|
2003
|
|
|
Adineko gizon
|
bat
zaintzen egon zen Nemia Mangas sasoi batean. Santos.
|
|
2004
|
|
|
Hori bakarra. Askoz ere guapagoa egongo zinatekeela itxura pixka
|
bat
zainduko bazenu. Ongi janzteak ez duela txoroa zarela esan nahi.
|
|
|
–Pazientzia pixka bat izan behar dugu. Ez al duzu ikusi filmetan etxe
|
bat
zaintzen egoten direnek orduak eta orduak ematen dituztela?
|
|
2005
|
|
|
–Tira –erantzun du pantailetariko
|
bat
zaintzen duen emakume batek–, bihotza martxan dugu eta makina honek ez du arazorik izango horrela eusteko.
|
|
2006
|
|
|
Hala ere, sarritan guk uste ez bezala gertatzen dira gauzak, eta halaxe izan zen uda hartan ere. Gure etxeko ezagun baten ezagunaren bitartez etorri zitzaidan lanerako eskaintza, udan zehar arratsaldeetan gizon
|
bat
zaintzeko.
|
|
2007
|
|
|
Irakaslea zaren partetik pixka
|
bat
zaindu zenuke. Guri ez diguzue ipurdiko erreka erakusten uzten, eta gero zuek, zera, nahi duzuen bezala.
|
|
2009
|
|
|
Barre txiki bat gero kolkoan. UEUn behin, Donibane Lohizunen, beraz, 1973an izan behar zuen; ni orduan ez nintzen Hegoaldera pasatzen?, lagunekin afaldu eta, biok gelditu ginen berandu cognac botila
|
bat
zaintzen mahaian, berriketan, Orixe eta euskal kultura eta literatura, Bizkaiko industria eta poesia berria jorratuko baikenituen, suposatzen dut, Aresti, Krutwig, gazteriaren krisi erlijiosoa, ETA, momentuko gorabehera politiko, filosofiko, erlijioso guztiak, urte haietan ohi zen suharraz, eta, xurruta xurrut, orduak aurrera bero bero, ordu bat edo biak aldera zutitu zen bere aulkitik eta, beso ...
|
|
|
–eta nola ikusi baitzuen ezen orbetar guztiak utzi zituela aho zabalik, jarraitu zuen?: Esan nahi dizuedana da gaixo
|
bat
zaintzeko aski dela pertsona bakar bat, ama edo arrebaren bat, gainerakoak sobran!
|
|
|
Ezkontzen ez diren emakumeak, seme alabarik izan ez dutenak, ez daude gu bezain kolpatuta. Bizitzak astindu asko eman dizkigu guri, senar
|
bat
zaindu behar izan dugunoi, erditu eta seme alabak hezi behar izan ditugunoi. Odola xurrupatu digute.
|
|
|
Alderantziz. Batxilergoko ikasleen guraso askorentzat, konparazio baterako, guztiz kontrakotzat ere jo liteke liburu bat idaztea eta blog
|
bat
zaintzea. Blog bat, internet, lizunkeria... loturik hautematen dituzte oro har.
|
|
|
–eta nola ikusi baitzuen ezen orbetar guztiak utzi zituela aho zabalik, jarraitu zuen–: Esan nahi dizuedana da gaixo
|
bat
zaintzeko aski dela pertsona bakar bat, ama edo arrebaren bat, gainerakoak sobran!
|
|
2010
|
|
|
" Zergatik aukeratu behar da bat edo bestea, biak ere tresna baliagarriak badira?" esango zuen gainera. Eta neure burua ikusi nuen, mandatariaren uniformez jantzita ate ofizial
|
bat
zaintzen, Mikelen antzera" egun on buenos días" esanez sartzen ziren guztiei, eta hark Jaimeri bezala nik Josemari eskertzen niola egindako mesedea, hura goiko pisuren batean ariko baitzen aginduak ematen, lehen tiroak bezala milioiak banatzen agian...
