|
2000
|
|
|
Ni, ostera, ez naiz nago batere lasai, ze Tomek, fiskal beharra hobeto egitearren, nire alkandora bat eskatu dit eta, tamalez, ondoegi ezagutzen diodan izerdi hatsarekin itzuliko didala pentsatze hutsak goragalea ematen dit. Gaurkoz beste barik, Mesa Verdeko Visitor Center en, puma
|
baten
begirada zelatariaren azpian, hamaikak laurden gutxi. À demain.
|
|
2001
|
|
|
Baina Espainiako historia ofizialetik begiratuko al dut orduko Tutera? Orduko euskaldun
|
baten
begirada birsortzen, asmatzen, ahaleginduko al naiz?
|
|
|
Ez dakit jenderik ba ote zebilen, baina nik arima erratuz zipriztindua aurkitu nuen karrika. Niri begira ote zeuden iruditu zitzaidan, baina ez nuen haietako bakar
|
baten
begiradarik topatu. Nonbait bihotzeko ispiluak apurtuak zeuzkaten, baina zazpi urteko madarikazioa baina luzeagoa suertatu zitzaien bizi hartako ikusezina, sentiezina...
|
|
2002
|
|
|
begi indartsu haren ikusmenak sasiak zeharkatu eta ikusi egingo zituela uste zuen. Beldurgarria zitzaion, benetan, halako begi indartsu
|
baten
begirada jasan beharra!
|
|
|
Egunkaria fundatu zuen notarioaren erretratuak horma oso bat hartzen zuen ia. Aurpegi meharra; bibote lakain mehe mehe horietakoa, tabakoak horitua; uste  handiko
|
baten
begirada itzaltsua. Balio artistikorik gabeko koadro hura han jarri zuenak bisitariak kikiltzea izan zuen helburu.
|
|
|
Tonto zuztar horiek gu atzoko astakeriaz ahaztea nahi dutela ematen din, esaien bestela horko hiru gazte horiei". Nire begiek guardia zibil
|
baten
begiradarekin egin dute topo. Argazkian ikusi nauela pasatu zait burutik.
|
|
2003
|
|
|
hori eta nik dakidan
|
baten
begirada maitemindua,
|
|
2004
|
|
|
\ Hondartzara goiz jaitsi nintzen batean, zabor artean jartzeko leku bila nenbilela, ni bezala zebilen beste emakume
|
baten
begiradarekin gurutzatu zen nirea. Etsipen imintzio bat ere egin genion elkarri.
|
|
2005
|
|
|
cadavre exquis
|
baten
begirada errudunez
|
|
2007
|
|
|
Irudiaren prozesuak, elektronikak, optikak eta prozesu kognitiboen analisiak, beste askorekin batera, zerikusia dute sistema horien diseinuan eta erabileran. Baina... zer nolako helburua izan dezake gizaki
|
baten
begiradari jarraitzeak eta hura aztertzeak?... Areago, zer nolako sistemen eta tekniken bidez lor daiteke pertsona baten begien mugimendua ezagutzea?
|
|
|
bizitzaren analisia biopolitikaren analisia da. Bizitzarenzientziak bere oinarri metaforikoa ukatzen du, objektibotasunari buruz ari deneanbere errealitatea ekoitzi egin behar duela ukatzen du, boterearen presentzia berepraktiketan ukatzen du eta, ondorioz, badirudi bizitza autotelikoa, des kubritutakobizitza, betidanik zientzialari argi
|
baten
begiradaren zain egon den bizitza dela.Informazioaren teoria epistemologia positibistarekin bidegurutze batean elkartzendenean, bizitza autotelikoa agertzen zaigu. Baina bidegurutze horretan, elkartzearen operazioa eginez, botere harremanak ditugu, eta horien bidez bioteknologiaren biopolitikak bizitza bat ekoizten du.
|
|
2008
|
|
|
eskolara joan nahi du, baina ez diote uzten. Ume
|
baten
begirada xalo eta magikotik azaldu du Makhmalbafek Afganistanen emakumeak bizi duen egoera. Txanponaren beste aldea da, fundamentalismo islamiarrari etxetik egindako kritika.
|
|
|
Ziur zegoen, bai, baina egin zuenaz ziur bazegoen ere, goian dagoenak, halaber, ziurtasun itxura eman behar du, baita ziur ez dagoenean ere?, Nazario pentsatzen hasi zen, halako batean? baita, pentsatzearen pentsatzeaz, buruan halako kezka bat agertu ere. Nazariok gogoan zuen, agian, langile
|
baten
begirada iheskorra, anaiarekin izan zuèn jokabidea gaitzetsi ziona, edo ekintza zuriezinari arrazoi bat bilatu nahi zion, besterik gabe, ekintza zuriezina zuribidean jar zezakeena, neokortexaren exijentziaz?, lankideen aurreko azalpen bat eskatzen ziona, eta hala, handik ordubetera langileak biltzen zituela, esan zien:
|
|
|
Lotsati itxurako neska argal bat zen. Sufritzen ari den pertsona baten irribarrea zuen, maiteminduta dagoen pertsona
|
baten
begirada. –Garibaldirekin maiteminduta dago?, pentsatu nuen begiratzearekin batera.
