|
2001
|
|
|
Jaiotzean ez ezik, ordea, urtero mila
|
bat
emazte hiltzen dituzte senarrek, dotea aurrez esandako epeetan ekarri ez dutelako.
|
|
|
Kexatu zitzaidan Mairos. Ene makurrak eta bakardadeak baizik ez nituela begiztatzen azpimarratu zuen; gizon
|
bat
emazte baten eskutik paseatzen agertzen zen ber zoriontasuna irudikatzen zelako ilusioa neukala beti. Errealitatea ez zela horrela oroitarazten zidan, bikoteak ez ziolako zorionari edo aldizkari arrosetan hedatzen zen amodioari bermerik eskaintzen.
|
|
|
–Malgré sa langue, elle rendait de multiples services... –eta Jainkoaren Mutilak, oroz
|
bat
emazte isila higatu zela salatu zuen segidan, erantsiz, kofesatzea salbu, igandeetako mezak sekula ez zituela huts egiten. Beti hor omen zen hamahirugarren kalbarioaren harri tailuaren itzalean, nehork ulertzen ez zuen hizkuntza batean marmaraz, eskuak gurutzatuak eta burua apalik, egiazko fededunaren plantan.
|
|
2002
|
|
|
“Ezkongaien ezkontzari buruzko argazki erreportaje bat profesional bati enkargatzeak, bere albumetan enkoadernatutako argazkietan islatuta geratu behar duenak, emaitza betebeharra du”, hau da, epaileen arabera, aparteko produktu bat egin eta aurkeztu behar du, eta, are gehiago, ezkontza bat bezain une garrantzitsua den pertsona baten bizitzan. Argazkilariak minuta osorik hartu zuen, eta, estilo oso pertsonala erabiltzeaz gain, argazkietan akats teknikoak zeudela eta erreportajearen zati
|
bat
emazteak egin behar izan zuela alegatu zuen, bera ordu berean beste erreportaje batean zegoelako. Aitzakiarik ez da baliozkoa epaimahaiarentzat, uste baitu “kalitatea kaskarra izateak, orokorrean hartuta, kontratuaren frustrazioa agerian uzten duela”.
|
|
2005
|
|
|
Etxe horretara ihesi etorri emazte batzu, lehen okasionean, berriz doaz beren senarrarekin. Dotzena erdi
|
bat
emazte bere eskuz erail dituen Patrice Alègre batek badu bere emazte fan taldetxoa, presondegira idazten baitiote, xoratuak. Zoazte zerbait konprenitzeBatak ala besteak hutsak egiten dituzte, batak ala besteak barkatu behar beraz:
|
|
2006
|
|
|
Orduan biak lotzen ziran xaboi burbuilaren kolore bizien jirabirari miratuta, airean zintzilik, ilaun, harik eta besteak lez izara bustietan lehertu arte. Emaztea haserratzen zan, hain ziran iragankorrak, eta Kosmek handi bat agintzen eutsan ustekabean, tutua busti eta berehala agintzen eutsan
|
bat
emaztearen erasoaldiari itxaron barik.
|
|
|
De modo que donde mejor se nota la influencia de la tierra en el hombre es en la influencia del hombre sobre la tierra" 470 Ortega-k konparazio harrigarri –eskandalagarri? – bat erabiltzen du bere tesia psikologia pertsonalaren maneran argitzeko: " Como en el individuo es el dato que arroja más profundas revelaciones cuál sea la mujer que elige, pocas cosas declaran más sutilmente la condición de un pueblo como el paisaje que acepta" 471 Herriek hautatu egiten bide dute, non bizi; eta herri batek paisaia bat bizitoki hautatzea, gizonak emazteki
|
bat
emazte hautatzea bezala ei da (herriak berdin pertsonak behin eta berriro!) 472 Agi daiteke, herri batek bere gogokoa ez duen paraje batean(" adverso a los deseos de una raza") bizi behar izatea, eta hura aldatu ere ezin izatea: " entonces se produce en la historia el curioso fenómeno de la emigración, que significa precisamente la inaceptación de un paisaje y el afán peregrino hacia una campiña soñada, hacia una ‘tierra de promisión’ que toda raza fuerte se promete a sí misma" 473 Arrazoibideok bukatzeko (Schelling-ek inspiratuak dira, ikusiko dugu) 474, Volksgeist edo arrazaren arima ortegatarraren premutasun absolutu eta kasik ahalguztidun horrekin geldi gaitezke.
