|
2000
|
|
|
Liburu hauetako narrazioak solteak dira, elkarrekin loturarik gabeak, baina ez da beste gabeko gehikuntza formula hutsez eginiko egitura, berariaz egina baizik. Honezkero jakinaren gainean gaude, Sarrionandiaren obretan dena dagoela, zentzu
|
batean
ala bestean, literaturaren zerbitzutan pentsatua. Liburu hauen egiturari eta bere ipuingintzari buruzko" azalpenak" Ifarraldeko orduak liburuaren azken narrazioan eman zituen nolabait, zeharka ordurarte euskal kritikoek bere liburuez esanikoak ironikoki aipatuz:
|
|
2001
|
|
|
Baina hori amets hutsa da. Guk gauzaren ezaguera dugu esku
|
batean
ala bestean, baina besterik ez.
|
|
2007
|
|
|
" Nik aparteko laguntza izan nuen, matematika irakasle nuen Angel Mari Elkanok animatu baininduen dantza serio egiten hastera. Modu
|
batean
ala bestean, berari zor diot egun daramadan bizitza izatea".
|
|
|
Euskarak errealitate ezberdinak bizi ditu lurralde
|
batean
ala bestean, Gipuzkoan biztanleen hirutik batek darabil euskara kalean, Bizkaian entzuten da urrena euskara gehien, hamarretik batek darabil, Nafarroan gutxiagok erabiltzen du %6, 6ak, Araban berriz euskarak kalean duen presentzia ez da %5era ere iristen, Iparraldean euskarak bizi duen gizarte errealitatearen pare. Gipuzkoa da, lurralde elebitasuna hurbilen duen lurralde bakarra.
|
|
|
haurrek presente daudenean edo haurrengana zuzendutako elkarrizketetan, euskara gehiago erabiltzeko joera dugu. Nagusien arteko elkarrizketetan gutxiago erabiltzen dugu euskara eta joera hori berori, hau da, euskara gutxiaEuskarak errealitate ezberdinak bizi ditu lurralde
|
batean
ala bestean, Gipuzkoan biztanleen hirutik batek darabil euskara kalean, Bizkaian entzuten da urrena euskara gehien, hamarretik batek darabil, Nafarroan gutxiagok erabiltzen du %6, 6ak, Araban berriz euskarak kalean duen presentzia ez da %5era ere iristen, Iparraldean euskarak bizi duen gizarte errealitatearen pare. go erabiltzearena, errepikatzen da ondoren, haurrak elkarrekin ari direnean, euska... Deigarria da joera hau oso indartsu gertatzen dela Iruña edo Gasteizen, haurren arteko elkarrizketetan euskararen erabilera hutsera etortzen baita hiriburu hauen kasuan.
|
|
|
(1) XVIII. mendetik XIX.erako itzulia, propioki erromantikoa deitu ohi den aroa; eta ehun urte geroago, (2) XIX. mendetik XX.era itzulikoa, aro positibista (antirromantikoa!). Beraz, gai berak trata edo iker daitezenean ere, ez da izango gauza bera; presuposizio bestelako, are kontrarioekin jardungo da aro
|
batean
ala bestean. J. Prat ek folklorearen estudioaren adibidean erakusten du bi periodoen arteko diferentzia, bere garaunketak askotxo jeneralizatuz badihardu ere(, folklore?
|
|
|
herri baten irudimenak, sentimenduak (ez daukagu apika gehitu beharrik, irudimena, sentimendua, ez direla herri baten baldintza geografiko, sozial, kulturalekin zerikusirik gabe egoten). Horregatik kontzeptu intelektualek berek, hizkuntza guztietan funtsean berdinak izan arren (eremu logiko batean), ez dute izaten balio berdina
|
batean
ala bestean, eta ez dute berdin ispilatzen mundua.
|
|
|
Baina, gero, Newton-en mundua, eta Einstein-en mundua, mundu diferenteak dira. «Ebidentzia fisikoa» edozein gizajende behatzailerentzat berdina da, edozein mintzaira mintzatu; baina mintzaturiko mundua diferentea da mintzaira
|
batean
ala bestean.
|
|
2008
|
|
|
Carmelo Echegaray, Karmelo Et, segaray ala Etxegarai? Forma horiek guztiak protagonista beraiek erabili zituzten, une
|
batean
ala bestean. Gainera zerabilten hizkuntzen arabera aukera bat ala beste egiten zuten (eta ez beti berbera ere).