|
|
|
Afrikan egin dituen lagun guztiek ez dute holako autoa erosteko ahalmenik. Lagun
|
baten
begirada «adierazgarria» ere erakutsi nahi izan du Arbelbidek. «Hozkailuen konpontzea da haren lana.
|
|
|
Laurogeiko urteen biktima garenok ez dakit elkartea egin behar dugun, askok proposatzen duten moduan, azken finean nire kasuan beste edozein garaitan hazitako umeen antzeko oroitzapen pertsonalak dauzkat, ume eta gazte
|
baten
begiradarekin ikusi bainituen. Baina baditugu gure artean identifikatu eta geuk bakarrik ezagutzen ditugun hainbat kultura gako.
|
|
|
Nazariok, beraz, narrasti batek bezala jokatu zuen –ehizan dabilen narrastiak ez dio bere buruari galderarik egiten–, segur bezain itsu, zalantzari tarte txikienik utzi gabe. Ziur zegoen, bai, baina egin zuenaz ziur bazegoen ere –goian dagoenak, halaber, ziurtasun itxura eman behar du, baita ziur ez dagoenean ere–, Nazario pentsatzen hasi zen, halako batean... baita, pentsatzearen pentsatzeaz, buruan halako kezka bat agertu ere –Nazariok gogoan zuen, agian, langile
|
baten
begirada iheskorra, anaiarekin izan zuèn jokabidea gaitzetsi ziona... edo ekintza zuriezinari arrazoi bat bilatu nahi zion, besterik gabe, ekintza zuriezina zuribidean jar zezakeena, neokortexaren exijentziaz–, lankideen aurreko azalpen bat eskatzen ziona, eta hala, handik ordubetera langileak biltzen zituela, esan zien:
|
|
|
Goitik behera begiratu dit eta analisia egin dit segituan. Ez zientzia gizon
|
baten
begirada zorrotzaz, baizik eta zinema maite duen behatzailearen begirada sakonaz. " Ilea aldatu duzu", esan du hala ere, azkenekoz duela astebete ikusi izan banindu bezala.
|
|
2009
|
|
|
bere tentsioa areagotu behar zuen; Adak zuèn itxurari erreparatuz gero, haatik, fusilari kementsu eusteaz gain, bere begirada hura zuen, urduritasunaren gainetiko irmotasuna erakusten zuena, kaskoaren presentzia astun bezain zurrunak areagotua, beharbada?, erasoari ekiteko gogoz zegoela baiezta zitekeen, ez gogoak eragindako gogoaz, jakina, baina bai beharrak eragindakoaz?, barne indarraren eta erabakitasunaren jabe; motiboak ere bazituen, antza? eta ez memento txarrak egokitu izan ez zitzaizkiolako. Adak eguneroko ogi zituen bai gabeziak eta bai eguraldiak eragindako nekeak eta oinazeak, gorputzaren goseak eta bakardadearen aldikako aseak, gaueko martxak eta gaueko guardiak, batailoiaren behin behineko desegigoak eta bidean utzitako lagun hilak, baita kide lerde jario
|
baten
begirada begirunerik gabeak ere?, baizik eta, memento txar haien parean, memento onak hobesten zituelako: adiskidetasunezko adierazpen egiatiak, sexutik harat zihoazenak, sexurik sublimatuenak ere sexua duela abiapuntu ahaztu gabe?
|
|
|
Emakume haietako
|
baten
begirada lasaia dut gogoan, bizi bizia. Ile luze urdintzen hasia, arropa beltz erosoa jantzita, irribarre triste baina zabala erakusten zuen maiz.
|
|
|
Urte batzuen ondoren, beste artista
|
baten
begirada erakarri zuen Sainte Victoire mendiak: Picasso xarmatu zuen.
|
|
|
" Ez! ...arraren eta erabakitasunaren jabe; motiboak ere bazituen, antza... eta ez memento txarrak egokitu izan ez zitzaizkiolako –Adak eguneroko ogi zituen bai gabeziak eta bai eguraldiak eragindako nekeak eta oinazeak, gorputzaren goseak eta bakardadearen aldikako aseak, gaueko martxak eta gaueko guardiak, batailoiaren behin behineko desegigoak eta bidean utzitako lagun hilak, baita kide lerde jario
|
baten
begirada begirunerik gabeak ere–, baizik eta, memento txar haien parean, memento onak hobesten zituelako: adiskidetasunezko adierazpen egiatiak, sexutik harat zihoazenak –sexurik sublimatuenak ere sexua duela abiapuntu ahaztu gabe– eta sentiarazten ziotenak, muinean sentiarazi ere, askatasuna eta anaitasuna oinarri zituèn gizartea eraikitzea posible zela, desertuak oasia posible egiten duen bezala... ideal etikoen mintzo eta estetika berrian –" Munduko langile guztiak, elkar zaitezte!" –, ukabil jasoen eta esku lotuen harat honatak bitarteko, bihotzen tinbal ezkutuak ere zuzentasunaren eta solidaritatearen martxa harmonikoarekin bat eginda; Ada, izan ere, beste norbait sentitzen zen... nekez uler baitaitezke, bestela, Domingori egun batzuk lehenago zuzendu zizkiòn hitzak –egun lasaietakoa izan zen hura, Adari gogoetarako tartea eskaini ziona–, bere gogo aldartearen erakusgarri:
|
|
|
Ezta bere tarak aitortu ere. Ez eta aurre egin zientzia gizon
|
baten
begirada garbiari, juzgatu egiten baitzaitu eta, batzuetan interesez eta bestetan erruki hotzez behatzen. Ez zuen igaro bestelako une gorrotagarri hura, zeinean ezezagun baten aurrean urguilua alde batera utzi, gizon zoriontsuaren mozorroa kendu eta bere burua entregatzen zuen ahul eta biluzik, babesik gabe.
