|
2002
|
|
|
Hala ere, atzo “The New England Journal of Medicine” aldizkarian argitaratutako azterlan batek hipotesi hori erabat baztertzen duen kasu bat deskribatzen du. Genevako Unibertsitateko (Suitza) ikertzaileek zehaztu dutenez, babesik gabeko sexu harremanen ondorioz 38 urteko gizon bat GIBaren bigarren andui
|
batek
kutsatu zuen, lehenengo aldiz kutsatu eta bi urtera. Kasu hori detektatu ahal izan zen, antirretrobiralen bidezko tratamendu goiztiarra egiaztatzeko saiakuntza kliniko batean sartu zelako.
|
|
|
Zenbait asteren buruan, medikuek ikusi zuten karga birala (odoleko GIB zirkulatzailearen kantitatea) nabarmen igo zela. Orduan egiaztatu zen GIBaz bestelako andui
|
batek
kutsatu zuela berriro. Orain, botiken terapia konbinatua jaso du berriro, eta egoera onean dago.
|
|
|
Marea beltz baten inpaktua isuritako hidrokarburoen toxikotasunaren eta ekosisteman eragiten dituen ondorio fisikoen arabera neurtzen da. Kontsumitzaile potentzial
|
batek
kutsatutako animaliak irensteko aukera aldakorra da, eta neurri handi batean administrazioen eta arrantzaleen ekintza arduratsuaren araberakoa da. Produktu kutsatua kontsumitzailearengana iristea, azkenean, osasun agintariek eta arrantza sektorean eskumena dutenek ziurta dezaketen immobilizazio ahalmenarekiko zuzenki proportzionala izango da.
|
|
|
Estatu Batuetako Carnival lineako gurutzadura batean zihoazen 200 pertsona inguru urdaileko birus
|
batek
kutsatu ditu. Carnival Corporationeko Tim Gallagherrek azaldu zuenez, “Fascination” ontziko 190 bidaiarik eta lau tripulatzailek oka eta beherakoa dituzte.
|
|
2003
|
|
|
Hesteetako birus
|
batek
kutsatutako 500 bidaiari baino gehiago dituen gurutzaontzi batek lapurreta egin du Gibraltarko portuan
|
|
|
“Espainiako portuak edozein gertakizunetarako prestatuta daude”, esan zuen. P and O konpainiak, itsasontziaren jabeak, baztertu egin zuen birusa gurutzaontzian zerbitzatutako janaritik zetorrela eta, ondorioz, infektatuta ontziratu zen bidaiariren
|
batek
kutsatu zuela. Norwalk birusa, Caliciviredetarren familiakoa, moluskuak kontsumitzeagatik edo osasun egoera txarrean egoteagatik uzkurtu ohi da, eta 24 eta 28 ordu bitartean inkubatzen da gastroenteritisaren sintomak agertu arte, hala nola goragalea, gonbitoak, beherakoak eta sukarra.
|
|
2004
|
|
|
Birusei eta Segurtasun Informatikoari buruzko Alerta Goiztiarreko Zentroaren (KAT) datuen arabera, “Sasser” k automatikoki kutsatzen ditu Windows 2000 eta XP sistema ahulak edo eguneratu gabeak. Posta elektronikoaren bidez hedatzen diren beste “zizare” konbentzional batzuek ez bezala (erabiltzaile
|
batek
kutsatutako fitxategi erantsia exekutatzea espero dute), “Sasser” gai da sistemei automatikoki eraso egiteko eta, gainera, hirugarren batzuk baimenik gabe sartzeko atzeko ate bat irekita uzteko. Birus berriaren hedapena esponentzialki handitzen ari da Interneten, eta gutxieneko segurtasun neurririk ez duten etxeko erabiltzaileei eta zerbitzariei eragiten ari zaie, Hispasec enpresaren arabera.
|
|
|
Zenbaki biribiletan, GIBarekin bizi diren ia 38 milioi pertsonetatik 17 baino gehiago jaio ziren. Emakume
|
batek
kutsatzeko dituen aukerak, babestu gabeko sexu harreman batean, gizonezkoak dituenen bi halako dira. Baginako mukosak birusaren sarrera errazten du, eta koitoak emakumearen ernaltze aparatuaren barruko paretetan higadura eta zauri txikiak eragiten ditu, GIBa erosoago sar dadin.
