|
2006
|
|
|
Ez nengoen ados, baina ulertzen nuen: amona Erika garai iragan
|
bateko
pertsona zen. Eta frau Gerda?
|
|
|
Antzera, lan bat publikoarengana zuzentzen denean, nahiz eta ni egilearen adiskidea edo etsaia izan, egoera hori ez dut kontuan hartu behar; aintzat hartu behar dut neure burua, baina gizaki gisa, zentzu orokorrean ulertuta, eta ahal den neurrian ahantzi behar ditut nire izate partikularra eta nire zirkunstantziak. Aurreiritzien mendean dagoen pertsonak ez du betetzen baldintza hori, eta bere kokapenari eusten tematzen da; ez du bere burua kokatzen obrak duen ikuspuntuan; obra beste garai eta nazio
|
bateko
pertsonengana zuzenduta baldin badago, haien ikuspegia eta aurreiritziak ez ditu aintzat hartuko. Aitzitik, besteen iritzian miresgarria dirudiena zentzurik gabekotzat hartuko du bere garaian eta lurraldean bakarrik oinarrituz, nahiz eta diskurtsoa osatua izan den beste garaikoei begira.
|
|
2007
|
|
|
Eta hori guztia ez dago mendean hartzerik. Ala gurasoren batek jarriko dio muga bere umeari, honek harremanak izan ditzan hizkuntza (eta kultura) jakin
|
bateko
pertsonekin bakarrik?
|
|
|
Printzipio horrek botere publiko guztien jardunean lehentasuna izango du eta desberdintasuna izan dezaketen gizarte, kultura eta arte errealitateen antolamenduan proiektatuko da, «berdintasunaren zeharkako dimentsio» izenekoa eratuz (15 art.). Gizonezkoen eta emakumezkoen artean tratu eta aukera berdintasunaren eskubidea eragingarri egin nahi da, emakumeen bereizkeria ezabatuz bizitzaren esparru guztietan eta, batez ere, politikan, arlo zibilean, lan arloan, arlo ekonomikoan, gizartean eta kulturan, EKren 9.2 eta 14 artikuluak garatuz (BLOren 1 art.). Lege hau Espainian dagoen edo Espainian jarduten duen pertsona fisiko eta juridiko orori aplikatuko zaio, horren naziotasuna, egoitza edo bizilekua gorabehera (2 art.). Bestalde, 4 artikuluan azpimarratu da gizonezkoen eta emakumezkoen arteko tratu eta aukera berdintasuna antolamendu juridikoa osatzen duen printzipioa dela. Hori dela eta, negozio juridikoen egintzak eta klausulak, sexua dela bide bereizkeria eragiten badute zuzenean (hau da, sexua dela-eta pareko egoeran dagoen beste pertsona bat baino makurrago hartzen den, hartu den edo har daitekeen pertsonaren egoera) edo zeharka (itxuraz neutroa den xedapen, irizpide edo eginera baten ondorioz, sexu
|
bateko
pertsonak beste sexuko pertsonekin alderatuz desabantaila egoeran jartzen ditu), deusezak eta ondorerik gabeak izango dira, eta erantzukizuna sortuko dute (4 art.).
|
|
|
Ziurrenik, mota horretako jardun gehienak sexu bereizkeriari lotuta egin dira, bai zuzeneko bereizkeria izenekoa (pertsona bati antzeko egoeran tratu makurragoa ematen zaionean sexua dela-eta), bai zeharkako bereizkeria (itxuraz neutroa den xedapen, irizpide edo eginera bat dela-eta sexu jakin
|
bateko
pertsonak beste sexuko pertsonekin alderatuta egoeran makurragoan daudenean), emakumezkoak arlo jakin batzuetan izandako gutxiespen historikoa dela bide (enpresan, administrazio publikoetan, politikan, etab.). Emakumezkoak gizarte esparru guztietan sartzeari mesede egiteko, legegileak neurri zehatzak susta ditzake eta, aldi berean, «emakumezkoa babesteko arau teorikoak» suntsitu, dagoeneko gain... Azken buruan, kasu bakoitzean aztertu behar da neurri horien azken xedea gizarte sektore gutxietsien benetako integrazioari mesede egitea den edo, aitzitik, kolektibo batzuen gutxiespen jarraibide gaindituak oinarri dituen babesa ematea den, gizabanakoak berdin hartu beharrean.
|
|
|
Horietako batzukhonako hau eskatu zieten haurrei: pertsonen argazkiak balioesteko, asko gustatzenzait erantzunetik ez zait batere gustatzen erantzunerainoko eskala baten bitartez etaesan zezatela ea argazki horretan beren barne talde nazionaleko ala kanpo taldenazionalen
|
bateko
pertsona bat agertzen zen. Gero, ikertzaileek kalkulatu zituztenbarne talde nazionalaren zein kanpo talde nazionalen balioespenen batez bestekoak (adibidez, Jaspers et al., 1972; Tajfel et al., 1970, 1972).
