|
2007
|
|
|
Bere samurdura, munhoaren bestaldeko oihanxka
|
batean
zegoen haritzak bezain gogorra zen, eta beherago zatzan herrixka baten hurbilean baizik ez zaion koskadura baretu, hango alor ta pentze orlegien eztia ikusiz.
|
|
2008
|
|
|
Gogo ilun
|
batean
nindagon behari Udako idorteak urratu lurrari
|
|
|
Uztailaren hiruko astelehen aratsaldean, hiruak irian, Xorroxtegiko senar emazteak, Ganix eta Andrea, beren alaba Maiana, Marie Leona eta Mikele haiekin, artetxe barruko areto
|
batean
daude horgo mediku nagusiaren baia ukanik Peioren ikusteko, erizainak dei egin artean. Andrea, bere semeaz, holaxet mintzo zitzaioten inguruan zitueneri: Harrigarri da nola berkoitua den gure Peio, besten aurka zerbait apostu edo ixpixo irabazi nahi balu bezala.
|
|
|
Baina, auzoko arbola
|
batean
zegoen Kaskabeltzek oihukatu zuen txori aita:
|
|
2009
|
|
|
Eta Mayi entzutean ohartzen nintzen falta egin ziatela. Ez nintzela bakarrik iskin
|
batean
egoten maite duten horietarik. Zertako ez Pilar, behingoan, ez zaitu ongi heldu?
|
|
|
Estrata bat beheiti, erreka aditzen da. Haren ertzean, makaldi
|
batean
dago ijitoen kanpamentua: karruak, behorrak, hankutsiko haurrak.
|
|
|
Zaldi bati hurbil den jende talde
|
batean
dago Timo... Xuxen berari ari zaio emakume ilegorri bat hizketan; hitz etenak heldu dira guri:
|
|
2010
|
|
|
Ene Aingeruaren solasaldiaren ondotik, isiltasun sakon
|
batean
egoten gara. Hannaren begirada Joseperen gainera pausatzen da eta ez du gehiago uzten.
|
|
|
Liliren anaia ostatu handi baten jabe da, Parlamentuaren ondoan. Bezero anitz idazleen mundukoak dira; segur da Lili hanko xoko lasai
|
batean
dagoela; bere ikasleekin mintzatzen da berant artino. Beraz, astirik ez duelako galdatua izan zaigunari, ez du idatziz ihardetsiko.
|
|
|
Argi dirdiratsu
|
batean
dagoen eguzki miresgarri baten asmatzera saiatzen naiz.
|
|
2012
|
|
|
Luixa bizi zen etxea arras handia zen, denetan bezala, kabalak etxeko parte
|
batean
egoiten ziren. Etxe aberatsa zela uste nuen behi gizen ederrak baitziren hor.
|
|
|
Aitaren etxea defenditu nahi dut bainan ez dakit nola Senpereko gain
|
batean
dago eta jabeak kanpotarrak ditu aita han sortu zen handik zoan eskolarat oinez handik ikusten zituen Larrungo maldak Urdazuri ibaiaren ur astiroak urrutian Artzamendi eta Iguzki Mendi
|
|
|
Zenbait orduz lo kilixka
|
batean
egonik begiak ireki eta ikusi nuen, ate berinatuan zehar, egun berria sorzera zoala: hau bihotz altxagarriko ikusgai itxaropentsua!
|
|
|
Badukezue urte baten lana. Ur erreka baten aldeko mazela eder
|
batean
dago oihan hori. Errekaren beste aldeko oihana beste hiru frantseseri emana diotet baliatzera.
|
|
|
Beldur berri
|
batean
zegoen Claudine ene andrea. Berritan gure gain jartze horrek durduzak pizten zizkion.
|
|
|
Igande aratsaldea zen. Etxetik abiatu eta sentipen bitxi
|
batean
nindagon araiz ez zela hutsala duda batean hartua nuen xede berri hori. Agerreborda hegitik behatu nuen gibelera ene sorlekuko auzuneari.
