|
2019
|
|
|
Dena den, hamazazpi urte geroago, NEJMan argitaratutako beste artikulu berri batean egile berberek onartu behar izan zuten zaila izango litzatekeela iragarpen hori betetzea. 1990an, berriz, Miller ek eta Masarie k azaldu zuten aurreko planteamenduan oinarrizko arazo
|
bat
zegoela, dena zegoelako bideratuta. Delfosen Orakulo, antzeko bat lortzera, hau da, medikuak informazioa sartu eta ordenagailuak, magia antzekoa eginez, diagnostikoa eta pronostikoa asmatuko lituzkeela.
|
|
|
Esposizioaren eta efektuaren arteko erlazioa esanguratsua dela atera zaigu lan honetan, eta aldagai nahasle ugari kontuan hartu baditugu ere, gerta daiteke erlazio hori nahas dezakeen besteren
|
bat
egotea. Gurea baino lagin handiagoak sendotasuna emango lioke emaitzari.
|
|
|
Giza transkriptoen% 25ean baino gehiagotan 10.000 m6A aldaketa baino gehiago ikusi dira, eta ez hori bakarrik, aldaketa horiek 7.000 giza gene ezberdinetan gertatzen direla ikusi da. Zelulek aldaketa horren bidez, RNAren metabolismoa eta itzulpena azkartzen dute, aldaketa hori irakurtzeko gai den proteina espezifikoren
|
bat
dagoen bitartean, noski. Hortaz, m6A edo bestelako aldaketak irakurtzeko gai diren proteinen identifikazioan eta karakterizazio funtzionalean dago gakoa; izan ere, proteina horiek markaturiko RNA horren patua zein izango den erabakiko baitute, amaierako RNA ez kodetzaileen edo proteinen sintesia erregulatuz (27).
|
|
2020
|
|
|
Osagaiz 2020 4 bolumena zk. altua adierazten duten aurkikuntzak dituzten pazienteetan ere zentzuzkoa izan daitekeela dio (IIaB) (7). MV PCIri dagokionez, gidaren eguneratze
|
bat
egon zen 2015 urtean (3): hemodinamikaren aldetik egonkor dauden pazienteetan momentu akutuan arteria ez errudunaren angioplastia errefusatzetik (IIIB), paziente jakin batzuetan MV PCI zein S PCI aintzat hartu daitekeela esatera (IIbB).
|
|
|
Horren atzean ezkutatzen diren arrazoiak bi izan litezke. Batetik, HFari lotutako generen batean, gehienetan APOBlOOean, detektatu izan ez den mutazioren
|
bat
egotea (10), eta bestetik, antzeko ezaugarri klinikoak dituen gaixotasun baten ondorio izatea, esaterako: hiperkolesterolemia poligenikoa, disbetalipoproteinemia edo hiperkolesterolemia familiar konbinatua (30).
|
|
|
Horren atzean ezkutatzen diren arrazoiak bi izan litezke. Batetik, HFari lotutako generen batean, gehienetan APOBlOOean, detektatu izan ez den mutazioren
|
bat
egotea (10), eta bestetik, antzeko ezaugarri klinikoak dituen gaixotasun baten ondorio izatea, esaterako: hiperkolesterolemia poligenikoa, disbetalipoproteinemia edo hiperkolesterolemia familiar konbinatua (30).
|
|
|
Transmisioan eten
|
bat
egon dela esaten dute euskal kulturgintzan ari direnek, eta zer esanik ez hazieraeta heziketa gaietan. Lehendabizikoz besoetan hartzen duten haurra euren lehen da hainbat gurasoren kasuan.
|
|
|
Jazarpena ez da soilik erasotzaileen eta biktimaren arteko kontu bat, jazarpen egoera gehienetan ikaskide talde
|
bat
egoten delako. Funtsezkoa da lekuko diren ikaskideek nola erreakzionatze duten jakitea, horrek baldintzatuko baitu jazarritako haurra nola sentitu den, baita jazarpen egoeraren bilakaera eta iraupena ere.
|
|
|
Ikastola guztietan, jazarpen egoerei aurre egiteko, 3 pertsonako talde
|
bat
egongo da: 2 irakasle eta, ahal izanez gero, zuzendaritza taldeko kide bat.