|
|
|
SEPARek txertoa gomendatzen die arrisku taldeei, hau da, 65 urte edo gehiagoko pertsonei, sei hilabetetik gorako haurrei, bigarren hiruhilekotik aurrera haurdun daudenei eta gripeak larriagotzen duen patologiaren bat duten helduei, hala nola gaixotasun kroniko baskularra edo biriketakoa. Era berean, gomendagarria da gripearen kontrako txertoak hartzea erakunde itxietan lan egiten dutenek edo bertan bizi direnek (ospitaleak, kuartelak, zentro geriatrikoak, etab.).), beren ardurapean arrisku talderen
|
bateko
pertsonak dituztenak edo lan komunitarioak egiten dituztenak. Nola egin aurre gripeari?
|
|
|
Estatu
|
bateko
pertsona talde bat, zeinak estatuaren lurralde esparruan bizi baitira eta estatu horren hiritarrak baitira; estatu horren lurralde zati batean aspaldi finkatuta baitaude eta estatuarekin harreman sendoak eta iraunkorrak baitituzte; kultura, erlijio eta hizkuntza arloetan zenbait berezitasun baitituzte; estatuaren biztanleria osoaren zati garrantzitsu bat baitira, estatuan gutxiengoak izan arren; ...
|
|
2008
|
|
|
Urte gutxiko aldearekin jaio diren pertsona guztiek kohorte bat osatzen dute, hau da, adina partekatzen duen pertsona talde batek elkarrekin bidaiatzen du bizitzan zehar (nahiz eta elkar ezagutu ez). Ideia da kohorte jakin
|
bateko
pertsona guztiak historia berari daudela lotuta: ideia nagusi berak, gertakari publiko garrantzitsu berak, teknologia berak eta joera herrikoi berak.
|
|
|
Historiak pertsona jakin baten bizitzan eta pentsamenduetan eragiteko duen modua, neurri batean, pertsona horrek gertakari historiko zehatz bat gertatu zenean zuen adinaren mende dago. Kohorte jakin
|
bateko
pertsonengan, modu berean eragiten du gertaera batek; kohorte desberdinetako kideak direnengan, oro har, beste modu batean eragiten du.
|
|
|
Kontuan izan behar da gurpil aulki bat ohiko aulki bat baino altuagoa izaten dela, eta, beraz, mahai gaineko taularen altuera handiagoa behar dela. “Altuera horrek, era berean, mahai azpiko altuera librea zehazten du, ez baitu oztopatu behar” gurpil aulki elektriko
|
bateko
pertsonarekin, beso euskarriekin edo joystick arekin.
|
|
|
Proiektu hori ez da adin jakin
|
bateko
pertsonentzat. Azken finean, Arzaken iritziz, «ondo pasatuz natura errespeta daitekeela» erakutsi nahi duen ekimen bat da.
|
|
2009
|
|
|
Eta berriz esango dut: irakasleak dira, nire iritziz, gizarte
|
bateko
pertsonarik garrantzitsuenak, baina hezkuntza sistema gaixo baten barnean ari dira.
|
|
|
Filmak liburuan deskribatzen den Hegoafrikako paisaia naturalen edertasuna eta indarra islatzen du. Aldi berean, boterea eskuz aldatzen ari den herrialde
|
bateko
pertsonen konplexutasun morala estalgabetuko du.
|
|
|
Ingurumen arriskuen mapek lurralde
|
bateko
pertsonek, jarduera ekonomikoek eta azpiegiturek arrisku natural jakin batzuen aurrean duten esposizio maila zehazten dute, hala nola uholdeak, irristatzeak, lehorteak, ekaitzak, sismikotasuna, bulkanismoa eta abar. Kontsumitzaile batentzat, mapa horiek oso erabilgarriak izan daitezke; izan ere, etxebizitza bat, bulego bat, lursail bat eta abar erosi edo alokatu aurretik, zonaren arriskua ezagutzeko aukera ematen dute.
|
|
|
Adindunen kasuan, batez ere, bakardade arazoak arintzeko laguntzaileak izaten dira. Adin jakin
|
bateko
pertsonen arteko tratuan enpatia handia sortzen da. Bakardadea ote da oraindik gure adinekoen kezka nagusietako bat?
|
|
|
Interneten mundu osoko edukiak eta baliabideak daudela ez da gauza berria. Tresna globala denez, munduko punta
|
bateko
pertsona bat beste puntako batekin harremanetan jartzeko gaitasuna du. Horretaz baliatuz, garai bateko truke sistemak beste dimentsio bat hartu du.
|
|
2010
|
|
|
Beste kontu bat da gizarte
|
bateko
pertsonak hizkuntza bat baino gehiago ezagutzea, eta beraz, elebidun edo eleaniztun izatea. Baina ez ditzagun gauzak nahasi.
|
|
|
Getariak beste mota
|
bateko
pertsona ospetsuak ere eman ditu. Horietako bat Cristóbal Balenciaga dugu.