|
|
2013
|
|
|
Fedea lapurtu zidan after
|
batean
geundela; hurrengo egunean ispiluan islatu nahi izan nuen, baina zaldi baten kaskezurrak itsutu zituen nire begiak eta harrezkero bakarrik hitz egiten dut munduarekin
|
|
2016
|
|
|
Josefinak hirurogeita hamar urte zituen eta bakarrik gelditu zen etxaldea kudeatzeko Xan seme zaharrenarekin. Xanek hogeita hamabost bat urte zituen, 1945ean biriketatik eri sartu zenean Alemaniatik eta betirako hola gelditu zen.Vichyko Gobernuak bidalirik, hango baserri
|
batean
egona zen lan bortxatuak (S.T.O.) egiten nazientzat, hotza eta gosea pairatzen zituela. Kontatzen zuen oilategian arrautzak ebasten zituela eta gordinik jaten.
|
|
|
Udan Eiheraldeko jende soil batzuk jiten ziren Josefina eta Xanen laguntzera soldata baten truke. Horietan bazen emazte bat, Ameztoitik hurbil zen etxe
|
batean
egoten zena: Jauberrian.
|
|
|
Hau konparatzen baldin badugu 1688an Lizaratzuko eta Errekabeherekoen artean egin saltze aktarekin, ohartzen gara egoera desberdinean gaudela: orduan eroslea eta ondokoak jaunaren menpe gelditu ziren, aldi honetan beste izaera
|
batean
gaude. Nahiz eta 1761ean Frantzian Erregimen Zaharra den, Luis 15.aren garaia, eta nobleek botere handia duten, zilegi da pentsatzea Andre Casamayor diru beharretan zela saltze horren egiteko, baina ere nolabait zordun zela erosleri buruz eta ezin zuela erran publikoki zergatik.
|
|
2017
|
|
|
(laiko)
|
batean
gaude txerria hiltzen zuten lekuan
|
|
|
Bordeleko Landetako aurkintza eder
|
batean
zegoena
|
|
2018
|
|
|
Berriz bataiatu baino egun batzuk lehenago Bilboko zinema areto
|
batean
nengoen, Zazpi gizon egunsentian ikusten, aste batzuk geroago enfrentamendu armatu baten ondoren, pelikulan legez gure steina trabatuta, hilko zen kide batekin. Gogoratzen jartzen naizenean, pentsatzen dut nire izen berria, filma, hildako kidea, ilegaltasuna... zantzu garrantzitsuak izan zirela nire bizitza berrian.
|
|
|
Nire izenaren izena itzultzen zen, errepikatzen zen, hainbat aldiz ezen pentsatu bainuen zigor bat zela ahanzturan utzi nuelako. Nire 80 izena eta nire aitaren izena zela ohartu nintzen, eta niretzat berreskuratu nuen memoriatik, alkandora hertsagarri baten barrutik hartuaz eta jakinik gatazka lohitu
|
batean
nengoela, non ez nekien hurrengo eguneko eguzkia itzuliko ote zen. Nire izenaren izena itzultzen zen eta agian denbora gutxirako, pentsatzen nuen, erraz eta ezkutuan hobiratua izan bai nintekeen andetar lurpean.
|
|
|
Arku zenbaitetan bermatzen da eta haren aitzinalde xuria pintura gorri handiez eta armarriez apaindurik da. Saratsa ondoko etxe
|
batean
zegoen. Gela txipi batean sarrarazi ninduten, zeinaren atea itxi baitzuen mugazainak.
|
|
|
Beteranoekin Galietatik etorririk, Agripak arrakasta zenbait ukan zituen barduliar gipuzkoarren kontra eta menditar hauetarik zenbait Arabako lautadara igorri zituen. Jeneralak uste zuen erbesteratu hauen ahuleziak, lur eder eta emankorrago
|
batean
egoteak eta beroniar bakezaleen auzoak izateak haien independentzia eta gerlaren aldeko desira nabarmenki eztituko zutela. Ez zion senatuari idatzi bere egitateen berri emateko eta Augustok egin nahi zion triunfoa ukatu zuen.
|
|
2021
|
|
|
Nire anaia batek, ordea, bazuen baimena. Edonola ere, kontua da autoa ekintza
|
batean
egon zela. Egia esanda, komandoak ez zuen horretarako asmorik.