|
|
2021
|
|
|
Horretarako, ospitaleetan diziplina anitzeko komisioak egon daitezke. Adibidez, Donostia Unibertsitate Ospitalean" Egoera Berezietarako Sendagaien" batzorde
|
bat
dago, zeinean farmazialari batzuek eta arlo ezberdinetako medikuek parte hartzen duten. Batzorde horrek FTKE eskaera guztiak ebaluatzen ditu eta tratamendu berezi hauek baimentzeko edo atzera botatzeko erabakia hartzen du, beti ebidentzia zientifikoan oinarrituta eta legediak esaten duenari jarraituz.
|
|
|
PC1, PC2, furina, PC4, PC5, aminoazido basikoak zatitzeko entzima 4 (PACE4), PC7, azpilisina kexina 1 isoentzima (SKI; S1P izenez ere ezaguna) eta subtilisina kexina 9 proproteina konbertasa (PCSK9). Aipatzekoa da, halaber, konbertasen barruan azpifamilia
|
bat
dagoela, furina motako konbertasak izenez ezagutzen dena, konbertasa horren antzeko mozte patroiak dituztelako. Hurrengo hauek dira konbertasa horiek:
|
|
|
Gaur egun, beste antidoto
|
bat
dago eskuragarri: fomepizola (4 metilpirazola).
|
|
|
Aurretik aipatu dugun bezala, behaketazko ikerlan epidemiologikoek endometriosia ezaugarri antropometriko eta menstrualekin erlazionatu dute, baina loturaren
|
bat
badagoela aurkitzeaz haratago, ezin izan dute bestelako informaziorik eman. Izan ere, azterlan horietan inferentzia kausala oztopa dezaketen nahaste faktoreak sartzen dira jokoan (20).
|
|
2022
|
|
|
Liburutegi bakoitzean informazio orri
|
bat
dago, azaltzeko nola jasotzen diren eta irakurri ondoren itxarongela batera nola itzuli behar diren.
|
|
|
Ospitalez kanpoko jardueran, 2018tik igoera progresibo
|
bat
egon dela hauteman dezakegu. Barrualdeko eskualdeko datuei adituz, igoeraren erritmoak antzeko jarraitu du aztertu ditugun lau urteetan zehar baina, Bizkaia mailari begiratuta, eta batez ere ume eta nerabeen kasuan, 2021 urtean eman den gorakada aurreko urteetakoa baino nabarmenagoa dela esan genezake.
|
|
|
esaterako, izurria bera eta hari aurre egiteko neurrien aurrean ukazioa erabili duten mugimenduen aurrean nola jokatu asmatzen ez da samurra izan. Izurria bera ez dela existitzen esan dute, atzean eliteek egindako plan arriskutsu
|
bat
dagoela, txertoek ondorio oso larriak utzi dituztela osasunean... Poliki poliki hazten joan da, gainera, mugimendu hori.
|
|
|
Hala ere, beste langile batzuk, Martak kasu, azpimarratu dute mugak ezartzeko beharra, beraien buruaren zaintza bermatze aldera: " berriro ere boom
|
bat
badago, langileok esan dugu doan ez dugula dagokiguna baino lan gehiago egingo".
|
|
|
Hala ere, beste langile batzuk, Martak kasu, azpimarratu dute mugak ezartzeko beharra, beraien buruaren zaintza bermatze aldera: " berriro ere boom
|
bat
badago, langileok esan dugu doan ez dugula dagokiguna baino lan gehiago egingo".
|
|
|
Ospitalez kanpoko jardueran, 2018tik igoera progresibo
|
bat
egon dela hauteman dezakegu. Barrualdeko eskualdeko datuei adituz, igoeraren erritmoak antzeko jarraitu du aztertu ditugun lau urteetan zehar baina, Bizkaia mailari begiratuta, eta batez ere ume eta nerabeen kasuan, 2021 urtean eman den gorakada aurreko urteetakoa baino nabarmenagoa dela esan genezake.
|
|
|
Agerraldi
|
bat
dagoenean (zentro bereko bi pertsonari edo gehiagori, egoiliarrak edo langileak, bi hilabeteko epean hazteriadiagnostikatzen zaienean), dagokion Zaintza Epidemiologikoko Unitateari jakinarazi behar zaio.