|
|
2010
|
|
|
Eta egile kopurua kontuan hartu dugu testuen bitartez mundu ikuskera transmititzen delako". Arantxa Iurreren esanetan, ikusleengan emakumeak dira gehiengo, baina, estatistikek erakusten dutenez, gizonezko
|
baten
begiradaren arabera egindako obrak ikusten dituzte gehienbat.
|
|
|
Donostiako 58 Zinemaldiak emakume aurpegia du. Zuri beltzean, emakume gazte
|
baten
begirada zuzena aukeratu du Oscar Marine artistak. Mikel Olaciregui zuzendariak kartel ofiziala aurkeztu du.
|
|
|
baina nik hartu nuen poza, aldi berean, irakaslea bere lekutik atera nuelako, ikusi besterik ez zegoen haren aurpegia, ogro batena iduri! Nik banekien orduantxe isildu behar nuela, arriskua saihestekotan, baina, isiltzera nindoanean, beste ikasle
|
baten
begiradarekin egin nuen topo, primeran oroitzen naiz xehetasun hartaz?, eskua ukabil bihurturik ere ez ote zuen. Ikaskidea, beraz, nirekin bat egiten zuela esaten ari zitzaidan, edo hori interpretatu nuen nik behintzat, eta are gehiago esaten ari zitzaidan:
|
|
|
Hauxe da zoologo eta entomologoaren begirada, sentimendurik gabeko anatomista edo medikuarena, kasik autopsietan gorpua aztertzen duen medikuarena, gorputegiaren aztertzailearena, hots, naturalista
|
baten
begirada estoiko eta hotza gizon emakumeen grinetatik at. Gerra galdutakoan, ordea, dohakabetasunean eroritako herrikide germaniarren aurrean ez zuen medikuaren begirada laket. Sobietarrek okupatutako Alemanian oharturazitako pasartean (Kirchhorst en, 1945/VII/30), aberkideen sufrimendua sortarazi zuen, emakumeen bortxaketena hain zuzen:
|
|
|
Nik arriskua ikusten nuen, jakina... baina nik hartu nuen poza, aldi berean, irakaslea bere lekutik atera nuelako, ikusi besterik ez zegoen haren aurpegia, ogro batena iduri! Nik banekien orduantxe isildu behar nuela, arriskua saihestekotan, baina, isiltzera nindoanean, beste ikasle
|
baten
begiradarekin egin nuen topo —primeran oroitzen naiz xehetasun hartaz—, eskua ukabil bihurturik ere ez ote zuen... Ikaskidea, beraz, nirekin bat egiten zuela esaten ari zitzaidan, edo hori interpretatu nuen nik behintzat, eta are gehiago esaten ari zitzaidan:
|
|
|
Olatu batek ipurdia busti zidan. Ur lohi hura eta mutiko atzeratu
|
baten
begirada gomutan ditudalako gomutatzen dut nire deslaitasuna. Gomutan, halaber, hotza eta lotsa.
|
|
2011
|
|
|
Zati horixe iruditzen zaio egileari liburuko «biribilena».Lehen pertsonan kontatuak daude nobelako lau kapituluak, eta lauretan gizonezkoa da kontalaria. Kontalariak emakumeentzat duen begirada «gixajo baten begirada» da kasu guztietan, «bere identitate maskulinoa oso zalantzan daukan
|
baten
begirada, krisian dagoen identitate baten begirada», egilearen iritziz. «Bere lekua oso argi ez daukan pertsona baten esperientziak kontatzen dira.
|
|
|
Eraman zuten Paloma erizaindegira; sartu zuten gela berezietarik batean, etorri zen apeza, hasi zen errezotan? itzarri zen, bat batean, gaixoa, eta honek, apezari begira, ezin serioago, esfinge
|
baten
begirada ere bazirudien Palomarenak, bertze mundutik ariko balitz bezala, erran zuen:
|
|
|
Secretos del corazón (1997). Nerabeak utzi, drogak, gaua, biolentzia, eta ume
|
baten
begirada sakonean pausatu zuen arreta. Sekretuz, zurrumurruz eta itxurakeriaz inguratuta, Javiren begirada garbi eta inuzenteak anaiaren gezurrekin, helduen sekretuekin, irakasle apaizen eskolastikarekin eta izebaren erretolikarekin eraikitzen du bere mundua.
|
|
|
Ordenagailu bat erabiltzen ikasteak, gutxienez, ateak zabalduko dizkie ikastetxetik ateratzean lan egin ahal izateko. Ukitutako biztanle guztiak “Through Albino Eyes” (Albino
|
baten
begiradaren bidez) txostenak dio Laku Handietako albo populazio osoari eragiten diola jazarpenak. Gurutze Gorriaren eta Gorriaren Nazioarteko Federazioak egin du txostena, eta, batez ere, Kigomara ihes egitera eraman ditu.
