|
2002
|
|
|
Par. Eta bi gauza hekien artean bertzeren
|
bat
ipiniez geroz, hirur gauza izanen genituke, arean; bi ukhipen soilik, ordean.
|
|
2003
|
|
|
Emakumea ohean eratzan eta haren aurrean, mugimenduetan sentsualtasun apur
|
bat
ipiniz, guztiz erantzi zen. Arantxak agerian geratu berri zenari begiratu zion, barrutik urduri zegoela.
|
|
2004
|
|
|
Hozbera da Santi, ta ur berozko poltsa
|
bat
ipini dio ohe barrenean bere emazteak.
|
|
2005
|
|
|
" Ez daki zelan burutuko duen ipuina, eta segurasko ez du gehiago ukituko, amaigabe utziaz. Hasiera eta amaierarik ez duen errealitateari hasiera eta amaiera
|
bat
imintzea da literatura. Baina amaierarik eza ez al da amaiera mota bat?
|
|
2007
|
|
|
Arrazoi sendoak daude Mitxelenaren argudioaren alde. Gramatikako adibide
|
bat
ipintzeko, bizkaieraren ezaugarri agerietako bat egin aditz laguntzailea dugu (subjuntiboan, ahaleran eta aginteran erabilia). Beste euskalkietan aditzeko ezaugarri berezitzat hartzen da* ezan aditz laguntzailea; baina bizkaiera zaharrean ere ezaguna zen aditz hau (ezazuz), denboraz desagertu izan bada ere.
|
|
|
hogeta lau orduko jesarraldia, baina ailegau arte bentanearen bestaldetik agerten jatzuna gozeteaz ganera, badago zereginik: afalduten emon deuskue, bideo
|
bat
imini, goizeko bostetan gelditu komunera joateko. Eta goizeko zortziretan armozua jateko gelditu:
|
|
|
Gauean futbol partidua egon da telebisinoan, inportantea da, antza. Izan be, plazan pantaila handi
|
bat
imini dabe, eta jente asko batu da.
|
|
2009
|
|
|
Pello senarrak erantzuten dio esanez, ohera baino lehen zeregin bat duela egiteko. Zeregin hori bete ondoren atzera egiten dio emazteak galdera bera, eta senarrak berriro erantzun, beste zeregin
|
bat
ipiniz. Hala kateatzen dira lan edo zereginak, harik eta eguna argitu eta oherako berandu izan arte.
|
|
|
Lobedartxu
|
bat
ipini neutsen bular bien erdian linda damea loak daroa bosteun legoa bidean.
|
|
|
Tenpluaren barruan gorpua ez egoteak, formalismo gehiagoko praktika liturgikoa erakarri zuen, eta horrek 60ko hamarkadara arte iraun zuen. Horren arabera, elizaren erdian, presbiterioko harmailen aurrean, defuntuaren hilkutxa islatzen zuen hil armazoi
|
bat
ipintzen zen, katafalkoa deritzana.
|
|
|
Gomutatu gura zen hildako bakoitzeko kandela
|
bat
ipintzen zen gutxienez, haren arimari argi egin ziezaion. Ortusantuan ere, antzina, argi edo kandela bat isiotuta uzteko ohitura zegoen, kaperan sarri, arimari argia egiteko helburu berberaz.
|
|
|
Kolore beltzeko arropekin batera zuriak tartekatzen hasten ziren. Gizonen kasuan, zinta beltz
|
bat
ipini ohi zuten besoan, egungo futbol jokalarien modura, gabardinaren edo jakaren gainetik.
|
|
|
Belarra egurrezko oinarriaren gainean zabaletik itxira estutzen hasi aurretik, egur makila
|
bat
ipintzen zitzaion goitik behera. Gogor jo behar izaten zen erdiko makila, eta bere inguruan ipintzen zen belarra.
