|
2001
|
|
|
Luzaro etxetik kanpo egon behar baduzu egun
|
bat
ego gehiago, deskonektatu erabat gerogailua.
|
|
|
Ondo akordetan naz, lau urte baino ez nituan eukiko, baina. Baserriko salan mahai luze luze
|
bat
egoan, erditik jaten genduan orduan eta, eta hantxe ipini ninduan aitak zure aititak jarrita. Han nengoala, loak hartu eta behera jausi nintzan.
|
|
2007
|
|
|
Abadeak ziran agintean egozanak, estadu teokratikoa zan. Halan ba, tiwanakotarren artean, zelan ez, elite
|
bat
egoan, eta herritarrak ofizioen arabera bizi ziran.
|
|
2011
|
|
|
Altamirako pelotalekua 1942 urte inguruan egina da; Urzelaik emoniko lurretan eregi zan. Frontoia egin aurretik eleizako hormearen kontra jokatzen eben pelotan neska mutikoek8 Axpen, lehen dantzaldia egiten zan lekuan egin dabe frontoi barria, lehen frontoi txikitxu
|
bat
egoan leku berean. Goierrin be pelotaleku txiki bat egoan, Larrazabaleko eskola ondoan.
|
|
|
Frontoia egin aurretik eleizako hormearen kontra jokatzen eben pelotan neska mutikoek8 Axpen, lehen dantzaldia egiten zan lekuan egin dabe frontoi barria, lehen frontoi txikitxu bat egoan leku berean. Goierrin be pelotaleku txiki
|
bat
egoan, Larrazabaleko eskola ondoan.
|
|
|
Honeek guardasolak, tarterak, lapikoak... konpontzen ebezan. Aldi haretako gizartean ekonomiaren beste pentsakera
|
bat
egoan: barria erosi aurretik, zaharrari iraunazotea zan kontua.
|
|
|
Izan be, joan joian urte zaharraren eta etorri etorren urte barriaren artean bitarte
|
bat
egoan, legerik ez dagoan bitartetzat hartzen zana.
|
|
|
Zubi antzeko
|
bat
egoan etxe bien artean, jesuita ikasleen etxea zan" Maximo" aren eta Seminario Txikiaren artean. Jesuitek beti eroan izan dabe gerriko edo fajín baltza.
|
|
|
Alboko bizilekuan andra eibartar
|
bat
egoan geure antzera eta harek eroaten ninduan beragaz" goazen pasiatzera, Juanito" esanda, ondoko etxeetako lagunak etorten ez ziranean. Ama eta beste andrak senarren eta beste etxekoen zoriaz arduratuta eta negarrez ikusten ebazanean," etorriko dozan, neska, etorriko dozan" esaten eban.
|
|
|
Ikaskideen artean, taldetxu
|
bat
egoan berezia. Guk ordura arte hemengoxe euskerea bakarrik entzunda eta ezagututa, eurakandik hasi nintzan hain erraz eta bizi egiten eben beste euskera mota bat entzuten.
|
|
2012
|
|
|
Auzo gehienetan egoan bat, eta norberenean egon ezik Birlen kasurako ez egoan, beste auzoko edo beste herriko baten sartzen ziran. Ermandadean komisino moduko
|
bat
egoan eta aldiro, urtero edo urte birik behin, kanbietan ziran arduradunak: listeruak, maiordomoa, tasadoreak...
|
|
|
Lan tzean entrenamenturen bat bere egiten eben, baina ez askorik, ez eben horretarako astirik eukiten eta. Larraurin beste zelai
|
bat
egoan, Goialde.
|
|
|
Matxitxakon lotu nintzan. Bertan itsasaldeko bateria
|
bat
egoan, arerioak atzean itxita, denporarik ezagaitik, aurki. Kainoiak hurrengoau euken idatzita paparrean:
|
|
2015
|
|
|
La Gaceta tik. Erroman Martin Descalzo eritxan abade kazetari
|
bat
egoan eta Kontzilio aldian, udagoienean, orriak eta orriak eskeintzen eutsezan Gazeteak Kontzilioko erabagiai, informazino asko emoten eban. Gero, Martin Descalzori berari entzunda dakit, bialtzen eban informazinotik hirugarren parte bat kendu egiten eutsiela, moztu.
