|
2008
|
|
|
Gero, kiroletan nenbilela norbaitek esan zidan albistegietara pasatu nukeela. Beste era
|
bateko
saioren bat egin nukeela esaten didan jendea ere badago. Baina oraintxe bertan nik dudan helburu bakarra da albistegietan bidea jorratu eta aurkezle lan honetan hobetzea.
|
|
2009
|
|
|
Hamaika urte igaro dira, beraz, Arriagan txapelketa handi
|
bateko
saiorik entzun gabe, eta antzokiranzko urrats bakoitza iraganeranzko metro bat gutxiago zela iruditzen zitzaidan, horrelako bidaiarik egiterik balego. Baina desengaina gaitezen:
|
|
2010
|
|
|
Autoeskola
|
bateko
saio praktikoak kontratuan ageri den baino motzagoak dira
|
|
|
Garai
|
bateko
saioak joan ziren. Ez zen hobe goi goian zeundetela uztea eta Egan gorenean gordetzea?
|
|
2012
|
|
|
22:00etan, berriz, bertsolari gazteen saioa izango da leku berean. Kanpoko zein herriko bertsolariek hartuko dute parte bat
|
bateko
saioan.
|
|
|
22:00etan, zehazki, bertso saio musikatua izango da Torre Luzeako lorategian. Argitu duenez, ez da bat
|
bateko
saioa izango; Motxian eskolako kideek hamar hamabi bertso zahar zein berri abestuko dituzte gitarra, armonika eta perkusioaren erritmora. Ostirala, berriz, gazteen eguna izango da.
|
|
|
22:00etan, berriz, bertsolari gazteen saioa izango da leku berean. Kanpoko zein herriko bertsolariek hartuko dute parte bat
|
bateko
saioan. Larunbatean, Bertso Eguna Larunbatean izango da asteko ekitaldi nagusia:
|
|
|
22:00etan, zehazki, bertso saio musikatua izango da Torre Luzeako lorategian. Argitu duenez, ez da bat
|
bateko
saioa izango; Motxian eskolako kideek hamar hamabi bertso zahar zein berri abestuko dituzte gitarra, armonika eta perkusioaren erritmora.
|
|
|
Itxuraz oso sinple idatzia, oso txukun, kasik apal. Sentsibilitate femenino fin
|
bateko
saioa da. Inolako kirriska politiko edo ideologikorik gabe:
|
|
2015
|
|
|
Funtzio sozial eta funtzio emozionalean kokatu nahia adibideekin erakutsi zuen: “Oso desberdina da joatea Itureneko ganbarara inauterien bueltako ospakuntza horretara edo joatea antzoki baten barruan egiten den ostiral
|
bateko
saio batera, jendea asteguneko lanak bukatuta doanean zu eta beste batzuk entzutera. Kasu bakoitzak bere funtzioa dauka, eta nire burua horretarako kokatzea izaten da neure ahalegina”.
|
|
2016
|
|
|
Zapi Zuria eta Altza Pelipe betiko abestiez gain, Txutxupe eta Zenbat kilo itsusi izeneko kantu berriak eskainiko dituzte. Oren
|
bateko
saio honetan, Txirri, Mirri eta Txiribiton hiru pailasoek tronpagarriak eta irringarriak diren egoerak sortuko dituzte. Gomita berria izanen da:
|
|
2017
|
|
|
Mamuetatik ihesi, eta gizalegezko bat
|
bateko
saio baten ostean, esperantzarako tartetxo bat eskaini digu Josu Zabalak, Aguxtin Alkhaten Ez da berantegi kantuaren moldaketa batekin. Amaitu eta Hotel Monbarretik gure konfort gunearen bila abiatu gara:
|
|
|
Uste dugu erantzun ona izango dugula” azaldu zuen Fernando Goñik ElkarPelotaren 2017/ 2018ko denboraldiaren aurkezpenean. Azken bi urte hauetan Imarkoainen pilotari sakandarrak trebatu dituzteElkarPilotan talde txikietan eskaintzen da pilota formakuntza, eta ordu
|
bateko
saioak dira, eskuek pilota gogorrarekin gehiegi sufritu ez dezaten. Eugi, Goñi, Martinez de Eulate eta Martinez de Irujo dira entrenatzaileak.
|
|
|
Baitezpadakoa da bilkuran parte hartzea nahi bada tailerrean parte hartu. Izen emaiteen arabera oren
|
bateko
saioak iraganen dira 15 astez ortzegunero 9:00etarik 10:00etara, otsailaren 16tik goiti (eskola bakantzetarik kanpo). Argibideak izan ditzakezue CCAS deituz:
|
|
2019
|
|
|
Parte hartzaileek autoen gurpilak aldatzen nahiz oinarrizko mantenu lanak egiten ikasiko dute. Egun
|
bateko
saioa izango da, baina zortzi orduko iraupena izango du. Urriaren 19an eskainiko dute ikastaroa.