|
|
|
Gogor jo behar izaten zen erdiko makila, eta bere inguruan ipintzen zen belarra. Amaitzeko makilaren gainean, metaren gailurrean zakuren bat edo plastikoren
|
bat
ipintzen zitzaion. Izan ere, bazterretatik jotzen zuen euriak ez ei zion kalte handirik egiten metari, ondo estututa egonez gero.
|
|
|
Aurretik galgatzeko balio zutenei hagatxoa ipintzen zitzaien. Atzetik egitekoei, ostera, burdinazko kuadra
|
bat
ipintzen zitzaien atzean eta kordel bati tira eginez funtzionatzen zuten. Aurreko galga izaten ei zen praktikoena, gurdizainak eskurago zuen eta.
|
|
|
Osatzeko kura egiten zuen Juanek: garbitu, desinfektatu, algodoitxo batekin zauria orbantzeko botika eman, kartoi
|
bat
ipini eta erredura lasaitu egiten zion piztiari.
|
|
|
Orain urte batzuk arte, ziri, zie, batek eusten zion egiturari harria altxatu eta buelta eman artean. Baina behin apurtu egin zen, eta ordutik burdinazko torlojudun sortija
|
bat
ipini du Patxitok. Orain ondo eusten dio harriari.
|
|
|
Umeari oinez irakasteko, behin katuke hasi eta gero, painelu antzeko
|
bat
ipintzen zitzaion besapeetatik; nagusiak paineluari eutsi eta ibiltzen hasten zen seina. Beste batzuek eskutik oratuta laguntzen zioten umeari lehenengo pausoak ematen.
|
|
|
Hori, mugarria mugituko balitz ere, lurren banaketaren posizioa edukitzeko eta, batez ere, ondoan dagoen harri handiagoa mugarria dela adierazteko erabiltzen da. Bestetik, mugarriaren azpian ikatza edo teila zati
|
bat
ipini ohi zen. Lekukoek diotenez, ikatzik ez zegoenean sartzen ei zen teila, baina euren gomutan teila, talle, izan da erabiliena.
|
|
|
Ilundian isiotzen zituzten suak. Batzuek panpina moduko
|
bat
ipintzen zuten zaborreri motroiloaren gainean, erdiko palu bati lotuta, eta sorgina zela esan ohi zuten.
|
|
|
San Juan eguneko goizaldeko garoarekin ilea busti eta ebakitzen zuten beste batzuek. Eta beste ohitura bat izaten zen aurreko egunean bentanan baso handi
|
bat
ipintzea, bertan garoa batu eta eguerdian edateko.
|
|
|
Gerora, meza Marutxeaga eta Iketza etxeen arteko landan egiten hasi ziren. Eta Iketza etxeko horman mahai
|
bat
ipintzen zuten Mungiako abadeak erritua egin zezan. Sasoi horretan ez ei zen Andre Mariarik egoten mezan.
|
|
|
1950 izaten zenez ohikoena, errefortzua ipintzen zitzaien sarritan. Abarkari plantillatxo
|
bat
ipintzen zioten oinaren eta zolaren artean oina hobeto babesteko. Erabili izan dituzten guztiek bat egiten dute gauza baten, benetan oinetako labanak zirela, goizeko garotan batez ere.
|
|
|
Gurutzi Arregi ikertzailearen Ermitas de Bizkaia laneko bigarren liburukian dago desagertutako ermita horren gaineko zenbait berri4 Francisco Mattheo Agiriano y Gómez izeneko gotzainak erauzteko agindua eman zuen 1791 urtean. Ganora barik zegoela eta, bota, bertan gurutze
|
bat
ipini eta han zeuden santuen irudiak apurtu eta ostean Lemoizeko Andra Mari elizan ehortziak izan zitezela agindu zuen.
|
|
|
Behin txerria ondo oratuta, labanarekin ebakia egiten zitzaion saman. Aberearen samako ebakiaren azpian
|
bat
ipintzen zen, odola batzeko. Baldera isuri ahala eskuarekin eragin eta estutzen zuen odola etxeko andreren batek.