|
|
|
Estatu alderdiek kondenatzen dituzte propaganda oro zein erakunde guztiak, halakoek baliatzen dituztenean arraza baten edo larru kolore nahiz jatorri etniko jakin
|
bateko
pertsonen nagusitasunean oinarritutako ideia nahiz teoriak, edo halakoek justifikatu edota sustatu nahi dutenean arraza gorrotoa eta arraza bereizkeria, horien mota edozein izanik ere; eta bereizkeria hori gauzatzera bultzatzen duten egintza guztiak edo horrelako bereizkeriazko jarduerak ezaba daitezen, berehalakoak eta positiboak izango diren neurriak hartzeko konpromisoa hartzen dute.... Halaber, xede horrekin, estatu alderdiek Giza Eskubideen Adierazpen Unibertsalera bildutako printzipioak, bai eta konbentzio honetako 5 artikuluan esanbidez adierazitako eskubideak ere, behar den moduan aintzat hartu ondoren, besteak beste, hurrengo neurriak hartzen dituzte:
|
|
|
Itunaren arabera errefuxiatu askok lana lortu zuten estatuak Landetan zituen armamentu industrietan, hala nola Tarbes ko lehergailuenfabrikan. 1940ko martxorako 5.216 lagunek lortu zuten lana bide honen bitartez29.Guztira 59.000 errefuxiatu zirela kontutan izanik, guztizkoaren% 8,84 suposatzendu horrek; eta, errefuxiatuen artean adin
|
bateko
pertsonak eta haurrak zeudelakontutan izanik, zenbaki handia da hau.
|
|
|
herrialde bateko biztanleak batez beste bizi direnurte kopurua. Hau da, belaunaldi
|
bateko
pertsona bat, batez beste, bizikolitzatekeen urte kopurua.
|
|
|
cticona Herri bankuak mikrofinantziazioaren abantailez baliatzen dira. Egoera ahulean bizi diren komunitate
|
bateko
pertsonek mikrokredituak eska ditzakete zailtasunak gainditzen lagunduko dien jarduera ekonomiko bati ekiteko. Haientzat, ohiko kanalen alternatiba bat da, askotan itxi egiten baitzaizkie.
|
|
|
Voltairek, Orwellek, Camusek, Churchillek... zer pentsatua ematen duten esaldiak josi izan dituzte. Afganistango triskantzaren inguruan, ordea, ez dut ezer borobilik entzun, gaur egun garai
|
bateko
pertsonen mailarik ez dagoelako, akaso. Baina, hala ere, CIAko zortzi lagun hil izanak hildakoak aberritik urrun eta etsaiengandik oso hurbil zeudela esatera behartu du CIAko zuzendaria.
|
|
|
Susana, Joseba, Adrian, Victoria, Cesar, Redin. Beste garai
|
bateko
pertsonak ematen zuten.
|
|
|
" Ez zaitut ostera ikusi nahi, David. Aurreneko senarra itsasoan galdu duen andre batek beste era
|
bateko
pertsona behar du". Virginiaren mintzoa amañiren otoitzari gailendu zitzaion.
|
|
2011
|
|
|
Familia
|
bateko
pertsonen arteko harremanak ere genogramarekin irudikatzen dira. Genograma egiten duen pertsonak zeharka ikusitakoan dute jatorria irudikapen horiek, edo identifikatutako pertsonak edo haren senideek adierazitakoan edo kontatutakoan.
|
|
|
Detaile txiki txiki askoren metaketa gertatzen da halakoetan, eta, bat batean, hor non ohartzen hasten naizen zuk, munduan gehien miresten dudan pertsonak, badituzula ahuleziak ere: pieza
|
bateko
pertsona bat izan arren, badituzula arrakalatxoak. Eta ohartzen hasten naiz badituzula gustatzen ez zaizkidan gauzak.
|
|
|
Izan ere, amona Laurentine beste garai
|
bateko
pertsona omen zen, eskola zaharrekoa. Uste zuen umeek ez zutela hitzik egin behar jende heldua aurrean bazegoen.
|
|
2012
|
|
|
–Maitasunaz eragindako sinismenak?, persona osoa, burua eta bihotza, goitik behera aldatzen ditu. Beste estilo
|
bateko
pertsona bihurtzen da. –Kristo hilen artetik Aitaren aintzarako barriro biztu zanez, geuk ere bizikera barri bat bizi daigun izan da?.
|
|
|
a) Hutsala b) Onargarria c) Neurrizkoa d) Handia e) Onartezina 14 Prebentzio ordezkariak? a) Langileen ordezkarien artetik hautatuko dira. b) Kanpoko prebentzio zerbitzu
|
bateko
pertsona azpikontratatuak dira. c) Enpresaburuak hautatzen ditu. d) Aurreko guztiak okerrak dira. 15 Hurrengoetatik, adierazi zein diren prebentzioaren arloan langileek dituzten eskubideak. a) Beren babeserako gailuak erostea. b) Beren jarduerako lan arriskuen prebentzioari buruzko prestakuntza eta informazioa jasotzea. c) Arriskua larria eta berehalakoa delarik enpresariak enpresaren jarduera eteten ez badu, langileen ordezkariek, gehiengoz, enpresaren jarduera eten ahal izatea.
|
|
|
...i euren ordezkarien bilera bat proposatzeko eta, batez ere, gerrako presoez arduratzen diren agintariena, posible bada behar bezala aukeratutako lurralde neutral batean.Gatazkan dauden alderdiek, zentzu horretan egiten zaizkien proposamenak onartzeko betebeharra izango dute.Potentzia babesleek aukera izango dute, hala denean, gatazkan dauden alderdien onarpenaren menpe egongo den potentzia neutral
|
bateko
pertsona ospetsu bat proposatzeko edo Gurutze Gorriaren Nazioarteko Komitearen ordezkari bat proposatzeko, eta pertsona hori bileran parte hartzera gonbidatua izango da.