|
|
|
Ezpain lodiak zeuzkan, gorri gorriak, azal zuriaren aldean; mingaina arrosak ondo ematen zien sudur harroaren alboak zipriztintzen zituzten orezta txikiei. Begi argiak zituen, argiegiak akaso, eta horrek begirada bitxia ematen zion, katu
|
baten
begirada zorrotza. Suziria bezalako adats gorri ugaria zeukan, motots altu batean bildurik.
|
|
|
Galeria jendez betetzen hasia zen, eta ordurako inork ez zien erreparatzen kointzidentzia nabarmenegi batengatik aztoratua zeuden bi neskei. Isabellak bere burua garailetzat duen poker jokalari
|
baten
begirada bota zion bere lagunari, eta esan zion:
|
|
2012
|
|
|
Artista
|
baten
begirada urrutiko munduetara
|
|
|
Irudiak ditu buruan, bata bestearen atzetik pasatzen zaizkion irudiak, gelditu ezinik: Josu autoan euri zaparradaren pean, haren emaztea odoletan errepidearen ertzean zain eta negarrez, ume bat ohetik jaikitzen eta gelatik irteten bere aitari deika, gela ilun bat, korridore ilun bat, koadro baten markoa, alfonbra baten ertza, Josuren zakil tentea pijamaren azpian, gizon bat atzetik segika, gizon baten eskua sorbaldan, kale iluna, oihu bat, beste oihu bat, panpina
|
baten
begirada gela ilunean, tximista panpinaren begiak argitzen, tximistaren isla ispiluko gelan, eta ama, ama, ama oihua, indar guztiekin.
|
|
|
Esaldi honen ezusteko tunpakoaz, berunezko bala bat zilarrezko erretilu batean bezala bere pentsamenduaren gainera erortzean, Emmak ikaraz burua altxatu zuen, hark zer esan nahi ote zuen sumatzearren; eta elkarri so egin zioten isilean, elkar ikusteaz ia txunditurik, hain baitzeuden beren kontzientziaz elkarrengandik urrun. Charlesek gizon hordi
|
baten
begirada uherraz so egiten zion, aldi berean entzunez, soraio, hankamoztuaren azken garrasiak zeinak jarraikako modulaziotan herrestatzen baitziren, sakada zorrotzez etenik, lepo egiten ari zaizkion piztiaren baten urruneko alarauaren gisa. Emmak bere ezpain zuhailak ausikitzen zituen, eta, hautsia zuen marmokarriaren printza bat bere behatzen artean jirakatuz, Charlesi buruz finkatzen zuen bere betseinen punta suhartua, garrezko bi gezi bezala tiratzeko prest.
|
|
|
–Hemen, nire bizitza zaratatsu, oharkabean eta arin igaroko da, basatien balen artean, eta jainkoak urtero bidaliko balit emakume
|
baten
begirada distiratsua, halako begirada bat...
|
|
|
Cristina Garcíak, Galgos sin Fronteras elkartekoak, hauxe dio: “Galgo
|
baten
begirada bakarra da, bake eta maitasun handia ematen baitizu”, eta zakurrak direla gaineratu du: baserritarrak, erresistenteak eta ekimen eta irmotasun handia dutela erakusten dutenak, eta, gainera, umeentzako lagun bikainak direla.
|
|
|
Elkarrizketa batean solaskideek eskuarki ez diote, zabalduta halako irudipena dagoen arren? elkarri begietara aditzen;
|
baten
begirada bestearenean pausatuz gero, deserosotasuna senti daiteke, edo baita, ordea, atsegina ere, edo ziurtasuna... Inasek konfiantza dela esango luke sentitu duena Luisen begiradarekin gurutzatzean berea.
|
|
|
Zaila da Pio Baroja bezalako idazle bati buruz hitz egitea gai hori aintzat hartuz, asko idatzi zuelako eta aurpegi ugari dituen obra poliedrikoa duelako. Zer den idazle
|
baten
begirada hasieratik ondo finkatuta uzteko, Atxagak esan zuen benetako begirada ez dagoela begietan buruan baizik. Horretarako espainiar geografo handia den Eduardo Martinez de Pisonen esaldia erabili zuen:
|
|
|
Horri deitzen zaio turista
|
baten
begirada, kanpoko begirada, klixez eta estereotipoz josita dagoen begirada. Theophile Gautier itzuli zen Parisera abiatu aurretik zeuzkan aurre-juzku eta iritzi berberekin.
|
|
2013
|
|
|
Hori jendeari gustatu zaio. Emakume
|
baten
begirada duela aipatu didate andrazko askok.
|
|
|
Egia da etorkizunari hainbat galdera egiten zaiola nobelan, baina ez dut uste nobela biografikoa egin dudanik. Narrazio hutsa da, belaunaldi
|
baten
begirada jasotzen du. 40 urteko belaunaldi horrek atzera begiratu beharra dauka, egunerokotasuna aztertzeko.
