|
2008
|
|
|
Iratxoetako batek hilzorian dagoen zuhaitz
|
bat
zaintzen dihardu, eta oso pozik agertzen da hiru pailazoak agertzen direnean, beraiek erakutsiko baitiete haurrei urak, aireak eta lurrak daukaten garrantzia. Dantza, abesti eta eskujokoen artean zuhaitza sendatuko dute pailazoek, eta, ondorioz, fruitu magikoak ematen hasiko da.
|
|
|
Herrialde batzuetan jadanik martxan dagoen sistemak aipatu dituzte, hala nola ordutegi zabaleko haurtzaindegiak eta senideak zaintzeko zerbitzu eraginkorrak. Izan ere, ordaindutako lana borondatez uzten duten emakumeen %44k senideren
|
bat
zaindu beharra argudiatzen du. Gizonek, aldiz, ibilbide profesionalaren norabidea aldatzeko uzten dute lana, batik bat.
|
|
|
Bahitu
|
bat
zaindu daitekeen bezain ondo, eskerrik asko.
|
|
2009
|
|
|
Adimen urritasunen bat duen pertsona
|
bat
zaintzeak bizimodua baldintzatzen die Hego Euskal Herriko 17.000 familiari baino gehiagori. Baina ahalegin pertsonala ez ezik, ahalegin ekonomikoa ere badakar adimen urritasuna dutenak zaintzeak.
|
|
|
Gaixoen zaintza etxekoen esku uzten bada, ez al da erantzukizun publikoa lotsagabeki ardura pribatu bilakatzen? Nola eragin lezake familien egunerokoan gaixo kroniko
|
bat
zaintzearen ardurak. Familiei gainkarga hori ezarriz, bizimodua are gehiago estresatuz, ziurtatzen al da gaixoak egoki eta gustura zainduko direla?
|
|
|
8. Zer egin gripea duen gaixo
|
bat
zaindu behar izanez gero?
|
|
|
Gripea duen gaixo
|
bat
zaintzen dutenek beste edozein herritarrek baino zorrotzago jarraitu behar dituzte ez kutsatzeko higiene eta jokabide aholkuak. Izan ere, birusa harrapatzeko arrisku handiagoa dute.
|
|
|
Aitarekin bidaian lanean, hortaz, gai bi jorratu dituztela azaldu du Intxaurragak. . Zahartzaroa da gai nagusia, pertsona nagusi
|
bat
zaintzea zer den azaltzen du lanak, baita zahartuz doanak zer sentitzen duen ere. Baina badu beste gai bat:
|
|
2011
|
|
|
Gaizto gaiztoak, hori bai.Lagun min batek aspaldi kondatu zidan Ebro alderdian, 1936an, nola hamaika aldiz bortxatu eta gero, bizirik lurperatu eta erail zuten herri bateko andere gaixo bat. Dirudienez, ez zen bereziki ezkertiarra, euskalduna edo abertzalea, eta eliza maite zuen, ermita
|
bat
zaintzen zuen eta. Gustukoa zuten edo «gizon» horiek.
|
|
|
Aktore ezagunik ere ez du bilatu zinemagileak bere lan berrirako; Bigas Lunasek ezagutzera eman zuen Veronica Echegui da izenik distiratsuena, eta bigarren mailako rol batean Antonio de la Torre handia dago.La mitad de Óscar Almerian dago filmatuta. Hango herri batean bizi da protagonista, zinpeko guarda bat, gatzaga
|
bat
zaintzeko ardura duena, eguneroko tristea duena. Lanetik aterata, alzheimerrak jota dagoen aitona bisitatzera joan ohi da.
|
|
|
Poliziak eta armadak, berriz, azokarako sarbide guztiak itxi dituzte, eraso gehiago egingo dituzten beldur.Beste hirietako erasoakTrikit hirian, berriz, Salahedin probintziako hiriburuan, hiru polizia hil dituzte, eta hamar inguru zauritu. Poliziaren eraikin
|
bat
zaintzen ari ziren zaindariei tiro egin zieten soinean lehergailuak zeramatzaten bi ekintzaile suizidak, eta, ondoren, eraikinean zeuden polizien aurka egin zuten. Antza denez, erasotzaileek nortasun agiri faltsuak zeramatzaten, eta zerbitzu sekretuetako kidetzat hartu zituzten.Najaf eta Karbala hirietan egindako erasoetan ere poliziak hil dituzte, bederatzi gutxienez.
|
|
2013
|
|
|
Lana eta sendia uztartzeko neurriak ere aztertu egin nahi zituen: gaixotasun larria duen senide
|
bat
zaintzeko baimen ordaindu bat arautzea planteatzen zuen. Era berean, behin behineko ezintasunen kasuan ere, hainbat aukera aztertu nahi zituen Zearretak.