|
|
2020
|
|
|
Arratsaldeak, berriz, zumbari eskaintzen dizkiot: koreografiak prestatzen ditut Youtubeko kanalerako eta ikastaro
|
bateko
saioak ere hartzen ditut. Egunen batean lanera itzuliko gara, eta etorkizunerako saioak ere prestatzen ari naiz.
|
|
|
Ospe handia dugu, bai. Haiek enbor bakarra mozten dute eta beraientzat 40 minutu edo ordu
|
bateko
saioak egitea, hemen bezala, pentsaezina da.
|
|
|
Kale edo bale. Udaberriko fasearen eta udazkenekoaren arteko aldea nabarmena denez oihartzun aldetik, prestaketa lana erruz burutu duen bertsolari bat baino gehiago geratuko zen, ziurrenik, herri txiki bateko areto txiki
|
bateko
saioan parte hartu eta konturatzerako etxean, berriz jarduteko aukerarik gabe. Txapelketa, bere gordinean.
|
|
|
Izen emateak abenduaren 10a arte egin daitezke kiroldegian. Ordu
|
bateko
saioek 5 euroko kostua izanen dute eta ordu eta erdikoek 8 eurokoa. Egunean bertan jarduerek 2 euroko gehigarria izanen dute.
|
|
2021
|
|
|
Testu laburrak dira asko, sinadurarik gabeak, lehiaketara dei eginaz edo irabazleen berri emanaz, eta luzatzen direnean pilota partiden edo idatzizko lehiaketaren berri emateko egiten dute normalean. Bat
|
bateko
saioa askozaz ere gutxiago agertu ohi da, eta zenbaitetan mespretxu puntua nabari daiteke, ahozkotasunaren ertzekotasunaren ordain gisa ziurrenik80.
|
|
|
Hegoaldeko lehen Jokoen antolaketan buru belarri murgiltzeaz gain hurrengo urteetan askotan topatuko dugu, bada, Campion Joko horietako epaile lanetan, baita bat
|
bateko
saioetan ere.
|
|
|
Baina guztiek ematen dute bertsolaritzaren historian sakontzeko baliagarria izan daitekeen daturen bat, eta aintzat hartzea erabaki da. Baita bat
|
bateko
saioaren erreferentziarik egin gabe euskarazko poesia lehiaketari buruz ari direnak ere, poesia hori bertso jarriak direla ulertzen baita. Bertso saioaren kronika zabalak izango dira interesgarrienak, noski, eta horrelako kopuru handi samarra bildu ahal izan da baita ere.
|
|
|
Manterolak bere kantutegian ordura arte bertsolaritzaren historiaz egin zen bilketa garrantzitsuena zuen osatua, Diario de San Sebastiáneko zuzendari gisa ere Bilintxen ezbeharrari eta Iparragirreren itzulerari inork baino arreta handiagoa eskaini zion, eta aldizkari berrian ere toki berezi bat gordeko zion bertsolaritzari. Bat
|
bateko
saio batez gaztelaniaz nahiz euskaraz propio idatzitako lehen kronikak Euskal Errian argitaratu ziren, aldizkariaren lehen urteetan, eta generoaren oinarriak Manterolak berak ezarri zituen. Honela azpimarratzen du Zavalak Manterolak kazetari gisa bertsolaritzari eginiko ekarpena:
|
|
|
Lore Joko horietan bertsolaritzaren garrantziak behera egingo du, ordea, eta prentsan eskaintzen zaion arretak ere bai. Horrela, garai bateko bat
|
bateko
saioen kronikak aipamen soiletara pasako dira, eta zenbaitetan ez da aipamenik ere egingo:
|
|
|
597). Bat
|
bateko
saioak horrelako modu masiboan baliatzea berritzailea izan zen, Lasaren iritziz: "[...] Inoizko kanpaina politiko batean gertatu ez zen berrikuntza deigarria izan zen horiena.
|
|
|
Euzko Pizkundean ere, Aitzolek bilduma handi bat osatu zuen, horretarako prentsaren bidez egindako bilketa deiak baliatuz. Esteban Urkiaga Lauaxetak ere egin zituen prentsako dei horiek, eta historian lehen aldiz 1935eko eta 1936ko txapelketetan bat
|
bateko
saio osoaren zuzeneko transkripzioa egin zen.
|
|
|
Erosoago sentitzen gara bertsotan, beraz komikia oinarri hartuta, gai horiek aipatzeko bertso batzuk botako ditugu. Zuzenean marraztuko dugu eta bat
|
bateko
saio txiki bat ere eginen dugu.
