|
2008
|
|
|
Aldiz, beste batzuek (asko (z), > bi> aldiz, > are, > nabarmen, > dezente, > zer (txo) bait, > > bat, > pixka> bat>... bezalakoek) adjektiboaren maila edo neu rria, modu lausoan bada ere, adierazten bide dute, eta, horrenbestez,
|
bat
egin dezakete. AGO konparatiboarekin:
|
|
|
irakurketa egitea: burnizko? > tapak> ondo asko erakusten du ur sarrera> izena ez dela, ura sartzea?, baizik, ura sartzen den lekua?. Hirugarren sail
|
bat
egin dezakegu mende> bezala koekin; hor badirudi errazagoa dela, mendea bukatze, interpretazioa egitea; eta guztiz bitxia izan arren, kamio> egite> asiera> ere,, kamioa egiten hastea?
|
|
|
Jainkoa, Ama Birjina, maitea, bere burua, entzule irakurle inplizitua... daramatza testura. Funtzio konatibo oso markatuarekin unean uneko hartzailearen arreta erakarri nahi du adierazten ari zaionarekin
|
bat
egin dezan. Guzti hori, euskaldunaren portaeran eragiteko bitarteko du.
|
|
|
Gure hizkuntza ekintzek xede jakin bat izan ohi dute, informazio trukaketa aseptikotik gorakoa, jeneralean: hartzaileari barre eragiteko, hartzaileak geure ideiez
|
bat
egin dezan, geure burua zuritzeko, hartzailea emozionatzeko, zerbait eros diezaguten... hitz egiten dugu eta idazten dugu, ez informazioa emateko soilik. Komunikazioa da, eta ez informazio trukea, gure hizkuntza ekintza gehien gehienen xedea9.
|
|
2010
|
|
|
Lehen konparaketa
|
bat
egin genezake Ipar Euskal Herri osoko ekoizpen enpleguen eta AEKko ikasleek dauzkatenen artean. Garapen Kontseiluak eta Komertzialdegiak errolda urte oroz Ipar Euskal Herriko ekonomiaren egoera aurkezten dute INSEE erakundearen emaitzak hartuz Baionako arrondizamenduan eta Zuberoako bi kantonamenduetan.
|
|
|
Bi gauza ezberdin konparatzen ditugu norbanakoen hizkuntza gaitasuna eta egitura batzuren hizkuntza giroa. Halere, ezberdintasunak ezberdintasun, entsegu
|
bat
egin genezake ikusteko zer agertuko den.
|
|
|
Konparaketa argigarri
|
bat
egin genezake BABko guraso gazteekin.
|
|
|
Lehendakariaren aginduari jarraiki, Jose Luis Larreak Ikastolen Elkarteko arduradunengana jo zuen, ahalik eta eperik laburrenean informe
|
bat
egin zezatela eskatuz. Gau hartan bertan, Ikastolen Elkarteko hiru lagun, Karmele Arregi, Jose Luis Sukia eta J. Iñaki Etxezarreta lanean egon ziren buru belarri; eta biharamunean, 09:00etan, txostena entregatu zuten Ogasun Sailean, eskatu zizkieten datu guztiak agertuz.
|
|
2012
|
|
|
Alde horretatik iruditzen zaigu diskurtsoa egokia eta komunikagarria izan dadin ezinbestekoa dela gramatika arauak ongi menderatzeaz gain, gramatika arau horien erabilera estrategiak ere menderatzea. Enuntziatu parentetikoak aztertuz diskurtso estrategien alorrean urrats txikiren
|
bat
egin dezakegulakoan gaude.
|
|
|
Joxerra Garziak bere tesian dioen bezala,, gure hizkuntza ekintzak xede jakin bat izan ohi dute, informazio trukaketa aseptikotik gorakoa, jeneralean: hartzaileari barre eragiteko, hartzaileak geure ideiez
|
bat
egin dezan, geure burua zuritzeko, hartzailea emozionatzeko, zerbait eros diezaguten(...) hitz egiten eta idazten dugu, ez informazioa emateko soilik?. (Garzia 1999:
|
|
|
Forma aldetik bereizi ditugun ezaugarriok, ia autore gehientsuenek onartzen dituztenak, argigarriak izan daitezke parentetikoa eta intzidentala bereizteko (ikus, goian esandakoa) intzidentalak dictum mailan eragiten duenez gero, informazio hori kentzean, proposiziozko edukia bera geratuko bailitzateke hanka motz, baina ez dira aski parentetikoa eta intzisoa elkarrengandik bereizteko. Hauen arteko bereizketan urratsen
|
bat
egin dezake ondorengo ezaugarriak:
|
|
2013
|
|
|
Horra zertako alemana gero ta khexuago jarriko den. Entsegu berri handi
|
bat
egin dezake. Hobe liteke guretzat etsaiak eman dezan lehen bota.
|
|
|
Deskribapen horiekin guztiekin, gutxi gorabeherako kokapen
|
bat
egin dezakegu. Saint Pierrek ez zuen erran zehazki zein herritan zegoen, zein gainetan, baina zegoen lekutik inguruko hiru hiri nagusiak ikusten zituenez, Laoni begira, Reims eskuinaldean eta Soissons ezkerraldean baldin bazituen, Aisnes ibaiaren hegoaldean?
|
|
|
Langileak ez ziren profesionalak, nahiz eta batzuek bederen inplikazio handia izan zutela hauteman dezakegun. Hori kontuan harturik, begi bistakoa da ez dezakegula egunkari edo astekari profesionalekin parekatu, baina garai hartan nagusitzen ari ziren informazio iturri eta kazetaritza ereduen eta Eskualduna k zituenen arteko konparaketa
|
bat
egin dezakegu.
|
|
2016
|
|
|
Arrotzek, gu baino indartsuago direlakotz, gure gorputz ontasunetan bortxatzen ahal gaitiztek; bainan guhaurek ez badugu nahi, nehor ez zukek gure gogo bihotzez jabe bilaka... Lurrez ez dezakeguna, bederen gogoz eta bihotzez euskaldun guziek, eta lehenik gure familian,
|
bat
egin dezagun! Horra hire amaren politika!
|
|
|
Arrotzek, gu baino indartsuago direlakotz, gure gorputz ontasunetan bortxatzen ahal gaitiztek; bainan guhaurek ez badugu nahi, nehor ez zukek gure gogo bihotzez jabe bilaka... Lurrez ez dezakeguna, bederen gogoz eta bihotzez euskaldun guziek, eta lehenik gure familian,
|
bat
egin dezagun! Horra hire amaren politika!
|
|
2021
|
|
|
Bietan adizki jokatua orainekoa da eta n atzizkia darama: goazen; mintza gaitezen; hau egin dezadan; sar nadin etxean; indar
|
bat
egin dezagun; demagun egia dela. Forma hauez gain ekialdeko euskalkiek [dugun+ aditzoina] egitura dute lehen pertsona pluraleko subjektua duten aditz trantsitiboekin:
|
|
2023
|
|
|
Zuri bezala, hona jauzi
|
bat
egin ezazu arren, Karitatezko ausardia betez.
|