|
2010
|
|
|
Musika
|
bat
heldu zen hoteleko goiko leiho batetik, segituan ezaguna egin zitzaidana. " Gure kanta da, David", esan zuen Teresak gora begira.
|
|
|
1790ean udala, alkatea buru, eta gainerako kargudunak
|
bat
heldu ziren idazkari bat gehiago izendatua izan zedin eskatzeko. Eskaeran, aukeratua zuten hautagaia Rafael de Ororbiaageri zen, bai eta aukeraren arrazoiak ere, bertakoa zela eta euskalduna, herrian ohiko zen mintzaira ezagutzen zuela, alegia:
|
|
|
Teoria hau guztiz ezbaian eman dute euskalariek, baina harrigarria da John Foster bezalako genetista, Europako populazioaren genoma aztertu ondoren,
|
bat
heldu dela jendea Pirineoetatik Europa osora zabaldu zela esaterakoan (B).
|
|
|
Elkartearen hizkuntza atalak aspaldiko nahia eta beharra zen Euskararen akademia sortzea helburu hartu zuen segidan. Elkartearen ekimenez, Bizkaiko Aldundia akademia babesteko tinko agertu zelarik, Araba, Gipuzkoa eta Nafarroakoak
|
bat
heldu ziren segidan eta horrela, jada 1919an, Euskaltzaindiak. hasi zuen bere jarduna, mintzairaren normalizazioa helburu.
|
|
|
Portugesek Douro ibaiko itsasadarra gogoratuz ipini zioten izena, XVI. mendean. 1766an, berriz, George Glass izeneko merkatari eskoziar
|
bat
heldu zen Saharako kostalde hartara faktoria bat eraikitzeko asmoarekin. Eskoziarantz itzultzean, enbarkatu zen ontziko marinelek hil zuten, torturaturik, Saharako desertuan urrea non zegoen esanarazteko.
|
|
|
Mendebaldeko ikerlariek, Raymond Jamousek eta beste batzuek, hainbat ikerketa argitaratu dute gaiaz. Baina ikuspegi emic
|
bat
helduko dela sumatzen da azken aldian, arrifi asko integratu delako historiaren eta kulturaren estudiora.
|
|
|
Egun haietan, Batallon Disciplinario deitzen zen guda taldea antolatu zen Melillan gatibu zeuden presoekin, hala erredentzioa odolez irabaz zezaten. Francisco Ariza izeneko gizon
|
bat
heldu zen Melillara azaroaren 14an, erreserbako kapitaina, beste asko bezala boluntario aurkezturik. Kubako gerlan ibilitakoa zen, 1868 eta 1878 artean, Espainiara itzultzean konspirazio errepublikanoren batean parte hartu eta erreserban geratu zen.
|
|
|
1960tik aurrera, eta batez ere 80ko hamarkadan, belaunaldi berri
|
bat
heldu da berberologiara: Gabriel Camps, Lionel Galand, Salem Chaker, Karl G.
|
|
|
" Monsieur le Representant de lAllemagne!" Eta Victor Hugok dotore: " LAllemagne! Ah Goethe!" Eta hala agurtzen zituen gonbidatuak, harik eta, musde kakanarru, gizen, ibilera baldarreko
|
bat
heldu zen arte, atezainak zioela: " Monsieur le Representant de la Mesopotamie!" Eta Victor Hugo, ordura arte solemne egondakoa, epeldu egin zen derrepentean, tristezia apur batekin esateko:
|
|
|
Iraultza teknologikoarekin eta esklabotzarekin batera, hirugarren faktore
|
bat
heldu zen: lurralde apartatuen konkista eta inperialismoa.1148 Ordura arte esklaboak harrapatu ziren lurraldeetan, europarren esplorazioa, konkista eta kolonizazioa ikaragarri areagotu ziren.
|
|
|
Feria
|
bat
heldu da herrira, Mister Dark duela buru. Herriko jendearen desirak betetzea eskaini dute.
|
|
|
Izuko penintsulako hegoaldeko puntako hondartzara dortoka
|
bat
heltzen zen batzuetan eta sabelez gora geratzen. Itsasoa zakartzen zenean gertatzen zen hori, ekaitzaren aurretik, eta hantxe egoten zen, dortoka, harik eta ekaitza pasatu arte
|
|
|
Nasreddinek haur mukizu sail
|
bat
heldu zaiola ikusi du kalean: hainbatetan bera burlatu dutenak, egun nahi luke haiei lezio txiki bat ematea.