|
|
|
Buruzagi jeltzalea ziur da erabakitzeko eskubidea, modu
|
batean
ala bestean, gauzatu egingo dela Euskal Herrian, eta datorren urteko hauteskundeetan, gainera, argi ikusiko dela euskal herritarrek zein aukeraren alde egiten duten:
|
|
2009
|
|
|
Euskal Herriko eszenaz galdetzeko probestu dugu elkarrizketa, zazpi lurraldeak aldenik alde zeharkatu baititu MAKen musikak: agertokitik begiratuta, antzematen al da diferentziarik Bidasoaren alde
|
batean
ala bestean? " Ibiltzen garen euskal munduan berriki sartzen ari da rapa, baina Bidasoaren bi aldeetan, auzo popularretan aspaldi sartua da.
|
|
|
Modu
|
batean
ala bestean, ondoko irudiaren pareko leiho beltz bat azalduko zaigu:
|
|
|
Eta beste talde batean, sekulako ideia onak edukitzeko gai zara. Zer egon nahi dugu talde
|
batean
ala bestean?
|
|
|
Ez zara zeure egoera ulertzeko gauza izango baina (eta hau da kontua) inork ezin du zeure ordez erabaki. Modu
|
batean
ala bestean, bai, ondoan izango nauzu nire esku dagoenerako. Eta bere erara, aita ere bai, seguru nago.
|
|
|
60ko hamarkadan auzi politikoak psikologizatzearen kontrako amorratuak zirenak posizio politiko erradikalak erdi utzi eta kultura terapeutikora pasatu ziren, Rubin tartean. Izan ere, egunero gogoratzen zaigu, modu
|
batean
ala bestean, geure zoriontasuna, gizartearen arkitekturaren eta zimenduen araberakoa ez, geure konpetentzia pertsonalaren araberakoa izango dela soilik. Euskal Herrian ere, egin izan da militantzia politiko iraultzailetik Reikirako bidea, oraintsuago bada ere.
|
|
|
Hori guztia gutxi balitz, identitatea kontu konplexua da gurean; bereziki konplexua, Nafarroan. Euskal Autonomia Erkidegoko euskal herritarron artean, ehuneko ia 70 luze batek dio bere identitatean badagoela espainoltasunik, neurri
|
batean
ala bestean. Eta, identitate sentipenak dinamikoak izanik, alderdi hori erraz bizkortzen da futbolak edo bestelakoren batek deituta, Estatuak bere mekanismoak aktibatzen dituenero.
|
|
2010
|
|
|
Batzuen ustez historiaurrean bazen Euskararen lurraldea; beste batzuek, aldiz, Errekonkista garaian, arabiarren kontrako oldarrean alegia, euskaldun jendeak eskualdea birpopulatu zuela uste dute. Modu
|
batean
ala bestean, XII XIII mendeetan, Euskaraz mintzatzen zen bertan, lekukotasun zenbaitek agiri idatziek eta toponimiakezbairik gabe frogatzen duten bezala.
|
|
2011
|
|
|
eroaleen erresistentzia eta isolamenduaren erresistentzia. Matxura bat gertatuz gero, balio horiek aldatu egiten dira, eta matxura mota
|
batean
ala bestean (1 edo 2) sailkatu ahal dira, edo bietan.
|
|
|
Euskal Herriko historian zehar askotan egin da orain arte ikusi dugun bezala. Garai
|
batean
ala bestean, gudak zirela, aduanak zirela, beharra zela, produktuak pasatzea debekaturik zegoela... alternatiba kontrabandoa zen. Mugarrien inguruetan bizi zirenek ongi asko ezagutzen zituzten, dituzte, bideak.
|
|
|
Hirugarren estantzia horretan zaudenean, zaude, galdu direnen, joan direnen, ezabatuak izan direnen, neurri batean ezabatuak, bestean ez, izan diren horien oroitzapenez inguratua, eta hori birkreatzen, harreman horiek eta gogoeta horiek, oroitzapenak birkreatuz, harremanak birkreatu nahian bizi naiz. Eta batzuetan, maite dituzun, eta maite zenituzkeen galdutakoen itzal horiek hor dituzu hurbil, eta senti zenitzake, eta beraiekin mintzatzen zara, eta erantzuten dizute modu
|
batean
ala bestean, hurbil dituzu, eta beste batzuetan, zoritxarrez ez. Ihes egiten dizute, urruntzen doaz, eta zu hor zaude, atormentatua dialogo horretan, elkarrizketa horretan, baina erorialdiekin.