|
|
|
Bospasei aristokratak egin dute, nahierara; ipuinak idatzi dituzte. Eta zer ekarpen egin diezaioke idatzi beharreko historia horri zinemagile
|
baten
begiradak. Pintore batek, edo poeta batek, edo sortzaile batek egin dezakeen ekarpen bera egin dezake.
|
|
|
Ondoren, bat batean isildu eta, semearen begitartea eskuaz behin eta berriro ferekatzen zuela, zerumugara begira paratu zen Raissa, begiak lekutik atereak: harena, izan ere, ama
|
baten
begirada basatia zen, bere baitan mundu osoko maitasun gorrotoak bilduta zeuzkana, maitasuna seme galduarenganako eta gorrotoa auskalo norenganako: hartan baitzuen Raissak, beharbada, bere problema, bere gorrotoak ez ziola itu irmorik ez norabide finkorik erakusten, eta haiek behar beharrezkoak zituela gorrotoak bere betea eman zezan; Allahren aurka bidera zezakeen bere gorroto hura, tentazio gisa ere sentituko zuen behin baino gehiagotan, handik aitzina?, baina nola egotziko zion Allahri bere gorrotozko gezia, baldin eta Allah bazuen aterabide bakar, Yazîd biziberritu batekin Paradisuan elkartzeko aukera zabaltzen ziona?
|
|
|
Animaliaren ikuspegia egokia da ingurunearentzat eta bere espeziearen biziraupen beharrentzat. Harrapakinak harrapatzen aditua den harrapari
|
baten
begirada da. Artikulu honetan azaltzen da nola ikusten duten txakurrek, zergatik hartzen duten hobeto mugimendua iluntasunean, zein kolore bereizten dituzten eta zein diren sintomak, fotofobia duten jakiteko.
|
|
|
Ondoren, bat batean isildu eta, semearen begitartea eskuaz behin eta berriro ferekatzen zuela, zerumugara begira paratu zen Raissa, begiak lekutik atereak: harena, izan ere, ama
|
baten
begirada basatia zen, bere baitan mundu osoko maitasun gorrotoak bilduta zeuzkana, maitasuna seme galduarenganako eta gorrotoa auskalo norenganako: hartan baitzuen Raissak, beharbada, bere problema, bere gorrotoak ez ziola itu irmorik ez norabide finkorik erakusten, eta haiek behar beharrezkoak zituela gorrotoak bere betea eman zezan; Allahren aurka bidera zezakeen bere gorroto hura –tentazio gisa ere sentituko zuen behin baino gehiagotan, handik aitzina–, baina nola egotziko zion Allahri bere gorrotozko gezia, baldin eta Allah bazuen aterabide bakar, Yazîd biziberritu batekin Paradisuan elkartzeko aukera zabaltzen ziona?
|
|
2014
|
|
|
Arrapaladan atera zen gelatik, baina ez zen komunera iritsi. Korridorean hustu zuen urdaila, haur taldetxo
|
baten
begirada harritupean. Asiainek komuneraino lagundu, eta korridorean gelditu zen gizona berriz atera arte.
|
|
|
Bigarrenik, hiru eleberri hauen artean bada oinarrizko ñabardura batazpimarragarria; izan ere, indarkeria kontatzeko era oso baita diferentea. Etxeberriaktratu txarren plano guztiak grabatzen legokeen kamera
|
baten
begirada objektiboadarabilkigu kontaketan, horretarako bizilagunaren ahotsaz baliatzen delarik.Bizilaguna voyeur bat da eta eleberriko narratzaile nagusia da. Gorputz jipoituak, beraz, etenik gabeko soa edota fokua dauka, nahiz eta ahotsik ez eduki.
|
|
|
Hiru eleberrien artean oinarrizko diferentzia bat azpimarradaiteke; izan ere, indarkeria kontatzen duen ahots koruak oso modu ezberdineanegiten baitu bere jarduna. Etxeberriak tratu txarren plano guztiak grabatzen legokeenkamera
|
baten
begirada objektiboa darabilkigu kontaketan, horretarako bizilagunarenahotsaz baliatzen delarik. Bizilaguna voyeur bat da eta eleberriko narratzaile nagusiada.
|
|
|
Arrasate, argazkilari
|
baten
begiradatik
|
|
|
Gizon bat korrika aireportuko kanpoko nasan. Nasaren amaieran emakume
|
baten
begirada, izua begietan. Gizonak ezin du irudien artean jauzi gehiagorik egin, harrapatuta dago aireportuko irudi horretan.
|
|
|
Nora doan ez dakien norbaiten urratsak. Lehenengoz baserria, herria utzi, autobusa hartu eta hiri batean oinez doan emakume gazte
|
baten
begirada. 1936 urtea da eta Linak hogeita bi urte ditu.
|
|
|
Mendl arrakastatsuak gorila
|
baten
begiradaz zelatatzen duen bitartean.
|
|
2015
|
|
|
Zelaitik gora, ez zen inor ikusten. Zerua urdin eta hotz goian, alargun
|
baten
begirada bezala, txolarre batzuk ihesian bazterretan. Ezer gehiago ez, etxearekin aurrez aurre topo egin zuten arte.
|
|
|
Autoa ez zen bere lekutik mugitu ordea. Distantzia luzerako jarritako faroek bere aurrean zutena argitzen zuten gupidarik gabeko intsektu
|
baten
begirada berberaz. Hiru agure, pintura sprayak eskuan, lantoki bateko pareta aurrean zur eta lur.
