta aiten botereetan (botere familiarretan) ardazten da patriarkatuaren gaineko eztabaida; horren ondorioz, lausotu egin da auzi sozial zabalago bat: gizonen eta emakumeen arteko harremanen nolakoaren auzia, eta gizonezkoen sexu eskubidearen norainokoarena.
|
|
|
Kontratuaren teoriaren gaineko interesa nabarmen biziberritu da 1970eko hamarkadaren hasieratik, eta ez dirudi berehalakoan itzaliko denik. Gaur egun, kontratu sozial
|
baten
ideiaren formulazio berri sofistikatuak sortzen ari dira, eta, haiekin batera, kontratuaren aldeko argudiabide oso teknikoak eta zenbaitetan biziki dotoreak ere bai; horietako batzuk, gainera, marxistek berek proposatu dituzte, behiala kontratuaren doktrinaren ondorio praktikoen eta baieztapen teorikoen aurkari irmo izandako horiek. Gure garaiko eztabaida honi, ordea, zerbait funtsezkoa falta zaio, eta horrexegatik egingo diot nik oso bestelako ekarpena gaiaz idatzi den guztiari.
|
|
|
Egitura eta bereizketa patriarkalak ez daude, adibidez, 1867ko Erreforma Legearekin hasi eta 1968ko zurrunbilorainoko urteetan bezain sendo. Lehengo manufaktura industriak desagertzen ari dira, baita langile gizonezkoaren, haren sindikatuen eta haren klase elkartasunaren eta anaitasunaren loraldiaren jokaleku izan ziren beste esparru batzuk ere, eta enpleguaren gizarte
|
baten
ideiak utopia dirudi orain; Estatu Batuetan, Australian eta Britainia Handian, familia (hots, ogia etxera ekartzen duenak, haren emazte mendekoak eta haien seme alabek osatutako familia) gutxiengo bat da orain; pribatuaren eta publikoaren bereizketa/ integrazioa arazo politikotzat jotzen da; luzaroan iraun duten leialtasun politiko batzuk desegiten ari dira, eta mugimendu sozial berri zenbait leh... Gizonak interes bereziz ahalegindu dira beren sexu eskubidearen legeak isilpean jarrai zezan, baina badago aukera eztabaida eta ekintza politikoek gizarte zibileko dikotomia patriarkaletatik harago jo dezaten eta jendeak harreman askeak sor ditzan, halako moldez non femeninotasun autonomotik abiatuta egingo baita gogoeta gizontasunari buruz.
|
|
|
Batzuetan teoria feministak jatorri
|
baten
ideiara jo du, batzuek «patriarkatua» deituko lioketenaren aurreko garai batera, irudimenezko abiapuntu baten bila emakumeen zapalkuntza historikoa kontingentea dela argudiatzeko. Eztabaidatu izan da kultura aurrepatriarkalik egon ote den, kultura matriarkalak edo matrilinealak ote ziren, frogatu ote daitekeen patriarkatuak hasiera bat izan zuela eta hortaz, amaiera bat ere izan dezakeela.
|
|
|
lege kulturalen multzo ideal eta unibertsala, ahaidetasuna eta esanahia gobernatzen dituena, eta, estrukturalismo psikoanalitikoaren arabera, baita diferentzia sexualaren ekoizpena ere. «Aitaren lege» idealizatu
|
baten
ideian oinarrituta, Irigarayk Sinbolikoa birformulatzen du falogozentrismoaren diskurtso menderatzaile eta hegemoniko gisa. Feminista frantses batzuek hizkuntza alternatibo bat proposatzen dute Faloak edo aitaren legeak gobernatzen duen hizkuntzaren ordez, eta horrela kritika egiten diote Sinbolikoari.
|
|
|
Pentsa liteke tabuak ama/ aitarenganako desira sortzen eta mantentzen duela, bai eta desira horren nahitaezko desplazamendua ere. Beraz, legeak ekoizten du erreprimitua eta debekatua den «jatorrizko» sexualitate
|
baten
ideia, eta gero legeak berak debekatzen du. Amarenganakoa bada jatorrizko desira, eta hori hala izan daiteke kapitalismo berantiarreko etxe askotako biztanleentzat?
