Emaitzak: 5
2021 | ||
Hemen, beraz, izen kategoriakoak aztertzen dira, falta izena mugakizun dutenak (izen horrek dituen adieretatik, Euskaltzaindiaren Hiztegiak ematen dion 3 adiera, ‘gabezia, eza’ da horrelako elkartuetan aurkituko duguna). Izen horren osagarria bi modutara ager daiteke, zeren izenlagun gisa edo izen elkartu | bateko lehen osagai gisa: adierazpen askatasunaren falta/ kontzientzia falta. | |
Ohikoa da, aldiz, postposizio balioan aurkitzea, aurretik izen sintagma mugagabea nahiz mugatua (hots, determinatzaile sintagma) har dezakeena, baita partizipioa zein aditz sintagma osoa ere (diru (rik) gabe, zure laguntza berezia gabe, ikusi gabe, inori ezer esan gabe). Adjektibo kategoriako gabe da, ordea, hemen aztergai duguna," ez duena"," zerbaiten faltan dena" adierakoa, alegia; osagarriak partitiboa har dezake —dirurik gabea, lanik gabea—, edo hitz elkartu | bateko lehen osagaia izan daiteke. Gabe adjektiboa mugakizun duten elkartuetan mugatzailea (osagarria) izen kategoriakoa izaten da, inoiz behin aditza ere bai. | |
– Bada azken puntu bat ere aipatzea merezi duena. Oinarrian dagoen aditzoinaren barne argumentua galdu egiten da, oro har; baina ager daiteke hitz elkartu | bateko lehen osagai gisa: irudi indargailu edo ohe bigungarri. | |
ararteko, etxeko, lekuko, oinezko, oinordeko, ondorengo, zaldizko. Izen kategoria betea dutela erakusten du, bestalde, ondoren beste eratorpen atzizki batzuk hartu ahal izateak (arartekotza, aurkakotasun, lekukotasun, lekukotza), edo hitz elkartu | bateko lehen osagai izateak (oinordeko mota, zaldizko talde). | |
Baina barne argumentua ere ager daiteke izen eratorrien ondoan, bi modutara: edo izenlagun moduan (liburuaren eroslea, bekatuen barkatzailea, Eusko Gogoaren irakurleak...), edo izen elkartu | bateko lehen osagai modura (liburu saltzaile, kale garbitzaile, ipuin idazle, § 7.2.7). Hala ere, beste batzuetan, le edo tzaile atzizkien bidez eratorritako izenek, une jakin batean zerbait egin duen pertsona adierazten duten heinean, ohikoago izango da ‘gaia’, zer argumentua gauzatzea, dela izenaren ondoan, dela aldez aurretik testuan zehar; bultzatzaile, uxatzaile, salatzaile, gibelatzaile, engainatzaile eta abarretan beharrezkoago da zer adieraztea. |
Emaitza gehiago eskuratzen...
Loading...
Aldaerak
bat | 5 (0,03) |
Lehen forma
bateko | 5 (0,03) |
Argitaratzailea
Euskaltzaindia - Liburuak | 5 (0,03) |
Konbinazioak (2 lema)
bat lehen | 5 (0,03) |
Konbinazioak (3 lema)
bat lehen osagai | 5 (0,03) |
Urtea
Bilaketarako laguntza: adibideak
Oinarrizko galderak | |
---|---|
katu | "katu" lema duten agerpen guztiak bilatu |
!katuaren | "katuaren" formaren agerpenak bilatu |
katu* | "katu" hasiera duten lema guztiak bilatzen ditu |
!katu* | "katu" hasiera duten forma guztiak bilatzen ditu |
*ganatu | "ganatu" bukaera duten lema guztiak bilatzen ditu |
!*ganatu | "ganatu" bukaera duten forma guztiak bilatzen ditu |
katu + handi | "katu" eta "handi" lemak jarraian bilatu |
katu + !handia | "katu" lema eta "handia" forma jarraian bilatu |
Distantziak | |
katu +3 handi | "katu" eta "handi" lemak 3 elementuetako distantzian bilatu |
katu +2 !handia | "katu" lema eta "handia" forma 2 elementuetako distantzian bilatu |
katu +2 !handi* | "katu" lema eta "handi"z hasten diren formak 2 elementuetako distantzian bilatu |
Formen konbinazioa desberdinak | |
bero + handi | asko | "bero" lema eta jarraian "handi" edo "asko" lemak bilatu |
bero +2 !handi* | !asko* | "bero" lema eta jarraian "handi"z edo "asko"z hasten diren formak |
!bero + handi|asko|gutxi|txiki | "bero" forma eta jarraian "handi", "asko", "gutxi", "txiki" lemak |
Ezaugarri morfologikoekin | |
proba + m:adj | "proba" lema eta jarraian adjketibo bat |
proba +2 m:adj | "proba" lema eta bi hitzetako distantziak adjektibo bat adjketibo bat |
bero + handi|asko + m:adi | "bero" lema jarraian "handi" edo "asko" eta jarraian aditz bat |
proba + m:izearr-erg | "proba" lema eta ergatibo kasuan dagoen izen arrunta |
Ezaugarri morfologikoak
KATEGORIA
adb | adberbioa |
---|---|
adi | aditza |
adilok | aditz-lokuzioa |
adj | adjektiboa |
det | determinatzailea |
ior | izenordaina |
izearr | izen arrunta |
izepib | pertsona-izena |
izelib | leku-izena |
izeizb | erakunde-izena |
lbt | laburtzapena |
lotjnt | juntagailua |
lotlok | lokailua |
esr | esaera |
esk | esklamazioa |
prt | partikula |
ono | onomatopeia |
tit | titulua |
KASUA
abs | absolutiboa |
---|---|
abl | ablatiboa |
ala | adlatiboa |
ban | banatzailea |
dat | datiboa |
des | destinatiboa |
erg | ergatiboa |
abz | hurbiltze-adlatiboa |
ine | inesiboa |
ins | instrumentala |
gel | leku-genitiboa |
mot | motibatiboa |
abu | muga-adlatiboa |
par | partitiboa |
psp | postposizioa |
pro | prolatiboa |
soz | soziatiboa |
MUGATASUNA/NUMEROA
mg | mugagabea |
---|---|
ms | mugatu singularra |
mp | mugatu plurala |
mph | mugatu plural hurbila |
ADITZ MOTA
da | da |
---|---|
du | du |
dio | dio |
zaio | zaio |
da-du | da-du |
du-zaio | du-zaio |
dio-zaio | dio-zaio |
da-zaio | da-zaio |
du-dio | du-dio |
da-zaio-du | da-zaio-du |
da-zaio-du-dio | da-zaio-du-dio |