|
|
2012
|
|
|
9 Gaur egun duela 20 urte baino lagun gehiagok daki euskaraz, beraz, neurri
|
batean
ala bestean, lagun gehiagok erabiltzen du euskara. Baina gaur egungo elebidunen artean euskara erabiltzen dutenen proportzioa ez da duela 20 urte erabiltzen zutenena baino handiagoa.
|
|
|
Euskara erabiltzen den lurralde guztiak kontuan izanda, biztanleen %24, 2k euskara baliatzen du neurri
|
batean
ala bestean, jakinik %16, 1ek euskararen erabilpen intentsiboa egiten duela, alegia, euskara erdara bezainbat ala gehiago baliatzen duela eguneroko jardunean, eta %8, 1ek euskara erabiltzen duela, erdara baino gutxiago izan arren. Baina, emaitza horietan alde nabarmenak daude lurralde batetik bestera.
|
|
2013
|
|
|
Txillardegiren eredu matematikoa oinarri izanik, SIADECOk lehenik, EKBk eta SEIk ondoren eta Soziolinguistikaren Klusterrak azkenik, ahozko erabilera neurtzeko metodologia garatu dute. Horren lekuko da Soziolinguistika Klusterraren azken argitalpena1 Metodologia hori lan mundura egokitzea izan da EMUNen egin dugun ekarpena; horretan, une
|
batean
ala bestean, bide erakusle ez ezik, bidelagun ere izan ditugu Xabier Isasi, Olatz Altuna eta Yosu Yurramendi, eta beraiei esker ona adierazteko aprobetxatu nahi dugu sarrera hau.
|
|
|
Mimex, Ani, Nini. Azkenean, modu
|
batean
ala bestean, izen propioa ezkutatuz ala izen propio deigarri batez hornituz eta abizena isilduz, emakumeon identitatea babesten du. Ez du berdin jokatzen Loli Menarekin:
|
|
2014
|
|
|
Ekonomiaz ari garenean, gainerako zientzia sozialetan bezala, zenbat eta esparru txikiagora jo, orduan eta berezitasun handiagoak topatuko ditugu. Estrategiak eta helburuak beraz ezberdinak izango dira udalerri eskualde
|
batean
ala bestean, duen egitura sozialaren arabera, dagoen kualifikazio mailaren arabera, formazio eta trebakuntzarako aukeren arabera, egitura ekonomikoaren arabera, hizkuntzen arteko harremanen arabera, sentiberatasun ekologikoaren arabera eta abar.
|
|
|
gobernamendu moldeak, etab., hauetako bakoitzari edozein tokitan eta garaitan bere baitatik dagokion izaera, bakoitzaren bertutea, arriskuak; hots, zein den, esaterako, demokraziaren edo monarkiaren barne printzipioa, zer jarraikitzen den printzipio berezi horretatik legeentzat. ...Baina abstraktuki bakarrik egin ordez? à la Hobbes edo Locke?, bera gertakarien analisitik abiatu da; sistema politiko ezberdinak eta haietako hiritarrak geografian, historian, ekandu eta usadio eta kultur komunitate jakinetan txertatuak kontsideratuz hasi da2147 Sistema politiko konkretua (demokrazia, esaterako), bestelako baldintzetan aurkitzen da jendaki, kultura, klima edo ingurune geografiko
|
batean
ala bestean; eta, ondorioz, baldintza horiei egokitu zaie; h. d., nazio konkretuari adaptatu. Edo, alderantziz ere esan ahal baita, nazio konkretu bakoitzari bere baldintzen araberako sistema politikoa dagokio.
|
|
|
Hori da gehien gehienok egiten duguna, joera naturala. Gaztelaniaz eta euskaraz, bietara baldin badakigu, inguruaren arabera arituko gara hizkuntza
|
batean
ala bestean: gure inguruan denek gaztelaniaz egiten badute, guk ere hala egingo dugu; denek euskaraz egiten badute, guk ere berdin.Nola erabili guztiok daukagun egokitzeko joera hori euskararen alde?
