|
2004
|
|
|
Goizetik argitzen duen arren, oraindik goizago irten da gizon
|
bat
kalera, artean gaua zela, minutuak baino ez falta arren zeruertzeko belztasuna urdintzen hasteko. Gizonak, akaso, ohean artega bueltaka ibili ostean, erabaki du paseo bat eman behar zuela kaio artean, oraindik ez dut egin, pentsatuko zuen, oraindik ez naiz joan kaio lokartuen artean paseatzera, eta goazen.
|
|
|
Zortzi eta erdietan etorri da. Romanettok lagundu dio mahaiarekin eta kartoizko kutxarekin, eta, erreferenduma hasi baino lehen, Signora Maria mahai gainera igo da, begiratu du plazara eta ikusi du ilaaaaaara
|
bat
kale zabalean sartu eta etxe artean galtzen zena. Eskuak aho inguruan jarri ditu bozgorailuarena egiteko, eta oihuka esan du bakoitzak boto bat, bakoitzak boto bat, bat bakarrik bakoitzak.
|
|
2005
|
|
|
Orduan, hemen beste inon baino gehiago, umeak kalean hazten ginen; denok ginen koadrila berekoak, baina hauek elkarrekin hazi ziren. Gero ere lagun izaten jarraitu zuten, baina Iñigo bakarrik bizi zen pare
|
bat
kale beheragoko etxe zahar erdi erori batean eta ez genuen harreman handirik, ez zidan ezer kontatzen; nahikoa genuen nork bere arazoekin. Urteak dira ez dudala Ander ikusten, hori bai.
|
|
|
Ze katu bat hasi da gurekin paseatzen. Katu
|
bat
kalekoa. Eta asko beldurtzen zen katua txakurrekin.
|
|
2006
|
|
|
Hanka
|
bat
kalean neukan eta bestea etxeko atarian. Biak kordoka sentitzen nituen alkoholaren eraginez, albo batetik bestera.
|
|
|
Dokumentazio sakonik ez badago ere, herri jakituriaren arabera, ba omen zen beste jauregi
|
bat
Kale Handian, 1794ko abuztuaren 30ean, Frantziako Konbentzioko gudarostea Ondarroaz jabetu eta sua eman ondoren desagertua. Uste gabe, gorago aipatu dugun garbiketa lanetan ari zirela, jauregi izandakoaren harrizko hezurrak bistaratu zituzten.
|
|
2009
|
|
|
5 Hiribideko denda garestiek eskaparate argituak erakusten zituzten. Polizia bikote bat errondan zihoan; taxi hori bat gelditu zen paperezko poltsa betea zeraman gizaseme luze
|
bat
kale ertzean jasotzeko. Bozina joz igaro zen auto handi bat.
|
|
|
Beste zarata
|
bat
kalean. Ohikoa, orduko hartan.
|
|
|
Gero, begiak are gehiago zabaldu eta azken hatsa eman zuen; Domingo, lagunaren burua bere besomotzaz hartua zuena, hitzik gabe geratu zen hasieran; hiruzpalau segundo geroago, berriz, barru barruko negarrari ekin zion; handik bospasei segundora, azkenik, beste kanoikada baten inpaktua entzun zuen, hiru
|
bat
kale haratagotik etorri eta Domingo altxarazi zuena, baita ezker eskua gorarazi ere; gero, aldamenean zituèn taldekideei ezin ozenkiago esan zien, amorruaren amorruz:
|
|
|
Usoei begira dago pertsona
|
bat
kalean. Zikinak dira, erabat herren daude bi.
|
|
|
Gero, begiak are gehiago zabaldu eta azken hatsa eman zuen; Domingo, lagunaren burua bere besomotzaz hartua zuena, hitzik gabe geratu zen hasieran; hiruzpalau segundo geroago, berriz, barru barruko negarrari ekin zion; handik bospasei segundora, azkenik, beste kanoikada baten inpaktua entzun zuen, hiru
|
bat
kale haratagotik etorri eta Domingo altxarazi zuena, baita ezker eskua gorarazi ere; gero, aldamenean zituèn taldekideei ezin ozenkiago esan zien, amorruaren amorruz:
|
|
2010
|
|
|
Baina beste gauza bat bilatzen dut dagoeneko: demagun Barojaren nobeletako protagonistetako
|
bat
kaletik zihoala, nobela iraganean kokatua dago?, auskalo zertara. Hala, bada, baldin eta kaletik bazihoan, bazihoan, eta hortxe joan zaigu protagonista, beste eszenatoki batean, demagun lagun baten etxea dela?