|
|
2011
|
|
|
Larunbatetan, bazkalaurretik, marianito
|
bat
emazteak eta biak, eta bazkalondoren harraskan ontziak garbitu.
|
|
2012
|
|
|
21.00etan, Bilboko alde zaharretik abisua jaso du Ertzaintzak, gizonezko
|
bat
emaztea joka ari zelako. Aurretik ere tratu txarrak jasan izan dituela eta salaketak jarri dituela esan du.
|
|
2014
|
|
|
«Zergatik ez?», Bedaxagarren hitzetan. Hor bada baita ere talde motibatua, hogei
|
bat
emaztek osatua, tartean Amaren Alabak taldekoak. Denak emazteak, hortaz, salbu satanak eta bukaerako Muñeiña azken dantza emanen dutenak.
|
|
|
Dantzari gazte haietako batzuk politak baino politagoak ziren, baina haien arrazako ezaugarri garbiak galdu gabe, ordea. Emakume tsiganeak halako xarma baten jabe dira oro har, eta ingelesak baino xelebreagoak izan nahi duten jaun errusiar handi horietatik batek baino gehiagok dudarik ez du egin horrelako buhame eder
|
bat
emaztetzat hartzeko.
|
|
|
Berrogoita bortz suhiltzaile horiek denak bolondresak dira horietan hamar
|
bat
emazte, eta ofizio arrunt ezberdinetakoak. Nahiz eta gazte batzu berriki sartu taldean, eskuak zabalik onar litzakete laguntzaile gehiago.
|
|
2015
|
|
|
Gu, honezkero esposaturik gaude, bere etxera eramango gaituen ezteien aurretik; bada, hemen ez bazaizkie eragozten pentsamendu hauek gizonekin esposatuak daudenei, zergatik eragotzi behar zaigu guri jakiten ahalegintzea gizon hau nor den, nor den beraren Aita eta zer lurralde den eramango nauen hau eta zein diren emango dizkidala agintzen dizkidan ondasunak, zer izaera duen, nola konponduko naizen hura albait pozen edukitzeko, zertan emango diodan atsegin, eta aztertu nola molda nezakeen neure izaera harenera? Izan ere, emakume
|
bat
emazte ona izango bada, honetan saiatzea baino besterik ez diote eskatzen, beraren senarra oso behe mailakoa bada ere.
|
|
|
Martinek zein Abaituak abandonatuta zeuzkaten eta axaleko harreman bana izan zuten. Gizonen jelosiazko ihardukiaren alde
|
bat
emaztea umiliatu eta errudun sentiaraztea izaten da.
|
|
|
Han beherean ikasi nituen hitz bakar horietarik bat izan zen gizon bat gose eta eman nionean jatera. Beste hitz
|
bat
emazte bat egarri eta eman nionean edatera... Kartsuki jarri nintzen Amodio mintzaira horren ikasten, ahal bezain fite Jesusengana joatekotan.
|
|
|
Jendeak, bereziki emazteak, ez dira berek nahi duten bezala beztitzen ahal, ez segurik kanporat agertu nahi balinbadute... Ainitz tokitan, bada sartze bat gizonentzat eta beste
|
bat
emazteentzat. Ez dira nahasi behar!
|
|
|
Alabainan, Karrikartean bizi den Ramuntxoren ama Jeanine-ren alderat zorretan naiz. Hunek lan egiten du" HERRIA" kazeta hau moldatzen den inprimerian eta nere herriko berrixkak aste oroz eskurat ematen diozkat eta horrek xuxen bere lantegirat eremanez, gisa hortan aste guziz nere berriak agertzen dire parte on
|
bat
emazte horri esker.
|
|
2016
|
|
|
Jainkoaren legeak ez du agintzen herritik Donostiara ekartzeagatik hamaika mila pezeta ordaintzea eta. Berrogeita hamar emango dizkizut eta eros iezaiozu detailetxo
|
bat
emazteari, nahikoa badu eta, koitaduak, zu bezalako mozoloa egunero agoantatzearekin.
|
|
|
Gehienak eritu ziren eta hil. Alvarez izeneko bat gelditu zen gizon bakar, dotzena
|
bat
emazte eta haurren artean. " Ni naiz hemen errege, erran zioten, eta zuek ene zerbitzari".