|
|
|
Bilbotar
|
bat
egoan Lovainan, Teologia ikasten, honek auto handi bat eukan, eta 68ko maiatzean esan eustan ea ausartuko nintzan auto hori eroaten Parisera. Zegaitik ez?
|
|
|
Orixerenik, beharbada, Euskaldunak edo Urte guziko meza bezperak. Seminario Nagusian, rotonda esaten geuntsan gela handi luzanga
|
bat
egoan 4 pisuan hutsik; estanteriatxo batzuk egozan, baina liburu barik. Hasi nintzan beheko liburu batzuk gora ekarten.
|
|
|
Negargarriak emon nebazan urte bi. Juan Mari Iraolagoitia zan zuzendari eta napar
|
bat
egoan administradore; euren artean ez zirean ondo konpontzen. Ez nebazan emon urte onak irratian.
|
|
|
Hogeta hamar bat urte iraun eban bainuetxe horrek, 1880tik hasita. Handik hur, Billaron, beste
|
bat
egoan, askoz be famaduagoa, eta harek irabazi egin eutsan; bezeruak harek kentzen eutsazan. Salgai ipini eben eta Gasteizko Obispaduak erosi eban 1922an bainuetxea eta seminario egin.
|
|
|
Ez jatortaz orain burura, baina horreek egiten ebezan eta. Aramaioko andra
|
bat
egoan kozinera. Gutariko batzuk etxera bialtzen genduan erropea garbitzen, eta beste batzuk bertan.
|
|
|
Bigarren urtean Arabatik be etorri zirean batzuk. Gipuzkoan beste seminario
|
bat
egoan hemengoa langoa, Saturraranen, Ondarroa ondoan. Eta Gipuzkoatik, Markina, Lekeitio eta inguruko jentea be hara joaten zan.
|
|
|
Bai, korutxo
|
bat
egoan. Horreek inoiz joaten zirean parrokiara, eskatzen ebenean.
|
|
|
Garbi ikuziak egin eta joan kapilara. Kapila eder
|
bat
egoan Teologian. Lehenengo eukiten genduan meditazinoa, zuzenduta, platika bat, ordu erdi ingurukoa, gai baten ganekoa, domekako liturgia edo dana dalakoa.
|
|
|
Aste barruko jatorduetan isilean bazkaltzen genduan eta irakurri egiten zan. Irakurle
|
bat
egoan pupitre baten irakurten. Zer irakurten?
|
|
|
Hainbat lekutan bizi izan zirean, errentadore beti, azkeneraino, eta halango baten estanko batera joan zirean biziten, eta estanko horren lehenengo pisuan ipini eban kafe bat, eta kafe horretara etorten zirean Zeanurikoak baino gehiago, Billarokoak. Billaron, orduan, bainuetxe
|
bat
egoan eta bainue txeko handikitxoak, Bilbotik joanikoak eta etorten zirean Zeanurira. Kafea hartu bazkalostean eta atzera euren bainuetxeko ostatura edo joaten zirean.
|
|
|
Asko joan dira, baina ez dira danak ailegau; buelta be egin dabe. Gurari
|
bat
egoan joatean. Horretan ez daukat nik eretxi txarra.
|
|
|
don Emilio Kortabitarte, Aulestian; Ramon Berroja, Bolibarren; Eugenio Altazubiaga, Karrantzan. Baina gauza
|
bat
egoan helburu lez gure artean: abadeak berak ez dauzala egin behar egitekoak.