|
|
|
Eta horrek ematen zidan adorea, aurrera egiteko kemena, jendeari laguntzeko indar moral eta sendotasun fisikoa. Ume
|
baten
begirada eztia, zahar saridun baten eskupeko eskuzabala, ez dago giza larruazalarentzat horrelako tonifikanterik. Ez nuen beste saririk behar, ez beste soldatarik, ez beste erresonantzi kutxa edo oihartzunik:
|
|
|
–Kontua ez da Charlot arlote errukarriaren baitan bere maitea aurkitu uste duen lore saltzailearen kulebroi merkeari txalo egitea; ikuslea legitimoki hunkitzen bada, zineari osoki dagokion zerbaiten aurrean hunkitzen da: emakume
|
baten
begirada, gizon baten keinu patetikoa, kale eszenatokiaren argazki griskara, planoaren eta kontra planoaren arteko tartekatzea eta aurrez aurre jartzea. Citylights filmaren emaitza, edozein filmen emaitza bezalaxe, pantailan dagoena da, eta ez beste ezein, ez gidoia behintzat, inondik ere.
|
|
|
Historia horrek, jakina, hausnarketa kritiko eta sakona eskatzen du, eta horretarako ikuspuntu askotatik heldu behar zaio. Liburu honek eskaintzen duena ez da historialari akademiko
|
baten
begirada; oroitzapen pertsonalak dira, azken batean. Baina aipatu historia hori, alderdi bat, behintzat?
|
|
|
–Emaiozu errukirik gabe?, entzun du bere alboan,, zain daukazu eta?. Burua jiratu eta traje urdin eta gorbata gorriko gizon lodikote
|
baten
begirada konplizearekin egin du topo. Pentsu saltzaile bat seguruenik.
|
|
|
Angelaren eskuak botila apalategi hautseztatu baten gainean utzi eta, nire ondotik igaroz, aurrera jarraitu zuen, sonanbulu baten ibileraz, kondenatu
|
baten
begirada galduaz. Eskuan zeraman kandelak haren soslai luzanga marraztu zidan, bera labirintoan barrena urrundu bitartean.
|
|
|
Gasnaz gainera, gizarteaz eta bere buruaz atseden hartu eta norberaren baitako hutsean sartzeko beste bide bat maitasuna da. Narratzailea maiteminez oroitzen da emazte
|
baten
begiradaz, eta orduan, ez nintzen ezer, euskalduna are gutxiago, nortasun ezpalak ezabatzen ziren bat batean eta huts handi horretan aldi berean dena nintzen, iragana eta geroa, azala eta mamia, haragia eta hezurrak, gasna eta azken egoitzako har malatsak. Zergatik behar nuen derrigorrez, besteetarik bortxaz eta indarrez bereizten ninduen identitate finko partikularista bat, hizkuntza ezpainetan neukan ber?
|
|
|
Hori bai larritasuna. Lagunen
|
baten
begirada errukiorra sumatua duzu jada. Susmopean zaude.
|
|
2016
|
|
|
Elkarrizketa luze horiei esker jakin dezaket beren munduaren berri. Horrela jakin nuen behin, esate baterako, emaztearen lagun
|
baten
begirada basatia dela eta beste batena zigortzailea, hori zer den oso garbi ez badut ere, edo alabarena probokatzailea dela edo emaztearen ahizparena beroa edo emaztearenak 40 urte bete zituen arte argiaren distira izan zuela, nahiz eta geroztik makillaje ukitu batzuk behar dituen argitasun hori lortzeko.
|
|
|
Iratik ere han aparkatu zuen, haren eskuin aldean baina tarte handia utziz. Josebak leihotik begiratu eta Xabierren kotxearen atzeko eserlekuetan zegoen neskatxa txinatar
|
baten
begiradarekin egin zuen topo, aldi berean berari jakin minez eta harriduraz begiratzen ziona sudurra kristalari itsatsita. Eurak baino lehen atera zen autotik Xabier, eta kopilotuaren atea irekitzera joan zen azkar.
|
|
|
Haren azaletik, andre gazte batek zuzen begiratzen zion, eta bere begirada lasaia zen: lasaia, inteligentea eta kemenez betea; shanti egoera batean erretrataturiko pertsona
|
baten
begirada.
|
|
|
Urrun dago ez hain urrun bere presentzia usaintzen da burmuinean betirako idatzia baita likido malefiko ez izan baten malkorik beltzena ez izan
|
baten
begiradarik sakonena ez izan baten hutsik zabalena ez izan baten azaluskeriarik zinikoena
|
|
2017
|
|
|
–Ez dago tximitxarik, Jesus, ez dago tximitxarik! , erantzun zuen, chanteuse zaharkilun
|
baten
begirada kitzikagarria niri zuzenduz.
|
|
|
ematen ote zuten zaintzearren. Mojek ere galarazita zuten mutikoekin bakarka egotea, etxeko langile edo apaizen
|
baten
begiradatik kanpo. Gilek idatzitakoaren arabera, ez zegoen formazio erlijiosorik,, obligazio erlijiosoak?