|
|
2014
|
|
|
Nori eskaintzen diozu saria? Nigerian esaten da tribu bat behar dela ume
|
bat
zaintzeko, eta, hori gogora ekarriz, esango nuke halako sari bat jasotzeko ere tribu bat behar dela. Urte hauetan autismoaren inguruan egin ditudan ikerketetan eta proiektuetan lagundu didaten pertsona guztiei eskaini nahi diet saria, baita Donostiako Poliklinikan artatu ditudan umeei eta haien familiei.
|
|
|
Xalak eta Zubietak gaur ez dute deus ere jokoan, sailkatuta baitaude, baina sasoi oso onean daude. Presiorik gabe ez jokatzeak mesede egin diezaieke, baina, finalerdietako ligaxka hain gertu izanda, eskuak pixka
|
bat
zaintzeko tentazioan ere eror daitezke. Lehen itzuliko partidan 22 irabazi zuten, alde handiz galduz joan ondoren.
|
|
|
Arazoa da hemen ordu batzuetako lana dutenen erdiek egun osoko lanaldia nahiko luketela. Ia %20k seme alabak edo beste senideren
|
bat
zaintzeko dute lanaldi partziala; %5ek, gehiago ikasteko, eta %9k baizik ez dute lanaldi partziala beren gogoz aukeratu. @ Informazio gehiago bildu nahi izanez gero, bisitatu webgune hau:
|
|
2015
|
|
|
Arrisku psikikoak ere badaude: gaixotasun mentala duen pertsona
|
bat
zaintzean, adibidez. Arrisku horiek etxeko lanen erregulazioan egon lukete, eta ez daude.Nola hobetu daiteke sektorearen egoera. Emakume horien lan baldintzak agerikoak egin behar dira, eta etxeko lanak lan duintzat hartzen hasi.
|
|
2016
|
|
|
Edo batere ez. Kontrolatu egin genuke, baina ez dugu egiten! Saiatzen gara pixka
|
bat
zaintzen, kirola delako hau ere, baina gehiegi ere ez.Lurretik gauzak ez direla hartu behar esanez ibiltzen dira beti gurasoak, baina zurekin ez zuten asmatu harriak bere lekuan uzten. Ni aldrebes beti. Amarekin erosketetara joaten nintzenean esne kaxekin eta bueltaka ibiltzen nintzen beti.
|
|
2017
|
|
|
Indarra jarri dute, esaterako, Latinoamerikako andrazko etorkinen errealitatea erakusteko dokumentalak egiten, usu zaintza lanak haien esku geratzen direla berretsi du Ikuspegi immigrazioaren behatokiak azken txostenean?. «Garrantzitsua da gure kaleetan aitona edo amona
|
bat
zaintzen ari den andre horren errealitatea zein den jakitea; hark ere badu bere istorioa. Zer dago pertsona horren atzean?
|
|
2020
|
|
|
Egurrezko hankak dituzten giza aurpegidun txorimalo maskaradunak. Belar eta adaxkaz osatutako bi giza figura hostotsu arrautza gisako elementuz betetako soro
|
bat
zaintzen. Txotxongiloak.
|
|
|
Hori guztia nire eskuekin sentitu nahi nuen: zer esan nahi zuen animalia
|
bat
zaintzeak, eta baita hiltzeak ere».
|
|
|
Mariluz Garciaren kasua da hori. Biloba zaintzen eman du goiza, baina arratsaldean Harora joatekoa zen beste biloba
|
bat
zaintzera. «Nire alabek ez dute arazorik, baina ezagutzen ditut zorte bera ez dutenak».
|
|
|
Kasualitatez heldu zen Danimarkara, 2016an, eta han bizi proiektu bat egiteko asmoa du; egun, ume
|
bat
zaintzen egiten du lan. Daniera ere ikasten ari da, eta oinarrizko elkarrizketa bat izateko gai da.
|
|
|
Nik bizi izan dudanagatik, bai. Ume
|
bat
zaintzeagatik hogei euro ordaintzen didate ordua. Gero egia da janaria eta etxeak garestiagoak direla, baina ondo ordaindutako lanekin konpentsatzen da.
|
|
2021
|
|
|
Izugarrizko abiadura du. Oso zaila da halako jokalari
|
bat
zaintzea.
|
|
|
Etxeko bizitzaren eta arlo profesionalaren arteko talkaz eta uztarketaz dihardu ekoizpenak, Casadoren arabera: «Kezka erakusten dute ume
|
bat
zaintzearen eta bizitzari eusten dioten lan ikusezinak egitearen zailtasunaren inguruan; ikusgarritasuna eman nahi diote horri». Orain arte egindako lana proiektatuko dute, editatu gabea; ondorioz, Notes on Working from izena jarri diote emanaldiari.
|
|
2022
|
|
|
Hirugarrenak, berriz, kontziliazioarekin dauka zerikusia: «Adineko bat edo haur
|
bat
zaintzean, entretenitzeko espazio bizi bat dauka kanpoan, eta zaintzen duen pertsonak beste gauza batzuk egin ditzake bitartean».