|
|
|
Fite aski, gizaseme
|
bat
heldu zaio:
|
|
|
—Geldi hor, Nasreddin! Uste dut beste
|
bat
heldu dela.
|
|
|
Ezagun
|
bat
heldu zaio, eta galdetu:
|
|
|
Hirian bere diru operazio hola holakoengatik ezaguna den merkatari
|
bat
heldu zaio egun batean Nasreddini bisitan.
|
|
|
Nasreddinen zientzia ospeak erakarrita, estudiante
|
bat
heldu zaio propio Konyatik, zenbait galde egiteko.
|
|
|
Soinekoak erantzi eta, hilobi arte batean arintzera joan da. Ari delarik, non ikusten duen, hauts laino batean, Timur Leng en zaldun tropa
|
bat
heldu dela trostan. Izu batean, altxa eta zabalik dagoen hilobi batean sartu da; zoritxarrez txikiegia da hilobian sar dadin osorik.
|
|
|
Egun batean, gutun bat dakarrela emakume zahar
|
bat
heldu zaio etxera. Aurreneko aldia da holako bat hartzen duena, eta ez daki irakurtzen.
|
|
|
" Arratoiaren urteko" bedatsa hastearekin, Mhin deitu herrira urruneko gutun
|
bat
heldu zen enperadoreren zigiluaz hertsia; postako ofizialak berehala manatu zuen zaldizko bat ilki zedila" Pagoda urre kolorea" auzoraino, ahalik fiteena eman ziezaiola gutun hura andere Lin Bao ri, senarrak igorria zion aldetik. Zerbitzarisa zaharrak bere urrats laburretan zale zale joan zen" Uretan islatzen den zedroa" ren lorategiraino, andere Lin Bao hantxe baitzen oraino aitak ezagutzen ez zuen haur sortu berria artatzen ari.
|
|
|
Daigun egunean jakin zuten enperadoreren ebakia: bada, zaldizko
|
bat
heldu zen" Herensuge Horia" marratua zuten gutun batzuk ekartzera; haietanxe, Zeruko Semek ematen zuen jakitera ezen, harresia, ondoko urteetako lanak amaitu eta, Yunan probintziaraino luzatu egin behar zela.
|
|
|
Kalifa egoera horretan zegoela, ulema entzutetsu
|
bat
heldu zen Bagdadera eta ostiraleko predikua eman zuen meskita nagusian. Harun miraturik egon zen jakintsuaren mintzoaz, eta deitu egin zuen bere aitzinera.
|
|
2011
|
|
|
Baina, egia dena da, nihaurek bertzerik hautatu nukeela. Haize zorrotz
|
bat
heldu zait bizkarrera eta zango mehaketara. Aitzinetik erretzen ari naiz, eta gibelez ikaran nago hotzez.
|
|
|
Keak ez du bakarrik harria belzten. Argazki batzuk egiten ari nintzen, beste auto
|
bat
heldu zelarik. Gaztea kotxetik jaitsi zen, motorra amatatu gabe.
|
|
|
Halako batean, autobus keztatu
|
bat
heldu zen. Ez ziren ezkontzako gonbidatuak, ez baitziren eslaviarrak eta nire aldeko guztiak baikinen orduko.
|
|
|
Bat batean, Mercedes Benz beltz andana eder
|
bat
heldu zen. Emaztegaiaren gonbidatuak ziren.
|
|
|
Etimologia azalpena: Lekuko gutxi ditugu, elkarrekin
|
bat
heldu ez direnak. Mitxelenaren arabera (AV, 19) aintzi, aintzira ‘urgunea’ deituretan eta ainciidatzia azal daiteke, eta, beraz, pentsa genezake hemen Beaintzibia dagoela, hots, ‘beheko aintzirako ibia’ dugula, baina ez da inola ere segurua, besteak beste lehen lekukotasunean zubia dugulako, ez zibia.