|
|
2011
|
|
|
Hizkuntzak giza kulturen oinarria diren aldetik, planetako gizakien kultur dibertsitatearen seinale dira. Espezie bat, tximeleta bat edo landare berezi
|
bat
zaintzen badugu, gure planetaren bio patrimonioaren zati direlako, uste dut arrazoi berdinarekin edo handiagoarekin zaindu genituzkeela hizkuntzak, giza patrimonioaren ondare direlako. Ez da bakarrik kontserbatzea, baizik hedatzea eta garatzea.
|
|
2012
|
|
|
«Dena dela», saiatu zen Ernst, «nekez lortuko zuen Kafkak halako jukutria bat aurrera ateratzea berak bakarrik, batere laguntzarik gabe; norbaitek jakin behar zuen, derrigorrez. Eta onartuko didazu Kafka baserritarraren irudia, sagardi
|
bat
zaintzen, zaila dela sinesten...». «Ados.
|
|
|
–Gaixotu ez, baina derrepentean seko geratu bai. Pixka
|
bat
zainduko bazina...
|
|
2013
|
|
|
Dilawar, kasuak oihartzun mediatiko izugarria izan zuen, New York Times ek 2005eko maiatzaren 20an argitaratu baitzuen? 22 urteko taxista gazte bat zen, AEBetako base militar
|
bat
zaintzen zutèn milizianoek bat batean atxilotu zutena eta egun batzuk geroago hil zena, torturatuta, mutila, denbora horretan, bakar gelaxka batean egon baitzen, zutik eta esna, eskuak sabaiari kate batez lotuta eta burua txano batek estalita, estatubatuar zelatariek izterretan jotzen zuten bitartean, etengabe jo ere, zangoak ubeldu eta abaildu arte.
|
|
|
Halaxe agitu zitzaion Dilawar en kasuan. Dilawar –kasuak oihartzun mediatiko izugarria izan zuen, New York Times ek 2005eko maiatzaren 20an argitaratu baitzuen– 22 urteko taxista gazte bat zen, AEBetako base militar
|
bat
zaintzen zutèn milizianoek bat batean atxilotu zutena eta egun batzuk geroago hil zena, torturatuta... mutila, denbora horretan, bakar gelaxka batean egon baitzen, zutik eta esna, eskuak sabaiari kate batez lotuta eta burua txano batek estalita, estatubatuar zelatariek izterretan jotzen zuten bitartean, etengabe jo ere, zangoak ubeldu eta abaildu arte. Hura jakin zuenean, ai, nola sentitu zuen Hamzak bere arrazoien zakua inoiz baino beteagoa!
|
|
2014
|
|
|
Zakurkume bat nahi zuen mutikoak, baina Nadiak ezetz esaten zion, nahiko lan izaten omen zuen ordutegiak egokitzen mutila etxean bakarrik egon ez zedin. Ez zegoela zakur
|
bat
zaintzeko prestatua izan zen umeari eman zion aitzakia, eta horren ordez sagu zuri bat erosi zion: Buster.
|
|
|
Argi dauka Nahia ez dela ume
|
bat
zaintzeko gai, eta pentsatzearekin bakarrik bihotza azeleratu zaio. Oraindik nerabe zeneko haren gela dauka begitartean iltzatuta.
|
|
2015
|
|
|
–Ez zenuke jakingo katu
|
bat
zaintzen!
|
|
|
–Zaindu behar nuen agurea hil egin zen?. Azkenetan zegoen gizon
|
bat
zaintzeko deitu zioten Villabonatik bertatik. Tronbosi batek eman zion agureari eta Claudia lanik gabe gelditu zen.
|
|
|
LANA AURKITZEN JOAN zen neurrian hasi zen bakardadeari tamaina hartzen. Alzheimerra zuen 76 urteko gaixo
|
bat
zaintzeko deitu zioten Beasaindik,, kaletik bakarrik ibili nahi izaten zuen andreak, eta detektibe batek bezala ezkutuka jarraitzen nion, gal ez zedin?. Barre egiten du zaborrontzi, poste eta kabina atzeetan nola gordetzen zen kontatzean;, karakter handikoa zen emakumea, baina burua erabat joanda zeukan?.