|
|
|
Baina beste gauza bat bilatzen dut dagoeneko: demagun Barojaren nobeletako protagonistetako
|
bat
kaletik zihoala —nobela iraganean kokatua dago—, auskalo zertara. Hala, bada, baldin eta kaletik bazihoan, bazihoan, eta hortxe joan zaigu protagonista, beste eszenatoki batean —demagun lagun baten etxea dela— sartu arte.
|
|
2011
|
|
|
Orduan ikasi nuen badaudela lotsarazten gaituzten maitasun historiak ere, nahiz eta Moranek ez zituen bere liburuan bildu. Etxera gonbidatu ninduen, baina pare
|
bat
kale lehenago aparkatu zuen autoa eta gerritik oso modu nabarmenean helduta eraman ninduen auzoan barrena. Ilunabarra zen, ez zebilen jende askorik kalean, baina ni guztiz deseroso sentitu nintzen, ez inork ezagutuko ninduelako, auzo horretan ez bainuen lagunik ezta ezagunik ere, baina bai ikuskizun merke bat ematen ari ginelako eta nik ezer gorrotatzen badut horixe delako, hizpidea jarri edo zeresana ematea.
|
|
2012
|
|
|
Autoa ibaiaren ondoan aparkatu eta pare
|
bat
kale ibili zituen herriko merkatura ailegatzeko; haizea zebilen indartsu, haize epela, eta horrek deseroso jartzen zuen. Azkenean, supermerkatu batean sartu zen, bertan gauza guztiak errazago aurkituko zituelakoan.
|
|
|
Ez dakit nola egin nahiko duten, zeren eta ezkertiar batek aspaldian ohartua eduki behar zukeen ordenamendu estatalaren existentziak berak, ez eskolak bakarrik, bere izate hutsarekin soilik, etengabeko doktrinamendua suposatzen duela (hegoaldeko gure kasuan doktrinamendu espainolista): doktrinamendua da guardia zibil pare
|
bat
kalean uniformatua; doktrinamendua da beti Estatuaren aurkezpena bera, geografiaren determinaziotik Gorteen arkitekturara, epaitegien eraikinak eta kaleen izenak, Armada eta Armadaren paradak (aparteko egokiak bake hezkuntzarako, eta horregatik telebista eta irrati guztietatik hedatuak), Konstituzioaren eguna (Estatutuarena ere bai orain?), bandera, nazionala, eta sinbolo nazionalak oro, kirol selekzio nazionalak, festa nazional elizako nahiz politikoak, postako zigiluak berak, erregearen hitzaldi telebistatua, edo haren edozein agerraldi lorios, Patxi Lopez Lehendakaria zezen korrida gozatzen edo euskaraz agurtzen, etab., etab. Estatuan dena da doktrinamendua.
|
|
|
–Bueno, mendi mendian, ez. Pixka
|
bat
kaletik, herritik aparte. Badakizu, Krutziagako bidean gora, bi hiru kilometrora dago gure etxea.
|
|
2013
|
|
|
Lehen, gurasoak oraindik elkarrekin zeudenean, normalean afari garaian kontatzen nituen beraiek jakitea nahi nuen gauzak. Ez beste munduko ezer, baina tira, kuadrillakoen berriak, laneko gorabeherak, baina ñabardura gehiegitan sartu gabe, proiektu berri baten ildotik norabait egin behar nuen bidaiari buruzko azaleko konturen bat adibidez; aspaldian ikusi gabeko lehengusu eta familiartekoren
|
bat
kalean ikusten banuen, hark esandakoak; zuri buruz ez nien inoiz hitz egiten.