|
|
2015
|
|
|
7.4 Muga lektalen inguruneetan ahoskerak zenbateko garrantzia duen aise da ikusten, mugaren alde
|
batean
ala bestean gauden ahoskerak axola du, sistema bata ala bestea aktibatzen baita, nahiz honek ez duen esan nahi eskualde horietan elkarreragina, nahasketa eta delako interdialectgertakaririk ageri ez denik. Arüe Nafarroa Behereko Amikuzeko eta Zuberoako euskararen muga mugako herria da, alderdi bateko eta besteko ezaugarriak ageri dira arüetarren mintzoan.
|
|
|
4 Epaitegietara jo Eta, edozein arrazoi dela medio, arazoa konpontzea lortu ez bada, bide judizialera jo eta konpainiari demanda jarri behar zaio, auzian dauden objektuak erreklamatzeko. Prozesu neketsua eta motela izango da, baina behin betikoa bi alderdien arteko eztabaida ixteko, alde
|
batean
ala bestean.
|
|
2016
|
|
|
1764ko irailaren 11 asteartea zen, baina horrek ez zuen garrantzi handirik Martin Agirre dohatsuaren omenezko festak zirela-eta udazkeneko hego haizeak joa zirudien Bergaran. Mende eta erdi pasa zeraman herriak Beasainekin ika mikan,
|
batean
ala bestean zen sortua martiria. Eta bi urte lehenago Klemente XIII, Loinaz abizena baztertuta, Martin de la Ascension y Aguirreren aldeko brebea argitaratu eta Gaztelako Kontseiluak pasea eman zionetik, Bergara ospatu nahian zebilen.
|
|
|
Mihi guziak bikoiztuak dira oinarriaren bi aldeetarik. Larruzko mihixka batzuk pistoitzat erabiltzen dira airearen geldiarazteko, norabide
|
batean
ala bestean. Behiala boliz eginak ziren teklak gaur egun plastikozkoak dira.
|
|
2017
|
|
|
Santa Agendaren bizitzarekin hasten ziren eta, segidan, etxekoak koplatzen zituzten, baina pertsonalizatu gabe. Kopla horiek berdin balio zuten baserri
|
batean
ala bestean. Bat batekoak, ordea, etxeko bakoitzaren pikardiak kantatu behar izaten zituen.
|
|
|
Esklaboak herritar bilakatzeko lan ordaindu gabea ez du merkatuak ez eta moral patriarkal unibertsalak egiten; aitzitik, nire tesietan esan bezala, borroka politikoak eta egitura publikoek bilakatzen dituzte esklaboak herritar. Herrialde
|
batean
ala bestean, emakumeek ez dute ordaindu gabeko lana neurri berean egiten: Italian eta Espainian, adibidez, astean 45 orduz egiten dute lan emakumeek trukean dirurik jaso gabe; Dinamarkan, berriz, 25 ordu egiten dituzte astean.
|
|
|
Alabaina, jagoleak jakiten zuen nori egin errieta. Ez zekien, baina, nire ahizpa txikia zigortzerakoan, ni neu ere zigortu egiten ninduela modu
|
batean
ala bestean.
|
|
|
Horretarako, Bidasoa Txingudi badiari buruzkoinformazioa duen Bidasoa Turismo3 webgunea erabili zen. Hiru webguneek ziurtatzen zuten irisgarriakizateko WCAG 1.0 gidalerroak betetzen zituztela maila
|
batean
ala bestean: Discapnetek AA mailan, Gipuzkoak A mailan eta Bidasoak A mailan.
|
|
|
Horretarako, ezinbestekoak ziren zigorrak, psikologikoak zein fisikoak. Modu
|
batean
ala bestean, ikasleak domatu beharra zegoen.
|
|
|
Espazio fisikoa bera da, epaitegia eta kalea herri berean daudelako. Alabaina, hiztunentzat garbi da non mintza daitekeen
|
batean
ala bestean, kalea herri mailako funtzioen espazioan baitago eta epaitegia nazio mailakoan.
|
|
|
Ohartzeko, Los Angeles en bere inguruekin 18 miliun biztanle badirela, Parisen aldiz molde berean 12 miliun. Oraitik pentsatzeko da izan hiri
|
batean
ala bestean, negozioak ere ez direla ttipituko bainan biderkatuko, holako gertakariek jendea azkarki mugiarazten baitute. Beraz laster tren, hegazkin, takzi eta gaineratiko ibilgailuen pesta azkarki indartuko dela, aipatu gabe hotel, ostatu eta gaineratikoen mugimenduak.