|
|
|
Entzun dudanez zure desiorik ezkutuenak beteko dituen prostituta aurki dezakezu aipatu zuen gizon meheak. Anima zaitez eta kontratatu ordu
|
bateko
saioa zure fantasiak egia bihurtzeko.
|
|
|
Azken boladan, jaialdiak eta bat
|
bateko
saio bereziak izan dira nagusi, eta lagunarteko eta plaza libreko saio gutxi antolatu dituzte, kontrara.
|
|
|
«Egun
|
bateko
saioa ez da hutsetik hasten»
|
|
|
Azaldu du areto kontrolatu batean zenbait aukera egon daitezkeela: ohiko jaialdi bat antolatzea, bat
|
bateko
saio berezi bat antolatzea —Ez da kasualitatea eta abar—, edo emanaldi berezi bat antolatzea —haurrentzako eta helduentzako antzerkiak, bertso ikuskizunak, eta abar— «Kopurutan ez nuke esango saio bereziak asko ugaritu direnik, baina portzentajean gorakada izan dute, aipatu bezala, beste mota batzuetako saioak ezin izan direlako antolatu».
|
|
|
Urtebeteko etenaren ondoren, aurten bueltan izango da BERRIAren Komunikazio Eskola, Euskal Herriko Unibertsitatearen Udako Ikastaroen barruan. Egun
|
bateko
saioa izango da, ekainaren 23an, eta presentzialki Donostiako Miramar jauregian egingo dute, baina online jarraitzeko modua ere izango da. Aurreko bi aldietan bezala, kazetaritzaren eta hedabideen jardunaren inguruan hausnartzeko aukera eskainiko du, eta oraingoan arreta berezia jarriko du multimedia komunikazioan eta gazteengan.
|
|
|
«Denetarik dago, bai gaietan baita estiloetan ere», eta «niretzat opari eder bat izan da hor parte hartu ahal izatea eta emaitza kolektiboa hartzea». Hortik aparte, diskoaren harira Nafarroako emakume bertsolarien bat
|
bateko
saio batzuk ere antolatu dituzte eta hori «arrunt aberasagarria» izaten ari dela nabarmendu du. Bide horretan, lantalde feminista egiten ari dena ere goraipatu du:
|
|
|
" Egun
|
bateko
saioa ez da hutsetik hasten"
|
|
2022
|
|
|
Talde ttipi bakoitzak ordu
|
bateko
saioa ukan du, aldiro bi hezitzailerekin eta bi gaien inguruan: errespetua eta bortizkeria.
|
|
2023
|
|
|
Gaztaroko bertsulari zaharrenekin ibili zen bezain gogotik zabilan bere belaunaldikoekin ala gazteagoekin. Xenpelar dokumentazio zentroak entzungai dauzka bere bat
|
bateko
saioen grabaketak. Horrez gain, balio du irakurtzea Auspoak argitaratu" Irriz eta malkoz"," Gertaerak eta txisteak", bai eta bere adiskide Manuel Lasarte zenak idatzi" Lazkao Txiki gogoan" izeneko liburuak.
|
|
|
Gai horiek plazaz plaza dabiltzan bertsolariei jarri dizkiete azken bertso saioan. Ikasleak bat
|
bateko
saio batean parte hartzaile izan eta entzule esperientzia garrantzi berezia izan du. Bertsolariek ikasleek eurek kurtsoan zehar landu dituzten gaien inguruko hausnarketak egin dituzte, eta ikasleentzat interes berezia izatea bilatu da horrekin.
|
|
|
Ekitaldietan gehien baloratuak ziren idatzizko bertsoak. Bat
|
bateko
saioak ere egiten ziren, 1856koak aurkitu ditut lehen emaitzak. Saioak grabatu ezean, ez ziren baloratuak, sailkapen huts batzuk dira bakarrik agertzen.
|
|
|
1855ean topatu da prentsan bat
|
bateko
saioaren lehen aipamena [1].
|
|
|
Ahozkotasunak, ordea, bizi bizirik zirauen, eta bertsolaritzak, prezeski, arrakasta itzela zuen herri xehearengan. Horri erreparatuz sartu zuten bat
|
bateko
saioa Lore Jokoetan, eta horregatik bideratu zuten bertso jarrien moldera idatzizko lehiaketa. Zentzu honetan, datu bakarra ematearren, Maurice Harrietek, Baionako Seminario Handiko zuzendariak, 1853ko ekainaren 3an Abadiari bidalitako eskutitz bat aipatzen du Labordek (1998:
|
|
|
Argi utzi beharra dago bat
|
bateko
saioa ez zela elementu zentral bat izan Lore Joko haietan. Lehen ekitaldiko kartelean ikusten da pilota zela izarra, gerora ere horrela jarraitu zuen, eta, sarien garrantziari erreparatuz gero, bertsolaritzak beste hainbat proba izaten zituen aurretik.