|
|
|
transformistak Amerikako Estatu Batuetan] transformismoaren egiturak agerian jartzen duela generoaren eraikuntza sozialean funtzionatzen duen asmazio mekanismo giltzarrietako bat. Nik neuk gehituko nuke drag edo trabestimoak azpikoz gora jartzen duela, erabat, barruko eta kanpoko espazio psikikoaren arteko bereizketa, eta iseka egiten diela, modu praktikoan, bai generoa barruko identitatearen agerbide gisa azaltzen duen ereduari eta bai benetako genero identitate
|
baten
ideiari. Dio Newtonek:
|
|
|
Emile Justin Menierrek bere txokolate fabrikan zituen mila eta zazpiehun langileei etxe bana emateko burutu zuen egitasmoa aipatu zuen, village Noisiel izenez ezagutua. Gizarte justuago
|
baten
ideiak inspiratutako egitasmo horretan emakume eta gizonezko ezkongabeentzako hotel bat ere eraiki zutela erantsi zuen. Beste hainbat proiektu eta esperientzia aipatu zituen eta, ekintza filantropiko gisa hasi baziren ere, langile auzoak negozio bilakatu zirela adierazi zuen eta Saint Gobain lantegiko ispiluentzat ere merkatu berri bat ireki zela hor.
|
|
2019
|
|
|
Kanpoan, mundua zurrunbilo lainotsu itxuragabea bihurtu zen, formarik edo itzalik gabea, eta bazirudien etxea ere bihurritu eta luzatu egin zela. Coralineri iruditu zitzaion eraikina uzkurtuta zegoela, berari adi begira, etxe bat izan beharrean etxe
|
baten
ideia balitz bezala... eta ziur zegoen ideia hura izan zuena ez zela pertsona ona. Neskatoak armiarma sare likatsuak zituen besoan itsatsita, eta ahalik eta ondoen kendu zituen.
|
|
|
bertan, lurralde berean bizi dira, halabeharrez, eragin sozial handiko botere erlijioso eta atzerakoiak, eta askatasun zibilen aldeko mugimendu sendoak. Botere politikoa alderdi kontserbadore eta katolikoek izan dute urte luzez, eta erregionalismo espainiar
|
baten
ideiari lotuta kudeatu dute: 1990eko hamarkadatik 2015era arte, kolore bakarreko gobernua izan zuen ia beti Nafarroak, UPNren agindupean.
|
|
|
Ulerkera horretatik urrun, oihan ordenatu
|
baten
ideia iradokitzen du sanferminetako auziak: itxuraz kontrolagaitza izanik, ordenamendu sozial oso jakin bati erantzuten dion ekosistema bat da manadak sortzea ahalbidetzen duen gizartea.
|
|
|
Bestalde, entitateen armairu zaharrera zokoratzekoa da berezko, sen? sortzaile
|
baten
ideia,, femeninotasun betierekoarena, bezala.
|
|
2022
|
|
|
Haien sexu politika, maskulinitatearen gaineko erruaren gaia ardatz, aldaketa pertsonalerako asmo zabalagoen parte zen. Ni berri
|
baten
ideia ez da erretorikoa soil soilik. Krisi pertsonalak edo baliogabetasun sentsazioak atsekabetu zituen seitik hiru.
|
|
|
San Balendin postontzia gogoan zuen, hori bai. Errealitate areagotua ikasgeletara ailegatu gabe bazegoen ere artean, Paularena digitalizazio totala jasan zuen lehenengo belaunaldia izan baitzen, eta postontziarena ikasleek eskuz idaztea ahaztuko zuten beldur zen irakasle
|
baten
ideia, erresistentzia ekintza erromantiko bat. Eskuz idatzitako maitasun eta miresmen gutunak baino ez ziren onartzen postontzi hartan, eta hori ahalbidetuko zuen zentsore lana egin behar izateak ez zuen moralki gogaitzen irakasle hura.
|
|
2023
|
|
|
Funtsezko apairu
|
baten
ideiak Haizeren sabela iratzarri zuen. Noiztik ez zuen funtsezko apairurik egin?
|