|
|
2017
|
|
|
Noizetik noizerat, martxoaren 8 edo, plazaratze xume batzu eginez... 1994an, emazteen bozkatzeko eskubidearen 50 urte kari, Baionan" Elles aussi" taldeak forum bat bideratu zuen, zointan 100
|
bat
emaztek parte hartu zuten... Emazteen ixtorio deitoragarria banatua izan zen, bainan" afera" hortan gelditu zen.
|
|
|
Egun biak dira adin altukoak, osagarriz flako, eta pena handiz adierazi dute familiak eta Klubak Jaimeren heriotza. Besarkada tinki
|
bat
emazte Madalenari, seme alaba Leon (Katherine Dennett), Pilar (Jay Shortsleeve), James (Cathy Doherty) eta Cristina-ri (Curtis Padjen); eta sei semetxi/ biloba Cirbie, Antonia, Patxi, Andoni, Mikel eta Amaia-ri. Goian Bego. Joseba Etxarri
|
|
2018
|
|
|
Gizon eta emazte ez dira nahasi behar alabainan! Gela bat gizonentzat beraz eta beste
|
bat
emazteentzat...
|
|
|
Esklaboak behar bezalako izaki hilak zirenez, ugazabak izen bat jartzeak ematen zien bizia (ugazabek zerbitzariei ere aldatzen zieten izena, iruditzen bazitzaien benetakoa ez zela egokia; adibidez, Mary oso ohikoa zen). Emakume
|
bat
emazte bilakatzean, andrea tituluak bereizten zuen haren estatusa, eta orain ere hala da. Senarraren izenaren barruan, emaztea ere sartzen zen; gaur egun ere, oraindik, posible da inori. John Smith andrea?
|
|
|
Badago, dena den, ezberdintasun garrantzitsu
|
bat
emazteen eta beste langileen artean: emakumeak baino ez dira bihurtzen (etxeko) andre; haiek baino ez dituzte ematen etxeko zerbitzuak, nahiz eta ugazaba guztiek eskatzen dizkieten zerbitzuak beren mendekoei.
|
|
|
Kontratu horren inguruan, izan ere, badago esklabo kontratuari eta eszena primarioari buruzko istorioaren oihartzunik. Azken batean, emakume
|
bat
emazte bihurtzen denean, senarrak eskubidea lortzen du bai haren gorputza sexurako erabiltzeko (garai batean ezkoneskubide esaten zitzaion horri lege hizkeran) eta bai haren etxekoandre lanaz baliatzeko. Liburu honen hurrengo atalean, emakumea etxekoandre gisa eta senarra langile gisa ezartzen dituzten konstrukzioak jorratuko ditut (zeinak elkarren interdependenteak baitira), eta orobat aztertuko dut zer lotura dagoen ezkontza kontratuaren eta enplegu kontratuaren artean.
|
|
|
Izan ere, Farraday jaunaren esanetara egon naizen aldian, behin edo bitan asaldatu naiz berak niri esandako zenbait gauzarengatik. Esaterako, behin fortunatu zitzaidan berari galdetu beharra ea etxera bisita egitekoa zen jaun
|
bat
emaztearekin etorriko ote zen.
|
|
|
Hauek ez diote begiratzen neska naizenari ere. Hor dabiltza gero lotegitik begi luze, urrungo granja batean mugitzen diren bultoak emakumeak ote diren; edo kartzelako mandatari andre adintsua urrungo zentroa zehartzen hautemango ote duten; edo emakume saileko funtzionaria
|
bat
emazte duen funtzionario bati hoska: ¡ Don Florentino!
|
|
2019
|
|
|
bostehun bat eserleku, eta sarrera libre zen arren, ez ginen, asko jota, berrogeita hamarretik gora izanen. Lehenagotik ezagutzen nion testuren bat edo beste irakurri zuen (Adanen gripea, La pietà edo Zebrak eta heriotza), batzuk ezezagunak, beste
|
bat
emazteak Renon emigrazioari buruz jasotakoa; denak paradisuaren ideiarekin nolabait lotutakoak: beraz, Obaba eta Estatu Batuetako lautadak eta iragan mitikoa eta Virgilio hizpidera ekartzeko aukera zabala izan zuen (esan behar dut ez nagoela ados Virgilio nola interpretatzen duen).