|
|
|
...i euren ordezkarien bilera bat proposatzeko eta, batez ere, gerrako presoez arduratzen diren agintariena, posible bada behar bezala aukeratutako lurralde neutral batean.Gatazkan dauden alderdiek, zentzu horretan egiten zaizkien proposamenak onartzeko betebeharra izango dute.Potentzia babesleek aukera izango dute, hala denean, gatazkan dauden alderdien onarpenaren menpe egongo den potentzia neutral
|
bateko
pertsona ospetsu bat proposatzeko edo Gurutze Gorriaren Nazioarteko Komitearen ordezkari bat proposatzeko, eta pertsona hori bileran parte hartzera gonbidatua izango da.
|
|
|
Lurralde plan horien bidez, erakunde arduradunek saihestu egin lukete arrisku handiko eremuak okupatzea eta salatzeko sistemak hobetzea. 3 Arrisku mapak garatzea eta hobetzea Arrisku mapak kartografia bat dira, eta lurralde
|
bateko
pertsonek, jarduera ekonomikoek eta azpiegiturek arrisku natural jakin batzuetarako duten esposizio maila zehazten du: uholdeak, irristatzeak, lehorteak, aldi baterakoak, sismikotasuna, bulkanismoa, etab. 2008ko Lurzoruaren Legeak mapak egitera behartzen ditu administrazioak, eta herritarrek publikoki kontsulta ditzaten.
|
|
|
Lurralde zehatz
|
bateko
pertsona kopuruaz ari naiz. Zera esan zidaten behin Galizian, kongresu batean:
|
|
|
Ez dago eguneroko zailtasunek ematen dutena baino eskola hoberik. Esango nuke, gainera, beste tankera
|
bateko
pertsonak ginela gu orduan.
|
|
2013
|
|
|
Irratian laugarren denboraldia dugu, eta askok esan didate ez zutela imajinatzen nire fisikoa horrelakoa izatea. Ahotsaren tonuagatik edo, beste itxura
|
bateko
pertsona naizela uste zuten. Irratian, indarrean jarduten dut, dema izaten dut Igor Zalakainekin beste sukaldari bat, eta telebistakoa ezberdina da.
|
|
|
Eta epidemiologiak, gizarte
|
bateko
pertsonek nozitzen dituzten gaixotasunak aztertzen dituenean, zer dio. Mamografien ugaritzeak ez dituela gutxitu heriotzak, ezta bularreko kantzer aurreratuak ere.
|
|
|
Pleno guztiak ziren iskanbila hutsa. Bera zen beste mota
|
bateko
pertsona bat, bere mundu bateko pertsona bat. Gauza bat esan zuen:
|
|
|
Pleno guztiak ziren iskanbila hutsa. Bera zen beste mota bateko pertsona bat, bere mundu
|
bateko
pertsona bat. Gauza bat esan zuen:
|
|
|
Horretan sinetsi dugu. Han hazi garenok ez gara behin ere alderdi
|
bateko
pertsonak izan. Sinistu dugu Euskal Estatu batean.
|
|
|
Kafetegia txikia zen, baina luxuzkoa. Bere uniformea, jaka granatea eta alkandora zuria, dotorea; berak ere, ile kizkur beltzarekin eta aurpegi politarekin, maila
|
bateko
pertsonaren itxura zeukan. Zer moduz ordaintzen zioten galdetu nion.
|
|
|
Haien ustez, istripuarena ipuin hutsa zen, publizitate estrategen asmaketa. Izan ere, ez zen Steve Fossett, nahiz munduko eta agian historiako marka hauslerik handiena izan, star apartekoa Estatu Batuetan, adin
|
bateko
pertsona zelako eta aukeran gizena, potxoloa. Zerikusirik ez Richard Branson egoki eta sexyarekin.
|
|
2014
|
|
|
Aipatuko ditugunek ez dute deus ikustekorik izendatu emanaldi
|
bateko
pertsonekin. Ez da hemen pertsonen gaitasun artistikoaz mintzatuko, baizik eta taula gaineko emaitzaz eta testuinguruaz.
|
|
2015
|
|
|
Behin eta berriz diote ez direla naziak.Ukapen hori estrategikoa da, edo benetan uste dute arrazakeria eta islamofobia gauza desberdinak direla. Nik bereizi egingo nituzke alderdi neonazi klasikoetatik. Pegida eta AfD esparru zabal
|
bateko
pertsonek osatzen dituzte batik bat. Hori hauteskundeek ere erakusten dute:
|
|
|
2 Lauko taldetan banatuta, taldekide bakoitzak ideologia
|
bateko
pertsonaren rola jokatuko du.
|
|
|
Esana dugu jada kartzelako gaia zabala izaten dela eta bertsolariaren esku geratzen dela horren aurrean hartuko duen papera eta ikuspuntua zehaztea. Lujanbiok amaitu berri den bikote harreman
|
bateko
pertsonaren ikuspuntutik dihardu, lehenengo bertsoaren azken puntuan zehazten duen moduan, utzi duten bikotekidearen paperetik zehatzago esateko. Ez du zehazten zein bikote ereduz ari den sexuari dagokionez, soilik harreman askea zutela aipatzen du.