|
|
2013
|
|
|
Haren arabera, fraideek libre utzi behar zituzten beren buruaz baliatzeko gai ziren neofitoak, eta aurrerantzean mexikar herritarrak izango ziren. Misioz misio, neofitoei jakinarazi zitzaien buruzagi berri
|
bat
heldu zela herrialdera—Echeandia bera—, haien laguna izan nahi zuena, eta haien eskubideen alde egiteko prest zegoena. Mezu atsegina zen indioentzat, eta San Juan Capistranon behintzat berehalako erantzuna izan zuen:
|
|
|
Zapi batean ogi bat emateko agindu zuen Jeneralak; hura hartu, eta zekarten arraina eman zuten trukean, inolako interesik gabe, eta ematen bukatutakoan, joan egin nahi zutela adierazi zuten keinuka. Haiek joanda, beste kanoa
|
bat
heldu zen bost indiorekin. Kanoa hain zen ondo egina eta bukatua, ezen Noeren ontzitik hona ez baita hoberik eta arinagorik ikusi barbaroen artean, ezta oholak landuagoak zituenik ere.
|
|
|
Behin, inurri
|
bat
heldu zen sendagilearengana, zehazki adierazi ezin zuen ondoez batek jota: hutsune sentimendu moduko bat sentitzen zuen, gehienetan esnatzerakoan; egun guztian zehar nagiak paralizatu egiten zuen, eta lo egiteko orduan, berriz, ezinegon bizian egon ohi zen.
|
|
2014
|
|
|
Hasian hasi jarrai gakizkio Egañari. Bi bertso kantatzen ditu Maialenenak baitira aprepes, ez naiz puntuez ari, ari naiz antzerki estrategiaz, eta hor antzerkian beti, gorputz keinu ñimiño
|
bat
heltzen zaigu, zigarretarekin joko zerbait, irri sibilino egañatiarra, aski uler dezagun: galduko dut baina Felixek merezi du hori.
|
|
|
Istorio ttipi
|
bat
heldu zait gogora hor. Amikuzeko etxetier seme batek kontatua, 1928an sortu zen gizon batek kontatua.
|
|
|
Kultur gaitasunetako transmisioa ez dezakegu ahantz. Beste belaunaldi
|
bat
heldu zelarik dantzazaleek tradizioaren, ez, ohituren pasatzeko axola bazutela ez da dudarik. 1937an Irisarrin," zahar" batek ditu gazteak eskolatzen.
|
|
|
Gure mendiak bizi izan dituen bisita guziekin, populazio ezberdinak aterbetu ditu, izan segari eta mandozain. Labur egin behar da baina Eñaut Etxamendiren istorioak ere hor dira, bordazainak ikusten baitzuen negu minean emazte
|
bat
heldu Agerresaroko errekari goiti, eta hemengo lengoaiarik ematen ez. Horiek oro gogoan nahasi ditut, agoten zakukia, bolanten bizkarreko berdea eta espartinak, begitartea gordetzen dizkiotelarik huntz hostoek edo beste neguko belarrek, zeren gogoan atxiki behar da basanderea xingola mina eritasuna dela, belagileek edo daunatuek bakarrik sendatzen dutena, baina aihen xuriaren beste izena dela ere.
|
|
|
Izena, argumentua hazpandarra zuen Larzabalen antzerkiari hartu zioten. Lan hau eman zuten ere, irudi guti daude garai hartako, baina zatiño
|
bat
heldu zaigu Txomin Hegi eta Janine Urruti, Bordaxuri eta Klotildaren arteko agerraldi kultua ematen. Anbizio handia zuten euskal antzerkiarentzat, garai hartan nehork ez zuen dudatzen EATBn emanen geniola Euskal Herriari antzerki duin bat, eta saiatu dira talde horretakoak gure antzerkiaren goratzera aktorearen bidez. Rol aski aberatsak behar zituzten eta errepertorioan aurkitzen ez zituztelako itzulpenari buruz jo zuten.
|
|
|
Berantak. Urak handiegi, ezin iragan, eta
|
bat
heldu da lasterka, oihuka ibia badela beherago. Botere hartze horiek eta pesimistak, handi usteak eta ustelak kontra jokoa egiten.
|
|
2015
|
|
|
Eta herri garbi eta lasai baten udaberriko arratsaldea zen hura. Autoaren atea irekitzean haize beroaren bafada
|
bat
heldu zitzaidan.
|
|
|
Eten da isilaldi luzea. Etxeko zirrikituetatik murmurio
|
bat
heldu zait. Badii udi atera behar duela.
|
|
|
—Herrira heltzeko errepiderik ez zegoen. Bidexka batetik soldadu taldetxo
|
bat
heldu eta alkateak zeremonia handiz etsaien esku utzi gintuen. Handik beste herri batera eraman gintuzten; bertan harrapatutako iheslari gehiago zeuden.