|
|
|
Erresidentzian sartu zuten eta Claudiari lana bukatu zitzaion. Gauez Ordiziako agure
|
bat
zaintzea eskaini zioten gero,, bi neska aurkeztu ginen, baina besteak senarra zeukan eta, asteburuak jai nahi zituenez, ni hartu ninduten?. Bederatzi hilabetera hil zen gizona.
|
|
|
Bederatzi hilabetera hil zen gizona. Gero, berriro ere, Alzheimerra zuen andre
|
bat
zaintzen hasi zen,, ni kontratatuz seme alabek eskuak garbitu nahi zituztela pentsatu zuen andreak eta bizitza jasanezina egin zidan: gauerdian, elurretan, kalera ihes egiten zuen.
|
|
|
Gasolindegiko bideo porno baten kutxan lehergailua sartu eta, neure eskuz, haren postontzian utzi nuen, eguerdi aldean, muntaia katean argitxo gorriren
|
bat
zaintzen ari zen bitartean. Izenburuko. Sutan jartzeko neskatoak?
|
|
2016
|
|
|
Niregatik izan zela esaten dute biek. Ume txiki bihurri
|
bat
zaintzea ez da erraza, esaten dute batera, eta barre egiten dute.
|
|
|
–Orain atso itsu
|
bat
zaintzen ari zarete biok.
|
|
|
–Niretzat garbi dago, erran zuen?. Morroia potroetaraino zegoen berea ez zen haur gaixo
|
bat
zaintzeaz. Kableak gurutzatu eta haurra akabatu du.
|
|
2017
|
|
|
Halere, Yusrik uste du orduko erregimenak zirrikitu txiki bat ematen ziela oposizioko ahotsei. . Mubarakek ez zuen bere autoritarismoa ezkutatzen, baina bazekien herrialdearen irudia pixka
|
bat
zaindu behar zuela. Nazioarteari hots gehiago egiten zion.
|
|
|
jokatzen dutela azaldu du. . Zer arazo ditut nik espezie horrekin edo baliabide natural jakin
|
bat
zaintzeko, hori hartzen da kontuan, eta baliabide guztiak horretara bideratzen dira?.
|
|
|
Inor ere ez zen saiatzen han ihes egiten, inongo tentsio eragilek ez zituen erne egonarazten. Etsipenak jotako hilotz ibiltari pilo
|
bat
zaintzen zuten. Ihesaldi bat jasateko gauza ez ziren disidenteak; izan ere, dozenaka kilometro egin lituzkete oinez, inongo aterperik gabe.
|
|
|
gela garbiak, neurrizko prezioak eta inor gurutzatzen ez sarbideetan. Minitelaren bidez izan nuen aurreneko lanean, 1989an, zerbitzari
|
bat
zaindu behar nuen. Hizkera arrazista edo antisemita zerabilten partaide guztiak deskonektatu behar nituen, baina baita pedofiloak eta, azken batean, prostitutak ere.
|
|
2018
|
|
|
Modu esplizituan berdindu zituen emakumeek ezkontza hautatzea eta gizonek lan ibilbidea hautatzea. Haren ustez, emakume batek, ezkontzen denean eta etxe bat eta familia
|
bat
zaindu beharra duenean, uko egingo die zaintza horren, eskakizunekin bateragarri ez diren, gainerako eginkizun guztiei.
|
|
|
–Ez, baina gurekin egon behar bazara eta ez baduzu irakasleei ezer esaterik nahi, orduan zure portaera ere pixka
|
bat
zaindu duzu, ez?
|
|
|
eurentzat ardura zoragarri bat naizela. Presoen populazio bat, neska ezkutu
|
bat
zaintzen! Edo, direnak izanik, diot nik?, monjeen komunitate bat, nereida bat gordetzen.
|
|
|
Hitzak berriro abiatu zirenean, solasean jarraitzea, ia ezin amaitzea, premia humano bat bihurtu zen bientzat, tragediaren zentzua immertsioa bailitzan. Bata ahaztu zen funtzionario bat zela, bestea ez zen gogoratzen tunel
|
bat
zaintzen ari zela. Horrela ez zen zaila probidentzia gure alde egotea.