|
|
2016
|
|
|
Euren jarduera profesionalean lekukoak bilatzen dituztenean, kazetariek ez diete estereotipo murriztaileei jarraituko. Lanbide edo jarduera batzuetan presentzia handiagoa izanagatik ere, ez dira nazionalitate jakin
|
bateko
pertsonak bilatu behar gai jakin bat ilustratzeko.
|
|
|
Familia
|
bateko
pertsonek osatzen dute funtsezko erreferentzia talderik eraginkorrena erosketa portaera eratzeko orduan; hau da, nola kontsumitu eragiten du familiak. Familia barnean kontsumitzen dira produktu asko, eta, ondorioz, familiak baldintzatzen du senide batek zein produktu nahiago duen kontsumitzea.
|
|
|
2 Lauko taldetan banatuta, taldekide bakoitzak ideologia
|
bateko
pertsonaren rola jokatuko du.
|
|
|
Psikologikoki prestatzea bidaiaria aurkituko dugunerako. Garrantzitsua da jakitea, laguntza eman baino gehiago, proiektua ezagutuko dela, prestakuntza jasoko dutela eta beste kultura
|
bateko
pertsonekin batera biziko direla. Ez da ahaztu behar gehiago dela jasotzen dena baino gehiago.
|
|
|
“Imanol Urbietak bazuen helburu bat: beste era
|
bateko
pertsona izatea”. Banku batean lan egin zuen, baina konturatu zen nola zen gure herria, eta batez ere, nola zegoen, zein egoeretan.
|
|
|
esan zuen beste anaiak torloju bat lasatzeari utziz. Doro zuen izena, aitak bezala, eta Carlosi aspaldi
|
bateko
pertsona bat iruditzen zitzaion, bere jaioterriko ile apaindegira jaisten ziren artzain gazteen antzekoa. Mutil hura Bartzelona inguruko hotel batean egoteak anakronismo bat zirudien.
|
|
2017
|
|
|
Oso deserosoa izan daiteke kultura ezberdin
|
bateko
pertsonen menpe zaudela sentitzea.
|
|
|
Memoria kolektiboaren paradigman (i.e., giza talde
|
bateko
pertsonen oroitzapenak globalki hartzea), gehien aipatzen diren oroitzapenek (eta balorazioak) erakusten dituzte haien irismena (identitate kolektiboarentzako eta ongizaterako) eta sortzen dituzten faktore sozialak (e.b., edukia, emozio maila; Páez, Bellelli eta Rimé, 2009). Bestalde, gertaeraren ezaugarriak eta bizi izan zen momentua kontuan hartuta, adin tarte ezberdinak gainditzen dituzten gertaerak aurki daitezke.
|
|
|
Gure bizitzaren gertaerak gogoratzeko faktoreen artean dauden aspektu kritikoetariko bat da gertaera bat bizi izan den adina, honakoak gogoratzeko prozesuari eragiten diola ere.. Adibidez, jendarte
|
bateko
pertsonak adin kohortez banatuz gero, erraz ikusten da pertsona guztiek ez dituztela proportzio berean gertaerak gogoratzen (ikusi CEVI proiektua, d' Epinay, Cavalli, eta Aeby, 2008), gertaerek eragindako inpaktua ezberdina da eta.
|
|
|
erakartzea izan zela, inoiz ez haien buruzagiak. Edonola ere, nahiz eta «kaptazio» estrategiak ideologia jakin
|
bateko
pertsonei mugatuta ez egon, agerikoa da altxatuen mezu gehienak jelkideak irabaztera bideratu zirela.
|
|
|
Sexu jakin
|
bateko
pertsonen berdintasuna ukatzen duen jarrera.
|
|
|
Irudia: Joke f Nateel/ Save the Children 3 Beste kultura
|
bateko
pertsona bat ezagutzea Edonoren eskura bake keinu bat egitea beste kultura batzuetako pertsonekin harremanetan jartzea da. Espainia kultura anitzeko herrialdea da, eta hainbat arraza eta kulturatako pertsonak bizi dira han.
|
|
|
4 Profesionalekiko aholkularitza Horrelako eragiketetan esperientziarik ez izatea, sektoreko profesionalek eman dezaketen informazioa bilduz konpon daiteke. Gainera, beti izan daiteke oso erabilgarria egoera horretatik igaro den ingurune intimoago
|
bateko
pertsonaren baten aholkuak jasotzea. Bi kasuetan, eragiketa hori optimizatzeko jarraibideak emango dituzte.
|
|
|
Edozein gai ikasteko erabiltzen den mintzaira gaiari berari loturik gelditzen delako froga gure herrietan aise ikus dezakegu. Adin
|
bateko
pertsona nagusiek, Euskaraz aritzen badira ere, matematika eragiketak beti erdaraz egiten dituzte. Euskaraz ari diren baserritarrak kontuak egiteko erdara erabiltzea oso arrunta da.
|
|
2018
|
|
|
Gela zabala zen, sabai apalekoa, tarteko adin
|
bateko
pertsona bat, betaurrekoduna eta motots ez oso handi bat zuena, agertzen zen erretratu batekin. Tenientearen aita zen, Siniukhaiev sendagilea.
