|
2010
|
|
|
Bildots bat desagertzen bazen," Esku Beltza". Kortijo
|
bat
suak hartzen bazuen," Esku Beltzak egin du" esaten zen. 1882tik aurrera, Guardia Zibilak aitzakia hori erabiliko zuen anarkisten eta jornalarien kontrako errepresio beldurgarrian.
|
|
|
Ba, gure amamak behintzat hala esaten zuen, xibaroek hegalak zituztela. Izan behar zuten abantailaren
|
bat
surik gabeko desgrazia hartan, eta ederra omen zuten gero, hegalak izatearena. Baina hegatsez ibili ahal izanik ere, bizimodua gogorra eta tristea omen zen, surik gabe
|
|
2013
|
|
|
Esnatu nintzen. Telebistako pantailan, zuri beltzean, tanke
|
bat
sutan zegoen.
|
|
|
Ea, azter dezagun egoera. Lur puska handi bat, lau hodei eta iturri bat, auzo oso
|
bat
surik gabe, hego haize litro mordoska bat; eta horiek denak prestatzeko, sei zortzi lapur; eta horiek denak garraiatzeko kamioiak eta furgonetak eta hodiak eta edukiontzi erraldoiak; eta, itxura betera, ez dira gure inguruko gaizkile edo alprojak izan.
|
|
2018
|
|
|
" Plazaren erdian sutzar
|
bat
sutan zegoen. Eskola laiko baten liburuak ziren!
|
|
2021
|
|
|
Gustatzen zaigu imajinatzea liburuak arriskutsu, hiltzaile eta mehatxagarriak direla, baina, izan, hauskorrak dira batez ere. Lerro hauek irakurtzen ari zaren bitartean, liburutegi
|
bat
sutan dago munduko tokiren batean. Argitaletxe bat saldu gabeko funtsak suntsitzen ari da berriz paper orea egiteko.
|
|
|
Jones artzainak laster egin zuen gora ospean —eta zitalkeriaren sailkapenean—, eta horrek garbi erakusten du liburu
|
bat
sutara botatzea, baita hura desagertzeko arriskurik ez badu ere, ekintza sinboliko boteretsua dela, ia magikoa. Gure gizarte global, sofistikatu eta teknologikoa oraindik ere kolokan egon daiteke hain aspaldiko keinu basatiaren eztanda uhinaren ondorioz.
|
|
2022
|
|
|
Hurrengo urratsa, pintxo beroa eskatu eta berehala ateratzea izan zen, sukaldean eltze
|
bat
sutan zegoelako beti, zernahi frijitzeko olio beroa prest. Pintxoen zerrenda luzatu zen:
|
|
2023
|
|
|
Auzora sartzen den Arga ibaiaren gaineko zubia moztuta dago, eta zubiaren erdian autobus gurutzatu
|
bat
sutan. Autobusaren aurrealdean polizia gehiago, atzealdean, berriz, hau ezustekoa, Bragarrojas bandakoak barrikada defendatzen.
|
|
|
Eguzkiaren festa hau ospatzeko irudikapen egokiena sua da, egur
|
bat
sutan eguzki txiki bat baita. Udazkenean, herritarrek negurako egurra prestazen zutelarik, enbor ederrena atxikitzen zuten berezirik Gabon gauan —subilaro (Aezkoa N), suilaro (Sara L), xuhilaro (BN), xuhilau atsa (Luzaide N)... — erretzeko.
|
|
|
Urdiainen (N) neskek egindako erritual berezia uzta ona izateko azaldu dugu jadanik (ikus 8). Bizkai aldean, adibidez, soroetan ibiltzen ziren gari sorta
|
bat
sutan eramaten eta kantatzen:
|
|
|
1338an Lasako (BN) herritarrek salatutako Kondesa Urritzaga auzokidea erre zuten Donibanen. 1342an Garruzen (BN) Aroztegiko etxekoandrea eta Gabadiko emakume
|
bat
sutan hil zituzten. Urte berean Alamana de Zaro eta Montayna de Basqueçe era berean hil ziren eta, 1429an, Bortzirietan (N) Johan Hereder ere bai.
|
|
|
Bazen herritarren arteko elkartasuna nahigabekoak jotzen zuelarik. Zoritxar beldurgarrienetariko
|
bat
sua zen. Sute batek etxea suntsi zezakeen azkarki, familia oso bat utzirik.
|