|
|
|
Gorpua zegoen gelan izara zuri
|
bat
ipintzen zuten mahai baten gainean. Izararen gainean ataute edo hilkutxa ezartzen zen, atautik baldin bazegoen; ezpabere gorpua bera ipintzen zen beste barik, eta alde bietan kandela isiotuak.
|
|
|
Etxeko portalean banku luze bat, edo mukur luze
|
bat
ipintzen zen trabesean eta haren gainean egokitzen ziren garia jotzeko harlauzak. Lau harri ipintzen ziren atarien berri izan dugu, eta harri bakoitzean gizon bat egoten zen.
|
|
|
Zenbat eta bero handiagoa egin, hainbat eta errazago izaten ei zen garia jotzea. Izara handi
|
bat
ipintzen zen portalean, galautsek kanpo aldea zikindu ez zezan.
|
|
|
" Oilotxu honeri hasi zan bere kolkoagaz berbetan egunean baten emon izan deutsat jatekoa, eta arrautza
|
bat
ipinten izan deust. Birritan emongo deutsat, bai?, eta bi ipiniko deustaz honezkero.
|
|
|
Eta Txinpasek ahots txarra eukiko eban baina, bihotz
|
bat
ipinten eban kantuan, bihotz bat! Eta ostean, jakina, ardao txurruplanplina klin klan, klin klan barrura.
|
|
2011
|
|
|
barria erosi aurretik, zaharrari iraunazotea zan kontua. Lehenago, guardasol bat erosi eta bizitza guztirako izaten zan; lapiko eperdi bat zulatzen bazan, hojalatazko txapla
|
bat
ipinita konpontzen zan, eta halantxe beste tresna askogaz.
|
|
|
Ume bat hilda jaio ei zan eta etxeko teilatuaren parean, itoginpean lurperatu ei eben. Harri edo teila
|
bat
ipini ebela umearen gorpuaren ganean, lekukoak ez dauka akordu garbirik zer izan zan, baina guztiz antxinakoa dan ohitura horren gomutea akorduan dago oraindino.
|
|
|
Hiru meza egoten ziran. Heriotzea sinbolizetan eban estandarte
|
bat
ipinten zan eleizan, hazurren eta kodainearen irudiak bertan agiri zituana. Domu Santuetako prozesinoan abade eta monagiloek ikur hori eroaten eben prozesinoaren aurretik.
|
|
|
eguneko beharrak amaitu eta etxera ailegetan ziranean, eta iluntzean beluenez be bederatziak inguruan. Kazularen
|
bat
ipintea izaten ei zan ohikoena: patatak saltsaberdetan, tortilla txu bat, arrautza prijiduak...
|
|
|
Odol isuriren bat jazoten zanean, bare
|
bat
ipinten zan zauriaren ganean. Eta isuria handia bazan, barriz, gaixoa odolutsitu ez eiten, aramu sarea lotzen jakon torniBerakatza zauriak osatzeko erabilten zan. kete modura.
|
|
|
Kaskailluek harrapetea sarritako kontua zan lehenago, batez be mutikoen artean. Orratz bateri bueltea emonda, haria eta palu
|
bat
ipinita harrapetan ebezan kaskailuak. Aurreko bien ganera, angillek, aingirak arrantzatzea be kirol ezaguna zan Busturiko mutil makarren, bardingoen artean.
|
|
|
Umea ur bero edo epelagaz garbitzen zan gero eta kuman ipini. Lehenagoko sehaskak mihimenaz edo zumetzaz eginikoak izaten ziran, etxekoek eurek eginak gehienetan, eta ohialtxu
|
bat
ipinten jaken azpian, behea apatzago izateko. Lehenengo ume gurditxuak itsasotik etorri ziran, itsasgizonek ekarrita.
|
|
|
Abadeak orioa, gatza eta ur bedeinkatua isurtzen eutsazan seinari. Buruan painu
|
bat
ipinten eutsan, lekukoek purifikadora esaten deutsiena. Orduko bateoetan, aberatsenenak edo izan ezik, ez ei zan gozokirik jaurtiten oraingo moduan.