|
|
|
Elikagai batek giza kontsumorako ez duen gaitasunari dagokionez, kontuan hartu beharreko faktoreak produktuaren beraren orbitan daude. Kontuan hartu da elikagaia giza kontsumorako onartezina den, bere erabileraren arabera, materia arraro
|
batek
kutsatuta dagoen, edo ustelduta, hondatuta edo deskonposatuta dagoen. Hala ere, arauak argi eta garbi ohartarazten die operadoreei; izan ere, elikagai bat aplika dakizkiokeen berariazko xedapenekin bat etortzeak ez du eragotziko agintariek neurri egokiak hartzea merkaturatzeko murriztapenak ezartzeko edo merkatutik kentzeko eskatzeko, baldin eta arrazoiak badaude pentsatzeko elikagaia, ados egon arren, ez dela segurua.
|
|
2005
|
|
|
Elikadurakoak, halaber, Grezian haurrentzako 420 esne-ontzi kenduko zituela iragarri zuen, tinta trazekin kutsa zitekeelako, Espainian eta Frantzian, Italian eta Portugalen hartutako erabakiaren antzeko batean. Neurri horren bidez, tinta osagai
|
batek
kutsatuta egon zitezkeen ontziak iritsi ziren merkatuetako herrialde guztietan geratzen da. Herrialde kaltetuenaren kasuan (Italia), 2006ko iraileko iraungitze data duten haurrentzako 30 milioi litro esne inguru kendu dira.
|
|
2006
|
|
|
Kutsatutako hegaztiaren laginak ostiralean bidali ziren Weybridgeko (Britainia Handia) erreferentziako laborategira, kasua argitaratu zen egun berean. Zentro horrek Algeteko aurkikuntzak berretsi ditu, eta, ziur ez bada ere, zehaztu lezake Espainian somormujoa Europako herrialde batetik etorritako hegazti migratzaile
|
batek
kutsatu ote zuen, edo, alderantziz, Europaren Erdialdetik migratu ote zuen. Hegaztiek 21 egunez inkubatzen dute birusa.
|
|
|
Dirudienez, seinale horiek ez dira inongo erakunde zuzentzailetatik abiatzen; zelulan bertan edo beste zelula batzuekiko elkarrekintzaren bidez sor daitezke. Adibidez, zelula bat kaltetuta dagoenean eta konpontzeko aukerarik ez duenean edo birus
|
batek
kutsatuta dagoenean gerta daiteke apoptosia. Apoptosiari ekiteko ‘erabakia’ zelulatik bertatik, inguruko ehunetik edo immunitate sistemak bideratutako erreakzio batetik etor daiteke.
|
|
2007
|
|
|
Hegazkin
|
batek
kutsatzen duena
|
|
2008
|
|
|
Hutsean ontziratutako elikagaiek ere badituzte mugak. Hozkailuan (edo izozkailuan) biltegiratzen ez badira, bakterio
|
batek
kutsa ditzake; ‘Clostridium botulinum’ bakterioak ez du oxigenorik behar bizirik irauteko, eta, aldez aurretik elikagaian balego, hutseko ontzian egongo litzateke hazteko baldintza onenak.
|
|
|
Mugaz gaindiko gaixotasun bat denez, herrialde baten egoera epidemiologikoak inguruko gainerako herrialdeei eragin diezaieke, eta horrek agerian uzten ditu, EFSAren arabera, herrialde horren hedadura kontrolatzeko neurri nazionalen mugak. Eltxo
|
batek
kutsatutako gaixotasuna denez, ingurumen faktoreek, hala nola tenperaturak edo hezetasunak, garrantzi handiagoa hartzen dute. Duela gutxi arte, eritasuna Europako hegoaldeko eremuetara mugatu zen, hala nola Italia, Espainia, Frantzia eta Portugalera.
