|
2000
|
|
|
Liburuak merkeak izatea eta itxura xumea izatea nahi izan dute argitaletxekoek, eta horregatik izendatu dituzte kaiera eta ez liburu. Poesiazaleontzat benetako karameluak dira liburu hauek, eta
|
batek
baino gehiagok hartuko du sorpresarik, batez ere autorerik zaharrenen kasuan perla ezezagunak topatzeko aukera izango baitu. Liburu guztiek orrialde kopuru bera dute, hitzaurrearen luzera ere berbera da, eta badute beste ezaugarri berezi bat:
|
|
2001
|
|
|
Hobeki erraiteko, haatik, euskaldundu ere zaizkigu, seinaleztapen gehiena ezarria izan baita. Bazen garaia, pentsatuko du Hego Euskal Herriko irakurleren
|
batek
baino gehiagok. Euskal Autonomia Erkidegoan behintzat hain ohikoa bihurtu egin den errealitate bat, iraultza gisako bat bezala da, euskal herritar ugariren ustean eta ikusmenean euskal izaeraren gotorleku gisa hartuta den Zuberoan.
|
|
|
Kontua da irakurri ditudaniruzkinetan agertzen den nobela ez dela, nire ustez, Pu tz u. Hein batean, behintzat. Inork ez ditu publikoki nobelarenbalio literarioak zalantzan jarri, eta irakurle
|
batek
baino gehiagok sorpresa har dezake liburu luze hori erosi eta iraku rtzen hasiz gero. Euskaldunon Egunkaria n (VII) Markos Zapiainek liburua neurriz kanpo goraipatu zuen bere iruzkin politiko ideologikoan, excusatio non petitaha rr igarri batzuez lagunduta baina(" Jakina, pedagogiaren arabera aritu behar izan du Txillardegik...";" Zenbait goiargik[?] Putz uren soiltasun formala mesprezuzko imintzio aristokratiko batez arbuiatzen du...";" Irakurle osasuntsuak plazer hartzen du nola Hamaika pausorekin hala Pu tz urekin";"... ez da soziopolitika tratatu zentzudun bat...").
|
|
|
Hemen, ikusten denez, denentzako lain dago kritika eta egurra. Zure kasuan, esaterako, zera dio
|
batek
baino gehiagok: bildu bai baina sekula argitaratu gabeko material mo rdoa eduki behar duzula hor nonbait gordeta.
|
|
2002
|
|
|
Honaino iritsi garelarik,
|
batek
baino gehiagok pentsa lezake orain arte egindako azterketa honek berdin balio dezakeela Espainiar Estatuko beste unibertsitateetarako, eta, beraz, ez duela inolako ekarpenik egiten Euskal Herr iko ikerkuntzaren beharren ikuspuntutik. Eta neurri batean egia da hori, baina ez guztiz.
|
|
2003
|
|
|
Zinemagintzaz ari garela,
|
batek
baino gehiagok galdetu lioke bere buruari Euskal Herrian sortzen diren lan urri urriak, Al final de la noche adibidez, espainieraz grabatu behar izatearen arrazoia, batez ere, kasu honetan gertatu zen bezala, lantaldea kontratatzeko garaian denak euskaldunak izatea derrigorrezkoa izan zenean. Hurrengo urterako asmorik ere bada filmik euskaraz egiteko.
|
|
|
Eskua bete lan dago, egon, esparru horretan. Nola liteke (esango du
|
batek
baino gehiagok) zer eginik ezaren ezaz hil kanpaia jo eta, aldi berean, eskua bete lan dagoela esatea. Ez dago hain kontraesan handirik horretan, lehen begi kolpean besterik badirudi ere.
|
|
2005
|
|
|
" Zerbait txarra al dauka horrek guztiak?", galdetuko du
|
batek
baino gehiagok. Galderak ongi erakusten du ergelkeriak ere milaka aurpegi dituela.
|
|
2006
|
|
|
Langintza horren arduraduna estrainekoz ikusi dugu zeregin horretan, eta txalotzeko moduan aritu da, zorionak beraz Pasaiako —pasa hitzako— Joseba Kamiori, ekimen horren guztiaren estratega eta buruzagia. Makina bat orri harrotuko lituzke
|
batek
baino gehiagok, bere ibilbidea ezagututa. Euskal Herrian gaude, baina lagun artean.
|
|
|
Irudi hori beti nazioarteko taldeekin lotzen genuen. Eta gurera etortzen ziren aldiro, singleak, diskoak, bildumak erosteko profitatu du
|
batek
baino gehiagok. Orain gure taldeak dira bide hori hartu dutenak, apaltasun guztiaz.