|
|
|
Beste arrazoi batzuengatik eta beste era batera, gaur egungo estatubatuarrak, zeinak ezkontzaren instituzioarekin errespetutsuak eta aldi berean indibidualistak baitira, gogotik saiatzen dira sexualitatea ezkontzan txertatzen. Urtero urtero, argitara ematen dira ezkonbizitzarako ikasbide diren liburu asko eta asko, ezkontideei elkarrengana egokitzen erakusteko; batez ere, gizonari erakusteko nola sortu zorionezko harmonia
|
bat
emaztearekin. Psikoanalistek eta medikuek, ezkon aholkulariarena?
|
|
|
Zerbait erosi nahi?... Gabonetako oparitxoren
|
bat
emaztearentzat?
|
|
2021
|
|
|
Emazteek jasan indarkeria salatzeko abian den telefonoak, egunean bana beste, 8 dei errezibitzen ditu, mehatxuak salatzeko edo laguntza eskatzeko. 5.000ko
|
bat
emazte badira Ertzaintzaren laguntza eta zaintzarekin bizitza daramatenak. Ohargarria dena emazte lagunduen kopurua emendatuz doala:
|
|
|
Elkarrizketa horien egiteko, Francis Jaureguiberry, unibertsitateko soziologo erakaslearen laguntza ukan du, bereziki testigantza emaiterakoan, pertsona lasai senti dadin. Lan informazio bilketa horren egiteko, 8 bilkura antolatuak izan dira, 80
|
bat
emaztek parte hartzen zutela, 27 laborarisen lekukotasunak dira agertzen. Profil desberdinekoak dira:
|
|
|
Bost emaztek berenber lantegia sortu nahian, ikastaldi baten bidez elkar ezagutu zuten, hortarik abiatuz pentsatu zuten emazteentzat gune baten sortzea beharrezkoa zela. Andere Nahia sortu zenetik, orain 100
|
bat
emazte dira partaide, bakoitzak bere enpresa sortua duela. Bateraturik ideiak trukatzen dituzte, elkar laguntzen... lotura hori garrantzitsua dela gehituz.
|
|
|
Nagusi dudan osabak, alde batetik txunditurik, eta bestalde jakinaren gainean ere baina ez Laurarenarengatik, aspaldi betikoagatik baino eta batik
|
bat
emazte ohiarekiko gorabeherak betiere aitzakia bikaina izanda eskatu bezala hilabete eman dit opor. Zorionez, eta bere agindupean hilabete ez egin arren, ez dit erreparo handirik ipini motibo pertsonalengatik zela esandakoan, lur jota nengoela Unairen kontura emazte ohiarekiko tirabirak zirela medio.
|
|
|
" Seguru asko harrapakinen parte handi
|
bat
emazteak baizik ez dakizkien lekuetan ezkutatuko zituen Gaspar Ruizek.
|
|
|
Delitu horietatik etor zitezkeen diru erantzukizunei ihes egiteko asmoz, 2014ko irailean eskritura publiko bat egin zuen, emaztearekin batera osatzen zuen ezkontza sozietatea hausten zuena. Ordura arte bienak ziren ondasunen parte handi
|
bat
emaztearen esku geratu zen.
|
|
|
–Horixe –etorri zen
|
bat
emaztea goibelki.
|
|
|
xvi. mendean bizi izan zen Nettesheimeko Agrippa filosofo, teologo, osagile eta legelaria, esaterako, emakumeen alde egin zuten horietako bat izan zen. Haren ustetan, gizonezkoek andreei ikastea galarazten diete, beldur direlako egunen batean emakumeek ez ote dieten esparru guztietan aurrea hartuko.49 Bernat Detxeparek ere mende berean argitaratu zuen Linguae Vasconum Primitiae (1545), eta bada liburu horretan olerki
|
bat
Emazteen fabore izena duena. Halaber, John Stuart Millek Emakumezkoen mendekotasuna (1869) izeneko idazlanean aldarrikatu zuenez, lege izaera aitortu zaio mendeetan zehar de factoko bidegabekeria bati:
|
|
|
Hor zen, egiten zituzten bilkura guzietan, partikularzki Santa Cruz elizan. Hor hartu zuten Cathy beste hamar
|
bat
emazterekin; bota zituzten auto Falcon famatu batzuetara eta ereman ESMA presondegira, 1978ko abenduaren 8an. Leonie arrastatu zuten abenduaren 10ean.