|
|
2009
|
|
|
“Botnets” esaten zaio milaka eta milioika ordenagailuk osatutako sareetara kode maltzur jakin
|
batek
kutsatzen ditu. Hauek:
|
|
|
Ordenagailua martxan jartzean izandako atzerapenaren kasuan (inkestatuen %37 urduri jartzen ditu), %1ek bakarrik uste du arazoa malwareren baten ondorio izan daitekeela, eta ordenagailua antibirusarekin analizatzea erabaki du. “Ordenagailuaren funtzionamendu egokia desitxuratzen duten arazoen ehuneko handi bat malwareak eragindakoa da”, dio PandaLabs eko zuzendari tekniko Luis Corrons ek, zeinak gogorarazten baitu ordenagailu guztien %98 kode maltzurren
|
batek
kutsatuta dagoela. “Arazoren bat aurkitzean, erabiltzaileen %1ek bakarrik erabakitzen duela antibirusa pasatzea garai honetan bizi den segurtasun sentsazio faltsuaren adierazgarri da”, ondorioztatu du.
|
|
2013
|
|
|
Kontsumitzaile kategoria jakin baten ordena organikoaren sentsibilitate partikularra, elikagaia horretara bideratuta dagoenean. Giza kontsumorako ez gaitzat hartzen den elikagai bat, zertarako erabiltzen den, materia bitxi batek edo beste forma
|
batek
kutsatuta egon daiteke, edo usteldua, hondatuta edo deskonposatuta egon daiteke, eta, ondorioz, ez da gai. Autoritate proaktiboak kontrolean Elikagaien kalterik eza arautzen duten Erkidegoko xedapen espezifikoak edo nazionalak betetzen ez dituzten elikagaiak asegurutzat joko dira, xedapen horiek estaltzen dituzten alderdiei dagokienez.
|
|
2018
|
|
|
birusak, germenak eta bakterioak nahi baino azkarrago sar daitezke haien gorputzean. Beste batzuetan, pertsonengan ere gertatzen den bezala, txakurrek eztul egiten dute neguan hain ohikoak diren birusetako
|
batek
kutsatu dituelako edo hotzeria dutelako. Usnatze bidezko esplorazioa dela eta, halaber, txakurren zenbait gaixotasun (adibidez, txakurtegiko eztula arriskutsua) oso bizkor hedatzen dira leku berean dauden txakurren artean. Irudia:
|
|
|
«300 orrialde inguruko estalki gogorreko liburu bat inprimatzeak 1,2 kilo karbono dioxido (CO2) askatzen ditu», dio Aspapel Espainiako Pasta, Paper eta Kartoi Fabrikatzaileen Elkarteak. Kopuru hori ordenagailu
|
batek
kutsatzen duenaren antzekoa da, entitatearen arabera, Interneten nabigatzeko 115 bilaketa azkarretan edo Google erabiltzen bi ordu inguru. Izan ere, ordenagailuko, telefono mugikorreko edo liburu elektronikoko pantaila bat pizten dugun bakoitzean, elektrizitatea kontsumitzen ari gara, bai saretik, bai baterian metatutakotik.
|
|
2021
|
|
|
Hepatitis birikoa Gibelaren hantura hepatitisaren bost birusetako batek eragiten du (A, B, C, D eta E). Transmisio hori pertsona
|
batek
kutsatzeko duen gaitasunaren eta motaren araberakoa da; faktore horiek ere eragina dute sintomen larritasunean eta indarberritzearen abiaduran. Asintomatikoki edo oso zeinu arinekin egin dezakete, baina, batez ere, A (gosea galtzea, nekea, ikterizia…) eta C (ondoeza, sukarra, goragalea, ikterizia).
|
|
|
Hosto zimurtuak: zure limoi zuhaitzeko hostoak zimurtuta badaude, izurrite
|
batek
kutsatuta egon daitezke. Oro har, intsektu minatzaileari zor zaio.
|
|
|
Patinete elektriko
|
batek
kutsatzen du. Mugikortasun pertsonaleko ibilgailuek (VMP) eragin handia izan dute hiriko mugikortasunean, batez ere hiri handietan.
|
|
|
irristailu elektrikoak horri buruz eztabaida dago. Garraiobide
|
batek
kutsatzen badu, «erabiltzen duen energia motara» mugatzen gara, dio Carlos Baladok, duela 20 urte baino gehiagotik hiriko mugikortasunean eta garraioan aditua denak. Horri dagokionez, patineteak ez du kutsatzen joan etorriak egitean. Hala ere, iraunkortasun horrek konpromisoa hartzen du kontsumitzen duen elektrizitatearen sorkuntza aztertzen badugu, eta» iturri berriztagarrietatik badator soilik ez luke kutsatuko«.
|