|
|
2018
|
|
|
Japonian jaio den kontsul belgikar baten alaba da protagonista eta bi herri hauetako kultura agertzen da elkarrekin lehian: Tintin en komikiak, No kantariak, historiako zenbait pasartek ere haien tartea izango dute edo jaioberri
|
baten
begiradak urtaroak nola hautematen dituen, umorea baliabide nagusi izanda.
|
|
|
Alemaniar Inperioaren denboran probintziatik Berlinera datorren emakumearen azalean jarri du une batez. Gizon
|
baten
begiradak kalean alderrai zebilen edozein emakume susmagarri bihur zezakeen urteetan. Berlin hartako masan edonor izan zitekeen puta, edonor sifilisaren eroale.
|
|
|
Han murgildu behar du, eta murgiltzen ez bada, begirada bat bota begi haien barnean bederen. Baina horrek ere nekea sortzen du, ez da erraza beste
|
baten
begirada, beste baten begien atzean dagoena ulertzea.
|
|
|
Puta
|
baten
begirada zaukan gorputz gerria erotzekoa egina.
|
|
2019
|
|
|
Ameriketako jatorrizko herrien erresistentzia kolonizazioaren garaitik dator, eta zure azken liburuaren izenburuak berak horretaz dihardu [La Resistencia, (Erresistentzia)], baina azken hamarkadetako testuinguruan kokatu nahiko nuke eta, gainera, europar
|
baten
begiradatik. XX. mendearen bigarren erdian jaiotakoek, bi baga nagusi antzeman ditugu azken hamarkadotan.
|
|
|
Bat berritasunarekin lotzen ahal da; bestea, iragan nostalgikoarekin. The Florida Project da lehena, 2017ko Oscar sarien izendapenen babesarekin ailegatu zaigun ezuste gozagarria.Kolore biziz eta bizitasun koloretsuz, Sean Bakerren pelikulak AEBetako egunerokoaren B aldea erakutsi zigun, 6 urteko neska
|
baten
begiradaren bitartez. Film hori ez litzateke hain handia izanen, bere onena erakutsi zuen William Dafoe beteranoaren parte hartzerik gabe.Bigarrena Lucky da, aktore baten eta garai baten testamentu artistikoa.
|
|
|
Bertigo deigarri eta erakargarria zaigu oraindik hori, eta gure artean gero eta maizago solasgai bilakatzen doa, hasieran modu erdi parodikoan, zahar gisara mintzo den gazte kuadrilla garelakoan. Baina egun batean benetako gazte
|
baten
begiradan kritika literario zorrotza sumatzen duzu (orain duenaz aprobetxatzeko aholkatzen hasi eta zeure kasua eredu jartzea bururatu zaizunean), elipsiaren eta batez ere hiperbolearen erabilera topikoa egiten ari zarela aurpegiratuko balizu bezala, nori eta zuri, egun hau iritsiko zenean, errealismora, errealismorik gordinenera, jotzeko asmo egiatia zenuenari, zurekin inork egin ez zuen bezala.... (IX)
|
|
|
Biharamunean, Lalek eta Leonek gauean ondo berandu arte lan egin dute. Baretski ez dabil haiengandik urrun, patruilatzen denbora guztian, preso ilaren aurrean bere aginpidea erakusten, fusila garrote gisa erabiliz baten
|
baten
begirada gustatzen ez zaionean. Inoiz ez du maltzur irribarrea galtzen.
|
|
|
Otto gorputz astun bat bihurtu da, begira daukat hor zirkinik egin gabe, ume handi bat bezala. Orain arte konturatu gabe nengoen atzeratu
|
baten
begirada hutsa daukala.
|
|
|
" les aveugles n, ont pas encore été autorisés à juger souverinement les couleurs". Manexek esan bezala, kasik forentse
|
baten
begirada da berea eta, zentzu horretan, autore frantsesak Boloniako anfiteatro anatomikoa dakarkit gogora, zeren bere lanetan zirujaua baita ezer baino gehiago, eta bisturia zehaztasunez baitarabil hitzetan, aditzetan, deklinabideetan. Arima bereizgarririk gabe, hizkuntza zerbait materiala eta fisikoa zitzaion:
|
|
|
Gaiaren inguruan aurki daitezkeen hausnarketa eta testu eskasiagatik, euskarri teorikorik ezean, jarraian aurkituko duzuna intuizio ariketa bat da, idazten duenaren unibertsitate irakasle eta arkitekto esperientziatik eta emakume roletik eratorritako gogoeta eta ondorioztatze pertsonal bat delako. Espazioaren eraikuntza sentsibilitatetik maitasunaren politikari zein ekarpen egin dakiokeen eta espazioaren ikerketaren potentzialitatea balioan jartzea izan dira testu honen motibazio nagusiak, eta, horretarako, arkitekto
|
baten
begiradatik gaiak nola eta non interpelatzen duen, zer mugitzen duen, nora eramaten gaituen, zein egiturarekin egiten duen talka, zer jartzen duen kolokan galderen emaitza da, argitasun zantzu eta zalantza askoren emaitza bilduma.