|
|
|
Espainian gorputzez kanpoko zirkulazio (GKZ) sistema behar duten 20.000 ebakuntza kardiobaskular baino gehiago gauzatzen dira urtean. Ebakuntza horietako bakoitzaren atzean, gutxienez, erizain perfusionista
|
bat
egongo da. Erizain hauek, zirkulazio artifizialeko teknikez baliatuz, pazientearen bihotza eta birikak izango dira ebakuntzak irauten duen bitartean.
|
|
|
Espainian gorputzez kanpoko zirkulazio (GKZ) sistema behar duten 20.000 ebakuntza kardiobaskular baino gehiago gauzatzen dira urtean. Ebakuntza horietako bakoitzaren atzean, gutxienez, erizain perfusionista
|
bat
egongo da. Erizain hauek, zirkulazio artifizialeko teknikez baliatuz, pazientearen bihotza eta birikak izango dira ebakuntzak irauten duen bitartean.
|
|
2023
|
|
|
Amaitzeko, trans* pertsonek eskertzen dute unitate espezializatu
|
bat
egotea haiek artatzeko; hala ere, tratamenduak modu anbulatorioan jasotzea eskatzen dute, Gurutzetako Unibertsitate Ospitalera joan beharrik gabe.
|
|
|
• Bakardade emozionala: Eduki nahi diren pertsonen arteko harremanen eta une bakoitzean hautematen dituen harremanen artean desadostasun
|
bat
dagoenean ematen da (Peplau eta Perlman, 1982). Batez ere, harreman horien kalitateari egiten dio erreferentzia, ematen duten euskarri afektiboari, laguntza emozionalari eta konfiantzazkoari dagokio.
|
|
|
Gaur egungo gobernuen organigraman Osasun Saila beste sektoreen parean kokatuta gelditzen da. Osasuna Politika Guztietan asmoak hauxe esaten duen arren," Osasun ongizatea eta ekitatea hobetzeko politika publikoak diseinatzeko eta inplementatzeko, beste sektore batzuen inplikazio aktiboa behar da, prozesuaren urrats guztietan", lan egiteko modu horrek behar bada gobernuaren organigraman eredu berria pentsatzera eraman luke, non agian, sektore bakoitzean, osasunarloko azpisail
|
bat
egon lukeen.
|
|
|
Behin ezgaitasun intelektualetik haratago narriadura kognitibo
|
bat
dagoela ikusiz gero, ezinbestekoa da narriadura kognitibo hori AGaren ondorio den jakitea edo ez. Horretarako eskuragarri diren diagnosirako tresnak erabili behar ditugu:
|
|
|
Hiru metilazio mota daude metilazio kopuruaren arabera; izan ere, bat, bi edo hiru gerta daitezke. Metilazio bat gertatzendenean, lisina mono (me1) hondakina sortzen da, bi metilazio gertatuzgero di (me2), eta hirugarren metilazio
|
bat
egotekotan tri (me3). Metilazioa arginina hondakinetan ere gerta daiteke arginina metiltransferasa entzimaren bidez, eta kasu horretan ere metilazio bat edo bi gerta daitezke (49).
|
|
|
Behin ezgaitasun intelektualetik haratago narriadura kognitibo
|
bat
dagoela ikusiz gero, ezinbestekoa da narriadura kognitibo hori AGaren ondorio den jakitea edo ez. Horretarako eskuragarri diren diagnosirako tresnak erabili behar ditugu:
|
|
|
Elektrokardiograma (EKG) baten QT tartea, QRS konplexuaren hasieratik uhinaren bukaeraraino doan tartea da eta bentrikuluen despolarizazio eta birpolarizazioari dagokio. Tarte honen luzapenak, QT luzearen sindrome (QTLS) bezala ere ezagutzen dena, bentrikuluen birpolarizazioan alterazioren
|
bat
dagoela adierazten du. Alterazio hau sortzetikoa edo hartutakoa izan daiteke.
|
|
|
Elektrokardiograma (EKG) baten QT tartea, QRS konplexuaren hasieratik uhinaren bukaeraraino doan tartea da eta bentrikuluen despolarizazio eta birpolarizazioari dagokio. Tarte honen luzapenak, QT luzearen sindrome (QTLS) bezala ere ezagutzen dena, bentrikuluen birpolarizazioan alterazioren
|
bat
dagoela adierazten du. Alterazio hau sortzetikoa edo hartutakoa izan daiteke.
|