|
|
|
Halakoetan falangistak fanatikoenak eta odolgoseenak zirela esaten da, baina nago arriskutsuenak zirela botila eskura zutenak, berdin falangista edo karlista edo soldadu baziren. Azkenean kamioi
|
bat
heldu zen, atxilotutako iheslari gehiago zeramana, eta Forte madarikatura itzuli gintuzten. Gure esperoan zegoen lurpeko galeria, ordurako zigor ziegaren erregimenpean jarria zena.
|
|
|
Baina errespetatu ere egiten dut, sujetari berari entelegatzeko neke zitzaion hura". Biografoak ezagutzen zuen delako bertsioa, eta hurbilekoek transmititu diguten hau,
|
bat
heldu dira: Jela arrebaren, Modesto Beperet koinatuaren eta Migel Arraratsen alarguna Tere Pañosen arabera, Migel Jabier, promozioko hirugarren espediente onenaren jabe izanik —Ejertzitoak lehenengo hiru ikasleak igortzen zituen Dibisio Urdinera—, ezin errefusatu zuen Agustin Muñoz Grandesen agindu zuzena.
|
|
|
Laborantzan ere, gosea. Hainbestenarekin, Felix Uharte agertu, zeina
|
bat
heldu baitzen Nafarroak bultzada azkarra behar zuela, maila guztietan gero. Aurkeztu nuen bada ene burua foru diputaturako, eta hautatu egin ninduten.
|
|
|
Jauregiko intrigek emaitza ekarri zuten. Mugimenduko Bulegoa, gobernadore zibila aitzindari,
|
bat
heldu zen Amadeo Marko karismadunarekin. Presidenteordeak orduan mehatxatu zuen, dimisioa aurkeztuko ziola Gobernazio ministro Camilo Alonsori.
|
|
|
Akordioa oso testuinguru zehatzean lotu zen, espainiar Gobernua jakitun zelarik Matesako korrupzioaz, hura izanik Promozio Industrialerako Planera jo zuen nafar enpresetariko bat; afera zen, aduanetako goi funtzionario batek detektatu zuela makinaria testilaren igorpen bat, ez zena
|
bat
heldu deklaraturikoarekin, eta horren ondorioz ikerketa zen abiatu, zeinak agerian utzi baitzuen enpresako arduradunek malbertsatu egin zituztela hamar mila milioi pezetatik gorako balioa zeukaten kreditu ofizialak, eta hori guztia Francoren ministro teknokrata zenbaitzuk jakinean egonki.
|
|
|
Eguzki lore haziak ziren, pepitak, ezta? Zinea garbitzen ari ginela, erratzak eskuan, ustekabean, Guardia Zibilaren jeep
|
bat
heldu zen ikastetxera, kantaldi subertsiboaren antolatzaileez galdezka. Jesuiten batek esan zien okerren bat zegoela, 16 urteko mutikoak ginela eta hitzaldia emateko baimena genuela, ez gintuztela zertan atxiloturik eraman jeep etan, oinez joango ginela.
|
|
|
Ongi da. Baina bat batean kamioi
|
bat
heldu da eta badaramatza bi tona Santiagoko inauterietara! Koino!
|
|
|
" Arrantza egitera etorri nintzen batean, Ñuñoren arrantxoan ohiko zozokeriak erraten ari ginen, tatagua
|
bat
heldu zenean habe batera pausatzera. Ñuño, astapito delakoz izariz goiti, uxatu egin zuen banana azal bat aurtikiz.
|
|
2016
|
|
|
Ertzaintzak, hainbestetan bezala, esan zigun gure bizitza arriskuan zegoela eta indarberritzekoak heldu bezain laster zabalduko zigutela ikastolarako atzerabidea. Beste ertzain saldo
|
bat
heldu zenean sartu ginen, inork entzuten ez zuen musika joaz, ikastolaren esparrura. Orduak eman genituen bertan, gauak eta asperdurak erasotzaileak banandu zituzten arte.
|
|
2017
|
|
|
Arantxa ezagutu nuenean, haize bolada fresko
|
bat
heldu zen gaztaroaren mendi urrunetik, ohartu gabe usteltzen hasia zen nire etxola hartara. Garai hartako antsiak berpiztu ziren nire baitan, eta haien freskotasunaren xerka lotu zidan bidea, neska gazte batekin ezkontzen den agure zahar baten antzera.
|
|
|
1987, irailak 10 Furgoneta
|
bat
heldu da gaztetxe atarira: hiru lagun jaitsi dira bertatik, horietako bat cowboy kapela beltza jantzita.