|
|
|
Eta zero eguna heltzean, guztiak txistuka esnatzen ziren, irribarrez besarkatzen zituzten barruan gelditzen ziren kideak eta promesak egiten zituzten, denak kalean zeuden egunean mozkor galanta bilduko zutela zin eginez. Eta kaletik poztasun oihuak heltzen ziren kartzela barrura, abesti herrikoiak, tarteka akordeoiren baten doinuak ere bai, eta unibertsitateko irakasle
|
bat
kalera atera zen egunean, etxafuegoak ere bota zituzten.
|
|
2014
|
|
|
–Serenata bat, esan zuen Henryk?. Soldadu pila
|
bat
kalean elkarturik, egunkariaren kontra aldarrika.
|
|
2015
|
|
|
Hormonala. Arrain
|
bat
kale erdian utzi, eta berehala azaltzen dira bazter guztietatik ordura arte ikusi ere egin ez dituzun katu gosetiak. Eta baita piztia handiagoak ere, egin zuen bere artean Yonathanek, Kikeri begira.
|
|
|
Herria ezezaguna zaio bestela ere. Lau
|
bat
kale atzerago zakur bat ikusi duela uste du, baina ez dago oso ziur. Parke baten aldamenetik pasatzean, urrutira, mozkor talderen baten errieta eta barreak ere entzun ditu.
|
|
|
joera nabarmena izan ohi zuten: dantza, festa eta adiskideen arteko limurkeriak ezinbestekoak omen ziren, eta askotan nahikoa izaten omen zen pertsona gazte
|
bat
kalera irtetea oihuka eta jauzika, lehen gaixotasun hori pasatu eta sendaturik zirela uste zuten hainbat ere katean jarri eta dantzari emateko. Musikariak eta dantzarako musika ezinbestekoak ziren gaixotasuna sendatzeko, uste baitzen bestela hil egin zitezkeela gaixo koitadu haiek.
|
|
|
Muturra zimurtu, eta beltza deitzen diote, Omarrek jakingo ez balu bezala beltza dela. Gordin mintzatzen zaio jende
|
bat
kalean, krudel; eta min hartzen du. Etorkinak eurei lana kentzera etortzen direla leporatzen diote; edo pisua ordaindu beharrik ez eta laguntzetatik bizi direla; gizarte segurantza pagatu ez baina abantailez probesten direla; hirugarren mundutik gaixotasunak ekartzen dituztela; hemengo medikuez baliatu nahi dutela; lanera ez eta lapurtzera etortzen direla.
|
|
|
talde
|
bat
kalean edo espazio publikoetan egotea
|
|
2016
|
|
|
–Hartu behar duzu, Monsieur, azaldu zidan dendako ateraino lagunduz eta jarraitu behar nuen kaleko bidea erakutsiz?, aurrena ezkerretara, mais prenez garde, bi kantoi daude; mesedez, har ezazu bigarrena. Orduan ibili apur
|
bat
kalean behera eta eliza bat ikusiko duzu, eta eliza parean zaudenean, zuretzat traba handia ez bada, zuzen jo eskuinetara, eta bide horrek eramango zaitu Pont Neufeko oinera, iragan duzuna, eta han edozeinek erakutsiko dizu bidea atsegin handiz.
|
|
|
Baina ez: utz dezagun bere horretan, inprobisazioak ere badu-eta bere xarma; ez dakigu oraindik zer egingo duen Alsinak, non lo egingo duen, zer jantziko, nola garbituko, baina asmatuko dugu zer edo zer, zaila da hiritar amerikar
|
bat
kale gorrian hotzak akabatzea, gainera nobelak ez luke aurrera egingo, eta irakurlea konturatuko zen honezkero ez zaigula hitz jarioa falta, bestela ez ginen 208 orrira iritsiko.
|
|
|
Eugenio Montale poetak zioen bezala, egiaren baten erdian jarriko gaituen hari askatu berri bat topatzea da esperantza hemen, naturaren hutsegite hori, munduaren puntu hil hori, zeinean gauzek beren azken sekretua traizionatuko diguten. Orain fikzioa eta orain errealitatea zapaltzen doan bitartean, begi bat liburuan eta begi
|
bat
kalean, hatz puntekin igartzen du aurkikuntza hori bidaiariak hemen, eta antzeko aurkikuntza bat deskribatzen du John Cheever idazlearen Igerilekua ipuinak ere.