|
|
|
Ba tzuek Erramu egunez eta beste batzuek San Juan egun berean eleizara eroanda bedeinkatzen eben kargillie. Suaren moltsoaren erdian zutardatz modura ipinten zan makilearen puntan, sorgina sinbolizetan eban andrakila
|
bat
ipinten zan etxe batzuetan. Eta ohitura horrek zerikusia dauka, San Juan bezperan, Doniane gauaz kantetan ziran kantakaz.
|
|
|
Kruseluak, kurtzuluek, orioagaz tela
|
bat
ipini eta metxea bustita argi egiten eban. Kurtzulue gauetan erabilten zan, baina aurrekorik be ez ei zan ia ikusten.
|
|
2012
|
|
|
Gizonezkoa trajeagaz jantzita eta andrazkoa baltzik, mantila eta guzti. Orduan ezkontzeko momentuan, belazinoaren erritua egiten zan, eta ezkongaiei estalki moduko
|
bat
ipinten jaken sorbalda eta buruaren ganetik. Eleizkizunaren ostean armozua egiten eben tabernan eta ostean jatordua etxean.
|
|
|
Horregaitik etxe barria egiten zanean, abadeari deitu eta bedeinkatu egiten zan. Eta etxe barria egin edo teilatua konpontzen zanean, erramu errama
|
bat
ipinten zan gailurrean, eta horren ostean mondxorra egiten zan; hau da, han beharrean ibili ziran beharginei afaria edo bazkai' ia emoten jaken.
|
|
|
Lehenengo zatitu, eskegi, loteak egin eta subasta moduko bat egiten zan. Oinarrizko prezio
|
bat
iminten zan, zan. Hori guztiori nahastau eta ur epela botaten jakon.
|
|
|
Oinutsik parau eta kaderakaz zapal zapal egiten zan uruna. Urun kapa
|
bat
ipini, ondo zapaldu eta gatza botaten jakon ganetik. Gero beste urun kapa bat, eta holantxe kaxea betetu arte.
|
|
|
Buztarriaren azpian galtzuz beteten zan bigungarri moduko
|
bat
ipinten jaken; eta buztarriaren ganean ardi narruagaz eginiko kapea. Narruzko fronterak eta lanazko borlak bere lagungarri izaten ziran, batez bere begiak eulietatik babesErrementaria erradurea ipinten. teko.
|
|
2013
|
|
|
Historiako liburuetako izan dira kasu honetan iturria. Antza danez, XVII. mendeko agirietan jasota dago gizon batzuk, arpegia ez ezagutzeko sur handi
|
bat
ipinita, andra eta umeei bildurra sartzen ebilzala puxikak eskuetan hartuta. Merkatura joaten zan jenteari, ganera, arranak ostuten eutsiezan.
|
|
|
Erreduretan orio gordina emoten eben; zaldarretan gatz bako urdai zati
|
bat
ipinten eben; guntzurrunak garbitzeko txiza bedarrak; golpe bat hartu ezkero, ardaoagaz eta azukereagaz igurdi eta holan ez ei dau baltzunerik urteten.
|
|
2015
|
|
|
Saizarbitoriarena izan daitekeen beste testu batek bi maitaleren ibilera irudikatzen du, eta paseoan doazela elkar hartzeko ibilbidea deskribatzen da, lehen ukitu ia ausazkoetatik elkar besarkatze suharreraino. Urrats bakoitzari izen
|
bat
ipintzen dio: " Bertizeen musu zoroa"," Biligarroen habia"," Elurrezko hatzaparraren hotzikara" eta abar.
|
|
|
Eleizbarrutiak gero eraikuntza hori kongregazino bateri saldu eu tsan, gabrielinoai. Horreek hor kolegio
|
bat
ipini eben, instituto antzeko bat, eta hamar hamabost urte egon zan ikastetxe lez 1945etik hasita. Geroago, Franco hil eta lasterrera, EAJk erosi eban edifizioa.