|
|
|
Fernando Esquivias generalaren aurkako zen. Goizean, etxetik irtetean, aparkatua zen motozikleta
|
batean
zegoen lehergailua urrundik eragin zuten. Kalean armatua zen eskoltako soldadua, Jose Luis Ramirez, 19 urtekoa, hila gertatu zen.94
|
|
|
Goizean lantegira kotxez joaten zelarik, Jesus Casanova Salazar, Gasteiz Michelingo pertsonal buruaren laguntzailea, larri zauritu zuten bost tiroz.108 Lantegia gatazka luze eta bortitz
|
batean
zegoen murgilduta109 eta langileek zuzendaritzari" jarrera irrazional, zapaltzailea eta burugogorkeria" leporatzen zizkioten. Bestalde, hirian nabaria zen sindikalismo Aofizial@ (UGT, CCOO eta ELA) eta iraultzaileen (LAB, CNT eta batzordeak) arteko haustura.
|
|
|
1976ko martxoaren 3an, Polizia Armatuak bost langile hil zituen Gasteizen, eliza
|
batean
zegoen biltzarra eraso eta gero
|
|
|
Erakundeak ez zuen su eten ofizialik dekretatu, baina praktikan horrelako
|
batean
zegoen. VII Biltzar Nagusian Perturren ondorengoek irabazi eta, 1976ko bukaeran harremanak izan ziren Genevan Gobernuaren eta Politiko militarren artean.
|
|
|
* Gamon plazaren izkina
|
batean
zegoen, errepide nagusiaren ondoan, inguruan inongo manifestari talderik izan gabe eta adin handiko beste bi pertsona lagun zituela; metraileta tiro segida batek harrapatu zuen, hogeita hamar bat metrotik edo disparatua+. 36
|
|
|
Egun berean, Durangoko Guardia Zibilaren kuartela metrailatua zuen ETAK. Jose Emilio Fernandez Perez Elorriora bidean zihoan lagunekin auto stop eginda; Durangoko diskoteka
|
batean
egonak ziren eta etxera bueltan.98 Gaueko hamarrak irian, auto gidariak ez zuen Guardia Zibilak Arteako industria gune inguruan jarritako kontrola ikusi, eta aurrera egin zuen. Guardia Zibilak autoa tirokatu, eta Fernandezek zortzi hamar tiro jaso zituen, debekatutako balak barne.
|
|
|
* Espainiakoa bezala den Estatu batek Euskadi bezalako nazionalitateak zapaldu eta ustiatzeko erabiltzen dituen tresnak ugariak eta sofistikatuak dira. Euskal langileak estekatzen dituen erregimen politikoa okupazio militarreko diktadurasistema
|
batean
dago eratuta, eta gizarte aurrerabiderako eta ongizaterako bide autoantolatu eta autogestionarioak garatzea galarazten digu, euskalduna den eta bere etorkizunaren benetako protagonista izan nahi duen gizarte batean.
|
|
|
* Udaltzaingoari buruzko ekintza honen bidez, Kidego honen parte
|
batean
dagoen ustelkeria eta indar errepresiboekin lankidetza maila argitu nahi dugu, teorian herritarren zerbitzura dagoelarik. Bardako atentatua gure kanpainaren jarraipen bat da, estatu faxista zapaltzailea Euskaditik errepresio gorputzak kentzera behartzeko, gure herria bide demokratikoetara eta herri askatasunera normal hurbiltzea eragozten baitute.
|
|
|
* 1973ko abenduaren 6an, Josu emaztearekin Altzako etxebizitza
|
batean
zegoela, Larratxo auzoan, Polizia Armatuak auzoa inguratu eta pisuan sartu zen; tiro bat egin zioten buruan, eta bertan hil+. 26
|
|
|
* Hain segur, Lasa eta Zabalaren antzera, hobi ezkuturen
|
batean
dagoela uste da. Bahiketa zenbait izan ondoan, Espainiako prentsan eztabaida ugari izan zen eta Eduardoren izena jartzen hasi ziren jomugen artean.
|
|
|
Harekin zegoen beste polizia eta kalez beste aldeko ostatu
|
batean
zegoen gizon bat ere zaurituak izan ziren.