|
|
2009
|
|
|
Tamalez, Lazarragaren kasuan ez da erraza horren gaineko ikerketa sistematiko eta zehatz bat egitea, besteak beste haren testuen edizio kritikorik ez dugulako. Ez haren euskarazko eskuizkribuaren ez gaztelaniazko kronika historikoaren ediziorik ditugu, eta kasu bietan dauzkagun eskuizkribuak esku
|
batek
baino gehiagok idatziak dira. Zer da zehatz mehatz Lazarragak berak idatzia?
|
|
|
Jakina, ezarritako estatuarekin aurrez aurre egiten dute talka, ezarritako estatuak ere lurralde hori bera galdatzen baitu. Honenbestez, lurralde bera alde
|
batek
baino gehiagok galdatzen du, eta horrek gatazka baino ezin du ekarri, zeren eta nazio estatuarentzat ezinezkoa baita bere lurralde zatirik lagatzea. Nazio estatuarentzat ez dago garrantzirik gabeko lurralderik; hori dela eta, akordioa lortzeko aukerak urriak dira.
|
|
|
Halako kasuetan gatazka ziurtaturik baitago, estaturik gabeko nazionalismo
|
batek
baino gehiagok uste izan zuen EB izan zitekeela erabateko konponbidea, ez bitartekari gisan egin zezakeenagatik, baizik eta gatazkaren funtsa gainditzen zuelakoan. Hau da, nazio estatuaren subiranotasuna europar egituran urtzen bazen, estaturik gabeko nazioarentzat askoz ere errazagoa izango zen eskubide osoko kidetzat aitortua izatea, zeren eta nazio estatuak bere subiranotasuna babesteko zuen interesa txikitu egingo baitzen.
|
|
|
Liburuaren historian aditua den Roger Chartier ek ongi argudiatzen du hori: teknologia berriak premia bati erantzun behar dio eta gainera erresistentziak gainditu behar ditu, ohiturak, errituak, etc. Arrazoia ez da,
|
batek
baino gehiagok salatu duenaren aurka, e liburuak ez badu azkarrago aurrera egin industria editorialaren jarrera atzerakoia edo editoreen egoskorkeria.
|
|
2010
|
|
|
British entzun eta dotorezia, patxada eta finezia ideiak datozkio burura jende askori; Obama aditu eta beltza, AEBetako lehenengo presidente beltza pentsatuko du
|
batek
baino gehiagok, tipo dotore eta fina, era berean. Alta, British Petroleum multinazionalak kudeatutako petrolio putzu batek ekainean izaniko istripuak eragindako marea beltza, hori bai gorriak eta, noski, beltzak pasarazten ari zaiola presidente finari.
|
|
|
Integrazio prozesua faktore
|
batek
baino gehiagok baldintzatzen du: etortzeko adina, hiri edo baserri ingurua, multzo handian edo txikian etortzea, etorkinaren izaera, eta abar.
|
|
2012
|
|
|
Begira, gainera, esango du
|
batek
baino gehiagok, tuareg nomada eta antropologikoki libertario horiek ere (inoiz baino hobeto esanda, estaturik gabe eta merkataritzatik bizi den herri bat libertario izan behar, ezta?) estatu propioa eratu dute Saharako parte batean, lurralde horren gaineko subiranotasuna Maliri eztabaidatuta. Tuaregek estaturik ez baina lurralde bat bai eduki dute haiena moduan.
|
|
|
Munduan dauden gatazkak begiratzeko beste modu batzuk ekarri ditu zuri beltzezko marrazki indartsu, biluzi, eta, maiz, lakarrekin. Bere marrazkiek Robert Crumb AEBetako marrazkilariaren zantzua dutela esan du
|
batek
baino gehiagok; Saccok ez du inoiz ezkutatu: Crumb maite du.
|
|
2013
|
|
|
Hots, erregistratuak geratzen ez diren eguneroko ekintzak, anekdotikoak eta bigarren mailakoak diruditen arren, paisaia, bizimodua eta herrialde oso baten pentsatzeko modua eraldatzen duten ezaugarriak direlako. Eraso armatuak ez bezala, historiaren urtekarietan idatziak geratuko ez diren elementuak dira, baina okupaziopean dagoen herri gehienarentzat, eguneroko bizitza leherketa
|
batek
baino gehiago markatzen dute.
|
|
2014
|
|
|
Gure artean, Jon Juaristi saritu izana harriduraz hartu zuen
|
batek
baino gehiagok harrituena Jon Juaristik berak ematen zuen, egia esan; Euskadirekin berradiskidetzeko hasiera ontzat jo zuen Euskadi saria, nahiz eta Elizak Michael Corleoneri Aitajauna ren hirugarren zatian ematen zion barkamena aipatu.