|
|
|
Testu laburrak ziren asko, sinadurarik gabeak, lehiaketara dei eginez edo irabazleen berri emanez, eta, luzatzen zirenean, pilota partiden edo idatzizko lehiaketaren berri emateko egiten zuten normalean. Bat
|
bateko
saioa askozaz ere gutxiago agertu ohi zen, eta zenbaitetan mespretxu puntua nabari zitekeen, partaideen zabarkeria seinalatuz, esaterako, ahozkotasunaren ertzekotasunaren adierazgarri.
|
|
|
Hegoaldeko lehen Jokoen antolaketan buru belarri murgiltzeaz gain hurrengo urteetan askotan topatuko dugu, bada, Kanpion Jokoetako epaile lanetan, baita bat
|
bateko
saioetan ere.
|
|
|
Bidaiarien kontakizunetan, Etxahunen epaiketen kroniketan, euskararen edo euskal arrazaren inguruko artikuluetan, edo Iparragirreren balentriei eta Bilintxen zorigaitzari buruzko testuetan, esan bezala, zeharkako aipamenak egiten zitzaizkion bertsolaritzari. Eta Abadiaren Lore Jokoei buruz prentsan agertutakoetan bigarren mailan gelditu ohi zen bat
|
bateko
saioa, pilota partiden, ganadu proben edo idatzizko lehiaketaren inguruan kontatutakoen itzalean. Bat bateko saio konkretuen ingurukoak, izen abizenak dituzten bertsolarien jardunaren berri emanez, landutako gaiak eta ariketak azalduz eta publikoaren erantzuna edo epaileen erabakia jasoz, ez dira 1880ko hamarraldira arte argitaratuko.
|
|
|
Eta Abadiaren Lore Jokoei buruz prentsan agertutakoetan bigarren mailan gelditu ohi zen bat bateko saioa, pilota partiden, ganadu proben edo idatzizko lehiaketaren inguruan kontatutakoen itzalean. Bat
|
bateko
saio konkretuen ingurukoak, izen abizenak dituzten bertsolarien jardunaren berri emanez, landutako gaiak eta ariketak azalduz eta publikoaren erantzuna edo epaileen erabakia jasoz, ez dira 1880ko hamarraldira arte argitaratuko.
|
|
|
Lore Joko horietan bertsolaritzaren garrantziak behera egin zuen, ordea, eta prentsan eskaintzen zitzaion arretak ere bai. Horrela, garai bateko bat
|
bateko
saioen kronikak aipamen soil izatera pasatu ziren, eta zenbaitetan ez zen aipamenik ere egiten:
|
|
|
Taldekako Xilabaren berezitasuna da talde bakoitzak saio bat antolatzeko ardura hartzen duela. Horrez gain, talde bakoitzak bertze multzo
|
bateko
saio batean gaiak eman ditu, eta epaile lanak ere eginen ditu. Saio bakoitzean, aldi oro, beste multzoetako bi kide eta publikoko bertsozale bat epaile izanen dira.
|
|
|
2022ko urriko lehen egunetan hasi ginen Berriako Kinka podcasta entzuten, Interesgarria, biziki, Nagore Arin eta Olatz gaituen aldaketa klimatikoaren gaia: “Kinka” larrian gaudela errepikatzen digute, hamabostean behin, oren erdi
|
bateko
saioan hiztegia arakatuz, erreportajeren bat eginez, gurbilkiago edo gutxiago kontsumituz bizitzeko aholkuak emanez eta finitzeko gaiari lotua den kantu bat eskainiz. Sarrerako sintonian, Greta Thunberg entzuten da emankizunaren LA ematen, eta dinamikoki doa azkeneraino.
|
|
|
2022ko urriko lehen egunetan hasi ginen Berriako Kinka podcasta entzuten, Interesgarria, biziki, Nagore Arin eta Olatz gaituen aldaketa klimatikoaren gaia: “Kinka” larrian gaudela errepikatzen digute, hamabostean behin, oren erdi
|
bateko
saioan hiztegia arakatuz, erreportajeren bat eginez, gurbilkiago edo gutxiago kontsumituz bizitzeko aholkuak emanez eta finitzeko gaiari lotua den kantu bat eskainiz. Sarrerako sintonian, Greta Thunberg entzuten da emankizunaren LA ematen, eta dinamikoki doa azkeneraino.
|
|
|
Maite hastapenean frantsesez ari zen irratian, baina, bost minutu euskaraz egiteko parada sortu zenean, berak hartu zuen saioaren ardura. Igandetan ere oren
|
bateko
saioa, euskaraz, egiteko parada eman zioten, eta lagunek erraten zioten: " Maite, que voulez vous dire en basque pendant une heure?
|
|
|
Estadioetan jotzea aste oso
|
bateko
saioak gau batean egitea bezala da.
|