|
|
|
Lerro lerro ibiltzen ziren Polizia Nazionalaren bi ibilgailuen aurka jo zuten, radiokontrolez manatu karga baten bidez. Lehergailua aparkatua zen auto
|
batean
zegoen, eta errekaz bestalde eta aurre aurretik eragin zuten, arratsaldeko ordu bietan. Metraila bazuen.
|
|
|
" Euskal gatazkaren begiak", Argia, 2001 garai
|
batean
bageunde bezala jokatzen hasi zen. ETAk Miguel Angel Blanco hil zuenean muga guztiak gainditu ziren:
|
|
|
Lanegun guztietan bezala, Itsas armadako langile zibilak garraiatzen zituen furgoneta banalizatu bat itzultzen zen etxe-bizitza militarren auzo batera. Vallecas auzo herrikoiko bide gurutze
|
batean
zegoen bonba auto batek lehertu eta harrapatu zuen, arratsaldeko 14:55 orenetan.
|
|
|
" Ni garai hartan mugimendu
|
batean
nengoen, HBren barruan lan politikoan zentratzearen aldekoa, eta ez gentozen bat alderdiaren estrategiarekin. Orduantxe gertatu zen Ordoñezen aurkako atentatua.
|
|
|
Guardia zibila Zierbenako portuko itsaskitegi
|
batean
zegoen, emaztearekin, barran. Aktibista bat sartu zen, eta garondoan tiro batez hil zuen.45 ETAri egotzia.
|
|
|
Gasteizko Unibertsitateari hurbil bizi zen, eta kale kantoi
|
batean
zegoen furgoneta bat leherrarazi zuten. Buesa, Eusko Legebiltzarrean talde sozialistaren burua zen; harekin zegoen ertzaina, Jorge Diez Elorza, 26 urtekoa, Arana eskualdeko arabarra zen.9
|
|
|
Koherentzia hori zela eta, egun batzuk lehenago' Basta ya' taldeak deitu manifestazio
|
batean
egona zen; Batasunak han zirenak" la gusanada" (har malatxak) deitu zuen, Kuban Miamiko antikastristak iraintzeko erabiltzen zen termino bera.
|
|
|
Zerrenda luze baten barnean, 2000ko azaroaren 10ean ETAk lehergailu bat ezarri zuen Aurora Intxausti eta Juan Palomo kazetarien atean. Goizean, egunero bezala, etxetik ateratzen ari zirenean 18 hilabeteko umearekin, loreontzi
|
batean
zegoen lehergailuaren detonagailuak huts egin zuen.20
|
|
|
" Euskal Herria egoera berri
|
batean
dago, Estatuaren lurralde konfigurazioa krisian dago eta eztabaida sakon bat ematen ari da.
|
|
|
EAE ANVko batek gogoratu zuen" zinezko salbuespen egoera
|
batean
gaude eta Ezker Abertzalea kriminalizatu nahi dute".
|
|
|
Eta bitartean, ezker abertzaleko jendea nekatu, nazkatu, norabidea galtzen; errepresioa areagotzen, askatasunak murrizten... Nik ez dut esan demokrazia
|
batean
gaudenik, baina Espainiako Estatuaren gehiegikeriek ez dute justifikatzen halako hanka sartze itzelak egitea, nere ustez. Bestetik, honela diozu zure mezuan:
|
|
|
" ETAk inoiz hautsi behar zuen su etenera itzuli behar duela berresten dugu. Izan ere, arrisku
|
batean
gaude: Euskal Herria, gatazka honetan zapaldua dena, zapaltzaile bezala ager daiteke".
|
|
|
Naturalki nire aspaldiko lagunarekiko harremanak berpiztu genituen. Bera bere euskara indartzeko Irungo AEKren klase
|
batean
zegoenez, ni neu matrikulatu nintzen kurtso berean, Idoia Genua zelarik irakaslea. Kurtsoetako euskal giroaz gain euskaltegiko aktibitateetan parte hartu nuen.