|
|
|
Hona etorri nuen orduan, halaxe esaten nion neure buruari, behin eta berriz, baina, ez dakit jakinaren gainean ala oharkabean, uste dut kalkulu bat egin nuela, neurekoia eta koldarra, eta kalkulatu nuen ez zitzaidala interesatzen, ez zitzaidala komeni. Jean Marcengana etortzen banintzen eta haren bikotekidea izaten jarraitzen banuen, bizitza osoa igaro nuen elbarri bat, atzeratu
|
bat
zaintzen, eta ez nintzen sentitu horretarako gai. Ez nengoen prestatuta.
|
|
|
Hogei urterekin seme bat horrela gelditzea? Hasieran dena erortzen zaizu goitik behera, munduko pertsonarik zoritxarrekoena zarela pentsatzen duzu, bizi osoa eman duzula ezertarako gauza ez den gixaixo
|
bat
zaintzen; berak behar zaituela eta, zu ere egun osoan haren mende. Gero, antzeko beste batzuk ezagutzen dituzu, eta ohartzen zara nonahi daudela zure moduko kasuak, edo okerragoak.
|
|
|
You Shitou etxean zeukan zain: gela nagusiko atondoan eserita aurkitu zuen, Laugarren Ergelari begira, sokatik tiraka ihes egin nahi duen txekor
|
bat
zaintzen ari balitz bezala. Patioan ahuntz zuri zuri bat zegoen, eta Laugarren Ergelak, zuhaitz azpian arnasa sakon hartuz, adi adi begiratzen zion kotoizko pilota bat zirudien animaliari, You Shitou ondoan zuenik ohartu gabe.
|
|
|
–Demagun, haurtxo
|
bat
zaintzen.
|
|
|
Bertakoa zen Karlosen emazte eta haurraren ama, Ejda, baina hura hil berria da eta berak bakarrik egin die aurre hainbat arazori: ume txiki
|
bat
zaintzea, lana bilatzea, inguru arrotz batean nola hala egokitzea?
|
|
|
Non eta zuhaitz artean, erdi ezkutuan, ez zizak biltzeko aitzakiarik, ez paisaia ikusgarririk, ez bide gozagarririk, ez maitasun adierazpenetarako erosotasunik eskain zezakeen inguruan. Zeren itxura izan genezakeen beraz, beren optikatik begiratuta, in fraganti harrapatutako saboteatzaileena edo zulo
|
bat
zaintzen ari denarena ez bazen. Haiekin topo egitea hekatonbea probokatzea bezalatsu izan zitekeen.
|
|
2019
|
|
|
Ainarak: . Ni shock egoeran momentu horretan bertan sartu nintzen, eta bizitza normala egiten jarraitu nuen ordu batzuez, adibidez, haur
|
bat
zaintzen nuen eta bere bila joan nintzen eskolara. Pentsatzen dut lehen lehen fasean lasaitu bat ere hartu nuela.
|
|
|
Zernahi gertatzeak esker txarreko lan baten mehatxua dakar: haurra itzulipurdika erortzeak urratu
|
bat
zaindu beharra esan nahi du. Ustelkizuna eta ahalegin amaigabe baten exijentzia besterik ikusten ez duenez bizitzan, bizipoz guztia galtzen du; begiak gogortu egiten zaizkio, eta aurpegia, berriz, kezkatu, seriotu, beti erne; zuhurtzia eta zekenkeria ditu babesteko tresna.
|
|
|
Inoizko katerik lodienak sumatu nituen neure gainean. Bizi nuen egoera etorri zitzaidan akordura, uda osorako ezarri zidaten zigorra, Mari Milagrosekin egindako tratua, zakurraren ipurdian amona
|
bat
zaindu beharra, Amatxiren dementzia, Petraren mamua, oporraldiaren amaierara arte herrira hurbildu ezina. Mehatxua?
|
|
2020
|
|
|
Kasu batzuetan, iritsi eta familiak esaten dizu ez daukazula egun libre bat izateko eskubiderik, 700 euro irabaziko dituzula, hilean behin aterako zarela, eta pertsona adindu
|
bat
zaindu behar duzula, eta azkenean familia oso bat zaindu behar duzu, andrea medikuarengana eraman... Lanetik egozten bazaituzte, esku hutsik geratzen zara...