|
|
|
Jende txiro asko daude bertako zenbait auzotan. Seguruena, ustezko lapurra beste era
|
bateko
pertsona izan balitz pertsona, ez pertsonaia bestela jokatuko zuten supermerkatuko arduradunek. De Gearen jokaera barkagarria izan daiteke; Tescorena, ordea, ez.
|
|
|
Aurreiritzi nabarmenak gutxitzen doazen heinean, aurreiritzi nabarigaitzakdoaz handitzen. Hala, askok onartzen dute ez liratekeela gustura sentituko beste arraza
|
bateko
pertsonekin gizarte gertakari barru barrukoei dagokienez (gorteiatzea, ezkontzea, dantza egitea?). Edo islamiar bat melfa jantzita etorriko balitzaigu, erlazioa edo komunikazioa hasterakoan distantzia bat gordeko genuke; gero, noski, behin ezagututa, baliteke jokabide hori aldatzea.
|
|
|
Estereotipoak egiazkoak izan daitezke neurri batean, baina gure hautemate subjektiboei ere eragiten diete. Beste talde
|
bateko
pertsona guztiak berdinak direla pentsatzeko joera dugu. Ikerketa batean, unibertsitate bateko ikasleei saskibaloi partida bateko irrati emankizuna entzunarazi zieten, eta ondoren jokalari baten jarduna ebaluatzeko eskatu; jokalari beltz baten argazkia erakutsi zitzaienek jokalariaren jardunari nota hobea jarri zioten jokalari zuri baten argazkia erakutsi zitzaienek baino.
|
|
|
Talde bateko joera nagusia indartu egiten da talde
|
bateko
pertsonek jende gehienak errespetatu edo baztertu egiten dituen jarrerez eztabaidatzen dutenean. Esaterako, aurreiritzi asko zituzten institutuetako ikasleek arrazaren inguruko gaiei buruz eztabaidatzen zutenean, beren aurreiritziak areagotu egin ziren.
|
|
2019
|
|
|
— Lan espaziotik kanpo, noiz egiten dituzu hitz batzuk zurearengatik zerbait desberdina den beste kultura
|
bateko
pertsona batekin?
|
|
|
Arrosondoren bat hondatu ote zuen aizturrarekin? Gogoeta haietan murgilduta zegoela, eskolta pertsonaleko bi guardietako bat hurbildu zitzaion, eta, kapela airatuz maila
|
bateko
pertsonei zor zaien kortesiaz, eskatu zion segitzeko berari, arren.
|
|
|
Maria Sara, itxuraz, konforme gelditu zen erantzunarekin, nahikoa irakurle esperientzia biltzen zuen bere baitan jakiteko egileak ez dakiela, bere pertsonaiei buruz, izan direna baizik, eta ez guzti guztia, hala ere, eta oso gutxi izango direnari buruz. Raimundo Silvak, ozen esandako zerbaiti erantzungo bailion, esan zuen, Ez dut uste pertsonaia dei genitzakeenik, Liburu
|
bateko
pertsonak pertsonaiak dira, erantzun zuen Maria Sarak, Kategoria ertainekoak edo ikusten ditut, gehiago, askatasun maila diferentekoak, honi dagokionez ez du zentzurik pertsonaiaren logikaz edo pertsonaren behar kontingenteaz mintzatzea, Nortzuk diren ez badidazu esaten ahal, esadazu gutxienez zer egiten duten, Gizona soldadua da, Santarem hartu zutenean han egon zen, emakumea Galizian bahitu zut... Maria Sarak eskua paratu zuen orri metatxoaren gainean, Irakurtzen ahal dut, galdetu zuen, Ez duzu orain hori guztia irakurtzen hasteko asmorik izango, gainera asko falta dut bukatzeko, historia osatu gabe dago, Ez dut gehiago itxaroteko pazientziarik, eta ez dira hainbeste orri, Mesedez, gaur ez, Jakin minez nago jakiteko nola konpondu duzun gurutzatuen ezetzaren arazoa, Bihar fotokopia bat egingo dut eta argitaletxera eramango dizut, Orduan, ezin zaitudala konbentzitu ikusirik, konforme.
|
|
|
Emakume zuriak eta adin ertainekoak dira kaltetuenak. «Horrek hainbat arrazoi izan ditzake; adibidez, beste kolore
|
bateko
pertsonei ez die denbora ematen gaixotasuna garatzeko. Eta, emakumeak izateari dagokionez, errealitatea da emakumeak gehiago joaten direla medikuetara gizonak baino, eta, beraz, gehiago diagnostikatzen direla.