|
|
2020
|
|
|
" Nola erregistratzen ditugun irudiak, zelan begiratzen dugun inguratzen gaituena… Baina bestalde, zinemaz eta Historiaren kontaketa txikiez ere arduratzen naiz. Bidaia da Lurralde hotzak, emakume
|
baten
begiradaren eta bere barne pentsamenduen eskutik egin daitekeena. Bidean, esku horretaz askatzeko aukera du ikusleak", gaineratu du.
|
|
|
Zergatik ez beretara jo? Eta kitto Markagailluaren argi printzei esker, Luc' en begien diztira ikusi zuen Elsa' k; eta piztia bildurgarri
|
baten
begirada antzeman zuen; eta konturatu orduko karrasi zorrotz bat bota zuen.
|
|
|
Arbolarik okerrenak ere ematen ditu fruituak. Amaiak harrituta eta aldi berean onespenez begiratu dio, ordura arte inoiz ez bezala, eta Teresak aurrenekoz sentitu du amatzat hartzea zer den, alaba
|
baten
begiradak zer islatzen duen.
|
|
|
Pezeta bat ordainduta ekarri zion litro eta erdi ur beltz fraideen baratzean jaiotzen zen iturri bedeinkatutik; deskantsuan zeuden txapelgorri talde
|
baten
begirada lizun eta algara artetik igaro behar izan zuen, hantxe hartzen baitzuten ostatu soldaduek.
|
|
|
Eta badakizu, zer? , medikua ez da betikoa, begirada gaizto bat du begietan, garaipenaz gozatzen ari den
|
baten
begirada edo, bere kasuan bezala, garaipenaz gozatzen ari dela uste duen batena?. Zuek joango zarete, denbora hau pasatuko da, iluntasun hau pasatuko da eta noizbait liburua aurkituko du norbaitek eta dena argitara aterako da.
|
|
|
Berak trabatuta zegoen animalia
|
baten
begirada zuen.
|
|
|
Egia esan, agure
|
baten
begiradaz ikusten dut.
|
|
2021
|
|
|
" Galdera adiskidetsu horren aurrean, aurpegia aldatu zitzaion. Bere bekainen azpitik guaso baten, nekazari
|
baten
begirada astun, moldakaitzaz begiratu zidan.
|
|
|
Gizon
|
baten
begirada feminista?
|
|
|
Kanpora esandakoak eta —barrurantz gomutatutakoak—, ausartak dira Ugarteren poemak. Aurkitu dut haiengan belaunaldi
|
baten
begirada, euskal literaturan loratzen doan belaunaldi batena, herentzian jasotakoa zer zen eta horrekin zer egin nahi duen ulertu nahian dabilena, zer egon zen eta zer dakarren. Baina begiradaz harago hautematen dira bi begi.
|
|
|
Baina begiradaz harago hautematen dira bi begi. Belaunaldi
|
baten
begiradari parez pare eusten dioten bi begi zabal, ikusmolde eta ikusmira propioa dutenak. Dena irabazteko dutenak, bidean galtzeko beldurrik gabe.
|
|
|
Euskara hari gisa hartu, eta Nafarroa eta bertako jendea hobeto ezagutzeko ahalegina. Nafarroa ezagutzen ez duen
|
baten
begiradarekin. Lehenengo atalean, etzi, Erribera, 22:00etan.
|
|
|
Aurreneko aldiz aspaldiko urteetan, eskuak aurpegira eraman eta negar egin zuen Helenek, itzulia baitzen bakea, itxaropenez gainezka. Begiak lehortu eta gelan barrena abiatu zen astiro, buruei irribarre eginez animalia bakoitza nola hil zen ez zekien arrotz
|
baten
begirada indiferenteaz. Gelak beste bat ematen zuen eta beste giro bat zuen.
|
|
|
gizona besterik ez, egiazko gizona, akatsik gabekoa eta inoren mendean ez dena. Burua altxatzean langile gazte
|
baten
begirada topatzen nuen, berehala aldentzen zituen begiak. Hautsez beteriko mantalaren azpian nire tweed argiko trajea asmatzen zuen; berba egiten saiatu banintzaio probokatzailetzat hartuko nindukeen.
|
|
|
Neure buruari erortzen utzi nion, izututa, eta sofa blaitu nuen. Lehen aldiz, profilatzaile profesional
|
baten
begirada klinikoz begiratu nion etxeari; uste nuen toki hartan nire onera itzuli nintzela.
|
|
|
Miresten ditut oraindik liburuen etorkizunaz edo, hobeki esanik, denbora abolitzeko duten gaitasunaz fidatzen diren milaka eta milaka pertsona horiek. Aholku ematen, jendea animatzen, jarduerak bilbatzen eta aitzakiak sortzen dituztenak irakurle
|
baten
begiradak apal batean maiz urtetan inork hartu gabe egon den liburu baten hitz lokartuak esna ditzan. Ongi dakite hain ekintza arrunta —zatoz kanpora, Lazaro— mundu baten berpiztea dela funtsean.
|
|
|
Eta normalek tolerantzia txikia dute ez normalen nabarmenkeriekiko. Sindikatuko
|
baten
begirada lotzeko baliatu nuen abagunea.
|
|
|
Aitak alkoholik gabeko garagardo bat hartu du bi tragotan. Konturatu naiz dagoeneko ez duela dardararik, baina amarengandik apartatu berri duten animalia
|
baten
begirada jarri zaio. Besarkatu egin dira.
|