|
|
|
Umeen artean sarri bizioak egiten ziran. Bizioak euki ezkero, berakatz gordina zapaldu eta ha ura hartuazoten eutseen baraurik; edo, ezpabere, jarabe gorri
|
bat
egoan horretarako. Umeei kutuna ipintea be ezaguna da, begizkoarentzat; San Felizisimotik ekarten ebezan.
|
|
|
Erriberako edo Ensancheko plazara joaten ziran trenean, eta baten batzuk, Argiñenakoa, Larrauzkoa eta Abonatxukoa, kasurako, oinez zaldiagaz edo astoagaz Santo Domingotik gora. Asto korta
|
bat
egoan orain frontoia dagoan lekuan, luzera guztian. Hor ixten ziran astoak Bilbotik etorri artean, eguerdi partean.
|
|
|
Zerreaz ebagi; eskutakaz txolak egin beretarikoagaz amarrauta; txolakaz metea egin; eta eguzkia bero zala, harrien kontra joten zan. Jo eta gero, makina
|
bat
egoan zaborrak alderdi batera eta garauak bestera apartetan ebazana. Garia garbitzeko makinea etxerik etxe pasetan zan txandaka.
|
|
|
Tabernetako dendez aparte, telea saltzen eban beste denda
|
bat
egoan, Marirena. Bilbotik be saltzaileak etorten ziran, astoagaz batzuk, telak eta saltzen.
|
|
|
Tabemetako dendez aparte, telea saltzen eban beste denda
|
bat
egoan, Marirena. Bitor Petralanda zapaterua herriko kioskoa dagoan lekuan egoan, baina hori gerotxuago izan zan.
|
|
2017
|
|
|
Jokalari
|
bat
egoan Portugaleten, niri asko gustatzen jatana: Julián Bilbao.
|
|
|
Ni jubilatuen arloan lanean hasi nintzanean, Bilbon, indar handia eukan Alkarte
|
bat
egoan: Unión democrática de pensionistas eritxona.
|
|
|
Arratsaldean, geure sasoiko mordo batek parte hartu genduan. Mungiako errepidea itxi eta Meakaurrerantz hartzeko bihurgune itxi
|
bat
egoan. Azkenengo itzulian, helmugarantz goazala, lurzoruko harritxintxarrekin laprast egin eta artezean joan nintzan sasitzara, baina aitaren baten altzau eta beste guztiei aurrea hartu neutsen.
|
|
|
Atzera begiratu ezkero, irribarretxua egiten eustan. Zornotzara bidean, Ormazabal enpresearen parean aldapa txiki
|
bat
egoan eta neure artean esan neban ba ze: " Hortxe atakau behar deutsat".
|
|
|
Dana dala, urte baten gertatutakoa ez daukat ahaztuteko. Urten eta kilometro batera esprint berezi
|
bat
egoan. Bertako Sniace enpreseak 1.000 pezetako saria emoten eban.
|
|
2021
|
|
|
Gure aitari ez jakon txarto begitandu, ze berak be ba ei erabilen pentsamentu hori. Baina baldintza
|
bat
egoan bitartean: denporaldi bat alkarregandik aparte egin behar eben.
|
|
|
Areatzara, esaterako. Han zinema
|
bat
egoan eta pelikularen bat ikusten genduan. Igorrera be joaten ginan.
|
|
|
Gogoratzen naz salbuespen egoerea ezarri ebela eta mobimentuak oso arriskutsuak zirala. Mondragon Eskola n ikasleentzako egoitza
|
bat
egoan, eta klaseak egun erdikoak ziran. Beste egun erdia inguruko enpresetan behar egiteko izaten zan.
|
|
|
Halango baten, neure esperientzi faltea edo arin egin gurea zala bitarteko, Beobidetik Arangurenerako bidean, azkenengo tramuan, toton egin genduan. Larregiko trokatik etxera igoteko estarta
|
bat
egoan, oso estua, eta itzelezko aldatsa. Burdia ezin izaten zan zabal kargau, ze hegaletan jo eta bertan geratzeko arrisku handia egoan.