|
|
|
Ni bakarrik geratu nintzen polizia etxean, eta telefonoak kolapsatuta neuzkan. Besteak beste, baserri
|
bateko
pertsona bat ospitalera eraman behar zen, eta anbulantzia bertara iristeko bidea irekitzen ari ziren lankideak, kotxeetan palak jarrita. Arroan, ordea, ia ez zegoen elurrik, eta emakume batek deitu zidan:
|
|
|
Lanera joan nintzen lehen egunean agentzia ezagutu nuen, esan bezala, Arturo Soria kalean zegoen hura. Don Arturoren bulegoa sekulakoa zen, hemeretzigarren mendeko estiloan hornitua, kaobazko mahai erraldoi bat zeukana, eta baita kaobazko aulkiak, idazmahai osagarri bat, leihate ondoan kokatua, hau ere kaobazkoa, eta alfonbra bigun eta ilunak ere, eta lau hormetan zintzilikatuta margo handiak, olioz egindako erretratuak beste garai
|
bateko
pertsonak irudikatzen zituztenak, apika agentziaren nagusiaren arbasoak zitezkeenak. Zabal zabalik zegoen bandera espainol erraldoi bat, hormetako batean jarrita.
|
|
2020
|
|
|
Elkarteak zeremonia eta ohitura ugari zeukan, baina ez zeukan historiarik edo helbururik; horrexegatik zen hain aristokratikoa. Ez zenuen ezer izan beharrik Hamabi Arrantzaleetako bat izateko; lehendik ez bazinen mota jakin
|
bateko
pertsona, haien entzuterik ere ez zenuen edukiko. Baziren hamabi urte elkartea existitzen zela.
|
|
|
Irudia: Tafalla Snap Hori dela eta, klitorien xurgatzaile ospetsuak, arrakastatsuenetako baten izen komertzialagatik Atisayer izenaz ezagunagoak, emakume askok gehien bilatzen duten jostailu erotiko bihurtu dira, batez ere telebistako saio
|
bateko
pertsona ospetsu batzuek kameren aurrean eta inolako konplexurik gabe aitortu zituztelako; izan ere, osagarri hori beren gau mahaitxoan zegoen, eta “bikotekideek eskatzen ez zutenean” erabiltzen zuten. Sexologoak azaltzen duenez, plazer eremu hori aurkitzeko, “egokiena da emakume bakoitza bere gorputza ezagutzera eta esploratzera animatzea, nahiz eta bikoteka ere egin daitekeen”.
|
|
|
Elkartu ahal izanen naiz nire lagunekin. Bai, salbu eta lagun horietakoren bat koronabirus bidez positiboa bada edo isolatuta badago. Alabaina, ezin izanen dira adinekoak edo arrisku talde
|
bateko
pertsonak bisitatu, Covid birusarekin kalteberagoak direlako.
|
|
|
Leihotik begiratu, eta Duarte ikusi zuen automobil zuri handi batean. Berrogeiko hamarkadako film baterako ezin egokiagoa zen antigoaleko ibilgailu hura, eta bere artean pentsatu zuen beste garai
|
bateko
pertsona batena baino ezin zela izan. Eta batez ere pentsatu zuen on Dario bezalako kaballero antigoaleko batek baino ezin zuela bidali maiordomoa, edo dena delakoa, afaritarako bere bila.
|
|
|
Hantxe zeuden gari sailak erabat horituta, horitasun dagoeneko ilun batekin, lehor, uztarako ia prest; hantxe zegoen zeru urdina beti egoten den leku horretan, goian; hantxe laino zuri zuria ere, guatazkoa zirudiena, Araban maiz egoten den bezala, mendi altuenen bizkarrean, maldan behera amiltzeko zorian baina inoiz amildu gabe, ez baita amiltzea poliki poliki, metrorik metro, beheraka egitea, nola egiten duten, berriro esanda, guatazko lainoek Araban. Nire koadernoa ere hantxe egon izan ez balitz, lasai geldituko nintzen, eta, seguru asko, adin
|
bateko
pertsonei patxadan daudenean gertatzen zaiena gertatuko zitzaidan, lo hartuko nuen nire besaulkian. Baina pasa ziren orduak, eta arratsak esna harrapatu ninduen.
|
|
|
Beste azterketa batean hiperentzimemiaren balioak egunean zehar konstante mantentzen diren edo aldatzen joaten diren ikertu zen. Sindrome hori zuen multzo
|
bateko
pertsonetan odoleko entzima pankreatikoen balioak neurtu ziren segidako bost egunetan zehar eta kasu gehienetan hiperentzimemia konstantea ez zela ondorioztatu zen, balioak egunetik egunera aldatzen zirela eta normalizazio iragankorra ere bazegoela. Fluktuazio sarri horien arrazoia ez da ezagutzen (20).
|
|
2021
|
|
|
Eta zer ikusiko dugu hilerri horietan? Bada, begiratu batean, garai
|
bateko
pertsona ospetsuen hilobiak: Luis Mariano (González) abeslaria, Agnès Souret (lehen miss Frantzia) edota Etxahun Iruri koblakaria, txülülaria eta dozena bat Pastoralen autorea, besteak beste.
|
|
|
Beste mota
|
bateko
pertsonak behar ziren horretarako. Arbasoek utzitako mihisean sitsek utzitako zulotxoak ikusteko gai den belaunaldi berri bat.
|
|
|
Eta horregatik eman dute baiezkoa. Erronka bat delako holako eremu batean eta beste formazio
|
bateko
pertsonekin lanean aritzea.
|
|
2022
|
|
|
Horietan ere ibili gara, baina gure helburua ere izan da kopla txikiak edo trikiti koplak beste musika doinu batzuetan sartzea, gehiegi urrundu barik. Kopla garai
|
bateko
pertsonen arteko komunikazio modu bat zen. Edozein erromeriatan jendeak koplatan egiten zuen.