|
|
|
Kasu batzuetan, iritsi eta familiak esaten dizu ez daukazula egun libre bat izateko eskubiderik, 700 euro irabaziko dituzula, hilean behin aterako zarela, eta pertsona adindu bat zaindu behar duzula, eta azkenean familia oso
|
bat
zaindu behar duzu, andrea medikuarengana eraman... Lanetik egozten bazaituzte, esku hutsik geratzen zara...
|
|
|
Onekako Begoña Zorrozuak baditu inguruan adibide batzuk. " Ezagutzen dut emakume
|
bat
zaindu dituena lehenengo seme alabak, gero bere gurasoak eta gero senarra. Orain alarguna da, eta biloba zaintzen ari da.
|
|
2021
|
|
|
Ez zen tipo gaiztoa, sinpleki ez zekien zer egin. Eta gaur bere amaren lagunaren etxe pareko bulegoan dago, ezagutzen ez duen mutil gazte
|
bat
zaintzen. Kartzelara bidaliko dutela erabaki du epaileak.
|
|
|
Gau guztia blusa arrosa horri lotuta, emakume ero hori alboko gelan txilioka zuelarik. Gauza arraroa zen; josi besterik ez zuen egiten Yvonnek, patatak zuritu eta gezurrezko gaixotasun
|
bat
zaindu; haren bizitzak ez zuen haatik zentzugabea ematen; Yvonne existitzen zela pentsatzea atsegina zen, bera zen modukoa, hain zuzen ere, bere gela bakartian makurturik, lanean. " Nire errua ote da nire bizitza zentzugabea bada?".
|
|
2022
|
|
|
–Mojaren bat komentutik kanpo egon da gure hiltzaileak norbait hil duen bakoitzean. Teorian, mediku azterketaren bat egitera atera dira, edo senideren
|
bat
zaintzera... Sor Teresa eta sor Carmen dira gehien atera direnak –esan du besteengana biratuz.
|
|
|
Semea unibertsitatean ikasten neukan, eta harekin ez nuen aski. Lanean hasi behar izan nuen, tabernak garbitzen, haur
|
bat
zaintzen. 20 orduko kontratua egiten zidaten, eta gainerakoa beltzean ordaintzen zidaten.
|
|
|
Bost urte ziren alargundu zenetik. Betiko baserrian bizitzen jarraitzen zuen, ortu koskor
|
bat
zaindu eta Hendrixekin, ahizpak eta biok oparitu genion zakurrarekin, inguruetako basoetatik ibilaldiak eginez.
|
|
|
Arazo gehiegi: dirua, erreputazioa, bizitza intelektualaren alboratzea beste ume
|
bat
zaintzeko. Ezkontzaren gaia ere agertzen zaie begien aurrean.
|
|
2023
|
|
|
Zerbait egin dezakegu guk bitartean?... Zer egin behar duzue biok, pelotudo, atso bat eta haur
|
bat
zaindu. Jakingo duzue hori egiten, ezta?
|
|
|
Autobusa gainezka doa, eta bera ere zutik. Burua ere ezin du ia mugitu, ikasleak, lanera doazenak, lanetik datozenak, Erriberako merkatura doazen andreak, beste auzo bateko senideren
|
bat
zaintzen doazen emakumeak, eta ikastaroetara doazen langabetu etsiak. Aurpegi beste bizimodu, eta bere aurpegian ditu itsatsita Nagoreri erosi beharreko arropa, Anderrekin sentitzen duen hutsunea eta haserrea, ikasgelako ariketak eta berbabideak, eta amak ekarri dion bakailaoa.
|
|
|
Ni Martinekin hasi eta berehala bera senarrarengandik banatu zen, eta ez nuen tarterik aurkitu berarekin kafe bat hartzeko; ez nuen tarterik aurkitu bere etxe berria muntatzen laguntzeko... Orain imajinatzen dut bakarrik, lagunik gabe, nahiko lan genuelako besteok gizon bat asetzearekin, gizon bat zoratzen saiatzearekin edo gizon
|
bat
zaintzearekin.
|