|
|
2023
|
|
|
Horrez gain, Arrazismoaren eta Xenofobiaren aurkako Kontseilua eratzea aurreikusten dute. Politika publikoak garatzea eta legea betearaztea izango du zeregin nagusi, batik
|
bat
zainduz sektore publikoak jarrera diskriminatzaileak ez izatea, eta halakoak eragotziz. «Alor publikoa eremu seguru izatea bilatuko du, non pertsona horiek ordezkatuak eta babestuak sentituko diren».
|
|
|
Bigarren lanpostua ere gogoan du, hura ere Bermeon. Etxeko langile egoiliar gisa, menpekotasun handia zuen adineko bikote
|
bat
zaintzen. «Dena egin behar zitzaien:
|
|
|
Asilo politikoa eskatu, eta 2021ean lortu zituen paperak, baina lehen urte horietan etxeko langile moduan jasandako lan abusuak ez ditu ahaztu. «Nire lehen lanpostuan, astelehenetik igandera egiten nuen lan, emakume
|
bat
zaintzen. Egunean hiru aldiz joan behar nuen harengana:
|
|
|
Gutxi iraun zuen, handik Kantabriara joan zen, gero Sodupera (Bizkaia), eta buelta Bermeora. Berriz ere egoiliar, 90 urteko emakume bat eta arazo neurologikoak zituen 50eko beste
|
bat
zaintzen. Urtebete iraun zuen.
|
|
|
Testuak zenbait neurri jasotzen ditu, kontziliazioa errazte aldera. Adibidez, senideren bat edo bizikideren
|
bat
zaintzeko ordaindutako bost eguneko baimena onartzen du, «istripu, gaixotasun larri, erietxeratze eta etxean zaintza behar duten kirurgia kasuetarako». Gainera, urtean lau egunez baimen bat hartzeko aukera egongo da «ezinbesteko kasuetan», eta zortzi asteko ordaindu gabeko baimenerako eskubidea ere aitortzen die 8 urte baino gutxiago dituzten umeen gurasoei.
|
|
|
Kontziliazioari dagokionez, testuak zenbait neurri jasotzen ditu. Adibidez, senideren bat edo bizikideren
|
bat
zaintzeko, bost egun ordainduko baimena onartzen du, «istripu, gaixotasun larri, erietxeratze eta etxean zaintza behar duten kirurgia kasuetarako». Gainera, urtean lau egunez baimen bat hartzeko aukera egongo da «ezinbesteko kasuetan», eta zortzi asteko baimen ordaindu gabekorako eskubidea ere aitortzen die 8 urte baino gutxiago dituzten umeen gurasoei.
|
|
|
Petriati: «Gune horietan ez da erasorik onartuko, eta gizona batzordeetara joateko emakume
|
bat
zaintzen gelditu baldin bada, agian gizonak hartu du bere gain zaintza hori». Era berean, lantokietan greba sozializatzera deitu dituzte, eta greba aurrera ateratzen dela bermatzera; baita egun horretako mobilizazioetan parte hartzera ere.
|
|
|
Kasu honetan, Petraren ahotsean jasoko du irakurleak kontakizunaren parte handiena, baina, izan, korala da eleberria, eta beste bost lagunen ahotsak ere tartekatu ditu Zubizarretak; lotaratzailearekin egon diren bost lagunenak: minbiziaren azken tratamenduak jasotzen ari den emakumearena, senarrak bere buruaz beste egin dion andrearena, gauez eraikin
|
bat
zaintzen duen gizonarena, espetxean sartzear den politikariarena eta migratzaile batena.
|
|
|
Erne egotea ere bada zaintza lana, eta luze iraun dezake, batik
|
bat
zainduak desgaitasunak baditu, zaintzaileak gertu egon behar baitu une oro. Egoiliarren kasuan, adi egon beharrak atseden denbora murriztu eta, muturreko kasuetan, loa galarazten die.
|
|
|
haien lanaldiak ez duenez etenik, tentsio egoera ere betikotu egiten da. Kolonbiakoa da Maryuris ere, eta etxeko behargin egoiliar egon zen orobat orain dela urte batzuk, adineko andre
|
bat
zaintzen. «Distraitzea ezinezkoa da.
|
|
|
Eta hemen nago nire lanpostuan, ikastetxe bateko atezaintzan; 07:30 dira, eta gero nire lankideak txandakatzen nau, 22:00ak arte hemen egon behar baitu, udal eraikin
|
bat
zaintzen. Greba egin eta kalean aldarrikatu nahi genuen, beste milaka pertsonarekin batera, gure ustez funtsezkoa dela pertsonen zaintza publikoa eta kalitatezkoa izatea.
|
|
|
Horrek zaildu egiten du atseden hartzeko aukera, edo gertukoak zaintzekoa: abokatuak oporraldi labur bat hartu badu, edo oso larri dagoen senide
|
bat
zaindu behar badu, berdin berdin erantzun behar du ohartarazpen horietako bat iristen zaionean.
|