|
|
|
2011n erabaki nuen egiten ari nintzen guztia etetea idazketan murgiltzeko. Honetara dedikatzeko asmo eta gogoa izan ditut betidanik, baina literaturatik urrun bizi zen familia
|
bateko
pertsona batentzat zaila zen. Idazle egiteko zer egin behar duzun esaten dizun esku-libururik ez dago.
|
|
|
Hori da funtsezkoena, sarritan pentsatzen dugun arren" jendeak ez du halakorik erosten ez dakielako, ez dagoelako behar adina informazio...". Kontuan izan behar da, gainera, ikerketa egiteko masterreko ikasleei galdetu zitzaiela; hau da, Marketin Ekologikoa izeneko ikasgai bat hartzen ari ziren maila jakin
|
bateko
pertsonei. Zer edo zer badakite, eta interesa dute.
|
|
|
edari begetalak, opilak, ogiak, esnezko azkenburukoak, irabiatuak, txokolatezko ordezkoak, irinak eta abar. Adin jakin
|
bateko
pertsonentzat hori harrigarria da, batez ere zaharrenentzat edo landa ingurunean bizi direnentzat, algarroboa azienda elikatzeko baino ez baitzen erabiltzen. Hau da, elikagai apala eta oso gutxi baloratua zen, giza elikadurarako erabiltzen ez zena.
|
|
|
Eta horretaz barre egiten du filmak, inolako ardurarik gabe, baita neska gazteagoekin duten belaunaldi arrakalak sortzen dituen egoerez ere. Sentipena dut, ordea, umore hori, hein handi batean behintzat, adin eta testuinguru jakin
|
bateko
pertsonei bakarrik helduko zaiela. Hala ere, pop musikaz bustitako istorio honek unibertsalak diren kontuez hitz egiten du, eta batzuetan kitsch, batzuetan hipster, batzuetan underground den filmak azken batean lagun talde baten harremanak erretratatzen ditu, bere zalantza eta beldurrekin, ilusio eta desirekin.
|
|
|
Horietan ere ibili gara, baina gure helburua ere izan da kopla txikiak edo trikiti koplak beste musika doinu batzuetan sartzea, gehiegi urrundu barik. Kopla garai
|
bateko
pertsonen arteko komunikazio modu bat zen. Edozein erromeriatan jendeak koplatan egiten zuen.
|
|
|
Horretarako, adinduei loturiko adjektibo batzuen erabilera desagerrarazten hasi genuke, hala nola, zaharra, baliaezina, zaharkitua... Ez dugu onartu behar tratu txar horiek gizartean izatea, eta are gutxiago, normalizazio izaera ematea adin jakin
|
bateko
pertsonak izateagatik bakarrik.
|
|
|
Lankidetzazko gobernantza praktikan ipintzea izan daiteke bide bat. Alegia, administrazio publikoa jartzea lurralde
|
bateko
pertsonen eta beharren zerbitzura. Azken finean, hamarkadetan eraiki duen logika ertsi hori eraldatu behar du administrazio publikoak, eta beste eredu batzuen alde egin.
|
|
|
Gogoz itsusia, Liliren aburuz; altzari, alfonbra eta beirateen zatartasuna iruditzen baitzaio kosmikoa. Pertsona klase batek klase jakin
|
bateko
pertsonak direla simulatzeko dekoratua, bere ustez. Dioenez, gustu zipitzik ez dutenek barrokotasun etsigarrienean girotzen dute bizilekua, estiloaren esentzia apaingarri arranditsu horietan erakusten delakoan, egiazki hautsa biltzeko baino balio ez duten arren.
|
|
|
Nolanahi ere den: mundu ondo egin
|
bateko
pertsona asentatu izateari utzi nion, eta, ordutik, zalantzen lanbrotan hartu behar izaten ditut bidera ateratako erabakiak. Nahiz egun argi izan.
|
|
2023
|
|
|
Ezjakintasun ikaragarria dago hilekoaren inguruan, eta uste dut hezkuntzan gai hau lantzea garrantzitsua dela. Gogoratzen naiz gu txikiak ginela ordubeteko saio bakar batzuk eskaintzen zizkigutela eskolan, eta konpresa marka ezagun
|
bateko
pertsonak etortzen zirela azalpenak ematera. Hori marketina da, eta ez da hezitzailea.
|
|
|
Adin
|
bateko
pertsonen arteko solasetan gaurko gazteriaz mintzo girelarik, entzuten dugunean langile eskasa badela kezkatuak agertzen gira. Maiz galdera pausatua da ea gazteriak lanerako gogorik ba ote duen.
|
|
|
Kasu azterketek gehienetan eskatzen duten bezala, proiektuaren momentuko beharrei malgutasunez erantzun zaie. Isilpekotasuna ere bermatu da; leku konkretu
|
bateko
pertsonak, elkarteak, erakundeak... inplikatuta daudenez, tentuz jaso eta kudeatu da ateratako informazioa. Eta azkenik, lan honek sortutako jakintzaren eskuragarritasuna eta emaitzen hedapena ere erraztu da (Bujan Vidales 2001, 134).
|