|
|
|
Australopiteko mota desberdinak izan baitziren eta, geroago, modu berean homo motak. Oraindik gaur egun zientzialariak ez dira
|
bat
heldu australopiteko eta homo mota desberdinen arteko harremanak finkatzeko unean; hala ere, lehenago adierazitako eboluzioaren ildo nagusiak aski garbi daudela dirudi, aurkikuntza berriagoek deuseztatzen ez badute, behintzat.
|
|
|
Modu batean edo bestean, izaki berozale hauek denen arbasotzat hartzerakoan
|
bat
heldu dira guztiak.
|
|
2018
|
|
|
Atzera begira (ez atzeko eserlekuetara, baizik eta nire bizitzara), ETArekin zer ikusia duen nire lehenengo oroitzapena 1985ekoa da, 9 urte nituenean. Ni baino apur
|
bat
helduagoa zen Alfredo Agirre gaztetxoa (14 urte) Xabier karrikan hil zuten poltsa batean ezkutatutako lehergailu baten eztandaren ondorioz. ETAren helburua polizia nazional bat bazen ere, 14 urteko mutilaren heriotzak hiria hunkitu zuen.
|
|
|
" Ez al zitzaizun pakete
|
bat
heldu?" Maiderrek Añesi aurpegira begiratu gabe. Eta Añesen erantzuna:
|
|
|
Haren gibeletik zaldizko talde
|
bat
heldu zen, ezinago galantik apaindua; areago zaldi zuriak, setazko uhalekin, brokatuzko burusi brodatuekin, adatsak izmirrez eta hankak gorriz pintaturik baitzeuden. Printze Tajir aitzinatu arau, haren irudia gero eta nabariago egin zen lur horiaren gainean:
|
|
|
Erran eta, desertu baitatik korri korri ostruka eme
|
bat
heldu zen, etxolako atarian pausaturik arrautza bat errun zuena.
|
|
|
Lehenbizian bera bakarrik joan zen kanoan caribeekin solas egitera. Laburrera, kaiola zenbaitekin zetorren beste txalupa handiago
|
bat
heldu zen hondartza hartara.
|
|
|
Ondotik beste mezulari
|
bat
heldu zen erratera ezen, Sravanabelgola ko tenpluko ximinoak ezin pentsatuzko nonbre handian ugaldu zirela, haien artean bazela bat biziki perilosa, pizti handi bat ile gorriarekin; haren gibeletik joanik, ximino oldeek oihan ondoko etxalde eta herrixkak izuturik zituztela; areago dena, zuhaitzetatik jauzi eginez zaldizkoen gainera oldartzen zirela, eli batean egin ere, non mogolak ez baitziren g...
|
|
|
Behin, bere zaharoari bermaturik, moine
|
bat
heldu zen aztarnetan zegoen aspaldiko tenplura. Harri baten gainean eseri, eta aintzirari so gelditu zen.
|
|
|
1980 urteko irailean, Benito Lertxundi herrira gonbidatu genuelarik, Aezkoako Egunakari, kanta ulertu genuen, oraikoan bai, eta ohartu ginen, bidenabar, gure kezkak eta arazoak
|
bat
heldu zirela Herrian loratzen ari zen kultur eztandarekin. Behin bederen.
|
|
|
Iduri zuen haren eleek erauntsia erakarri zutela; ortoska hasi zuen indartsuki ohi gisan, azantza lehorrak karriketan lehertzen zirelarik leihoetako kristalen dardara sortuz eta argindarra segidan mozten. Giroa
|
bat
heldu zen kontakizunarekin eta, holakoetan, sekulan ez ginen ausartzen solasaldia luzatzen.
|
|
|
Batzar Nagusia, udalak eta kultur elkartea
|
bat
heldu ziren mendien itzultzea eskatzerakoan. 1982 urtean Madrileko gobernuak onartu zuen eskaera eta mendien ustiaketa itzuli zion ibarrari, lehen eskaria egin zenetik 200 urte betetzeko zortzi urte eskas falta zirelarik.
|
|
|
Istorio zahar batean aetzak, unaturik neguko gogorkeriaz, batzarrean bildu omen ziren aterabide baten bila. Hantxe ibili ziren elekan batzu eta bertzeak, eta aiseki guziak
|
bat
heldu ziren: negua sobra luzea zen.