|
|
2018
|
|
|
Dena den, natura kontzeptu gisa eraikuntza bat den arren, eragin erreala izan badu. Klima aldaketaren ondorioak denok pairatzen ari gara, modu
|
batean
ala bestean, eta hari nola aurre egin da egungo ekokritikoen kezka nagusia. Azken bolada honetan, teoria eta ekintza, natura eta gizakia, zientzia eta humanitateak nola adiskidetu aztertzen aritu dira, ekokritika barruan aro berri bati anthropocene aroa izenekoari hasiera emanez.
|
|
2019
|
|
|
Beti egoten da urduritasun puntu bat, baina behin uretara irtendakoan, presioa bera izaten da herri
|
batean
ala bestean.
|
|
|
Halaber, galdera izan da Lizarrako merindadearen ekialdean. Gernika Bermeo, Araba Errioxa, Garazi Baigorri edo Goierrin ere, modu
|
batean
ala bestean, herritarrak galdu dituzten udalerrien kopurua aintzat hartzeko modukoa da.
|
|
|
Eta hiztunok ere ez dugu berdin hitz egiten haurtzaroan, gaztaroan edo pertsona helduak bihurtzen garenean. Are gehiago, gure bizitzaren etapa bakoitzean ere ez dugu berdin hitz egiten egoera
|
batean
ala bestean, pertsona batzuekin ala besteekin.
|
|
|
Hizkuntza politikaren edo jarraitu beharreko estrategien inguruko artikulu eta debate gehienetan egiten zaio erreferentzia binomio honi, aztergaiaren edo hizlari/ idazlearen ikuspegiaren arabera indar gehiago jarriko delarik aspektu
|
batean
ala bestean.
|
|
2020
|
|
|
Esklaboak herritar bilakatzeko lan ordaindugabea ez du merkatuak ez eta moral patriarkal unibertsalak egiten; aitzitik, borroka politikoak eta egitura publikoek bilakatzen dituzte esklaboak herritar. Herrialde
|
batean
ala bestean, emakumeek ez dute ordaindu gabeko lana neurri berean egiten. Milurtekoa hasi zenetik, Italian eta Espainian, adibidez, astean 45 orduz egiten dute lan emakumeek trukean dirurik jaso gabe; Danimarkan, berriz, 25 ordu egiten dituzte astean.
|
|
2021
|
|
|
Beraz, bi arazo ditugu: 1) zenbat kategoria bereizi behar diren, eta 2) zein irizpideren arabera kokatuko dugun hitz edo morfema jakin bat kategoria
|
batean
ala bestean (§ 11.2). Kategorien zerrenda aldatuz joan da denboraren arabera, eta baita hitz batzuen kategoria esleipena ere.
|
|
|
Erabilerari dagokionez, hazkundea da, nahiz eta ez hain nabaria izan. Hain justu," EAEn, 16 urte edo gehiagoko biztanleen %30, 6k euskara erabiltzen du neurri
|
batean
ala bestean" (Eusko Jaurlaritza, Nafarroako Gobernua eta Euskararen Erakunde Publikoa, 2016: 20).
|
|
2022
|
|
|
da aurrerantzean ere hamaika ekimen jarriko dituztela martxan, askotarikoak izango direnak, batzuk ofizialagoak eta besteak undergroundagoak, batzuk jendetsuagoak besteak intimoagoak, baina hitanoaren sua piztuta mantentzen lagunduko dutenak, neurri
|
batean
ala bestean. Azken ohar gisa honako hau:
|
|
|
Ikuspuntu matematikotik zerbait konektatuta edo deskonektatuta dagoen azter daiteke. Eta objektuaren arabera azter daiteke modu
|
batean
ala bestean. Adibidez, objektua grafo bat bada (hau da, puntu multzo bat non batzuk marra bidez lotuta dauden eta besteak ez), dauzkan konexioei edo loturei begira deskriba daiteke bere konexutasuna.
|
|
2023
|
|
|
Motibazio alderdiak landuz, noski, soziopolitikoak ere bai, jada aipatu dudan bezala, baina ez hori bakarrik. Modu
|
batean
ala bestean, mugatu egin behar da ikasleen joera geldiezin hori, eta haiek jakitun izan behar dira horretaz. Gainera, askotan oharkabean pasatzen zaigun kontu bat ere badago, eta honakoa da:
|