|
|
|
fikzioaren eta errealitatearen bidegurutzea da hau. Oin
|
bat
kalean eta oin bat liburuetan duela dabil hemen dabilena. «Kixote hil zen egunean ETAk berea amaitu zuen».
|
|
2017
|
|
|
–Ba, jende pila
|
bat
kalean, zerbaiten kontra protestatzeko.
|
|
2018
|
|
|
Goiko gela honetara etorri naiz, bada, non eguneko ordu honetan eguzkiak finki argiztatzen baititu hormako papereko loreen formak. Bi ohe elkartu daude, eta tamaina ederreko leiho pare
|
bat
kale aldera. Komuna non zegoen galdeturik, andreak herabeki erantzun dit gelaren pareko atean dagoela eta ez dela ur berorik izango afalondora arte.
|
|
|
–Oraintxe kontatuko diguzu, azkena baino ez da falta, Generoa 9,5 Ezin ukatu aspaldiko notarik onenak direla, baina gure hezkuntza ereduan denok daukagu argi azterketetan lortutako zenbakiak ez direla dena, osoko hezkuntza emateko gaudela hemen. Eta gure ikasle
|
bat
kalean gure erakunde biodemokratikoei aurre egin eta jabetza publikoa suntsitzeagatik atxilotzen dutenean, argi geratzen da zerbait txarto ari garela egiten edo zerbaitek ihes egin digula. Eta badakit, jakin, egoera emozional hauskorrean dagoela, badakit jakin eskolak ahal izan zuen guztia egin zuela neskatila honi AAUN diagnostikatzeko eta horren araberako protokoloak ezartzeko...
|
|
|
Bezperako gertakizun guztiak bata bestearen atzetik etorri zaizkio orduan eta, une batez, begiak itxi ditu ostera ere. Tximeleta
|
bat
kale kantoiko farolaren inguruan nola, burua jirabira geldiezinean nabaritu du. Whiski gehiegi edaten duenean bezalaxe sentitu da bat batean, zorabiatuta.
|
|
2020
|
|
|
Gero, bai Gorri eta bai Txueka, biak kalean zeudenean, etakide nafar horietakoren
|
bat
kalera atera omen zen, eta Gorrik Txuekari proposatu hari bisita egitera joatea, herrira. Txuekak susmoa du Gorrik horrela bilatuko zuela ETAn sartzeko bidea.
|
|
2021
|
|
|
Ehun bat metro honantzago, neska
|
bat
kalean geldirik, prostitutengandik gertu.
|
|
|
Sufrimendu dosi txiki
|
bat
kale terroristarentzat.
|
|
|
irribarre jantzi
|
bat
kale ertzean aurkitu
|
|
2023
|
|
|
Ama kantuan hasten da pianoan; Martina ere kantari hasten da, edota flauta jotzen; ahizpak biolina hartzen du, eta aitak oboeari ekiten dio. Udan, leihoak zabaltzen dituzte, auzokoek ere disfruta dezaten, inoiz baten
|
bat
kalean dantzan ere hasi da. Baina egia da lantzean behin auzoren bat etorri dela kexaka.
|
|
|
Beste berripaper
|
bat
kalean jarriz proiektuari jarraipena eman genionez, hurrengo egunkaria ere geuk egiteko abiapuntua ezarri genuen. Egunkari berria plazaratzeko egitasmoa gizarteratu genuenetik, kazeta berria bultzatzeko kanpainarako plataforma eraginkorra ere izan zen Egunero.
|
|
|
Zorionez, Egunero sortu zenerako, Egunkaria sortu zenean baino azpiegitura txikiagoa behar zen egunkari
|
bat
kalean jartzeko. Itxiera 2003an beharrean 1990ean gertatu izan balitz, askoz zailagoa izango zen, baldintza horietan, beste egunkari bat ateratzea.
|