|
|
|
Diario de Navarra egunkariak eman xehetasunen arabera, berrehun
|
bat
emazte eta lagun bildu ziren Murcian Euskaditik etorri polizien atxikitzeko. Poliziak iparraldera berriz eraman behar zituzten ibilgailuen gurpilak zulatu zituzten eta afixak paratu, hau ziotelarik:
|
|
2022
|
|
|
Bi hezitzaileek azaltzen zaukuten familia batean bortizkeriaren gora egiteak maila desberdinak dituela. Hasieran bikotean denak ongi baldin badira, memento batez hitz bortitzak dira erabiliak, mazelako
|
bat
emazteak ukaiten duela hasieran jestu horiek gutiesten dira. Memento batez, azkartuz doa eta zanpaldi bortitzak emanak dira.
|
|
|
Aita Junes Casenave Harigile gogoan liburua aurkezten zuen. " Xuri" en eta" gorri" en arteko borrokaren testuinguruan ko katzen ditu 1909an Urdiñarben emanik izan ziren hiru pastoralak, ho rie tan
|
bat
emazte gorriena. Pastoralaren irautea zalantzan ematen duena da, Allanderen ustez, zubereraren egoera larria, eguneroko erabilera biziki ahula baita.
|
|
|
Argazki bertikal bat: gerra betean besoa eta begia galdu zituen gizonezko
|
bat
emaztearekin, aurrez aurre. Andreak protesidun eskua laztantzen dio gizonari:
|
|
|
Noski tentuz ibiliko dela. Gogo onez emango lioke astindu on
|
bat
emaztea hil berri duen kabroi horri, baina ezagutzen ditu mugak.
|
|
|
Zutik geratu zen, emaztearen burua eskuen artean zuela. Gero, esku
|
bat
emaztearen bizkarrean behera arin irristatu eta, berarengana erakartzen zuela, esan zion:
|
|
|
Berrogoi miliun Frantses girela, sobera zako gure etsaiari, nahi gitu gehiago bakhandatu. Lehengo familietan baziren haurrak ihaurri, azken urthe hautan, aldiz, bat, bida,
|
bat
emaztearentzat, bertzea senarrarentzat, zauMaurce Souberbele medikuaren karikatura, Flores Kaperotxipi tan erraiten, gerla demboran, pintorearen eskutik.
|
|
|
Lau ehun bat ikasleen sostengua izan zuten. Prentsaren arabera hiru ehun estudianteek manifestatu zuten Baionako karriketan, baita ehun
|
bat
emazte eta haurrek. Horietan nintzen:
|
|
2023
|
|
|
Orain aipatu baditugu ikusgarrian zuzenean parte hartuko dutenak, gurekin bilduak zirenek xinaurri lanetan ari diren herritarrak ere ez direla ahantzi behar azpimarratu dute. Bereziki aipatua izan dena, hamabost
|
bat
emaztek eramaiten dituzten joste lanak, astean aldi bat baino gehiagotan biltzen dira. Arrosatarrek erraiten zaukuten, biziki antolatuak direla eta lan horretan esku trebeak dituztela.
|
|
|
Duela 30 urte gizonak ziren bakarrik artzainak, emazte guti ziren. Orain kasik heren
|
bat
emazte artzain bada, uda osoa mendian pasatzen dute, gizonen lan ber bera eginez. Filmaren oinarria galdera hauen inguruan pausatua da:
|
|
|
Datu hauek erakustera emaiten dute, laborarisek egiten duten lana ezagutua izaiteko denbora hartu duela. Errana denez frantses estatuan lau etxaldetatik
|
bat
emazteek kudeatzen dute eta laborantzako langileen heren bat ordezkatzen dute. Aurten Lurramako antolatzaileek garrantzitsua kausitu dute emazte horiek eramaiten duten lana argitan ezartzea.
|
|
|
" Espero dut, bada erran zuen Saffredentek, zuei erakustea, etsenplu baten bidez, Jainkoak ez dituela amorosak faboratzen, zeren eta erran bada ere, ene andereok, bizioa berdin egoten dela emazte zein gizonen baitan, hala ere, aiseago eta sotilkiago asmatuko du finezia
|
bat
emazte batek gizon batek baino; eta emanen dizuet orain halako etsenplu bat".
|
|
|
«Emazteek jasaten duten berdintasunik ezean jarri dugu arreta, baita hedabideetan zabaltzen den emazteen irudian ere». 300
|
bat
emaztek parte hartu zuten mobilizazioan.
|