|
|
2015
|
|
|
Hori horrela da. Ingelesezko artikulu batek kontatuko du gaztelerazko
|
batek
baino gehiago. Orduan, euskarazko batek, imajinatu!
|
|
|
Azalaren kolorea kontuan hartuz idatzitako legediari eta jendartean eraikita zeuden botere harremanei horrela egin zien kontra Rosak. Desobedientzia ekintza hori egin aurretik, beltz
|
batek
baino gehiagok egin zion kontra legedi arrazistari, baita Rosak bezala autobusetan zuriei aulkia ez utziz ere. Orduan, zergatik da ezaguna Rosa Parks?
|
|
2016
|
|
|
Hitzarmenaren beharra, letra gorriz, alarma joz agertu da Durangoko plazan. Irautea garaitzea zela esaten zen garaia pasea ote den iradoki dezake, irautea dagoeneko ez ote den galtzea; izan ere, hizkuntza eta kultura normalizazio bideak topea jo ez ote duen
|
batek
baino gehiagok aipatzen du artikuluan, garaia dela orain arteko dena berraztertzeko, alegia.
|
|
|
Aurreko guztia irakurri ondoren,
|
batek
baino gehiagok esango digu autodeterminazioaren paradigma berri hori nazioarteko itunetan ezarrita egon arren, egiari zor, bere aplikazioa ez dela oso koherentea izan, XX. eta XXI. mendeetan zehar mundu mailan gatazka ugari gertatu baitira herrien zapalkuntzan oinarrituta (Vietnam, Irak, Palestina, Mendebaldeko Sahara...), eta horietan guztietan indarkeria izan baita nagusi, printzipio demokratik... Ez zaio arrazoia faltako; izan ere, nazioarteko sistemak oraindik ere hutsune handiak ditu eta oso ahul azaltzen da kasu askotan.
|
|
2017
|
|
|
Baina ezaguna da heldu ziren guztiak ez zirela arrazoi ekonomikoengatik etorri, baizik eta arrazoi politikoengatik edo bestelakoengatik; emakumeen kasuan, sarri, nahi ez zuten ezkontza edo bizimodu batetik ihesi. Nik dakidala behintzat, deitzaile horiek ez daude gaur egun indarrean; irakurle
|
batek
baino gehiagok, ziur asko, ez ditu ezta ezagutuko ere. Baina nago beraien atzean dagoen ideologia
|
|
|
Nola ez zuen bertsolaritzaren alde apustu egingo, handik berrogeita hamar urtera bizirik egongo ote zen galdetu izan baliote. da apustu hura
|
batek
baino gehiagok galduko zukeela.
|
|
2018
|
|
|
euskarara (ezen ez erdaretara) itzuliriko guztiaren kontrako aurreiritzia, zenbaitek batuari dion mespretxu jatorristikoarekin batera agertu ohi dena. Hala,
|
batek
baino gehiagok berez gauza txartzat hartzen du itzulpena izate hutsa... itzulpen esplizitua, jakina, zeren, hizkuntza minorizatu baina bizinahia izanik, euskaraz sorturiko guzti guztian etengabe itzultzen baitira euskal mundutik kanpoko beste mundu guztiak. Eta, halaxe, orotarikoa dugu itzuli beharra:
|
|
2020
|
|
|
Gogor egiten da. Gero, hurreko tratuan,
|
batek
baino gehiagok esaten zidan: ez nian uste horrelakoa hintzenik!
|
|
|
(eta Torrealdairen beraren ezaugarri zenbait ere ikusiko ditu
|
batek
baino gehiagok zerrenda horretan).
|
|
2022
|
|
|
Garai horretan batez ere beraiek izan ziren euskara unibertsitatera bidean jarri zutenak, aldizkariak argitaratuz, hiztegi espezializatuak prestatuz, ikastaroak antolatuz eta unibertsitateko testuliburuak sortuz. Euskara eta zientzia uztartu nahi zituzten, eta
|
batek
baino gehiagok buruan zeukan Euskal Herri euskaldunaren unibertsitatearen oinarriak jartzea.
|
|
|
Bertara bildutako entzule alemaniarrak, gehien gehienak, euskarara egindako itzulpen bati esker ari dira lehenengoz Sebald deskubritzen. Agian,
|
batek
baino gehiagok joko zuen gero Sebalden zerbait irakurtzera. Itzulpenen zubi lanaren ezusteko arrakastatxo bat.
|