|
|
|
Nik neuk oihal zabal baten gainean Korrika gaitzat harturik lan polita egin nuen. Eskaini nion AEKri, dakidanez Bilboko erakundearen bulego
|
batean
dago orain. Bertan nintzen Korrika iritsi zelarik.
|
|
|
Minbiziak jota zendu zen arte, nik bederatzi urte nituelarik, gazteago hain zuzen nolakoak zitzaizkien euskal munduarekiko harremanak jakiteko, etxe horretan bizi izan nintzen. Villa" Ene etxea", berrikitan sorturiko auzo
|
batean
zegoen, Beaumont etorbidean, zenbakirik gabe, geroxeago 28 zenbakia jarri zioten. Geroztik, Parisen bizi nintzenean, saldua izan zen.
|
|
|
Urte anitz berantago, AEKren Kanboko Seaskaren kolegioan ikastaldi
|
batean
nengoelarik, Txato Errenteriaren klaseetan, hain zuzen, nire tokitik bisean bisan, leiho baten gibelean, zuhaitz baten adar gainean, tortoila bat bazen kokaturik. Luzaz hor gelditu zen, udaberriaren hasieran ginen; batzuetan urrulaka ari zen, klasearen arreta saihesturik.
|
|
|
Momentuan militar zuberotarraren hitzez oroitu nintzen. Pausaldia baliatuz, hurbildu nintzen klasetik at, pasabide
|
batean
zegoen mahai handi batetik non horren gainean euskarazko denetariko liburuak zeuden barreiaturik. Haien artean bazen Euskaraz/ Frantsesez hiztegi zahar bat, Pierre Lhande (Pierre Bassagaitz Heguy) euskaltzainaren hiztegia 1926.eko argitalpena, menturaz uso hitzaren orrialdean zabalik zena.
|
|
2022
|
|
|
horri esker uste da Ameriketan lurreratu zirela Cristobal Colon baino lehen, haatik horren frogarik ez dago. Egia balitz, kontinente berri
|
batean
zeudela pentsatu zutena. Zer nahi gisaz, arrantza toki oparoa berentzat atxiki behar zuten.
|
|
|
Txomin eta Maiterekin zure herritarrak zirenak. Etxe bereko beste apartamendu
|
batean
egoten ziren Anabel eta Eustakio. Aste baten buruan ikastolara itzuli nintzan, oraindik nekatua, baina laster hartu nuen gaina.
|
|
|
Inmigrazio lur
|
batean
geunden, denak barneko alde honetan otto ahantzi baten erorkiaren menturan bizi ginen lanaren uzteko, gure kulturan zen. Behar zuen martxatu.
|
|
|
Ez du lehenik, ez gerorik. Orain betiereko
|
batean
dago. Kapitalistek erraten duten oraina.
|
|
2023
|
|
|
" Bere kabuz burua altxatuko duen edonor apaldua izango da, bere kabuz burua apalduko duen edonor, altxatua izango da"; esaldi horrek balantza bat iradokitzen du, arimaren lurreko partea plater
|
batean
egoten balitz bezala, eta parte jainkotiarra bestean; ortzirale sainduko kantu batek kurutzea alderatzen du balantza batekin;" Horiek haien saria lortu dute". Jainkoak ezin ditu sariztatu behere honetan saririk gabe egoten diren esfortzuak baizik, deusetarako egindako esfortzuak baizik; hutsak grazia erakartzen du.
|
|
|
Alderantziz, bestela izatea, ba, izango litzateke naturaren legeen kontrakoa; zeren eta giza arimaren izateko modu bakoitzari fisikoa den zerbait baitagokio; tristeziari dagokio ur gazia begietan; eta estasi mistiko estatu batzuei, zergatik ez, gorputzaren igotze jakin bat zoruaren gainean? Kontua egia den ala ez, ez du garrantzirik; seguru dena, hau da, ariman estasi mistikoa erreala baldin bada, orduan gorputzean fenomeno batzuk egokitu behar zaizkio, agertzen ez direnak arima beste estatu
|
batean
dagoenean; tristezia eta malkoa lotzen dituen mekanismo antzeko batek osatzen du estasi mistikoaren eta fenomeno horien arteko erlazioa. Deus ez dakigu aipaturiko lehen mekanismoaz.
|