|
|
|
Setazko paraxutak jantziak, gortinak egiteko baliatu zituzten emaztekiek. Geroago Logroñotik militar espainol montio
|
bat
heldu zen eta airekoaren puxkak zatitzen jardun zuten hurren egunetan. Honorio Ibarra eta Alfonso Elizalde mezkiriztarrei hondar haiek guziak herrira jaisteko manua eman zieten eta hauek idi gurdietan berrogei joan etorri egin behar izan zuten.
|
|
|
Uda arratsalde batez Zerrajeroineko atarian geunden solasean, Auritz aldetik kotxe
|
bat
heldu zelarik. Gure parera iritsirik, gelditu zen, itxuraz turista galdu baten aitzinean ginen matrikula alemaniarra ikusirik.
|
|
2019
|
|
|
—Eta lagun hau, aita, hiriko plaza handi honetan ipini dute, bakarrik dabilen baten
|
bat
heltzen denean hona, hemen behintzat ez dadin bakarrik sentitu, ezta?
|
|
2020
|
|
|
Egun haietan, itsasertzetik ibilki, behin pilotatxo urdin
|
bat
heldu zitzaidan oinetaraino. Haur batzuk, alaben adinekoak, jolasten ari ziren harekin.
|
|
|
William Shakespeareren obrako iruditerian oinarrituta, eta Ernest Renanen bidetik, saiakera andana
|
bat
heldu zen gero Georg W. F. Hegelen Izpirituaren Fenomenologiako jabearen eta morroiaren arteko dialektikari eskemak ematera
|
|
|
Beltza oldartu egin zela eta indarka lotu behar izan zutela ondo zigorkatzeko eta girgiluok ipintzeko. Eta horretan ari zirela, beltz lukumi kuadrilla
|
bat
heldu zela, denak batera, Jorgeri girgiluak kentzeko eskatzen. Beltzen iskanbilagatik eta baten bati erasoko zioten beldurrez esan ziela girgiluak kenduko zizkiotela Jorgeri, baina lanera itzultzeko, Jorge ere laster bidaliko zuela harantz, eta halaxe bete zuela hitza.
|
|
|
Desenbarkatu ahala saldu zituzten, kontratu legalarekin. Egun batzuetan beste fragata
|
bat
heldu zen Habanara, Duke of Argyle, 365 kulirekin, 35 hilda ehun eta hogeita hiru eguneko bidaian. urteen bitartean halako 342 ontzi heldu omen ziren Habanara; kalkulatzen da 130 000tik gora kuli ekarri zituztela.
|
|
2021
|
|
|
Kontus oiki,
|
bat
eldu ttuk ta!
|
|
|
(Kontuz horiekin,
|
bat
heldu dituk zatozeketa!)
|
|
|
Imitazio, handinahi eta lehia espiritua
|
bat
heldu zen gizarte erromatarreko eliteen pentsamoldearekin. Baina lehiakortasun neurrigabeak nekagarria izan behar zuen sortzaileentzat.
|
|
|
Ipuinak nor bere barrenera eraman du, dirdiraka dute begirada, eta, oharkabean, irribarrea piztu zaie aurpegian. Horretan
|
bat
heldu dira antzinako greziarrak eta eslaviar herrixketako errezitazioen testigu modernoak: abesti epikoak harrapatu, inbaditu eta liluratu egiten du entzulea.
|
|
2022
|
|
|
—Interesgarriagoa da gure tertulia
|
bat
helduena baino.
|
|
2023
|
|
|
Halatan, Ovandok Afrikatiklehenengoesklabobeltzakekarrarazi zituen azukre kanaberak landatzeko, etabigauzahorietan, sarraskietan eta esklabogintzan, Ovando aitzindaria izan zen Ameriketan. Ovando honek, Alcantarako Ordenako komendadore nagusiak, dozena erdi bat urte iraun zuen Hispaniolako gobernadore, 1509ra arte, orduanbestegobernadore
|
bat
heldu zen eta: Diego Kolon, Kristobalen semea.
|
|
|
Orain koka zitekeen lurralde batean luze, inguruak kurritu beharrak sedentarismoari utzi zion tokia, emeki bazen ere. Ondorioz, adituak
|
bat
heldu dira pentsatzerakoan gizartea orduan denbora libre gehiago izaten hasi zela. Horrek beharrezko ez ziren jardueretan aritzea ahalbideratzen zuen, sekulan baino hobeki esanik, beharra lan hitzaren sinonimoa baita.
|
|
|
" Gizon
|
bat
heldu omen zen zama bat otieikin. Eta esan omen zion ilargiri:
|