|
|
|
Orri handiko bedarra zan; apur bat berotu, azala kendu eta ha ipinten jakon zaldarrari gainean, zoldu eiten. Orkatilea edo eskubitorra okertu ezkero, zantiratua egiten zan zanbedarrakaz'. minduta egoan partean trapu
|
bat
ipini eta orratzagaz josi; azkenean, kurutzeak egin eta trapuari mosua emoten jakon. Zantiratuak personei zein ganaduei egiten jakezan, eta hauxe esaten zan:
|
|
|
Gauza bat da ortua eta beste bat soloa. Ortuan, jenero bat kendu eta beste
|
bat
ipinten zan: piperra, tomatea, azelgea, azea, porrua...
|
|
|
Danen ganaduak egoten ziran bertan apuntauta eta tasauta. Behi barriren bat erosten zanean, bide kurutzea edo leku jakin
|
bat
ipinita egoan, ganadua hara eroan eta ermandadekoek ikusi eien. Txahal
|
|
2017
|
|
|
Testil arloko lantegi
|
bat
ipini behar dogu Gernikan.
|
|
|
Ondoren, jantzigintza (konfekzinoa) ikasten hasi nintzan. Horretarako, andrazko
|
bat
ipini eustan irakasle. Artistea benetan!
|
|
|
Zenbat aldiz damutu jatan bizikleta dendaren
|
bat
ipini ez izana! Nire mundua hori zan, eta ez ehungintza.
|
|
|
Orduan Pedro Mujika Athleticeko medikua zan, eta Bilbon eukan bere kontsultea. Bertara joan nintzan, azaldu neutsan zer gertatu jatan, eta tratamentu
|
bat
ipini eustan. Dana dala, bardin jarraitu neban.
|
|
|
Bizikletea eroateko erabilten neban. Lagun batek egindako parrila antzerako tramankulu
|
bat
ipini neutsan eta karrera batzuetara bizikletea han ipinita joaten nintzan. Gero, Lambretta bat erosi neban neu ibilteko.
|
|
|
Harrezkero beste auto batzuk be euki dodaz, baina orain, aspalditik, autobusean nabil, zorionez etxe ondoan daukat geltokia eta. Udale txean nengoala makina bat ahalegin egin neban auzoan autobus geltoki
|
bat
ipini egien. Azkenean, neuk ezer jakin barik, gauetik goizera, hauteskunde batzuen aurretxoan egin eben...
|
|
2021
|
|
|
Amama Martzelina eta aitita Gabriel, aitaren gurasoak.
|
bat
ipinten ebela, aurretiaz adostutako mezu eta erantzun klabeen arabera. Adostutako abisua baietza bazan, izarea ipiniko eben hain egunetan, goizetik arrastira.
|
|
|
Beste neskak ziran epaile egiten ebenak. Zarrastadea urrinen heltzen zan harri koskorraren ondoan, marka
|
bat
ipinten eben, bata bestearen atzetik. Proba hori egin eta gero, noren harri koskorra egoan urrinen ikusten zan.
|
|
2023
|
|
|
Dolua erakusteko, andrazkoak baltzik janzten ziran goitik behera; gizonezkoek, barriz, zinta baltz
|
bat
ipini ohi eben besoan, gabardinearen edo jakearen gainetik. Eta dibersinoa eta jolasa alde batera ixten ziran, eta gomuta mezeagaz batera amaitu ohi zan.
|
|
|
Behin txarria ondo oratuta, mahaitxoaren ganean etxun eta ebagia egiten jakon kutxiloagaz saman eta odolustu. Ebagiaren azpian
|
bat
ipinten zan, odola batzeko; eta, baldera isuri ahala, eskuagaz eragiten eutsan etxeko andraren batek, gogortu ez eiten.
|
|
|
Forutik, Elantxobetik, Muxikatik eta inguruko ganerako herrietatik be kuadrillak etorten ziran orduko denporan Arratzura, eta fama itzela hartu eban. Doan banatzen eben, eta pote
|
bat
ipinten eben bakotxak borondatea emoteko. Gehienetan bardindu egiten zan gastua.
|