|
|
|
Orazino baterako zein besterako, auzune guztiari deitzen jakon, eta afari ostean egiten ziran. Bakotxerako ordutegi
|
bat
egoan, eta deia adarragaz egiten neban egunero, auzokoai abisetako.
|
|
|
Baina Maiteren adina zala eta, haren gurasoen aldetik, hamarretarako etxean egoteko agindua egoan. Lehenengotan, eta segun zer urte sasoi zan, San Antonioko tabernan itxaroten eutsien gurasoek, etxera lagunduta joateko, ze kilometro
|
bat
egoan, eta kamino barik. Oinez joan behar zan.
|
|
|
Maite eta nire arteko ezagutzea Durangon hasi zan. Gu bost edo sei mutileko kuadrillea ginan, eta Durangoko Madalena auzoan dantzaleku edo diskoteka
|
bat
egoan, La Pantera Rosa eritxona, eta hara joaten ginan. Hantxe egiten genduzan geure ligeak.
|
|
|
Gure umeak ikastolan ebilzanean, mendi talde
|
bat
egoan, eta hainbat urtekera egiten genduan asteburuetan. Mendi martxa askotan parte hartu izan dot, esate baterako:
|
|
|
Mina sortzen hasi jakon beheko aldean, eta farmazia baten sartzea erabagi genduan. Farmazia ganean mediku kontsulta
|
bat
egoan, eta bertara joan ginan. Medikuak aztertu eta atoan Andorrako ospital edo klinika batera bialdu ginduzan.
|
|
|
Eurek egin euskuezan hilerriko tramite guztiak, eta bertako ehortzailea zain euki neban, gure semetxoari lurra emoteko. Halango kasuetarako, lur zati aparteko
|
bat
egoan hilerrian eta hantxe eginda eukan zuloa. Bera eta neu gengozan bakarrik.
|
|
|
Potxita II.ak bere maltzurkeriak egiten euskuzan domekaro. Goiko barrutitik etxerako bidean, iturriaren parean, ihitza edo zingira
|
bat
egoan. Gu albotik pasetan ginan, baina bera, astoa, handixik pasetan hasten jakun eta tripaperaino sartzen zan bertan.
|
|
|
Bazkarian, berak egon behar eban mahaiburu. Bere atzean leiho
|
bat
egoan, eta gotzainaren gorputzak osorik tapetan ebanez, argitasunik be ez zan sartzen jantokira. Ni barruko aldean nengoan eta, leihorantza begiratuta, ez neban ikusten kanpoko argirik.
|
|
|
Baina etxe aurreko zelaian, aska aldeko errekea zabal etorren bide zati baten, eta handik pasetako txarto egoan, sotanak eta kapak bustiko ziralako. Lasterbide
|
bat
egoan, gu danok ibilten ginana, artez artez etxera joiana, baina aska aldeko erreka hori kanal estu batean kurutzatzen zan lasterbide haregaz. Bagoaz handik eta kanal hori pasakeran, hor non sartzen dauen hankea kanalean ehunda berrogei kiloko gizon zatiak!
|
|
2022
|
|
|
Beste Telleria
|
bat
egoan lehen Belaustegiko beheko partean, Tejera esaten zana. Hor be teilak barik adreiluak egiten ebezan, eta luzaroan egon ziran tximinia altuak bertan, orain tailerrak hartutako lekuan.
|
|
2023
|
|
|
Etxe askotan, kanposantulorak egoten ziran, hori eta moreak; eta hareekaz egiten zan erramua. Familiakoren
|
bat
egoan kanposantu guztietara egiten zan bisitea; senideak alkartzeko eguna zan.
|
|
|
Eta beste adiskideekin ere, gurekin bezala aritzen zela esango nuke. Hori bai, iritsi zen une
|
bat
egoa oso hanpatua zuena, beti arrazoi zuela pentsatzen zuen. Eta horrek eztabaida batzuk sortu zituen.
|